5 thao tác nhỏ giúp điều hòa mát nhanh, tiết kiệm điện

(Dân trí) - Chỉ cần điều chỉnh một vài thao tác nhỏ trong cách sử dụng, người dùng có thể làm mát nhanh hơn, tiết kiệm điện hơn mà vẫn bảo vệ sức khỏe.

Giữa mùa hè nắng nóng đỉnh điểm, điều hòa trở thành thiết bị gần như không thể thiếu trong mỗi gia đình. Tuy nhiên, không phải ai cũng sử dụng điều hòa đúng cách để vừa đảm bảo hiệu quả làm mát, vừa tiết kiệm chi phí điện năng.

Trên thực tế, chỉ cần thay đổi một vài thao tác nhỏ trong quá trình sử dụng, người dùng đã có thể cải thiện đáng kể hiệu suất hoạt động của điều hòa. Dưới đây là 5 gợi ý đơn giản nhưng hiệu quả đã được các chuyên gia điện lạnh khuyến nghị.

1. Hướng luồng gió điều hòa lên cao để khí lạnh lan tỏa đều hơn

Điều chỉnh luồng gió từ điều hòa có thể giúp căn phòng mát nhanh hơn 10–15% (Ảnh: Getty).

Hầu hết người dùng có xu hướng để điều hòa thổi gió xuống thấp, trực tiếp vào vị trí đang ngồi hoặc nằm với suy nghĩ rằng như vậy sẽ cảm nhận được sự mát lạnh nhanh chóng.

Tuy nhiên, đây lại là cách sử dụng kém hiệu quả nhất. Theo nguyên lý vật lý, khí lạnh nặng hơn nên có xu hướng hạ thấp xuống dưới, trong khi khí nóng nhẹ hơn thường tích tụ ở phía trên trần nhà.

Khi bạn hướng cửa gió điều hòa lên cao, luồng khí lạnh sẽ từ từ hạ xuống và lan tỏa đều khắp không gian phòng, giúp giảm nhiệt độ một cách toàn diện thay vì chỉ làm mát cục bộ.

Ngược lại, nếu để luồng gió thổi trực tiếp xuống chỗ ngồi, máy điều hòa sẽ chỉ làm lạnh được một vùng hẹp, còn phần lớn không gian trong phòng vẫn nóng khiến thiết bị phải hoạt động kéo dài ở công suất cao, dẫn đến tiêu tốn điện năng nhiều hơn.

Việc điều chỉnh hướng gió đúng không chỉ giúp làm lạnh căn phòng nhanh hơn 10–15%, mà còn giúp máy nhanh chóng đạt nhiệt độ cài đặt, từ đó tiết kiệm điện và giảm bớt công suất tải của máy. 

2. Tăng tốc độ quạt gió khi mới bật máy để đẩy nhanh quá trình làm lạnh

Khi mới bật máy, người dùng nên chủ động điều chỉnh tốc độ quạt gió của điều hòa lên mức cao nhất (Ảnh: Getty).

Một trong những hiểu lầm phổ biến khi sử dụng điều hòa là nghĩ rằng cài nhiệt độ thật thấp sẽ giúp phòng mát nhanh hơn. Thực tế, điều hòa chỉ làm mát nhanh nếu luồng không khí lạnh được lưu thông mạnh và đều khắp không gian. Điều này phụ thuộc chủ yếu vào tốc độ gió, chứ không phải nhiệt độ cài đặt.

Khi mới bật máy, người dùng nên chủ động điều chỉnh tốc độ quạt gió của điều hòa lên mức cao nhất để đẩy nhanh luồng khí lạnh phân bổ trong phòng. Nếu như điều hòa có chế độ "Turbo", "Powerful" (tạm dịch là chế độ công suất cao), bạn nên sử dụng chúng.

Ngoài ra, một mẹo nhỏ rất hiệu quả là kết hợp sử dụng thêm quạt điện trong khoảng 5–10 phút đầu tiên để hỗ trợ lưu thông khí lạnh, đặc biệt ở các phòng có diện tích lớn hoặc nhiều góc khuất.

Việc kiểm soát tốc độ quạt đúng cách giúp tăng hiệu quả làm mát mà không cần phải “ép” điều hòa chạy ở nhiệt độ thấp gây tốn kém và ảnh hưởng đến sức khỏe.

3. Hạn chế thất thoát nhiệt và che chắn ánh nắng

Cần lưu ý giảm thiểu bức xạ nhiệt từ bên ngoài truyền vào phòng (Ảnh: Getty).

Việc sử dụng điều hòa sẽ kém hiệu quả nếu không gian phòng liên tục bị “rò rỉ nhiệt” từ bên ngoài, đặc biệt là trong các khung giờ nắng gắt giữa trưa hoặc chiều. Nguồn nhiệt có thể đi vào qua các khe hở cửa ra vào, cửa sổ, vách kính hoặc trần nhà nếu không được che chắn đúng cách.

Tuy nhiên, nếu đóng kín cửa phòng điều hòa trong nhiều giờ thì căn phòng sẽ trở nên ngột ngạt, người sử dụng sẽ cảm thấy bí bách, nặng nề, thiếu oxy để thở. 

Do vậy, cần đảm bảo "gió tươi", bằng cách để hé một chút cửa sổ hoặc cửa ra vào. Ngoài ra, các gia đình cũng có thể bố trí quạt gắn tường có lưu lượng phù hợp.

Đối với các căn phòng hướng Tây hoặc có cửa kính lớn, biện pháp che nắng là đặc biệt cần thiết vì các bề mặt này có thể khiến nhiệt độ trong phòng tăng lên 2–3 độ so với các vị trí khác.

Việc trang bị rèm cản nhiệt, dán phim cách nhiệt hoặc dùng cửa kính hai lớp sẽ giúp giảm lượng bức xạ nhiệt hấp thụ từ bên ngoài vào phòng.

4. Cài đặt nhiệt độ hợp lý 26–28°C thay vì quá thấp

Không nên đặt nhiệt độ phòng ở mức quá thấp (Ảnh: Getty).

Một trong những nguyên nhân gây hao phí điện năng lớn nhất chính là việc cài đặt nhiệt độ điều hòa quá thấp, thường dưới 22°C, với hy vọng làm mát nhanh.

Tuy nhiên, mức chênh lệch nhiệt độ lớn giữa trong phòng và ngoài trời không những khiến máy phải hoạt động liên tục ở mức công suất cao, mà còn làm tăng nguy cơ sốc nhiệt, khô họng và các bệnh về hô hấp.

Theo khuyến nghị của Bộ Công Thương và Bộ Y tế, nhiệt độ điều hòa nên đặt ở mức 26–28°C là phù hợp với điều kiện khí hậu Việt Nam và cơ chế điều nhiệt của cơ thể.

Càng giữ mức chênh lệch nhỏ, điều hòa càng tiết kiệm điện do máy nén có thể ngắt nghỉ luân phiên thay vì chạy liên tục. Nghiên cứu thực tế cho thấy, chênh mỗi 1°C có thể khiến tiêu thụ điện tăng thêm 7–10%, vì vậy duy trì mức nhiệt độ ổn định trong vùng khuyến nghị không chỉ tiết kiệm chi phí mà còn mang lại cảm giác dễ chịu tự nhiên hơn.

5. Vệ sinh điều hòa định kỳ để máy hoạt động trơn tru và tiết kiệm điện

Khi bụi bám vào tấm lọc, hiệu suất hoạt động của điều hòa sẽ giảm đáng kể (Ảnh: Getty).

Bụi bẩn tích tụ trong dàn lạnh và lưới lọc không chỉ làm cản trở luồng gió mà còn khiến điều hòa hoạt động chậm chạp, gây tiêu hao điện năng lớn hơn bình thường.

Khi lớp bụi che phủ dày, không khí lạnh không thể thoát ra dễ dàng, khiến máy phải tăng thời gian làm mát để đạt được nhiệt độ cài đặt. Hệ quả là máy nén hoạt động kéo dài, tiêu thụ nhiều điện hơn và dễ bị nóng, dẫn đến giảm tuổi thọ thiết bị.

Vì vậy, việc vệ sinh điều hòa định kỳ là thao tác không thể bỏ qua nếu muốn sử dụng tiết kiệm và hiệu quả. Người dùng nên tự làm sạch lưới lọc mỗi 1–2 tháng bằng nước sạch, lau khô kỹ trước khi lắp lại.

Ngoài ra, nên thuê thợ chuyên nghiệp bảo trì tổng thể ít nhất 1–2 lần mỗi năm để kiểm tra tình trạng gas, dàn nóng và dàn lạnh, đảm bảo máy luôn vận hành ổn định.

Theo các nghiên cứu kỹ thuật, một chiếc điều hòa được vệ sinh đúng hạn có thể tiết kiệm 10–20% lượng điện tiêu thụ so với máy bám bụi nặng, đồng thời tránh được các bệnh về hô hấp do vi khuẩn và nấm mốc phát tán.

Nguồn: https://dantri.com.vn/khoa-hoc/5-thao-tac-nho-giup-dieu-hoa-mat-nhanh-tiet-kiem-dien-20250805094646135.htm