Ngày 6/11, tại Trường Đại học Trà Vinh, Báo Nông nghiệp và Môi trường phối hợp với Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật, Trường Đại học Trà Vinh, Hiệp hội Dừa Việt Nam cùng Sở Nông nghiệp và Môi trường các tỉnh ĐBSCL tổ chức Diễn đàn “Truyền thông quản lý sức khỏe cây dừa Việt Nam đáp ứng yêu cầu sản xuất gắn với người tiêu dùng”.
Theo Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật, diện tích trồng dừa cả nước hiện hơn 202.000ha, trong đó có 181.000ha cho thu hoạch, năng suất bình quân 125,6 tạ/ha, sản lượng 2,28 triệu tấn. Riêng vùng đồng bằng sông Cửu Long chiếm tới 178.000ha, cho sản lượng 1,95 triệu tấn.
Theo Hiệp hội Dừa Việt Nam, 6 tháng đầu năm 2025, ngành dừa Việt Nam đạt kim ngạch xuất khẩu 489 triệu USD, trong đó dừa nguyên trái (dừa khô và dừa tươi) chiếm 216 triệu USD (tăng 40% so với cùng kỳ năm ngoái). Năm 2024, tổng kim ngạch xuất khẩu dừa đạt 1,089 tỷ USD, và ngành đặt mục tiêu tăng trưởng 20% trong năm 2025, vươn lên mốc hơn 1,2 tỷ USD.
Tại Vĩnh Long, thủ phủ cây dừa của cả nước với hơn 120.000 ha, chiếm hơn 50% tổng diện tích dừa Việt Nam. Kim ngạch xuất khẩu dừa năm 2025 ước đạt khoảng 500 triệu USD tăng 2,9 % so với năm 2024. Tuy nhiên, theo nhận định của Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Vĩnh Long, sản xuất còn manh mún, bình quân mỗi hộ chỉ trồng khoảng 0,3-0,4 ha, tỷ lệ tham gia liên kết sản xuất mới đạt khoảng 30%.
Dù cây dừa thích ứng khá tốt với biến đổi khí hậu, nhưng thực tế sản lượng và chất lượng trái vẫn sụt giảm; sâu bệnh hại gia tăng, đặc biệt là bọ cánh cứng. Giá dừa nguyên liệu (dừa khô, dừa tươi) biến động mạnh, đôi lúc tăng đột biến khiến doanh nghiệp chế biến gặp rủi ro khi đã ký hợp đồng xuất khẩu cố định giá.
Về chế biến, dù đã có nhiều doanh nghiệp đầu tư, song ngành dừa Việt Nam vẫn yếu ở khâu chế biến sâu và bảo quản dừa tươi uống nước, công nghệ còn mang tính bán thủ công. Trong khi đó, các thị trường xuất khẩu lớn như Mỹ, EU, Trung Quốc ngày càng siết tiêu chuẩn kỹ thuật và an toàn thực phẩm, đòi hỏi sản phẩm dừa Việt phải nâng tầm.
Ngành dừa Vĩnh Long đang chịu tác động nặng nề của biến đổi khí hậu. Tình trạng thiếu nước ngọt, khô hạn kéo dài và nhiệt độ tăng làm rối loạn quá trình ra hoa, đậu trái. Đáng lo nhất là xâm nhập mặn, khiến cây sốc mặn, giảm hấp thu dinh dưỡng, năng suất sụt giảm nhiều năm liền và nguồn nước ngọt phục vụ chế biến cũng bị thiếu hụt. Trong khi đó, mùa mưa triều cường dâng cao lại gây ngập úng, thối rễ, rụng trái non hàng loạt, khiến cây dừa suy yếu và đất canh tác bị thoái hóa.
PGS. TS Nguyễn Minh Hòa – Hiệu trưởng Trường Đại học Trà Vinh nhấn mạnh, cây dừa không chỉ mang lại sinh kế cho hàng triệu hộ dân mà còn là nguồn nguyên liệu chiến lược cho ngành chế biến, xuất khẩu và phát triển kinh tế xanh. Tuy nhiên, ngành dừa Việt Nam đang đối mặt với nhiều thách thức mới: biến đổi khí hậu, sâu bệnh hại, chất lượng giống, tiêu chuẩn sản xuất và yêu cầu truy xuất nguồn gốc từ các thị trường quốc tế. Trong bối cảnh đó, Diễn đàn hôm nay mang ý nghĩa đặc biệt. Qua Diễn đàn các đơn vị, nhà khoa học thông tin, kết quả nghiên cứu và kinh nghiệm thực tiễn trong quản lý sức khỏe cây dừa, đồng thời là cầu nối giữa nhà khoa học – nhà quản lý – doanh nghiệp – nông dân trong bước đi cụ thể nhằm thúc đẩy phát triển vùng Đồng bằng sông Cửu Long theo hướng xanh – tuần hoàn – thích ứng khí hậu, nhằm bảo đảm tăng trưởng bền vững và dài hạn cho vùng.
Tại Diễn đàn, Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật trình bày báo cáo về thực trạng và giải pháp nâng cao chất lượng vùng nguyên liệu dừa tại ĐBSCL, hướng tới mô hình canh tác thông minh, giảm phụ thuộc hóa chất, tăng cường biện pháp sinh học; Hiệp hội Dừa Việt Nam chia sẻ giải pháp bảo vệ thực vật an toàn, phát triển thị trường nội địa gắn với tiêu chuẩn quốc tế. Đại diện Viện Dừa ĐBSCL - Trường Đại học Trà Vinh giới thiệu các nghiên cứu mới về chọn tạo giống, bảo tồn nguồn gen quý, cùng kỹ thuật canh tác thích ứng biến đổi khí hậu. Sở Nông nghiệp và Môi trường Vĩnh Long cũng chia sẻ chiến lược phát triển thương hiệu “Dừa Vĩnh Long” gắn với quy hoạch vùng nguyên liệu và đầu tư hạ tầng chế biến.
Theo Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật, định hướng đến năm 2030, diện tích dừa cả nước đạt 195.000 - 210.000ha; trong đó vùng trọng điểm ĐBSCL khoảng 170.000 - 175.000ha. Khoảng 30% diện tích được sản xuất theo quy trình GAP hoặc tương đương và có mã số vùng trồng phục vụ xuất khẩu.
Nguồn: https://daibieunhandan.vn/bao-ve-suc-khoe-cho-cay-dua-viet-nam-10394639.html






Bình luận (0)