Bổ sung các chỉ tiêu cụ thể để các cam kết được đo đếm bằng kết quả thực tế

Thảo luận Hội trường sáng 28/10 về kết quả giám sát “Việc thực hiện chính sách, pháp luật về bảo vệ môi trường kể từ khi Luật Bảo vệ môi trường năm 2020 có hiệu lực thi hành”, ĐBQH Nguyễn Tâm Hùng (TP. Hồ Chí Minh) kiến nghị bổ sung cụ thể hơn về chỉ tiêu, lộ trình và trách nhiệm cá nhân để các cam kết được đo đếm bằng kết quả thực tế - vì một môi trường sống an toàn, bền vững, hướng tới mục tiêu phát thải ròng bằng “0” vào năm 2050.

Đại biểu Quốc hội Nguyễn Tâm Hùng (TP. Hồ Chí Minh) phát biểu tại hội trường

Theo đại biểu Nguyễn Tâm Hùng, việc thực hiện chính sách, pháp luật kể từ khi Luật Bảo vệ môi trường 2020 có hiệu lực đã đạt được nhiều kết quả tích cực. Trong đó, hệ thống pháp luật ngày càng hoàn thiện, công tác quản lý chất thải và kiểm soát nguồn thải có bước tiến rõ rệt, thị trường carbon dần hình thành. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều thách thức cần được giải quyết để bảo đảm mục tiêu phát triển bền vững.

Đại biểu cũng nêu lên thực trạng, việc xử lý dứt điểm các cơ sở gây ô nhiễm nghiêm trọng chưa đạt yêu cầu. Hiện vẫn còn 38/435 cơ sở chậm khắc phục, cần giao hạn hoàn thành trước năm 2026, đồng thời áp dụng thuế môi trường bổ sung với cơ sở chậm xử lý để bảo đảm nguyên tắc “người gây ô nhiễm phải trả tiền”.

Đại biểu kiến nghị cần quy định các chỉ tiêu bắt buộc, có lộ trình rõ ràng trong việc đến năm 2027 tối thiểu 35% nước thải đô thị loại I–II được xử lý, đến 2030 đạt khoảng 70%; kèm cơ chế gắn trách nhiệm người đứng đầu nếu không hoàn thành. Đồng thời, bổ sung nhiệm vụ rà soát quy hoạch chống ngập, thích ứng biến đổi khí hậu ở các đô thị ven biển và vùng đồng bằng sông Cửu Long.

Quốc hội nghe Báo cáo của Đoàn giám sát của Quốc hội về việc thực hiện chính sách, pháp luật về bảo vệ môi trường

Về phân loại rác tại nguồn và trách nhiệm mở rộng của nhà sản xuất (EPR), đại biểu Nguyễn Tâm Hùng đánh giá lộ trình thực hiện còn chậm, thiếu hạ tầng đồng bộ; kiến nghị cân nhắc quy định bắt buộc phân loại tối thiểu 3 dòng rác (hữu cơ – tái chế – còn lại) từ 01/01/2027; đồng thời thí điểm cơ chế “trả phí theo khối lượng” ở các đô thị đặc biệt, có hỗ trợ hộ nghèo.

Về nguồn lực tài chính cho môi trường, đại biểu kiến nghị nâng mức tối thiểu lên 1,2% từ năm 2027, đồng thời huy động mạnh hơn nguồn vốn xã hội qua trái phiếu xanh, tín dụng xanh, PPP môi trường; gắn chi phí với chỉ tiêu đầu ra cụ thể như tỷ lệ xử lý nước thải, rác thải, tái chế năng lượng.

Đồng thời, đại biểu kiến nghị cần sớm hoàn thiện cơ sở dữ liệu quốc gia kết nối thời gian thực; cân nhắc bổ sung quy định công khai bản đồ không khí, nước mặt, ngập úng đô thị để người dân được giám sát; đồng thời chuẩn hóa dữ liệu và liên thông quan trắc tự động của doanh nghiệp với cơ quan quản lý.

Các đại biểu dự phiên họp. Ảnh: Quang Khánh

Quan tâm tới thị trường carbon, đại biểu đề nghị, cần cân nhắc quy định rõ lộ trình: năm 2026 vận hành thí điểm, năm 2027-2028 mở rộng ngành tham gia, năm 2029 chính thức hoạt động và kết nối khu vực; đồng thời công nhận tín chỉ từ các dự án tái chế, đốt rác phát điện, trồng rừng đô thị và rừng ngập mặn.

Tán thành với chủ trương sửa Luật Bảo vệ môi trường năm 2020 đầu nhiệm kỳ tới, song đại biểu đề nghị sớm sửa ngay một số nội dung: phân loại rác thải sinh hoạt, điều kiện kinh doanh dịch vụ môi trường, cơ chế vùng môi trường, khung pháp lý sàn carbon và phân cấp mạnh cho cấp xã, phường trong quản lý, thanh tra môi trường tại cơ sở.

Nguồn: https://daibieunhandan.vn/bo-sung-cac-chi-tieu-cu-the-de-cac-cam-ket-duoc-do-dem-bang-ket-qua-thuc-te-10393324.html