Cà phê Lâm Đồng khẳng định vị thế trên bản đồ thế giới

Là vùng cà phê trọng điểm của Việt Nam, Lâm Đồng không chỉ dẫn đầu về diện tích và sản lượng mà đang từng bước khẳng định thương hiệu cà phê chất lượng cao, bền vững, có chỉ dẫn địa lý được quốc tế công nhận. Đây là kết quả của một quá trình chuyển đổi mô hình sản xuất, đổi mới công nghệ và gắn kết chặt chẽ giữa nông dân – hợp tác xã – doanh nghiệp – nhà nước trong chuỗi giá trị cà phê.

Vùng cà phê lớn nhất cả nước

Sau khi sáp nhập các đơn vị hành chính, tỉnh Lâm Đồng hiện có diện tích trồng cà phê lên tới 327.000 ha, gồm 311.000 ha cà phê Robusta và 16.000 ha Arabica, sản lượng đạt trên 1 triệu tấn mỗi năm, chiếm hơn 50% tổng sản lượng cà phê Việt Nam. Đây là vùng cà phê có quy mô lớn nhất cả nước và là một trong những khu vực hiếm hoi hội tụ đầy đủ các điều kiện tự nhiên lý tưởng cho cây cà phê phát triển: độ cao từ 700–2.200 m so với mực nước biển, khí hậu mát mẻ quanh năm, đất đỏ bazan màu mỡ, cùng nguồn nước dồi dào.

Không chỉ là "vựa cà phê" của Việt Nam, Lâm Đồng còn được xem là trái tim của cà phê Tây Nguyên, nơi định hình rõ nét mô hình sản xuất cà phê chất lượng cao và bền vững, góp phần quan trọng trong chuỗi giá trị cà phê toàn cầu.

Theo Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Lâm Đồng, đến nay, địa phương đã có gần 119.000 ha cà phê được chứng nhận sản xuất bền vững theo các tiêu chuẩn quốc tế như VietGAP, 4C, UTZ, Rainforest Alliance…. Cùng với đó là 6 vùng sản xuất ứng dụng công nghệ cao với tổng diện tích gần 2.300 ha, và 67 chuỗi liên kết sản xuất – tiêu thụ với hơn 29.000 hộ nông dân tham gia, bao phủ trên 55.000 ha diện tích trồng cà phê.

Các mô hình này không chỉ chú trọng đến năng suất mà còn tập trung vào giảm phát thải, tiết kiệm tài nguyên nước, tăng khả năng thích ứng với biến đổi khí hậu. Hệ thống tưới tiết kiệm nhỏ giọt, bón phân thông minh, quản lý dịch hại tổng hợp (IPM) được áp dụng rộng rãi, giúp tối ưu chi phí đầu vào, đồng thời bảo vệ môi trường sinh thái vùng cà phê.

Ông Nguyễn Hoàng Phúc, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Lâm Đồng cho biết: "Tỉnh đang tập trung mở rộng diện tích cà phê chất lượng cao, khuyến khích sản xuất hữu cơ, đồng thời hình thành các vùng nguyên liệu tập trung gắn với chế biến sâu. Chúng tôi coi hợp tác xã và tổ hợp tác là lực lượng nòng cốt trong tổ chức sản xuất, liên kết tiêu thụ và truy xuất nguồn gốc. Mục tiêu là xây dựng thương hiệu cà phê Lâm Đồng không chỉ mạnh ở trong nước mà còn đủ chuẩn bước ra thị trường quốc tế."

Hiệu quả từ sản xuất hữu cơ

Tại nhiều địa phương như Bảo Lộc, Di Linh, Lâm Hà…, các mô hình cà phê hữu cơ đang lan tỏa mạnh mẽ.

Ông Trịnh Tấn Vinh, nông dân xã Bảo Thuận (huyện Di Linh), là một trong những người tiên phong chuyển sang canh tác hữu cơ từ năm 2008. Sau hơn 16 năm, ông đã xây dựng được mô hình canh tác bền vững với năng suất trên 3 tấn cà phê sạch mỗi ha mỗi năm, đồng thời đầu tư chế biến rang xay, cung cấp sản phẩm cho thị trường cao cấp. "Cà phê hữu cơ giúp đất khỏe, cây khỏe, hạt cà phê có hương vị đậm đà hơn. Quan trọng hơn, chúng tôi không còn phụ thuộc vào giá cà phê thô mà có thể bán trực tiếp sản phẩm chế biến với giá trị cao gấp nhiều lần," ông Vinh chia sẻ.

Không chỉ dừng ở mô hình hộ nông dân, nhiều hợp tác xã cà phê cũng đã chuyển hướng rõ rệt sang sản xuất hữu cơ. Ông Trần Mai Bình, Giám đốc Hợp tác xã Hoa Linh Coffee (TP. Bảo Lộc), cho biết hiện đã chuyển đổi 12/80 ha sang canh tác hữu cơ, đồng thời lên kế hoạch mở rộng toàn bộ vùng nguyên liệu trong 3 năm tới.

"Canh tác hữu cơ không chỉ là xu thế, mà còn là cách bảo vệ uy tín của cà phê Lâm Đồng. Khi làm thật, giữ chuẩn thật, chúng ta sẽ được thị trường thế giới công nhận," ông Bình nhấn mạnh.

Trong chuỗi giá trị cà phê, khâu chế biến được xem là "nút thắt vàng" quyết định giá trị sản phẩm. Nhận thấy điều đó, Lâm Đồng đang khuyến khích doanh nghiệp đầu tư công nghệ hiện đại, xây dựng nhà máy chế biến sâu để đa dạng hóa sản phẩm.

Các thương hiệu như Là Việt Coffee, The Married Beans, K'Ho Coffee… đã đưa cà phê Lâm Đồng trở thành lựa chọn của người tiêu dùng tại nhiều quốc gia, từ Nhật Bản, Đức, Hàn Quốc đến Mỹ.

Ông Trần Nhật Quang, Giám đốc Công ty TNHH Cà phê Là Việt, chia sẻ: "Chúng tôi tự tin khẳng định rằng cà phê Lâm Đồng có chất lượng không hề thua kém Colombia, Ethiopia hay Brazil. Điều quan trọng là phải chuẩn hóa quy trình, đầu tư bài bản từ khâu nguyên liệu đến chế biến, đóng gói và kể cả câu chuyện thương hiệu."

Nhờ áp dụng mô hình liên kết chặt chẽ giữa doanh nghiệp – hợp tác xã – nông dân, giá trị sản phẩm cà phê Lâm Đồng đã tăng trung bình 20–30% so với trước đây. Cà phê nhân đạt chuẩn xuất khẩu sang châu Âu, Mỹ ngày càng nhiều, mở ra hướng phát triển ổn định và bền vững.

Chỉ dẫn địa lý – tấm hộ chiếu cho thương hiệu

Một dấu mốc quan trọng khẳng định giá trị của cà phê Lâm Đồng là ngày 10/10/2025, Cục Sở hữu trí tuệ (Bộ Khoa học và Công nghệ) đã ban hành Quyết định số 636/QĐ-SHTT, cấp Giấy chứng nhận đăng ký chỉ dẫn địa lý "Lâm Đồng" cho hai dòng cà phê Arabica và Robusta, gồm cà phê nhân, cà phê hạt rang và cà phê bột.

Theo kết quả khảo sát, cà phê mang chỉ dẫn địa lý "Lâm Đồng" có đặc trưng cảm quan riêng biệt: Arabica có hương thơm hoa quả nhẹ, vị chua thanh; trong khi Robusta có vị đậm, hậu ngọt, hương socola rõ nét – tất cả đều chịu ảnh hưởng sâu sắc của độ cao, khí hậu và thổ nhưỡng vùng đất này.

Ông Lê Huy Anh, Phó Cục trưởng Cục Sở hữu trí tuệ, đánh giá: "Việc được bảo hộ chỉ dẫn địa lý là bước tiến lớn giúp cà phê Lâm Đồng khẳng định giá trị và nguồn gốc xuất xứ, tạo lợi thế cạnh tranh trong xuất khẩu. Chỉ dẫn địa lý không chỉ là danh hiệu, mà còn là cam kết về chất lượng, quy trình và uy tín của sản phẩm Việt Nam trên thị trường quốc tế."

Chỉ dẫn địa lý "Lâm Đồng" cũng là cơ sở pháp lý quan trọng để địa phương quản lý vùng nguyên liệu, chống hàng giả và xây dựng chiến lược quảng bá thương hiệu một cách bài bản, chuyên nghiệp.

Lâm Đồng đang đặt mục tiêu đến năm 2030, toàn bộ diện tích cà phê của tỉnh được sản xuất theo tiêu chuẩn bền vững, trong đó ít nhất 20% diện tích đạt chuẩn hữu cơ quốc tế, đồng thời 70% sản lượng được chế biến sâu.

Để đạt được mục tiêu này, tỉnh chú trọng ba nhóm giải pháp trọng tâm:

Đẩy mạnh ứng dụng khoa học – công nghệ trong canh tác, thu hoạch, chế biến và bảo quản, đặc biệt là công nghệ sấy, tách vỏ, chế biến ướt và chế biến đặc sản.

Phát triển hạ tầng logistics và trung tâm giao dịch cà phê, hỗ trợ doanh nghiệp tham gia sàn giao dịch quốc tế, nâng cao năng lực tiếp cận thị trường.

Tăng cường hợp tác quốc tế, thu hút các quỹ đầu tư, doanh nghiệp và chuyên gia toàn cầu tham gia chuỗi giá trị cà phê Lâm Đồng.

Song song đó, các địa phương như Đà Lạt, Di Linh, Lâm Hà đang tích cực phát triển du lịch cà phê trải nghiệm, biến cà phê thành "đại sứ văn hóa" của Lâm Đồng. Mô hình "từ nông trại đến tách cà phê" không chỉ giúp du khách hiểu hơn về quy trình sản xuất mà còn góp phần nâng cao giá trị thương hiệu cà phê Việt Nam.

Khẳng định vị thế trên bản đồ cà phê thế giới

Từ một vùng cà phê truyền thống, Lâm Đồng đang chuyển mình mạnh mẽ, hướng tới mục tiêu "cà phê chất lượng cao – sản xuất xanh – phát triển bền vững". Với quy mô, sản lượng, hệ sinh thái liên kết và sự ghi nhận bằng chỉ dẫn địa lý, cà phê Lâm Đồng đã và đang vươn lên khẳng định vị thế một trong những vùng cà phê đặc sản hàng đầu châu Á.

Ông Lê Huy Anh khẳng định:

"Khi tổ chức sản xuất theo chuỗi, gắn kết với tiêu chuẩn quốc tế, cà phê Lâm Đồng không chỉ là nông sản, mà là biểu tượng của chất lượng, trách nhiệm và niềm tự hào của Việt Nam."

Với tầm nhìn chiến lược, chính sách đồng bộ và khát vọng vươn lên, cà phê Lâm Đồng đang từng bước chinh phục thị trường toàn cầu, góp phần đưa Việt Nam trở thành trung tâm sản xuất và xuất khẩu cà phê chất lượng cao hàng đầu thế giới trong kỷ nguyên mới.

Trung tâm Truyền thông KH&CN

Nguồn: https://mst.gov.vn/ca-phe-lam-dong-khang-dinh-vi-the-tren-ban-do-the-gioi-197251028211435281.htm