Các nước Đông Nam Á nâng chuẩn giáo viên để nâng chất giáo dục

Đây là một trong nhiều điểm nhấn được đại diện đến từ Bộ Giáo dục và Đào tạo các nước Đông Nam Á trình bày trong Diễn đàn Giáo dục khu vực với chủ đề "Xây dựng cầu nối giáo dục tại Đông Nam Á trong kỷ nguyên chuyển đổi số".

Diễn đàn diễn ra trong hai ngày 29 và 30-9 tại TP.HCM, tập trung vào các mô hình lãnh đạo, quản lý và giảng dạy đổi mới ở khu vực Đông Nam Á.

Campuchia cải cách giáo viên để đổi mới giáo dục

Tiến sĩ Khuon Vichheka - Cục trưởng Cục Đào tạo và Phát triển nhà giáo, Bộ Giáo dục, Thanh niên và Thể thao Campuchia - cho biết Campuchia đang theo đuổi lộ trình cải cách giáo viên với định hướng coi nghề dạy học là một nghề chuyên nghiệp hóa, có chuẩn năng lực, bằng cấp và lộ trình thăng tiến rõ ràng.

Campuchia yêu cầu toàn bộ giáo viên phổ thông có bằng cử nhân, đồng thời từng bước loại bỏ hệ đào tạo ngắn hạn "12+2" trước đây.

TS Khuon Vichheka cho biết điểm đáng chú ý trong cải cách là chính sách giữ chân và khích lệ giáo viên, nhất là ở vùng sâu, vùng xa.

Cụ thể, giáo viên khu vực khó khăn được hỗ trợ học bổng bằng 70% lương và có nhà công vụ.

Chính sách này nhằm ngăn tình trạng "chảy máu giáo viên" khỏi nông thôn, nơi việc tuyển dụng và duy trì đội ngũ vốn khó khăn.

Cải cách còn hướng đến nâng chuẩn đội ngũ sư phạm, với mục tiêu mọi giảng viên đào tạo giáo viên đều đạt trình độ thạc sĩ, có năng lực công nghệ và ngoại ngữ.

Campuchia chú trọng gắn kết bồi dưỡng giáo viên với các năng lực thế kỷ 21. Điều này thể hiện qua việc áp dụng phương pháp Lesson Study, phát triển nền tảng trực tuyến để giáo viên học tập và trao đổi thường xuyên.

Các trường thực hành sẽ chuyển đổi thành mô hình "new generation school" - trường học thế hệ mới, đóng vai trò như phòng thí nghiệm sư phạm, thử nghiệm và lan tỏa phương pháp giảng dạy mới.

TS Vichheka khẳng định: muốn cải cách giáo dục bền vững phải bắt đầu từ giáo viên, với chuẩn đào tạo cao hơn, đãi ngộ hợp lý và lộ trình nghề nghiệp rõ ràng.

Các nước Đông Nam Á nâng chuẩn giáo viên để nâng chất giáo dục - Ảnh 2. — Tiến sĩ Khuon Vichheka chia sẻ trong diễn đàn - Ảnh: TRỌNG NHÂN

Malaysia đẩy mạnh chuyển đổi số giáo dục

Ông Ab Aziz bin Mamat, Giám đốc Viện Aminuddin Baki (Bộ Giáo dục Malaysia), cho biết Malaysia đang đẩy mạnh chuyển đổi số giáo dục với việc ban hành Digital Education Policy (DEP) từ năm 2023, gắn kết với MyDIGITAL Blueprint và ASEAN Digital Masterplan 2025.

Bộ Giáo dục Malaysia xác định trụ cột của quá trình này là giáo viên số thành thạo, lãnh đạo có tầm nhìn và hệ sinh thái nội dung số chất lượng, liên thông rộng.

Điểm nhấn là chương trình đào tạo giáo viên nhiều cấp độ, từ sử dụng hệ thống quản lý học tập, thiết kế nội dung đa phương tiện đến ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong lớp học.

Malaysia còn xây dựng đội ngũ "Digital Education Pioneers" - những giáo viên hạt nhân được đào tạo chuyên sâu - để lan tỏa kỹ năng số. Bên cạnh đó là nền tảng SiPP giúp giáo viên tự học tập và bồi dưỡng thường xuyên.

Không chỉ chú trọng đội ngũ giảng dạy, Malaysia còn tập trung phát triển lãnh đạo giáo dục. Chương trình MyDigital Trainer (MDT) và các khóa tập huấn AI cho hơn 12.000 nhà quản lý đang hình thành thế hệ lãnh đạo số có khả năng định hướng, quản trị và thúc đẩy đổi mới.

Mục tiêu đến năm 2025, toàn bộ hơn 10.000 hiệu trưởng trên cả nước đạt chuẩn năng lực lãnh đạo số, thể hiện cam kết mạnh mẽ của Bộ Giáo dục.

Ở phương diện nội dung, nền tảng DELIMa được xem là hạt nhân. Hiện 94% giáo viên và 100% học sinh đã có tài khoản, thường xuyên sử dụng để tiếp cận kho tài nguyên học tập miễn phí, cá nhân hóa và tương tác cao.

Theo ông Ab Aziz, để chuyển đổi số bền vững, các nước ASEAN cần tiếp tục nâng cấp hạ tầng kết nối, mở rộng lớp học thông minh đến vùng xa, đồng thời đầu tư cho các trung tâm đổi mới số để hỗ trợ giáo viên sáng tạo nội dung.

Ông nhấn mạnh xây dựng thế hệ thông thạo số không chỉ dựa vào công cụ, mà cần đội ngũ lãnh đạo dám đổi mới và giáo viên sẵn sàng đồng hành cùng học sinh trong kỷ nguyên số.

Các nước Đông Nam Á nâng chuẩn giáo viên để nâng chất giáo dục - Ảnh 4. — Cũng trong hai ngày 29 và 30-9-2025, SEAMEO RETRAC tổ chức Phiên họp Hội đồng quản trị lần thứ 28 (GBM28), thu hút đại diện lãnh đạo ngành giáo dục các nước Đông Nam Á - Ảnh: TRỌNG NHÂN

Hình thành khung năng lực số cho giáo viên

Bà Nguyễn Thị Thanh Minh, Phó cục trưởng Cục Hợp tác quốc tế (Bộ Giáo dục và Đào tạo), cho biết trọng tâm sắp tới của ngành là xây dựng hệ sinh thái giáo dục số toàn diện, nơi dữ liệu, công nghệ và con người cùng vận hành để tạo thay đổi thực chất.

Một đề xuất quan trọng là hình thành khung năng lực số cho giáo viên, gắn với cải cách đào tạo sư phạm. Theo định hướng này, kỹ năng số và AI sẽ trở thành tiêu chí bắt buộc, liên kết với lộ trình thăng tiến, khuyến khích giáo viên liên tục cập nhật.

Bà nhấn mạnh chiến lược AI trong giáo dục đến năm 2030 sẽ đặt ưu tiên vào các nguyên tắc đạo đức, an toàn và công bằng.

Định hướng này nhằm khắc phục nguy cơ bất bình đẳng số, đồng thời giảm tải hành chính cho giáo viên thông qua công cụ AI hỗ trợ soạn đề, chấm điểm và phân tích học tập.

TRỌNG NHÂN

Nguồn: https://tuoitre.vn/cac-nuoc-dong-nam-a-nang-chuan-giao-vien-de-nang-chat-giao-duc-2025092919101569.htm