Chìa khóa để Thành phố Hồ Chí Minh bứt phá vị thế siêu đô thị

Được mệnh danh là “đầu tàu kinh tế” cả nước, Thành phố Hồ Chí Minh không chỉ đóng góp khoảng 23% GDP và 30% thu ngân sách quốc gia mà còn là trung tâm tài chính, thương mại, khoa học - công nghệ lớn nhất Việt Nam. Tuy nhiên, để vươn lên ngang tầm các siêu đô thị trong khu vực, thành phố cần những giải pháp đột phá mang tính “chìa khóa” trong quản trị, hạ tầng, nguồn nhân lực và phát triển bền vững.

Thành phố Hồ Chí Minh - trung tâm kinh tế, văn hóa, du lịch đầu tàu của cả nước. Ảnh: Quốc Khánh/TTXVN

Quản trị thông minh, mở lối siêu đô thị

Theo nhiều chuyên gia, điểm nghẽn lớn nhất khiến Thành phố Hồ Chí Minh chưa bứt phá xứng tầm là hạ tầng kỹ thuật và giao thông quá tải. Ông Hà Ngọc Trường, Phó Chủ tịch Hội Cầu đường cảng Thành phố Hồ Chí Minh, phân tích: “Dân số hơn 14 triệu người với lượng phương tiện giao thông khoảng 9 triệu xe đang tạo áp lực khổng lồ lên hạ tầng. Để giải quyết, thành phố cần đẩy nhanh tiến độ tuyến metro số 1, số 2, các tuyến vành đai, cao tốc liên vùng và hệ thống cảng, sân bay. Đây là nền móng để giải tỏa ùn tắc, giảm ô nhiễm và nâng cao năng lực cạnh tranh".

Cùng với đó, quản trị đô thị hiện đại cũng được coi là chìa khóa quyết định. Phó giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Minh Hòa (Trường Đại học Khoa học xã hội và Nhân văn Thành phố Hồ Chí Minh) cho rằng, một siêu đô thị không thể vận hành hiệu quả nếu thiếu bộ máy quản trị thông minh, minh bạch. Thành phố cần đẩy mạnh chính quyền số, dữ liệu lớn, trí tuệ nhân tạo trong điều hành; đồng thời, cải cách thủ tục để người dân, doanh nghiệp dễ dàng tiếp cận dịch vụ công.

Thực tế, thời gian qua Thành phố Hồ Chí Minh đã triển khai Đề án xây dựng đô thị thông minh, bước đầu hình thành trung tâm dữ liệu dùng chung và hệ thống điều hành đô thị hiện đại. Tuy nhiên, theo nhiều chuyên gia, để đạt hiệu quả cao hơn, cần có sự phối hợp đồng bộ giữa các sở ngành, quận huyện, cùng cơ chế tài chính đủ mạnh để đầu tư công nghệ.

Ở góc độ người dân, ông Nguyễn Văn Lợi, ngụ phường Long Trường chia sẻ, chúng tôi mong các dự án hạ tầng sớm hoàn thành để giảm cảnh kẹt xe kéo dài nhiều giờ. Nếu thủ tục hành chính cũng được rút gọn, minh bạch hơn, chắc chắn người dân sẽ hài lòng và tin tưởng hơn vào chính quyền.

Đổi mới, tri thức dẫn dắt siêu đô thị

Để bứt phá vị thế siêu đô thị, hạ tầng chỉ là điều kiện cần, còn nguồn nhân lực và đổi mới sáng tạo mới là điều kiện đủ. Chuyên gia kinh tế, Tiến sĩ Trần Du Lịch nhận định, Thành phố Hồ Chí Minh phải trở thành trung tâm tri thức và sáng tạo. Điều đó đòi hỏi thành phố có chính sách thu hút nhân tài, tạo môi trường làm việc hấp dẫn cho chuyên gia quốc tế, đồng thời đầu tư mạnh mẽ cho giáo dục, nghiên cứu khoa học và khởi nghiệp sáng tạo.

Hiện nay, Thành phố Hồ Chí Minh đã hình thành nhiều hạt nhân cho hệ sinh thái đổi mới sáng tạo như: khu đô thị sáng tạo phía Đông, khu công nghệ cao, Trung tâm tài chính quốc tế Thủ Thiêm và các không gian khởi nghiệp. Đây được kỳ vọng sẽ thúc đẩy các ngành kinh tế tri thức như: trí tuệ nhân tạo, công nghệ sinh học, fintech, thương mại điện tử, logistics xanh.

Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Hồng Quân, Viện trưởng Viện Nghiên cứu phát triển kinh tế tuần hoàn (Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh) nhấn mạnh, kinh tế tuần hoàn và kinh tế xanh sẽ là chìa khóa để Thành phố Hồ Chí Minh phát triển bền vững. Thành phố cần đẩy mạnh cơ chế ưu đãi tín dụng xanh, khuyến khích doanh nghiệp áp dụng sản xuất sạch hơn, giảm phát thải và tiết kiệm năng lượng.

Từ thực tế đời sống, nhiều người dân cũng kỳ vọng thành phố sớm trở thành đô thị đáng sống. Chị Hoàng Mai Hoa, công nhân Khu công nghiệp Tân Bình, bày tỏ: “Người lao động mong có thêm công viên, không gian xanh và môi trường ít khói bụi. Nếu chất lượng sống tốt hơn, chúng tôi sẽ yên tâm gắn bó lâu dài với thành phố”.

Các chuyên gia quốc tế cũng lưu ý, để giữ vững vị thế trong khu vực, Thành phố Hồ Chí Minh phải xây dựng thương hiệu đô thị toàn cầu. Điều này không chỉ dựa trên tốc độ tăng trưởng GRDP, mà còn ở khả năng hấp dẫn nhân tài, sáng tạo và sự thân thiện môi trường.

Để bứt phá vị thế siêu đô thị, Thành phố Hồ Chí Minh cần một chiến lược toàn diện; trong đó, chìa khóa là hạ tầng hiện đại, quản trị thông minh, nhân lực chất lượng cao và phát triển xanh. Với quyết tâm của chính quyền, sự đồng hành của cộng đồng khoa học, doanh nghiệp và người dân, Thành phố Hồ Chí Minh hoàn toàn có thể khẳng định vị thế siêu đô thị tầm khu vực trong tương lai gần.

Nguồn: https://baotintuc.vn/kinh-te/chia-khoa-de-thanh-pho-ho-chi-minh-but-pha-vi-the-sieu-do-thi-20251006094317305.htm