Ông Nguyễn Hòa Bình cho biết, đến nay đã có khoảng 4 - 5 doanh nghiệp trong nước đề xuất làm dự án và dự kiến sẽ còn tăng thêm.
Thời gian tới, Chính phủ sẽ xây dựng các tiêu chí rõ ràng, công khai, minh bạch trong việc lựa chọn doanh nghiệp tư nhân làm dự án.
 |
|
Nhiều doanh nghiệp tư nhân đề xuất tham gia làm dự án đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam Ảnh: AI |
Đã có 4 - 5 doanh nghiệp xin làm dự án
Việc Quốc hội thông qua Luật đường sắt sửa đổi có ý nghĩa thế nào trong việc thu hút các doanh nghiệp tư nhân tham gia đầu tư vào dự án đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam, thưa Phó Thủ tướng?
Chủ trương đầu tư đường sắt tốc độ cao theo hình thức đầu tư công đã được Quốc hội thông qua tại kỳ họp trước. Nếu chúng ta thực hiện theo hình thức đầu tư công thì mọi việc cứ theo nghị quyết của Quốc hội mà triển khai. Nhưng vừa qua, sau khi Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết về phát triển kinh tế tư nhân, trong đó đánh giá khu vực tư nhân là lực lượng đi đầu trong đổi mới sáng tạo, ứng dụng công nghệ, nâng cao năng suất và đủ khả năng thực hiện các công trình trọng yếu quốc gia, thì rõ ràng Nhà nước cần có cơ chế để tư nhân tham gia thực hiện các dự án hạ tầng chiến lược, quy mô lớn.
Thực tế thời gian qua, nhiều công trình lớn như cao tốc, dự án năng lượng tái tạo, các cây cầu lớn, hầm xuyên núi… đã được doanh nghiệp tư nhân thực hiện rất tốt. Họ hoàn toàn có đủ năng lực để đảm đương các công trình tầm cỡ, trong đó có dự án đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam.
Với dự án đường sắt tốc độ cao, đến nay đã có bao doanh nghiệp tư nhân đề xuất đầu tư thực hiện, thưa ông?
Sau khi dự án được Quốc hội thông qua, đặc biệt sau khi Bộ Chính trị, Quốc hội ban hành các Nghị quyết về phát triển kinh tế tư nhân, đến nay đã có 4 - 5 doanh nghiệp tư nhân gửi thư đề xuất với Chính phủ được thực hiện dự án.
Tôi tin chắc con số này sẽ còn tăng lên trong thời gian tới. Chính phủ hoan nghênh các đề xuất đó, càng có nhiều doanh nghiệp tư nhân tham gia càng tốt. Không chỉ 4 - 5 doanh nghiệp, nếu có 10, 15 hay 20 doanh nghiệp tư nhân đề xuất làm dự án đường sắt tốc độ cao thì còn tốt hơn nữa.
Đặt nền móng cho ngành công nghiệp đường sắt
Ông đánh giá sự tham gia của các doanh nghiệp tư nhân trong nước vào các dự án đường sắt có ý nghĩa như thế nào?
Dự án đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam là “cú hích” cho nền kinh tế. Chúng ta không thể chậm trễ mãi, không thể đi lại mãi trên những tuyến đường sắt hiện tại.
Do đó, yêu cầu đặt ra khi thực hiện tuyến đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam là phải hiện đại, tiệm cận tiêu chuẩn quốc tế. Quá trình thực hiện dự án phải chống được lãng phí, đội giá; chống được “lợi ích nhóm”, tiêu cực, “sân sau” và rút ngắn thời gian thi công, nhanh chóng đưa dự án vào hoạt động.
“Chính phủ sẽ xây dựng các tiêu chí rõ ràng và công khai trong việc lựa chọn các doanh nghiệp tư nhân làm đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam như: Năng lực tài chính; khả năng huy động vốn; kinh nghiệm thi công, trình độ công nghệ, thời gian thi công và các cam kết cụ thể. Tất cả những tiêu chí này sẽ do Hội đồng Nhà nước đánh giá, và được công bố công khai, minh bạch. Không có chuyện “dấm dúi” ông A, ông B nào cả”.
Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình
Thực tiễn, qua hai dự án đường sắt đô thị Cát Linh - Hà Đông (Hà Nội) và Bến Thành - Suối Tiên (TPHCM) để lại cho chúng ta nhiều bài học và kinh nghiệm.
Nếu chúng ta bỏ ra hàng chục tỷ USD mà kết quả chỉ được một tuyến đường thì hiệu quả cũng rất hạn chế. Cái chúng ta cần không chỉ là tuyến đường phục vụ người dân, phục vụ phát triển kinh tế mà còn phải hình thành nền công nghiệp đường sắt; đào tạo được đội ngũ kỹ sư lành nghề, làm chủ công nghệ. Đồng thời, qua dự án sẽ thúc đẩy hình thành chuỗi đô thị, trong đó mỗi ga là một trung tâm văn hóa, du lịch, công nghiệp, dịch vụ - tạo nên một hệ sinh thái phát triển toàn diện.
Bỏ ra 60 - 70 tỷ USD mà hình thành được hệ sinh thái như vậy thì mới thực sự thành công. Còn nếu chỉ được một tuyến đường thôi là chưa đủ. Chúng ta không thể để tình trạng như hai tuyến đường sắt đô thị hiện nay - hỏng hóc nhỏ cũng phải phụ thuộc bên ngoài.
Nếu làm theo cách cũ, doanh nghiệp Việt Nam mãi chỉ là nhà thầu phụ. Chúng ta phải thay đổi tư duy và cách làm để làm chủ tương lai.
Để đạt được các mục tiêu đó, cần phải làm gì, thưa ông?
Chúng ta cần cách làm đúng, hướng đi hiệu quả. Khi nhiều doanh nghiệp tư nhân đề xuất tham gia, Chính phủ đã đề xuất với Quốc hội sửa đổi Luật Đường sắt, bổ sung hình thức đầu tư khác ngoài đầu tư công.
Trước đây luật chỉ cho phép đầu tư công, mà qua hai tuyến đô thị vừa rồi, rõ ràng cách làm cũ có nhiều vấn đề. Rất mừng là đề xuất của Chính phủ đã được Quốc hội thông qua. Như vậy, hành lang pháp lý đã có. Giờ là lúc đánh giá xem mô hình nào là tốt nhất: Đầu tư công, công - tư kết hợp, hay hoàn toàn tư nhân. Chính phủ sẽ xem xét kỹ lưỡng, cụ thể.
Công khai, minh bạch, chống “lợi ích nhóm”
Tiêu chí để lựa chọn doanh nghiệp tư nhân tham gia sẽ được xây dựng ra sao, thưa Phó Thủ tướng?
Đã làm đường sắt thì phải đẳng cấp quốc tế. Từ thiết kế, giám sát đến thẩm định đều phải do các đơn vị quốc tế thực hiện, vì chúng ta chưa có đủ kinh nghiệm. Phải mời nước nào hiện đại nhất vào để đánh giá. Cách làm là “đứng trên vai người khổng lồ”, mình chưa biết thì phải học.
Vậy nên, thời gian tới, Chính phủ sẽ xây dựng các tiêu chí rõ ràng và công khai trong việc lựa chọn các doanh nghiệp tư nhân làm đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam như: Năng lực tài chính; khả năng huy động vốn; kinh nghiệm thi công, trình độ công nghệ, thời gian thi công và các cam kết cụ thể. Tất cả những tiêu chí này sẽ do Hội đồng Nhà nước đánh giá, và được công bố công khai, minh bạch. Không có chuyện “dấm dúi” ông A, ông B nào cả.
Chính phủ kỳ vọng, không chỉ có một tuyến đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam, mà là cả một ngành công nghiệp đường sắt hiện đại, một hệ sinh thái gắn kết từ Bắc tới Nam, góp phần phát triển bền vững. Chúng ta cần nghĩ xa hơn - không chỉ làm đường sắt cho Việt Nam, mà còn hướng tới thực hiện ở các quốc gia khác.
Xin cảm ơn Phó Thủ tướng!
Mở cửa cho tư nhân làm đường sắt tốc độ cao
Sáng 27/6, với đa số phiếu tán thành, Quốc hội đã thông qua luật Đường sắt sửa đổi, chính thức mở đường cho doanh nghiệp tư nhân đầu tư vào các dự án đường sắt. Tuy nhiên, Luật quy định, nhà đầu tư không được chuyển nhượng dự án, chuyển nhượng doanh nghiệp dự án, vốn, tài sản hình thành trong và sau đầu tư cho tổ chức, cá nhân nước ngoài hoặc tổ chức có vốn nước ngoài; Nhà đầu tư chuyển giao không bồi hoàn toàn bộ tài sản hình thành từ dự án cho Nhà nước sau khi hết thời hạn hoạt động của dự án.
Tại Nghị quyết Kỳ họp thứ 9, Quốc hội đồng ý với đề xuất của Chính phủ về bổ sung hình thức đầu tư đường sắt tốc độ cao. Theo đó, Quốc hội chấp thuận bổ sung hình thức đầu tư theo Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư và đầu tư kinh doanh theo Luật Đầu tư cho Dự án đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc - Nam bên cạnh hình thức đầu tư công. Quốc hội giao Chính phủ tổ chức lựa chọn hình thức đầu tư, nhà đầu tư theo quy định.
Nguồn: https://tienphong.vn/chon-tu-nhan-lam-duong-sat-cao-toc-se-cong-khai-minh-bach-tieu-chi-lua-chon-post1755341.tpo
Bình luận (0)