CHỦ TRƯƠNG XÂY DỰNG MỘT BỘ SÁCH GIÁO KHOA THỐNG NHẤT Thiết lập nền tảng đồng bộ về tri thức trên phạm vi toàn quốc

Trong phiên thảo luận ở tổ tại Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XV về Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục, đại biểu Nguyễn Thị Quyên Thanh- Tỉnh ủy viên, Phó Chủ tịch UBND tỉnh đồng tình với chủ trương xây dựng một bộ sách giáo khoa (SGK) thống nhất toàn quốc.

Trong phiên thảo luận ở tổ tại Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XV về Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục, đại biểu Nguyễn Thị Quyên Thanh- Tỉnh ủy viên, Phó Chủ tịch UBND tỉnh đồng tình với chủ trương xây dựng một bộ sách giáo khoa (SGK) thống nhất toàn quốc.

Đại biểu Nguyễn Thị Quyên Thanh nêu ý kiến: Tôi tán thành sự cần thiết, nhất trí mục tiêu, quan điểm sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục với các căn cứ, lý do nêu tại Tờ trình của Chính phủ. Việc sửa đổi Luật nhằm kịp thời thể chế hóa chủ trương, đường lối của Đảng.

Tôi xin tham gia ý kiến về SGK giáo dục phổ thông và tài liệu giáo dục địa phương- LTGDĐP (Khoản 8 Điều 1 dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung Điều 32).

Về thống nhất toàn quốc một bộ SGK

Nghị quyết số 71-NQ/TW ngày 22/8/2025 của Bộ Chính trị “về đột phá phát triển giáo dục và đào tạo” khẳng định giáo dục là quốc sách hàng đầu, là động lực then chốt để phát triển nhanh và bền vững đất nước trong giai đoạn mới.

Một trong những nhiệm vụ trọng tâm được Bộ Chính trị chỉ đạo rõ là: “Từ năm học 2026-2027, thống nhất toàn quốc một bộ SGK phù hợp với chương trình giáo dục phổ thông, bảo đảm chất lượng, tính khoa học, tính thực tiễn và công bằng trong tiếp cận tri thức”. Đây là yêu cầu chiến lược, là nhiệm vụ thực tiễn cấp bách.

Việc triển khai thực hiện Chương trình giáo dục phổ thông 2018- một chương trình, nhiều bộ SGK, kỳ vọng sẽ tạo ra cạnh tranh lành mạnh, đa dạng hóa tài liệu giảng dạy và khuyến khích sáng tạo. Tuy nhiên, bên cạnh những ưu điểm thì thực tế đã nảy sinh không ít bất cập.

Do đó, về chủ trương xây dựng một bộ SGK thống nhất toàn quốc để đảm bảo công bằng, hiệu quả và ổn định lâu dài cho hệ thống giáo dục, tôi thống nhất cao với những lý do sau:

Thứ nhất là, đảm bảo công bằng trong giáo dục: Việc có nhiều bộ sách dẫn đến sự chênh lệch về chất lượng và nội dung giữa các bộ sách, dẫn đến sự thiếu thống nhất trong giảng dạy, tạo ra sự khác biệt về cơ hội tiếp cận tri thức giữa học sinh ở thành thị và nông thôn, giữa trường có điều kiện và trường khó khăn, tạo nên khoảng cách vùng miền. Do đó, với một bộ SGK, được biên soạn bởi đội ngũ chuyên gia hàng đầu sẽ là nguồn tài liệu thống nhất cho mọi học sinh trên cả nước; đảm bảo sự công bằng, thống nhất trong việc tổ chức các kỳ thi quan trọng như kỳ thi tốt nghiệp THPT.

Thứ hai là, tiết kiệm kinh phí và thời gian: Với một bộ SGK góp phần hạn chế tình trạng tăng giá SGK do nhiều bộ không thể tái sử dụng vì chỉnh sửa hằng năm, giúp giảm gánh nặng chi phí cho phụ huynh, đặc biệt là các gia đình có thu nhập thấp. Chủ trương đa dạng SGK đã khiến giáo viên phải mất nhiều thời gian để nghiên cứu, so sánh và lựa chọn sách, ảnh hưởng đến thời gian dành cho chuyên môn giảng dạy; đây cũng là áp lực đối với giáo viên.

Thứ ba là, góp phần ổn định trong giáo dục: Với một bộ SGK thống nhất sẽ là giải pháp ổn định lâu dài cho toàn bộ hệ thống giáo dục; đảm bảo quyền học tập bình đẳng cho mọi học sinh trên toàn quốc. Một bộ SGK chung giúp thiết lập nền tảng đồng bộ về tri thức trên phạm vi toàn quốc, theo đó giáo viên có quyền linh hoạt đổi mới phương pháp, sử dụng học liệu bổ trợ, tài nguyên số để làm phong phú thêm bài giảng; giúp giáo viên có thêm thời gian tập trung nguồn lực, kinh nghiệm vào việc đổi mới phương pháp giảng dạy dựa trên một tài liệu chuẩn. Kết quả các kỳ thi cũng góp phần giúp phụ huynh và xã hội yên tâm.

Ở góc độ quản lý nhà nước về giáo dục thì với một bộ SGK sẽ thuận lợi hơn trong việc kiểm soát nội dung truyền tải qua SGK để đảm bảo tính chính xác, khoa học và phù hợp với định hướng phát triển đất nước, tránh những sai sót không đáng có khi biên soạn theo hướng xã hội hóa. Về đầu tư, sẽ tập trung nguồn lực tài chính và nhân lực để biên soạn, phát hành bộ SGK thống nhất, tiến tới cung cấp miễn phí; thể hiện vai trò chủ đạo của Nhà nước đối với sự nghiệp giáo dục.

Đối với việc biên soạn tài liệu giáo dục địa phương

 Tôi hoàn toàn tán thành với quan điểm của Ủy ban Văn hóa và Xã hội về việc phân cấp thẩm quyền tổ chức biên soạn, thẩm định và phê duyệt tài liệu giáo dục địa phương cho cấp tỉnh, cụ thể là giao cho cơ quan chuyên môn thuộc UBND cấp tỉnh tổ chức biên soạn và trình Chủ tịch UBND cấp tỉnh phê duyệt, vì lý do sau:

Thứ nhất là, phù hợp với chủ trương phân cấp quản lý: Tài liệu giáo dục địa phương (TLGDĐP) được thiết kế để truyền tải các kiến thức về lịch sử, văn hóa, địa lý, kinh tế, môi trường, nghề truyền thống... của từng vùng miền. Cơ quan chuyên môn cấp tỉnh (Sở GD-ĐT) là đơn vị sát với thực tiễn giáo dục và đời sống văn hóa, xã hội của địa phương. Việc giao thẩm quyền biên soạn sẽ giúp TLGDĐP phản ánh kịp thời, chính xác và sâu sắc nhất những nét đặc trưng riêng, đảm bảo tính thực tiễn và hấp dẫn đối với người học, phù hợp với chủ trương phân cấp hiện nay.

Thứ hai là, nâng cao tính chủ động của địa phương và rút ngắn quy trình

Việc phê duyệt TLGDĐP như thời gian qua mất nhiều thời gian do phải qua quy trình thẩm định của Bộ GD-ĐT. Chuyển thẩm quyền phê duyệt về Chủ tịch UBND cấp tỉnh giúp rút ngắn đáng kể thời gian từ khâu biên soạn đến khâu áp dụng vào giảng dạy, đảm bảo tính kịp thời, đáp ứng nhanh chóng các yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội của địa phương. Song song đó, nâng cao trách nhiệm của địa phương đối với chất lượng và nội dung của TLGDĐP. Địa phương có thể chủ động huy động và sử dụng hiệu quả đội ngũ chuyên gia, nhà nghiên cứu, nhà giáo ưu tú tại chỗ để tham gia biên soạn, thẩm định, tạo ra những sản phẩm giáo dục chất lượng cao, mang dấu ấn riêng.

Tôi tin rằng việc điều chỉnh này là một bước tiến quan trọng, thể hiện tinh thần phân quyền, tự chủ cho địa phương, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục một cách toàn diện.  

PV (ghi)

 

Nguồn: https://baovinhlong.com.vn/thoi-su/202510/chu-truong-xay-dung-mot-bo-sach-giao-khoa-thong-nhat-thiet-lap-nen-tang-dong-bo-ve-tri-thuc-tren-pham-vi-toan-quoc-7ca066d/