Chuyển đổi số, đừng thấy hàng xóm có cái gì cũng muốn bê hết về mình

(Dân trí) - Chuyển đổi số là động lực và cũng là áp lực bắt buộc các ngân hàng phải thực hiện, nhưng mỗi bên cần có lựa chọn phù hợp để hiệu quả, ông Phạm Hồng Hải - CEO Ngân hàng TMCP Phương Đông (OCB) - nói.

Chuyển đổi số là xu hướng công nghệ của thời đại, cũng là yếu tố sống còn tạo nền tảng để doanh nghiệp phát triển bền vững. Đặc biệt, đối với ngành tài chính, chuyển đổi số trong quản trị càng đóng góp vai trò quan trọng trong việc tự động hoá các quy trình, tối ưu hiệu quả hoạt động và gia tăng sức cạnh tranh.

Trong quá trình doanh nghiệp tài chính thực thi ESG, việc áp dụng chuyển đổi số là vô cùng cần thiết, góp phần tạo tiền đề đánh giá được hiệu suất chiến lược ESG.

“Giới trẻ muốn cái gì cũng phải nhanh, có ngay và trải nghiệm phải tuyệt vời”

Chia sẻ tại tọa đàm "Chuyển đổi số trong quản trị - Kinh nghiệm thực thi ESG từ doanh nghiệp ngành tài chính" do báo Dân trí tổ chức sáng 30/9, ông Phạm Hồng Hải - Tổng giám đốc Ngân hàng TMCP Phương Đông (OCB) - khẳng định chuyển đổi số là câu chuyện sống còn, không có lựa chọn, nếu không làm sẽ bị đào thải.

“Giới trẻ bây giờ muốn cái gì cũng phải nhanh, có ngay và trải nghiệm phải tuyệt vời, nếu mình không đưa được giải pháp thì mình sẽ không cạnh tranh được”, ông Hồng Hải nói. Đó là áp lực đồng thời là động lực bắt buộc các ngân hàng phải chuyển đổi số.

Ông Phạm Hồng Hải – Tổng Giám đốc Ngân hàng TMCP Phương Đông (Ảnh: Nam Anh).

Ông Hải dẫn chứng rằng OCB xuất phát điểm từ một ngân hàng với quy mô rất nhỏ. Do đó, nếu muốn tạo sự khác biệt, ngân hàng bắt buộc là phải dùng động lực về tốc độ. Và chuyển đổi số là lời giải rất tốt cho bài toán tốc độ của ngân hàng.

Ông kể, từ năm 2018, OCB đã đưa ra giải pháp là OCB OMNI - ứng dụng dành cho khách hàng cá nhân, áp dụng toàn bộ giải pháp công nghệ mới nhất về AI và cá nhân hóa khách hàng. Ngân hàng cũng đưa ra một ngân hàng số là Liobank, từ đó toàn bộ trải nghiệm từ "front đến back end" hoàn toàn được số hóa. OCB, theo ông Phạm Hồng Hải, cũng là một trong những ngân hàng đầu tiên đưa ra hệ thống chuyên xử lí các giao dịch quy trình nội bộ…

Kết quả mang lại, chuyển đổi số giúp cho ngân hàng này không chỉ hiểu thêm khách hàng, mà còn giúp ngân hàng đưa ra sản phẩm phù hợp hơn với từng đối tượng khách hàng.

“Ví dụ Open APIs sau thời gian áp dụng khoảng 3 năm trở lại đây, giá trị giao dịch tăng khoảng hơn 200%, số lượng giao dịch cũng tăng lên khoảng 100%. Ngoài ra, tỷ lệ CASA tăng trưởng hơn 30%, đưa OCB vào top 10 ngân hàng có tỷ lệ CASA cao nhất trên thị trường hiện nay. Đó là một số ví dụ điển hình cho thấy hiệu quả của chiến lược chuyển đổi số”, ông Hồng Hải cho biết.

Không nên kỳ vọng chuyển đổi số là “cây đũa thần”

Dù vậy, dưới kinh nghiệm của mình, ông Hải khuyến nghị không nên kỳ vọng chuyển đổi số là “cây đũa thần”, giải quyết được tất cả vấn đề hiện nay, mà cần xác định chuyển đổi số sẽ hỗ trợ được điều gì, cần phải đi từng bước nhỏ và sau đó tạo hiệu suất lan rộng như “vết dầu loang”.

Khi thực hiện chuyển đổi số, khó khăn đầu tiên là doanh nghiệp không biết mình muốn gì, bởi vì khi nói chuyển đổi số ai cũng muốn làm những làm sao để phù hợp với chiến lược của ngân hàng thì rất khó.

Thử thách khác nữa, theo ông Hải, là mọi người thường cái gì cũng muốn hết, nhìn thấy nhà hàng xóm có cái chuyển đổi số gì mình cũng muốn bê hết tất cả vào nền tảng của mình. Tuy nhiên, nếu làm như vậy ông Hồng Hải cho rằng sẽ “gãy” bởi vì nó không tạo ra giá trị đặc trưng của doanh nghiệp.

Đặc biệt, vấn đề nhân lực là bài toán lớn. Khi, Việt Nam có thế mạnh nhân lực về công nghệ khá dồi dào, nhưng nhân lực hiểu về công nghệ và hiểu về kinh doanh thì rất là hiếm.

Người hiểu kinh doanh thì không biết công nghệ và ngược lại. Do đó, dẫn đến việc khi tiến hành triển khai, ông kinh doanh làm một đằng ông công nghệ làm một nẻo, cuối cùng cho ra sản phẩm chẳng giống ai. Do đó, doanh nghiệp cần đào tạo được đội ngũ vừa thạo công nghệ vừa am hiểu kinh doanh.

Cùng với kỹ năng, tư duy hay văn hóa của bản thân người lãnh đạo và đội ngũ nhân viên cũng là điều đáng chú ý. Thông thường, con người ai cũng ngại thay đổi, cứ cái gì thay đổi là thấy có rủi ro.

Để giải quyết, tại OCB phải tạo rất nhiều nhóm nhỏ, nơi đó mọi người dễ có được thẩm quyền ra quyết định trong quá trình thực hiện chuyển đổi số. Điều này theo CEO sẽ tạo ra sự năng động cho nhân sự, với quy mô nhỏ mọi người cũng thấy được cái kết quả ngay lập tức, từ đó sẽ có niềm tin rằng đây là con đường chúng ta nên đi.

Ngân hàng số hoá: Thách thức từ dữ liệu và dự báo tương lai chỉ toàn robot

Riêng mảng ngân hàng, dữ liệu phân mảnh cũng là thách thức lớn. Theo ông Hồng Hải, dữ liệu của ngân hàng đang phân mảng ở các phòng ban khác nhau, không được đồng nhất và không có người sở hữu, tức dữ liệu hiện nay mỗi người sẽ có một cách xử lý khác nhau. Cuối cùng thì mình không biết gốc nó từ đâu ra.

Do đó, ngân hàng cần phải sắp xếp lại, định nghĩa lại dữ liệu và ai là người quản dữ liệu đó. Cái khó khác nữa liên quan đến tính bảo mật dữ liệu. Sau sự kiện CIC thất thoát dữ liệu, cho thấy nếu chúng ta không xây dựng văn hoá bảo mật dữ liệu sẽ gây rủi ro lớn.

Các ngân hàng thường muốn xây tường cao, ngăn chặn người ngoài đánh cắp dữ liệu. Nhưng rủi ro nhất là con người nội bộ, nếu họ không ý thức bảo vệ dữ liệu, ví dụ tiếp nhận email bên ngoài gửi đến, thì vô tình sẽ tạo lỗ hổng lớn.

Cuối cùng là sử dụng dữ liệu như thế nào. Khi có dữ liệu rồi, làm sao sử dụng để tạo ra được giá trị cho khách hàng, tăng hiệu quả cho ngân hàng cũng là vấn đề.

Ông Hồng Hải lấy ví dụ với tỷ lệ CASA (tỷ lệ giữa tiền gửi không kỳ hạn với tổng nguồn vốn huy động của ngân hàng, đo lường khả năng ngân hàng thu hút nguồn vốn chi phí thấp), khi tìm hiểu thông qua dữ liệu mới thấy khách hàng họ giữ CASA khi trải nghiệm App cực kỳ tốt. Nếu thanh toán mà lỗi hệ thống nhiều, thì họ sẽ không còn giữ CASA tại ngân hàng đó.

Ông Nguyễn Đức Trung – Hiệu trưởng Trường Đại học Ngân hàng TPHCM (Ảnh: Nam Anh).

Dưới góc độ chuyên gia, PGS.TS Nguyễn Đức Trung - Hiệu trưởng Trường Đại học Ngân hàng TPHCM - chỉ ra 4 vấn đề chính của ngân hàng số hoá.

Thứ nhất là kênh phân phối và trải nghiệm khách hàng. Nhờ công nghệ eKYC việc mở tài khoản từ rất xa. Đặc biệt, ứng dụng Super-app trên mobile giúp khách hàng gần như không cần sử dụng tiền mặt, mọi thao tác đều có thể thực hiện thông qua nền tảng ngân hàng số tích hợp sẵn các dịch vụ từ thanh toán, đặt vé máy bay cho đến nhiều tiện ích khác.

Thứ hai là đề cập đến dịch vụ thì với hệ thống mà ngân hàng áp dụng về machine learning thì có thể sử dụng hệ thống data driven để giải quyết cho vay, các sản phẩm tiết kiệm, bảo hiểm số... Ông nhấn mạnh đặc biệt ấn tượng nhất với việc thanh toán liên quan đến QR code.

Thứ ba, liên quan đến vận hành, quy trình nghiệp vụ. Rất nhiều ngân hàng thương mại hiện nay đã tiến hành robotic, tự động hoá bằng robot, như xử lý ban đầu khoản vay, đối soát giao dịch.. Ngân hàng bây giờ đã ra quyết định dựa trên cơ sở dữ liệu lớn một cách rất nhẹ nhàng.

Cuối cùng, vấn đề chuyển đổi số đã thực sự là câu chuyện của người đứng đầu doanh nghiệp tài chính, ngân hàng thương mại và tạo ra văn hoá chuyển đổi số. Đặc biệt nhất, các ngân hàng doanh nghiệp đã đầu tư nhiều vào an ninh, bảo mật dữ liệu, an toàn dữ liệu. Ngân hàng đã chuyển từ văn hoá truyền thống sang văn hoá linh hoạt hơn để phù hợp với vấn đề chuyển đổi số, thích ứng nhanh các sản phẩm dịch vụ.

Ông Trung khẳng định, Việt Nam là quốc gia năng động và khoảng 3 năm nữa chúng ta sẽ chuyển đổi số toàn phần từ trải nghiệm khách hàng, kênh phân phối… Với kinh nghiệm của Thái Lan và Trung Quốc, chuyên gia dự báo khoảng 3 năm nữa chúng ta sẽ có những Dark Factory (mô hình sản xuất hoàn toàn tự động) của ngành ngân hàng, ở đó chỉ có robot, con người chủ đạo điều chỉnh phía sau.

Tọa đàm "Chuyển đổi số trong quản trị - Kinh nghiệm thực thi ESG từ doanh nghiệp ngành tài chính" do báo Dân trí tổ chức diễn ra 9h ngày 30/9.

Các diễn giả tham dự tọa đàm gồm PGS.TS Nguyễn Đức Trung - Hiệu trưởng Trường Đại học Ngân hàng TPHCM, ông Phạm Hồng Hải - Tổng giám đốc Ngân hàng TMCP Phương Đông (OCB), ông Tuấn Nhan - Giám đốc điều hành Công ty cổ phần Chứng khoán Vietcap.

Tọa đàm này là sự kiện vệ tinh thuộc Diễn đàn ESG Việt Nam 2025 chủ đề "Khoa học công nghệ và động lực cho phát triển bền vững". Diễn đàn ESG Việt Nam là sự kiện thường niên do báo Dân trí khởi xướng, tổ chức nhằm kết nối các bên chia sẻ thông điệp, truyền cảm hứng về thực thi ESG, hướng tới phát triển bền vững. Tọa đàm có sự đồng hành của Ngân hàng TMCP Phương Đông (OCB) và Công ty cổ phần Chứng khoán DNSE.

Diễn đàn ESG Việt Nam sau khi ra mắt đã nhận được nhiều hưởng ứng tích cực từ cộng đồng và giới chuyên môn nhằm thúc đẩy, phát triển chuẩn mực ESG trong hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp.

Điểm nhấn của Diễn đàn ESG Việt Nam là Vietnam ESG Awards - tôn vinh các đơn vị thực thi hiệu quả ESG. Các doanh nghiệp, tổ chức quan tâm có thể đăng ký tham gia Vietnam ESG Awards 2025 tại đây .

Nguồn: https://dantri.com.vn/kinh-doanh/chuyen-doi-so-dung-thay-hang-xom-co-cai-gi-cung-muon-be-het-ve-minh-20250930093407691.htm