Bánh nghệ là đặc sản dân dã ở vùng đất Tiền Hải, Hưng Yên (tỉnh Thái Bình cũ), từng lọt Top 100 món ăn đặc sản Việt Nam 2021-2022 do Tổ chức Kỷ lục Việt Nam (Vietkings) và Tổ chức Top Việt Nam (VietTop) công bố.

Nhiều năm qua, bánh nghệ còn được xem như thức quà yêu thích của bà con mỗi khi đến phiên chợ quê tại các xã như Nam Hồng, Nam Thắng, Nam Chính, Nam Trung…

bánh nghệ   Hòa Bùi 1.jpg
Bánh nghệ làm từ 2 nguyên liệu chính là bột gạo và nghệ nên ăn không bị ngán hay nóng ruột. Ảnh: Hòa Bùi

Bà Đỗ Thị Thêu – một người làm bánh nghệ lâu năm ở xã Hưng Thắng (tỉnh Hưng Yên) cho biết, món bánh này được làm từ gạo tẻ, tóp mỡ, hành, hạt tiêu và củ nghệ…

Tuy nguyên liệu quen thuộc và đơn giản nhưng quá trình chế biến bánh nghệ đòi hỏi sự tỉ mỉ, kỳ công.

Theo bà Thêu, muốn làm bánh ngon thì nguyên liệu phải chuẩn, đạt chất lượng. Nghệ làm bánh phải chọn củ tươi, to, không bị hỏng.

Nghệ mua về đem rửa sạch rồi giã, lọc lấy nước cốt và thu phần bột đọng lại. 

Gạo tẻ cũng lựa loại ngon, ngâm khoảng 3-5 tiếng rồi vớt ra để ráo, sau đó cho vào cối xay thành bột khô. Bột gạo thu được đem nhào cùng bột nghệ đã lọc ở trên, thêm chút muối cho đậm đà.

“Bột gạo xay xong nên rắc thêm chút nước để không bị khô bột rồi đem hấp chín. Sau đó nhồi bột cho quyện lại, có thể nhồi thủ công hoặc dùng máy. Phần bột gạo khô nên giữ lại một ít để khi nặn xong có thể lăn qua bánh cho đỡ dính”, bà tiết lộ.

Để làm nhân, người ta sẽ xay hành củ, tóp mỡ và mộc nhĩ, thêm chút bột quế hoặc ngũ vị hương, nước mắm cho vừa miệng. Người địa phương thường không dùng thịt lợn băm làm nhân vì thấy vị ngậy của thịt không hợp với mùi của bánh nghệ.

bánh nghệ Tiền Hải 2.gif
Quá trình chế biến món bánh nghệ đòi hỏi sự tỉ mỉ. Ảnh: Hà Nội Phố

Sau khi nhào bột và làm nhân xong thì đến bước nặn bánh. Quá trình nặn bánh, nhồi nhân phải thực hiện khéo léo sao cho bánh khi hấp lên không bị nứt, vỡ phần vỏ, nhân không bị rơi ra ngoài.

Bánh được viên thành hình tròn, cỡ 3 đầu ngón tay rồi hấp lên, đến khi thấy dậy mùi thơm nức mũi là bánh chín.

Bánh nghệ ngon nhất khi ăn nóng. Lúc ấy, bánh phảng phất mùi thơm của gạo, của nghệ, của hành khô, hòa quyện với vị béo ngậy của tóp mỡ, đủ sức hấp dẫn cả những vị khách khó tính.

“Không chỉ chọn nguyên liệu cẩn thận và chế biến tỉ mỉ, những mẻ bánh nghệ ngon còn phụ thuộc vào thời tiết. Hôm nào trời hanh khô, phải thêm chút nước để bánh không bị khô, giữ được độ mềm và dẻo”, bà Thêu chia sẻ thêm.

Người phụ nữ này cũng cho hay, vì làm từ củ nghệ tươi nên bánh nghệ cũng được xem như vị thuốc chống viêm, giải độc, kích thích tiêu hóa và giúp tăng cường sức đề kháng.

thumb bánh nghệ Tiền Hải.gif
Bánh nghệ thường được bày bán tại các phiên chợ quê hoặc xuất hiện trong mâm cỗ giỗ chạp ở địa phương. Ảnh: Hà Nội Phố

Chị Hà Phương (Hà Nội) dù rời quê lên thành phố sống đã nhiều năm nhưng thỉnh thoảng vẫn nhờ người quen mua bánh nghệ gửi cho vì nhớ nhung hương vị thức quà truyền thống.

Trước đây, ở quê chị (huyện Tiền Hải cũ), người ta cho rằng món bánh này còn giúp làm đẹp da, tốt cho phụ nữ sau sinh. Bởi thế, khi đi thăm “bà đẻ”, người ta thường mua thêm 1 túi bánh nghệ làm quà.

“Bánh nghệ thường chỉ bán ở các phiên chợ quê nên muốn mua phải tới đó. Dịp nào mình không về quê được là lại nhờ người nhà mua giùm rồi đóng thùng, vận chuyển hơn trăm cây số lên Hà Nội”, chị Phương nói.

Người phụ nữ này cũng tiết lộ, bánh nghệ được bảo quản cẩn thận nên khi ship 120km tới nơi vẫn giữ được độ nóng, mềm và thơm ngon, ăn lại không bị khô, cứng hay ngán. 

Nếu bánh nguội thì có thể hấp lại, ăn vẫn ngon. Bánh cũng có thể bảo quản trong ngăn mát tủ lạnh được vài ngày.

“Ban đầu các con mình dè chừng, không dám ăn vì sợ bánh có vị hăng và đắng của nghệ. Nhưng nếm thử rồi, chúng lại thích, khen ngon.

Bánh nghệ dễ ăn, tốt cho sức khỏe mà cũng sạch, lành, đảm bảo an toàn. Chưa kể bánh còn có giá rất rẻ, mỗi chiếc chỉ vài nghìn đồng nên xứng đáng được nhiều người biết đến và thưởng thức hơn nữa”, chị chia sẻ thêm.

Khách Tây đói lả, dừng trước đám tang ở Huế, xúc động khi được mời bữa cơm chayMệt lả vì không tìm được quán ăn sau khi đạp xe 50km từ trung tâm TP Huế về khách sạn, vợ chồng du khách người Thụy Sĩ dừng xe trước một đám tang và xúc động khi được gia chủ mời dùng bữa cơm chay để lấy lại sức.

Nguồn: https://vietnamnet.vn/dac-san-hung-yen-ngon-bo-re-khach-dat-ship-120km-ve-an-2455717.html