Gỏi nhệch Nga Sơn là đặc sản có tiếng ở Thanh Hóa, từng được công nhận Top 100 món ăn đặc sản Việt Nam 2020-2021 do Tổ chức Kỷ lục Việt Nam (Vietkings) và Tổ chức Top Việt Nam (VietTop) công bố.
Đúng như tên gọi, món gỏi này được chế biến từ nguyên liệu chính là nhệch. Đây là loài cá da trơn, khỏe và khá dữ, nhìn gần giống lươn nhưng kích thước lớn hơn.
Thân cá nhệch dài khoảng 70cm, lưng và bụng màu nâu nhạt. Chúng sinh sống cả trong môi trường nước mặn, nước ngọt và nước lợ, đặc biệt xuất hiện nhiều ở đầm phá ven biển, cửa sông.
![]() |
![]() |
Theo người dân địa phương, cá nhệch rất khỏe và hung dữ nên việc đánh bắt rất khó. Họ thường phải ra cửa biển đóng đáy hoặc dùng những chiếc xiên có răng to và chắc khỏe để đâm.
Cũng bởi vậy mà giá bán cá nhệch khá cao, khoảng vài trăm nghìn/cân, thậm chí không phải lúc nào cũng có để thưởng thức.

Anh Lê Thanh - một đầu bếp có nhiều năm kinh nghiệm ở xã Nga Sơn (tỉnh Thanh Hóa) cho biết, cá nhệch có thể chế biến thành nhiều món nhưng món gỏi là ngon và được ưa chuộng nhất.
Tuy nhiên, món ăn này đòi hỏi quá trình chế biến rất kỳ công, người làm phải có kỹ năng và tay nghề khéo léo.
Theo anh Thanh, cá nhệch có lớp da rất trơn và nhớt nên sau khi bắt về cần được làm sạch bằng nước vôi loãng hoặc tro.
Tùy từng nơi, người ta còn xát muối hay dùng lá tre, lá lúa hoặc lá nhái bóp với nhệch để loại bỏ hoàn toàn chất bẩn và nhớt. Sau đó, đem nhệch đi rửa sạch rồi dùng khăn ấm lột bỏ lớp da và mổ bụng, bỏ ruột với đầu, đuôi.
![]() |
![]() |
![]() |
Nhệch sơ chế xong thì tiếp tục đem lọc thịt, tách xương.
“Công đoạn này phải đảm bảo nhanh và khéo để thịt nhệch không bị nát hay dính xương dăm.
Sau đó, thịt nhệch cũng được lau lại bằng giấy hoặc khăn cho khô, tránh bị đọng nước. Điều này giúp món gỏi sau khi trộn thêm các nguyên liệu có độ ráo, ngon, thịt nhệch không bị ướt hay nhão”, anh Thanh nói.
Tiếp đến, người ta thái chéo thịt nhệch thành các lát mỏng, dài, vừa ăn, rồi đem bóp với riềng xay, sả thái mỏng. Chờ một lúc cho thịt nhệch chín tái thì nêm gia vị cho vừa miệng, còn thính gạo để riêng, ai thích ăn thì trộn sau.
Cách chế biến này giúp món ăn dậy vị hơn, giữ miếng cá luôn tươi ngon, ngọt tự nhiên và thanh mát.
Ở một số địa phương, tùy sở thích, người ta có thể bóp sơ thịt nhệch với nước cốt chanh, vừa khử mùi đặc trưng, vừa làm thịt chín tái.
Sau đó, vắt thịt cho ráo nước rồi trộn đều với thính gạo rang. Dù khâu chế biến có chút khác nhau nhưng món gỏi nhệch Nga Sơn vẫn đảm bảo giữ được hương vị truyền thống.
![]() |
![]() |
Giống như nhiều loại gỏi cá khác, gỏi nhệch Nga Sơn cũng được ăn kèm với thứ nước chấm đặc biệt, đó là chẻo. Chẻo chấm gỏi nhệch phải được làm từ chính phần xương của loài cá này.
Sau khi lọc thịt, xương cá được đem giã nhuyễn, trộn với thịt ba chỉ, mẻ chua, trứng gà cùng một số gia vị khác rồi đun chín lên. Chẻo thành phẩm có độ đặc sánh, màu vàng sậm hoặc hơi ngả nâu, mùi thơm và ăn béo ngậy.
Ngoài nước chấm chẻo, các nguyên liệu ăn kèm gỏi nhệch Nga Sơn cũng khá cầu kỳ, bao gồm: lá ổi, lá sung, lá lộc vừng, lá mơ, húng quế, mùi tàu, đinh lăng, rau má, bạc hà, chuối xanh, cúc tần… Tùy sở thích mà việc chọn lá thơm ăn kèm của mỗi người cũng khác nhau.
Khi thưởng thức, thực khách cuốn lá sung cùng với các loại lá thơm thành hình phễu, cho trực tiếp gỏi nhệch vào rồi rưới nước chẻo lên trên. Thực khách có thể thêm ớt, hành củ tươi, riềng, sả tùy ý.
![]() |
![]() |
Anh Hoàng Nam (Hà Nội) từng vài lần thưởng thức gỏi nhệch Nga Sơn nhận xét, món này phải ăn miếng to vừa miệng, cuốn đủ các nguyên liệu và lá thơm thì mới cảm nhận được hết độ ngon.
“Vị thanh mát, hơi chát của rau kết hợp vị béo ngậy của chẻo, vị ngọt, dai giòn của thịt nhệch cùng chút cay nồng, nóng của sả, ớt, riềng, tạo nên món ngon trứ danh khiến thực khách ăn là nhớ”, anh Nam chia sẻ.


Theo cảm nhận riêng của vị khách Hà Nội, gỏi nhệch là đặc sản có hương vị lạ miệng, ngon hơn cả thịt tôm, cua. Dù không phải ai cũng đủ can đảm thưởng thức món ăn chưa được làm chín bằng nhiệt này, nhưng với những người sành ăn hoặc đã quen, đây lại là món ngon khó quên.
“Thỉnh thoảng, nếu thèm quá mà không có dịp về Nga Sơn, tôi lại đặt quán quen làm vài suất gửi ra. Dù phải chờ 3-4 tiếng mới nhận được, nhưng với tôi, món gỏi nhệch ấy vẫn đáng để đợi. Tất nhiên, ăn tại chỗ vẫn ngon và trọn vị hơn”, anh nói thêm.

Nguồn: https://vietnamnet.vn/dac-san-thanh-hoa-khong-phai-ai-cung-dam-thu-khach-sanh-an-khen-ngon-hon-tom-2450214.html
Bình luận (0)