Đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm mùa nắng nóng

Mỗi khi hè đến, thời tiết nắng nóng gay gắt không chỉ gây mệt mỏi, khó chịu mà còn chính là điều kiện thuận lợi để vi khuẩn, vi-rút phát triển nhanh chóng, khiến thức ăn rất dễ bị ôi thiu, biến chất. Đây cũng là thời điểm tiềm ẩn nguy cơ mất vệ sinh an toàn thực phẩm. Do đó, đòi hỏi các ngành chức năng và người dân cần tăng cường việc kiểm tra, giám sát chất lượng thực phẩm, phòng ngừa nguy cơ ngộ độc và nâng cao ý thức, trách nhiệm trong việc bảo quản, lựa chọn thực phẩm.

Để tiện lợi, nhiều người dân chọn mua thực phẩm nấu sẵn cho bữa cơm hàng ngày.

Chiều tối hàng ngày, tại một điểm bán vịt quay, chim quay, thịt nướng trên đường Trần Huy Liệu (thành phố Nam Định) không khí mua bán tấp nập, chen chúc giữa dòng người tan tầm. Bên chiếc lò quay di động đầy dầu mỡ là chiếc bàn thấp chứa hàng chục con chim cút đã được quay sẵn để sát mép đường đông người qua lại. Thỉnh thoảng cơn gió chiều bay qua cuốn từng lớp cát bụi hắt lên chiếc bàn đựng thức ăn mà không có bất cứ gì bảo vệ. Bên cạnh, một “cửa hàng” khác cũng đang bán từng hộp đồ ăn đã được chế biến sẵn. Từng khách hàng ngồi trên xe chờ đến lượt mua. Cô nhân viên vệ sinh môi trường đẩy xe rác đi qua, đôi tay thoăn thoắt quét bụi rác khiến khách hàng đang mua đồ ăn phải lùi lại chờ người bán hàng bỏ đồ ăn vào chiếc hộp xốp trắng để đem về chuẩn bị cho bữa tối.

Cách đó không xa, tại khu vực chợ Văn Miếu, các sạp thịt, cá sống chen với đồ ăn chín, rau củ, trái cây… bày tràn ra cả lối đi. Người bán vô tư dùng tay trần bốc thực phẩm, khách hàng cũng thoải mái dùng tay lựa chọn, làm gia tăng nguy cơ nhiễm khuẩn chéo. Phía ngoài, các xe hàng bán canh, đồ ăn sẵn đậu san sát nhau, người mua, người bán xếp hàng dưới lòng đường khiến giao thông thêm phần ách tắc. Trước cổng Bệnh viện Phụ sản tỉnh ở đường Trần Đăng Ninh, một số xe đẩy bán cháo, cơm hộp, trái cây gọt sẵn, nước giải khát… vừa tranh thủ bày bán vừa lo đối phó với lực lượng chức năng. Tất cả đều bày ra dưới gió bụi mà không được che chắn, bảo quản. Tại một con ngõ gần đó, bếp than, lò nấu đặt cạnh lối đi đang nghi ngút khói. Thức ăn sau khi làm chín được đặt ngay cạnh đường đầy bụi. Anh Nguyễn Thanh Tài ở huyện Nghĩa Hưng đang chăm vợ mới sinh tại bệnh viện chia sẻ: “Do nhà xa lại không có người thân trên này nên hàng ngày tôi đều phải mua đồ ăn ở đây. Nhưng nhìn đồ ăn buổi trưa thì phơi nắng, buổi chiều thì gió bụi không che chắn, tôi cũng ngại lắm, nhưng thôi đành “nhắm mắt” ăn vì cũng chỉ có ít ngày ở đây”.

Thời tiết nắng nóng kéo dài cũng khiến nhiều người ngại nấu ăn nên hay mua các loại thức ăn đường phố. Trong khi đó, nhiều loại thực phẩm bẩn tràn lan ngoài thị trường, không đảm bảo về chất lượng, không rõ nguồn gốc; nhiều nhà sản xuất, kinh doanh thực phẩm sử dụng thuốc kích thích tăng trưởng, những hóa chất cấm trong chế biến nông thủy sản và sử dụng nhiều loại chất tẩy rửa thịt, cá ôi thiu; quy trình chế biến không nghiêm ngặt… Đặc biệt, vì lợi nhuận mà nhiều cơ sở dịch vụ ăn uống không ngần ngại nhập hàng không rõ nguồn gốc. Nguyên liệu chế biến gần như nằm ngoài sự kiểm soát của cơ quan chức năng, nguy cơ cao dẫn đến mắc các bệnh về đường tiêu hóa, thậm chí gây ngộ độc thực phẩm. Khu vực chế biến chưa bảo đảm vệ sinh, chưa thực hiện quy trình chế biến thực phẩm một chiều, bày bán thực phẩm trên vỉa hè, ngay cạnh rãnh thoát nước, diện tích kinh doanh chật hẹp, nơi bán hàng chung với nơi sinh sống của gia đình. Dụng cụ chứa thức ăn bán ở đường phố thường không bảo đảm vệ sinh, dễ làm hỏng thức ăn. Các cơ sở kinh doanh thức ăn đường phố không có đầy đủ tủ bảo quản, thức ăn không được che đậy.

Phần lớn thức ăn đường phố được bày bán ngay trên mặt đất, gần với cống rãnh, hố ga... cũng dễ khiến đồ ăn, thức uống bị nhiễm khuẩn. Đặc biệt, giữa thời tiết nắng nóng, thực phẩm hoặc nguyên liệu chế biến để lâu trong nhiệt độ cao với điều kiện không đảm bảo sẽ dẫn đến việc vi khuẩn nhân lên đạt đến số lượng đủ gây bệnh cho người tiêu dùng. Ngoài ra, hiện nay hầu hết các cửa hàng bán thức ăn nhanh đều đựng thức ăn bằng hộp xốp, túi ni lông không bảo đảm an toàn. Tất cả các yêu tố đó cộng lại khiến nguy cơ ngộ độc thực phẩm vào mùa nắng nóng càng tăng. Bên cạnh đó, việc mua sắm thực phẩm qua mạng xã hội và các sàn thương mại điện tử đang trở thành xu hướng phổ biến. Các mặt hàng từ thịt, cá, rau củ, hải sản cho đến món ăn chế biến sẵn đều có thể được giao tận nhà, nhưng đằng sau sự tiện lợi ấy lại tiềm ẩn nhiều nỗi lo về chất lượng và an toàn thực phẩm. Không ít sản phẩm rao bán trực tuyến không có nhãn mác, hạn sử dụng, nguồn gốc, chất lượng có được kiểm định hay không. Phần lớn các gian hàng online đều hoạt động tự phát, không có giấy phép kinh doanh và không có chứng nhận đảm bảo an toàn thực phẩm.

Hiện nay, trên địa bàn thành phố Nam Định hiện có trên 1.600 cơ sở sản xuất, kinh doanh, chế biến thực phẩm; trong đó có trên 1.100 cơ sở dịch vụ ăn uống, dịch vụ thức ăn đường phố. Hàng năm, ngành chức năng đã tổ chức các hội nghị truyền thông về an toàn thực phẩm tại các phường, xã; tổ chức các hội thi, nói chuyện chuyên đề về công tác đảm bảo an toàn thực phẩm cho các hộ sản xuất, kinh doanh thực phẩm. Qua đó góp phần nâng cao nhận thức, thái độ thực hành về an toàn thực phẩm, xác định rõ vai trò, trách nhiệm của chính quyền các cấp, của người quản lý, người sản xuất, kinh doanh bảo đảm chất lượng an toàn thực phẩm theo quy định hiện hành. Các cấp, các ngành còn chú trọng cải cách hành chính trong lĩnh vực an toàn thực phẩm nhằm rút ngắn quy trình cấp phép, tạo điều kiện thuận lợi cho các đơn vị kinh doanh hợp pháp; đồng thời từng bước xây dựng hệ thống thực phẩm an toàn và bền vững thông qua việc phát triển các chuỗi nông sản sạch, mô hình chợ thực phẩm an toàn, truy xuất nguồn gốc thịt, trứng, rau củ quả và giám sát đột xuất tại các địa điểm có nguy cơ cao. Đồng thời nâng cao hiệu quả quản lý an toàn thực phẩm, góp phần tăng cường hậu kiểm và siết chặt công tác quản lý Nhà nước về an toàn thực phẩm trên toàn địa bàn.

Trước những nguy cơ cao gây ngộ độc thực phẩm trong mùa hè, bên cạnh ý thức của người tiêu dùng và chủ các cơ sở sản xuất, kinh doanh đối với vấn đề đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm thì công tác quản lý của các cơ quan chức năng, đặc biệt là chính quyền cơ sở càng cần phải được tăng cường thực hiện, nhất là công tác kiểm tra vệ sinh an toàn thực phẩm thường xuyên đối với các cửa hàng kinh doanh thức ăn đường phố.

Bài và ảnh: Thảo Linh

Nguồn: https://baonamdinh.vn/xa-hoi/202506/dam-bao-ve-sinh-an-toan-thuc-phammua-nang-nong-2531283/