Đề nghị hãng bay nêu rõ lý do chậm, hủy chuyến bay và phải trả lãi nếu quá hạn bồi thường

Đại biểu Quốc hội đề xuất hãng hàng không cần công khai lý do chậm, hoãn, hủy chuyến, thời gian dự kiến khắc phục và quy định rõ thời gian hoàn tiền vé, nếu chậm phải chịu chế tài hoặc bồi thường tương ứng.

Đại biểu Huỳnh Thị Phúc - Ảnh: GIA HÂN

Chiều 12-11, Quốc hội thảo luận về dự Luật Hàng không dân dụng Việt Nam (sửa đổi).

Không chế tài cụ thể thì quyền lợi hành khách bị trôi lơ lửng

Nêu ý kiến thảo luận, đại biểu Nguyễn Tâm Hùng (TP.HCM) đề cập vấn đề chậm chuyến, hủy chuyến, từ chối vận chuyển và trách nhiệm bồi thường.

Ông nói dự luật đã quy định trách nhiệm thông báo, chăm sóc hành khách; thu xếp hành trình hoặc hoàn tiền khi lỗi do hãng và bồi thường ứng trước khi chậm kéo dài, hủy, từ chối do lỗi hãng.

Nhưng khái niệm "chậm kéo dài" và "bồi thường ứng trước" còn định tính, dễ dẫn tới cách hiểu khác nhau.

Từ đó, ông bổ sung định nghĩa "chậm kéo dài" theo ngưỡng thời gian cụ thể theo cự ly bay; ấn định nguyên tắc bồi thường tối thiểu bằng tiền hoặc chứng từ có giá trị tương đương, chi trả tự động trong thời hạn 7 ngày; cấm khấu trừ bất kỳ khoản phí nào khi hoàn tiền do lỗi hãng.

Những nội dung này, ông đề xuất nên giao Chính phủ quy định chi tiết khung mức theo nhóm cự ly và cập nhật định kỳ.

Đại biểu cho hay dự luật ghi nhận quyền yêu cầu thu xếp hành trình phù hợp hoặc hoàn tiền khi không được vận chuyển do lỗi hãng và quyền từ chối chuyến bay, tiếp tục hành trình trong một số trường hợp.

Song ông đề nghị cân nhắc bổ sung khoản mới theo hướng hành khách được quyền lựa chọn giữa hoàn tiền toàn bộ phần chưa sử dụng; chuyển sang chuyến sớm nhất của chính hãng hoặc chuyển sang hãng khác có chỗ tương đương mà hành khách không phải trả thêm chi phí nếu hãng không bố trí được chuyến thay thế trong thời hạn 3 giờ...

Ông đề nghị bổ sung điều khoản riêng về thiệt hại do chậm vận chuyển đối với hành khách và làm rõ gánh nặng chứng minh thuộc về người vận chuyển.

Không coi "lý do kỹ thuật khai thác, điều hành" là bất khả kháng; xác lập giới hạn trách nhiệm; khoản "bồi thường ứng trước" không làm mất quyền yêu cầu bồi thường dân sự phần chênh lệch.

Về cơ chế giải quyết khiếu nại - bồi thường nhanh cho hành khách, ông nêu dự luật đang thiết kế thời hạn khiếu nại khá đầy đủ cho hành lý, hàng hóa. Nhưng chưa có thủ tục chuyên biệt cho chậm, hủy, bán quá lượng ghế.

Do vậy, ông đề nghị bổ sung một điều trong dự luật quy định thời hạn tiếp nhận - phản hồi trong 3 ngày làm việc.

Thời hạn chi trả bồi thường ứng trước tối đa 7 ngày; thời hạn giải quyết dứt điểm 30 ngày; lãi chậm trả nếu quá hạn; thiết lập một đầu mối điện tử thống nhất của hãng để tiếp nhận và theo dõi hồ sơ, công khai quy trình, biểu mẫu...

Đại biểu Huỳnh Thị Phúc (TP.HCM) cũng nêu dự luật quy định trách nhiệm của hãng khi chuyến bay bị chậm, hủy, vận chuyển.

Song, các quy định này chỉ mới dừng lại ở mức chung chung, chưa rõ thời gian hoàn tiền bao lâu, chế độ bồi thường ra sao, chưa có cơ chế công khai để người dân, người sử dụng dịch vụ biết.

"Tôi cho rằng nếu không ràng buộc cơ chế, chế tài cụ thể thì quyền lợi của hành khách vẫn bị trôi lơ lửng như thực trạng hiện nay", bà Phúc nói.

Do đó, bà đề nghị sửa đổi theo hướng hãng hàng không cần công khai lý do chậm, hoãn, hủy chuyến và thời gian dự kiến khắc phục.

"Nói chung không quá hai lần. Đã có những chuyến bay đại biểu Quốc hội đi họp ở kỳ 8, kỳ 9 vừa rồi hoãn đến ba lần và chậm hơn 2 tiếng. Đó là thực tế và nhiều đại biểu chứng kiến", đại biểu nêu thêm.

Bà cho rằng khi hành khách được biết sớm có thể chủ động sắp xếp công việc, giảm căng thẳng, cảm giác bị động. Với các trường hợp bất khả kháng vì lý do thời tiết, kỹ thuật phải chấp nhận, không giới hạn số lần và thời gian.

Đồng thời cần quy định rõ thời hạn hoàn tiền vé theo hướng tối đa 7 ngày làm việc, kể từ khi nhận được yêu cầu hợp lệ. Nếu chậm, hãng có thể phải chịu chế tài hoặc bồi thường tương ứng. Còn hiện nay, các hành khách được hoàn tiền song thường rất lâu mới nhận được tiền.

Ngoài ra, cần quan tâm đến tính minh bạch quy trình phục vụ hành khách. Khi không có quy trình, quy chuẩn, hành khách không biết mình được quyền gì, còn nhân viên phục vụ không có căn cứ nhất quán để xử lý khi tình huống xảy ra.

Bà đề nghị Cục Hàng không Việt Nam công bố định kỳ các chỉ số hoạt động của từng hãng như tỉ lệ hoàn tiền đúng hạn, tỉ lệ giải quyết khiếu nại...

Bộ trưởng Bộ Xây dựng Trần Hồng Minh - Ảnh: GIA HÂN

Quy định trách nhiệm của các hãng hàng không nhằm bảo đảm quyền lợi khách hàng

Giải trình sau đó, Bộ trưởng Bộ Xây dựng Trần Hồng Minh cho biết 9 tháng đầu năm 2025, tỉ lệ chuyến bay cất, hạ cánh đúng giờ chỉ đạt 65%.

Nguyên nhân là do thời tiết, thiếu hụt máy bay, đứt gãy chuỗi cung ứng phụ tùng, điều kiện cơ sở hạ tầng hàng không hạn chế, mật độ khai thác cao...

Dẫn ví dụ một chuyến bay vào sân bay Tân Sơn Nhất không có đường hạ cánh, phải chờ 15 phút, thậm chí bay cả tiếng đồng hồ trên trời..., bộ trưởng cho biết việc này gây ô nhiễm môi trường, tốn kém kinh phí xăng dầu... và các hãng hàng không cũng "rất sốt ruột".

Bộ trưởng cũng nêu rõ dự luật đã bổ sung các quy định liên quan về trách nhiệm của hãng hàng không khi chậm, hủy chuyến theo hướng chặt chẽ hơn để bảo đảm quyền lợi của hành khách.

Ông cho biết thêm, lãnh đạo ngành hàng không và các hãng đều không muốn xảy ra việc chậm, hủy chuyến bay. Song luật phải cụ thể hóa để tới đây khi các sân bay có đầy đủ điều kiện, không còn xảy ra tình trạng này nữa.

Trở lại chủ đề

THÀNH CHUNG - TIẾN LONG

Nguồn: https://tuoitre.vn/de-nghi-hang-bay-neu-ro-ly-do-cham-huy-chuyen-bay-va-phai-tra-lai-neu-qua-han-boi-thuong-20251112165047806.htm