Đề xuất cơ chế khoán quỹ tiền thưởng, trao quyền tự chủ cho các đơn vị

(Dân trí) - Đại biểu Quốc hội đề nghị bổ sung cơ chế khoán quỹ tiền thưởng theo hiệu quả công việc, trao quyền tự chủ cho đơn vị trong phân bổ nhưng phải công khai, gắn với kết quả đánh giá viên chức hàng năm.

Dự thảo Luật Viên chức (sửa đổi) được các đại biểu Quốc hội cho ý kiến tại Hội nghị đại biểu Quốc hội chuyên trách sáng 1/10.

Góp ý vào việc dự thảo luật đã mở rộng phạm vi nguồn lương không chỉ từ quỹ lương của đơn vị sự nghiệp công lập mà còn bao gồm nguồn thu hợp pháp khác, đại biểu Thạch Phước Bình (Vĩnh Long) đánh giá đây là bước tiến quan trọng, tạo điều kiện cho viên chức được hưởng thu nhập đa dạng hơn.

Dù vậy, vị đại biểu góp ý dự thảo luật cần làm rõ hơn cơ chế phân bổ minh bạch nguồn thu cũng như cách bảo đảm quyền lợi giữa viên chức làm việc ở các đơn vị có điều kiện khác nhau.

Đại biểu Quốc hội Thạch Phước Bình (Ảnh: Hồng Phong).

“Nếu không quy định cụ thể có thể nảy sinh tình trạng chênh lệch thu nhập quá lớn, gây mất công bằng”, ông Bình lo ngại.

Đại biểu tỉnh Vĩnh Long đề nghị dự thảo luật bổ sung nguyên tắc phân phối công bằng gắn thu nhập tăng thêm với hiệu quả công việc và quy định nghĩa vụ công khai minh bạch tài chính để đảm bảo công bằng giữa các đơn vị.

Cũng liên quan đến vấn đề tiền lương, tiền thưởng, dự thảo luật quy định theo hướng gắn thu nhập với kết quả và hiệu quả công việc, phù hợp với xu thế trả lương theo vị trí việc làm.

Theo đại biểu Thạch Phước Bình, cần làm rõ cơ chế tiền thưởng và phân biệt rạch ròi giữa lương cơ bản với thu nhập tăng thêm, bởi nếu quy định chung chung, các đơn vị sẽ khó khăn trong xây dựng quy chế chi tiêu nội bộ, dễ dẫn đến khiếu nại, tranh chấp.

Vị đại biểu đề nghị bổ sung cơ chế khoán quỹ tiền thưởng theo hiệu quả công việc, trao quyền tự chủ cho đơn vị trong phân bổ nhưng phải công khai, minh bạch, gắn với kết quả đánh giá viên chức hàng năm.

Dự thảo Luật Viên chức sửa đổi quy định quản lý viên chức theo nguyên tắc trao quyền gắn với trách nhiệm giải trình và khuyến khích viên chức đổi mới, sáng tạo.

Hội nghị đại biểu Quốc hội chuyên trách sáng 1/10 (Ảnh: Hồng Phong).

Nhìn nhận đây là những quy định tiến bộ, song ông Bình cho rằng còn thiếu cơ chế bảo vệ viên chức trong trường hợp đổi mới, sáng tạo nhưng kết quả không như mong muốn.

Thực tế, ông cho biết nhiều viên chức e ngại rủi ro, ngại đổi mới vì sợ bị quy trách nhiệm. Do đó, cần luật hóa cơ chế miễn, giảm trách nhiệm cho viên chức dám nghĩ, dám làm vì lợi ích chung nhưng không đem lại kết quả.

Một nội dung mới của dự thảo luật lần này là cho phép viên chức được ký hợp đồng lao động, tham gia quản lý, điều hành doanh nghiệp ngoài công lập nếu không trái pháp luật.

Đại biểu Thạch Phước Bình đề nghị dự luật cần quy định rõ danh mục lĩnh vực, ngành nghề viên chức được phép tham gia, đồng thời yêu cầu báo cáo minh bạch và chịu sự giám sát của đơn vị quản lý. “Nếu không kiểm soát chặt chẽ sẽ dẫn đến xung đột lợi ích, viên chức có thể lợi dụng vị trí công tác để phục vụ lợi ích cá nhân”, ông Bình lo ngại.

Về tuyển dụng viên chức, dự thảo luật thay đổi căn cứ tuyển dụng theo vị trí việc làm, quỹ lương và nguồn thu hợp pháp, thay vì chỉ dựa vào chức danh nghề nghiệp như luật hiện hành.

Đại biểu tỉnh Vĩnh Long cho rằng quy định mới này có thể giúp tuyển chọn viên chức sát với nhu cầu, song thực tế, việc tuyển dụng vẫn còn nặng về thủ tục hành chính, chưa đủ linh hoạt để thu hút nhân tài.

Vì thế, theo ông Bình, cần mở rộng cơ chế tiếp nhận trực tiếp các chuyên gia, nhà khoa học, nhân tài, mạnh dạn phân cấp hơn nữa để đơn vị sự nghiệp công lập có thực quyền tự chủ trong tuyển dụng, gắn với trách nhiệm giải trình.

Làm rõ thêm nội dung đại biểu Quốc hội quan tâm liên quan quy định miễn trừ trách nhiệm cho viên chức khi thực hiện đổi mới, sáng tạo nhưng có thể có rủi ro ngoài ý muốn dù làm đúng quy trình, Thứ trưởng Bộ Nội vụ Trương Hải Long khoản 8 Điều 11 dự thảo luật đã nêu rõ, viên chức được xem xét loại trừ, miễn giảm trách nhiệm theo quy định của pháp luật và của cấp có thẩm quyền.

Vấn đề này cũng đã được Bộ Chính trị thống nhất và được nêu trong một số luật chuyên ngành. Tuy nhiên, tiếp thu ý kiến của đại biểu, cơ quan soạn thảo sẽ rà soát lại để thể chế hóa cụ thể miễn giảm trong trường hợp nào.

Thứ trưởng Bộ Nội vụ Trương Hải Long làm rõ các vấn đề đại biểu Quốc hội quan tâm trong dự thảo Luật Viên chức sửa đổi (Ảnh: Hồng Phong).

Về công tác tuyển dụng, Thứ trưởng Trương Hải Long nhấn mạnh hướng đổi mới quản lý theo vị trí việc làm nhằm nâng cao chất lượng cũng như cơ cấu lại đội ngũ viên chức.

Liên quan đến hợp đồng đối với viên chức, Thứ trưởng Long khẳng định đây là nội dung rất quan trọng, vì viên chức khi tuyển dụng là thực hiện toàn bộ quyền, nghĩa vụ cũng như chức trách theo hợp đồng.

“Trong Luật Viên chức có quy định hợp đồng lao động và hợp đồng dịch vụ để đảm bảo sự linh hoạt cũng như quyền của viên chức khi tham gia ký hợp đồng làm việc”, lãnh đạo Bộ Nội vụ nhấn mạnh.

Thứ trưởng Trương Hải Long khẳng định cơ quan soạn thảo sẽ tiếp thu ý kiến để hoàn thiện cơ chế kiểm soát, giám sát giải trình, tránh việc lạm dụng quyền khi thực hiện các hoạt động nghề nghiệp.

Dự thảo Luật Viên chức sửa đổi gồm 6 chương, 43 điều (giảm 19 điều so với Luật hiện hành), sẽ được Quốc hội xem xét, thông qua tại kỳ họp thứ 10.

Nguồn: https://dantri.com.vn/thoi-su/de-xuat-co-che-khoan-quy-tien-thuong-trao-quyen-tu-chu-cho-cac-don-vi-20251001110308281.htm