 |
| Đôi bàn tay khéo léo của Giàng Thị Pàng dệt nên những bộ trang phục mang đậm nét truyền thống của dân tộc H'Mông. (Ảnh: Xuân Sơn) |
Tây Nguyên, vùng đất cao nguyên không chỉ nổi tiếng nhờ thiên nhiên kỳ vĩ, mà còn là nơi gìn giữ kho tàng văn hóa truyền thống phong phú của các dân tộc thiểu số. Trong số đó, nghề dệt thổ cẩm, đặc biệt là nghề may trang phục truyền thống của người H’Mông, được xem như một biểu tượng bản sắc, lưu giữ ký ức văn hóa qua từng đường kim, mũi chỉ. Câu chuyện của Giàng Thị Pàng, một cô gái 23 tuổi ở thôn 5, xã Rô Men, tỉnh Lâm Đồng, là minh chứng sống động cho nỗ lực giữ gìn và phục hồi giá trị truyền thống ấy.
Không chỉ mưu sinh
Giàng Thị Pàng bén duyên với nghề may trang phục truyền thống của dân tộc H’Mông cách đây một năm. Khác với nhiều người trẻ rời làng tìm kiếm cơ hội mới nơi đô thị, Pàng chọn quay về với bản làng, với khung cửi, kim chỉ và những họa tiết thổ cẩm vốn đã nuôi dưỡng tâm hồn cô từ thuở bé.
Cô chia sẻ, ban đầu việc học nghề không mấy khó khăn vì “đây là nghề em yêu thích”, dù bố mẹ phản đối, nhưng nhờ sự động viên của hai người chị, đặc biệt là chị ba, người cũng tự may mặc trang phục dân tộc trong nhà, Pàng đã quyết tâm theo đuổi đam mê.
Những bộ trang phục H’Mông do cô làm ra không chỉ mang đậm dấu ấn văn hóa, mà còn thể hiện kỹ thuật tỉ mỉ với những họa tiết, chuỗi hạt đính kết công phu. Tùy vào độ phức tạp, một bộ đồ có thể mất từ 1-4 ngày để hoàn thành. Dù đơn đặt hàng không thường xuyên, nhưng giá trị từng sản phẩm đủ giúp cô duy trì thu nhập ổn định.
Điều đáng trân trọng ở Pàng là cô không chỉ làm nghề để mưu sinh, mà còn mong muốn tạo dựng niềm tin nơi người mua. “Trong thôn em, mọi người thường đặt đồ trên mạng nhưng sợ bị lừa, nên em muốn tự may để ai muốn thì đến xem, ưng ý thì mua”, Pàng chia sẻ. Suy nghĩ giản dị ấy cho thấy khát vọng khẳng định giá trị của sản phẩm truyền thống, được làm ra từ chính bàn tay và tâm huyết của người trong cộng đồng.
 |
| Những bộ trang phục H’Mông không chỉ mang đậm dấu ấn văn hóa, mà còn thể hiện kỹ thuật tỉ mỉ với những họa tiết, chuỗi hạt đính kết công phu. (Ảnh: Xuân Sơn) |
Bừng lên sức sống mới
Tuy nhiên, thực tế cho thấy thách thức không nhỏ trong việc giữ gìn và phát triển nghề. Như Chủ tịch Hội Liên hiệp Phụ nữ xã Rô Men, bà Nguyễn Thị Trang nhận định, dù trong thôn vẫn có tổ thêu dệt gồm 16 chị em phụ nữ, nhưng hầu hết chỉ tranh thủ làm lúc rảnh rỗi.
Cuộc sống mưu sinh, thiếu đầu ra và chênh lệch giữa công sức bỏ ra với thu nhập khiến nhiều người không còn mặn mà với nghề.
Để giải bài toán đó, địa phương đang triển khai một số chính sách thiết thực. Hội Liên hiệp Phụ nữ xã đã vận động thành lập tổ phụ nữ thêu dệt, tổ chức truyền nghề giữa các thế hệ, hỗ trợ chị em tiếp cận công nghệ số để giới thiệu sản phẩm trên mạng xã hội.
Bên cạnh đó, mô hình du lịch sinh thái gắn với trải nghiệm văn hóa truyền thống cũng đang được định hướng phát triển. Dù địa thế của thôn 5 không thuận lợi như các khu vực khác, nhưng đời sống văn hóa, trong đó có nghề thổ cẩm, các hương ước, lễ hội, vẫn là nguồn tài nguyên đặc sắc để thu hút du khách.
Một điểm sáng đáng chú ý là các lễ hội dân tộc vẫn tổ chức thường niên, đặc biệt vào dịp Tết. Những trò chơi truyền thống như đánh cù, kéo co, đẩy gậy không chỉ giúp gắn kết cộng đồng mà còn tạo không gian để giới thiệu trang phục, sản phẩm thổ cẩm.
Hành trình của Giàng Thị Pàng không chỉ là lát cắt nhỏ về văn hóa thổ cẩm Tây Nguyên, mà còn gợi mở bức tranh lớn hơn: Di sản văn hóa không thể bảo tồn nếu thiếu sự tham gia và đồng hành của thế hệ trẻ. Trong một xã hội đang chuyển mình với tốc độ chóng mặt, những người trẻ như Pàng, dù ít ỏi, vẫn là ngọn lửa âm ỉ gìn giữ căn tính dân tộc.
Chỉ khi văn hóa không bị cất giữ trong tủ kính mà được sống giữa đời thường, được người trẻ tin yêu và lựa chọn, thì sắc màu thổ cẩm Tây Nguyên mới tiếp tục bừng lên, rực rỡ trên nền đất đỏ bazan ngàn đời.
Nguồn: https://baoquocte.vn/det-sac-tho-cam-tay-nguyen-giua-nhip-song-moi-317135.html
Bình luận (0)