Điện Biên: Đồng bào Cống nơi biên giới Nậm Kè vui Tết Hoa mào gà

Tỉnh Điện Biên sẽ tiếp tục duy trì, phát huy giá trị của lễ hội, vừa bảo tồn văn hóa truyền thống, vừa thúc đẩy phát triển du lịch địa phương, tạo sinh kế bền vững cho người dân vùng biên.

Khi sắc hoa mào gà rực đỏ trên những sườn đồi, cũng là lúc đồng bào Cống ở xã Nậm Kè, tỉnh Điện Biên nô nức đón Tết Hoa mào gà, hay còn gọi là Tết Hoa.

Đây là dịp để bà con sum họp, vui Tết truyền thống, đồng thời gìn giữ và lan tỏa những giá trị văn hóa đặc sắc, thể hiện đời sống tinh thần phong phú, tình đoàn kết của cộng đồng người Cống nơi cực Tây Tổ quốc.

Đồng bào dân tộc Cống sinh sống tập trung tại bản Nậm Kè với 73 hộ, 359 nhân khẩu. Người dân canh tác chủ yếu ruộng nước và nương rẫy, một năm một vụ chính. Ngoài ra, người dân còn trồng trọt các loại rau màu trên đất bãi ven sông, suối, phát triển nghề chăn nuôi gia súc, gia cầm phục vụ Tết, lễ và sinh hoạt hằng ngày.

Bên cạnh đời sống vật chất, người Cống còn có đời sống tinh thần phong phú thông qua trang phục, các phong tục tập quán, lễ hội như: Tết Hoa mào gà, Lễ cúng bản, Lễ cúng tổ tiên, Lễ cưới, Lễ lên nhà mới, Lễ lên lão, Lễ tạ ơn Ngọc Hoàng.... Trong đó, Tết Hoa mào gà là độc đáo nhất bởi đây là nghi lễ trong ngày Tết cổ truyền của người Cống và có ý nghĩa kết thúc một năm cũ.

Người Cống coi đời sống tâm linh là hết sức thiêng liêng, niềm tin về cõi thiêng đó không bao giờ tắt. Họ luôn tin rằng bên cạnh sự nỗ lực của bản thân trong cuộc sống mưu sinh, các thần linh, tổ tiên luôn đồng hành để tiếp thêm sức mạnh cho họ vượt qua thử thách và làm nên những điều kỳ diệu trong cuộc sống.

Các nghi lễ diễn ra trong Tết Hoa ngoài yếu tố thiêng liêng còn có sự tham gia của các yếu tố nghệ thuật trình diễn dân gian nên cuốn hút cả cộng đồng cùng hướng về cội nguồn tổ tiên, bày tỏ lòng biết ơn với các thần linh, các quan thổ thần, thổ địa nơi đồng bào sinh sống.

Ông Hù Văn Thịt, người dân bản Nậm Kè, cho biết: “Tết Hoa mào gà là dịp để đồng bào Cống cùng nghỉ ngơi, vui chơi, thư giãn sau những ngày lao động miệt mài, là dịp để mọi người cùng hướng về cội nguồn, để con cháu tạ ơn ông bà, cha mẹ; cha mẹ tạ ơn ông bà, tổ tiên; dân bản tạ ơn nhau. Bởi qua một năm, họ đã san sẻ với nhau biết bao vui buồn. Bên cạnh đó, người dân bày tỏ tạ ơn trời đất, thần linh đã phù hộ cho mưa thuận, gió hòa, mùa màng tốt tươi, con người khỏe mạnh và là dịp để mọi người cầu xin những điều tốt đẹp cho một năm mới sẽ có thêm những an lành, no đủ.”

Thầy cúng thực hiện nghi thức cúng thần linh trong ngày Tết Hoa mào gà. (Ảnh: TTXVN phát)

Với đồng bào Cống, hoa mào gà là loài hoa linh thiêng, biểu trưng cho sức mạnh, sự kiên cường và niềm tin hướng thiện. Loài hoa này còn được xem là cầu nối tâm linh giữa con người với tổ tiên, giữa người sống với những người đã khuất. Tết Hoa mào gà thường kéo dài từ hai đến ba ngày.

Trong thời gian này, bà con tạm gác công việc nương rẫy để cùng nhau thực hiện các nghi lễ cúng tế, cầu cho bản làng bình yên, mùa màng tươi tốt, cuộc sống no đủ. Sau phần lễ là phần hội, nơi những điệu múa, lời ca, tiếng trống, tiếng chiêng vang lên rộn ràng, tạo nên bầu không khí vui tươi, gắn kết cộng đồng.

Bà Lò Thị Ý, người dân bản Nậm Kè, chia sẻ: Tết Hoa mào gà là nét văn hóa đặc trưng của dân tộc Cống. Bà con trong bản mong muốn lễ hội này được duy trì hằng năm để con cháu mai sau hiểu, trân trọng và tự hào hơn về bản sắc dân tộc mình.

Theo Chủ tịch Ủy ban Nhân dân xã Nậm Kè Nguyễn Tiến Thành, những năm qua, đồng bào các dân tộc thiểu số nói chung, đồng bào dân tộc Cống xã Nậm Kè nói riêng luôn nhận được sự quan tâm của Đảng, Nhà nước.

Các chính sách đối với đồng bào dân tộc Cống đã đạt được kết quả quan trọng trên mọi lĩnh vực, như: Kinh tế có những bước tăng trưởng khá, đời sống văn hóa, tinh thần ngày càng được nâng cao; công tác bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống luôn được chú trọng, nhiều phong tục lễ hội cổ truyền được khôi phục và phát triển, trở thành điểm nhấn trong đời sống cộng đồng; trật tự an toàn xã hội, an ninh quốc phòng được giữ vững...

Đặc biệt, các Lễ hội của đồng bào dân tộc Cống cũng như các dân tộc thiểu số trên địa bàn đã được phục dựng và tổ chức thường xuyên; qua đó để đồng bào các dân tộc có thêm điều kiện được giao lưu, học tập kinh nghiệm lẫn nhau.

Các hoạt động về văn hóa góp phần thúc đẩy thực hiện thắng lợi các mục tiêu phát triển về kinh tế-chính trị-văn hóa xã hội, đảm bảo quốc phòng-an ninh trên địa bàn và khu vực.

Hoa mào gà là biểu tượng trong ngày Tết cổ truyền của đồng bào dân tộc Cống. (Ảnh: TTXVN phát)

Việc tổ chức lễ hội Tết Hoa mào gà không chỉ nhằm bảo tồn và tôn vinh di sản văn hóa quý báu của dân tộc Cống, mà còn góp phần thực hiện hiệu quả Dự án 6 thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế-xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, giai đoạn 2021-2030.

Đây cũng là bước cụ thể hóa chủ trương của Đảng và Nhà nước về việc “bảo tồn, phát huy bản sắc văn hóa truyền thống gắn với phát triển du lịch cộng đồng, tạo sinh kế bền vững cho người dân. Đây cũng là dịp để giới thiệu, quảng bá tiềm năng văn hóa, du lịch của xã Nậm Kè tới du khách trong và ngoài tỉnh.

Ông Nguyễn Hoàng Hiệp, Phó Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Điện Biên cho biết, Tết Hoa mào gà của người Cống đã được ghi danh là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.

Thời gian tới, tỉnh Điện Biên sẽ tiếp tục duy trì, phát huy giá trị của lễ hội, vừa bảo tồn văn hóa truyền thống, vừa thúc đẩy phát triển du lịch địa phương, tạo sinh kế bền vững cho người dân vùng biên.

Qua Tết Hoa, tình cảm gia đình, đồng bào tiếp tục được vun đắp ngày càng bền vững, tạo thành một trong những nét đẹp văn hóa của người Cống, làm cho con người yêu thương, gắn bó với nhau hơn.

Sau Tết Hoa, cuộc sống trong cộng đồng người Cống lại bắt đầu một chu trình mới với những tình cảm đầm ấm cùng biết bao niềm tin, hy vọng mới trong tương lai của mỗi gia đình, bản làng nơi biên giới./.

(TTXVN/Vietnam+)

Nguồn: https://www.vietnamplus.vn/dien-bien-dong-bao-cong-noi-bien-gioi-nam-ke-vui-tet-hoa-mao-ga-post1075299.vnp