Độc đáo văn hóa "thiên đường mây Tà Xùa"

Chiều muộn, khi hoàng hôn buông xuống, tiếng khèn Mông lại cất lên vang vọng giữa núi rừng Tà Xùa. Trên sân nhà văn hóa bản Chung Trinh, trai gái quây thành vòng tròn, say sưa trong điệu múa, tiếng hát tình yêu “gầu plềnh”. Giữa Khung cảnh núi non hùng vĩ, thiên đường mây, văn hóa dân tộc Mông độc đáo, đem đến nét đặc trưng riêng có của xã vùng cao Tà Xùa, trở thành tiềm năng phát triển du lịch cộng đồng.

Đội văn nghệ xã Tà Xùa tập luyện để biểu diễn chào mừng Quốc khánh 2/9.

Chúng tôi bước vào không gian trong điệu múa, bị cuốn theo nhịp trống, tiếng khèn, cùng xoay vòng với bà con, cảm nhận sự hân hoan lan tỏa. Ông Mùa A Sang, Trưởng bản Chung Trinh, thường xuyên có mặt trong những hoạt động văn hóa ở bản, niềm nở nói chuyện: Chúng tôi đang tập luyện tiết mục văn nghệ biểu diễn dịp Quốc khánh 2/9. Trước đây, bà con ít quan tâm đến sinh hoạt cộng đồng, chỉ lo làm nương, trồng ngô. Khi có chủ trương xây dựng đời sống văn hóa, bà con ai cũng hưởng ứng nhiệt tình, tham gia tập luyện, tổ chức ngày hội cho bản làng hân hoan, đón du khách về trải nghiệm.

Xã Tà Xùa của tỉnh Sơn La hiện có 13 bản, hơn 11.000 nhân khẩu, trong đó, đồng bào Mông chiếm hơn 90%. Toàn xã có 13 nhà văn hóa, 13 đội văn nghệ quần chúng hoạt động thường xuyên. Đến nay, gần 70% số bản đã được công nhận “Bản văn hóa”. Những năm gần đây, Tà Xùa tổ chức nhiều sự kiện văn hóa, văn nghệ, như: Ngày hội Văn hóa dân tộc Mông; Lễ hội Mây Tà Xùa; Lễ hội Vó ngựa trên mây, trở thành điểm nhấn, thu hút hàng nghìn du khách trải nghiệm không gian văn hóa Mông, thưởng thức ẩm thực địa phương, sản phẩm OCOP.

Những mô hình hay đang được triển khai tại các bản, như: Bản Tà Xùa thành lập đội văn nghệ để phục vụ khách du lịch, biến điệu khèn, tiếng hát thành “đặc sản” của tour du lịch trải nghiệm. Ở Làng Chếu, phong trào “Bản xanh - sạch - đẹp” đã thay đổi diện mạo nông thôn, con đường đất cũ nay nở rực hoa, bản làng gọn gàng, khang trang. Bản Chung Trinh duy trì câu lạc bộ văn nghệ dân gian. Trong khi đó, ở Háng Đồng 1, Háng Đồng 2, nghề dệt lanh, thêu thổ cẩm, làm khèn Mông đang được khôi phục.

Ở Tà Xùa, văn hóa đã trở thành nguồn lực, nội lực phát triển. Trong ánh lửa bập bùng, chúng tôi cùng du khách quây quần bên bà con, thưởng thức tiếng khèn Mông, nhấp chén rượu ngô cay nồng, ăn bát thắng cố nóng hổi và nghe những câu chuyện về dựng bản, làm nương. Những tấm thổ cẩm rực rỡ được bày bán tại điểm du lịch, vừa là kỷ vật, vừa là nguồn thu nhập cho phụ nữ trong bản.

Chị Nguyễn Thu Trang, du khách đến từ Hà Nội, bộc bạch: Đến Tà Xùa, tôi không chỉ được ngắm biển mây mà còn được sống trong không khí lễ hội của người Mông. Tôi thích nhất là được mặc thử trang phục truyền thống và múa vòng cùng bà con. Những trải nghiệm ấy khiến chúng tôi muốn quay lại và sẽ giới thiệu cho bạn bè.

CLB khèn Mông Háng Đồng luyện tập múa khèn.

Nhiều hộ gia đình sau khi tham gia các lớp tập huấn nghiệp vụ du lịch và đào tạo nghề do xã tổ chức đã mạnh dạn mở homestay, biết cách khiến khách ở lại lâu hơn và quan trọng là họ trở thành “cầu nối” quảng bá cho Tà Xùa. Nhờ đó, văn hóa đã và đang gắn liền với phát triển kinh tế, tạo thêm sinh kế bền vững.

Ông Đỗ Văn Xiêm, Chủ tịch UBND xã Tà Xùa, thông tin: Xã đang tập trung xây dựng bản du lịch cộng đồng kiểu mẫu, gắn với phong trào "Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa"; chú trọng bảo tồn giá trị truyền thống, như múa khèn, nghề dệt thổ cẩm; đồng thời, huy động xã hội hóa, ứng dụng công nghệ số trong quảng bá, để vừa nâng cao đời sống tinh thần, vừa tạo sinh kế bền vững cho bà con.

Những kết quả đạt được trong phong trào xây dựng đời sống văn hóa đã và đang tạo diện mạo mới cho Tà Xùa. Không chỉ giúp bà con có đời sống tinh thần phong phú, gắn kết cộng đồng, mà còn mở ra hướng phát triển kinh tế từ du lịch văn hóa. Đây cũng chính là tiền đề để xã tiếp tục khai thác tiềm năng, khẳng định vị thế là điểm đến hấp dẫn của vùng cao Sơn La.

 

 

Nguồn: https://baosonla.vn/van-hoa-xa-hoi/doc-dao-van-hoa-thien-duong-may-ta-xua-h9y3lxXNR.html