Đồng bào Chăm ở Lâm Đồng háo hức vào mùa lễ hội Katê

Ngày 21/10, tại tháp Pô Sah Inư, phường Phú Thủy (Lâm Đồng) đã diễn ra Lễ hội Katê năm 2025, mở đầu cho chuỗi Tết Katê truyền thống của đồng bào người Chăm địa phương với sự tham dự của đồng chí Phạm Thị Phúc, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBMTTQ Việt Nam tỉnh Lâm Đồng cùng đông đảo du khách gần xa.

Với bà con người Chăm, lễ hội Katê là sự kiện quan trọng bậc nhất trong năm nhằm tưởng nhớ đến những người đã khuất và các vị anh hùng dân tộc (được người Chăm tôn vinh làm thần). Đồng bào Chăm ăn Tết Katê tổ chức thành 2 đợt: Đợt 1 vào tháng 7 Chăm lịch (tháng 9 âm lịch) cúng, vui tết vào buổi sáng và đợt 2 vào tháng 9 Chăm lịch (tháng 11 âm lịch) cúng buổi chiều.

Lễ hội Katê của người Chăm năm 2025 được tổ chức tại tháp Pô Sah Inư.

Trong khoảng thời gian này, người dân tập trung tại các đền tháp cổ kính, thưởng thức những điệu múa nhạc dân gian của người Chăm. Mọi người nghỉ ngơi, tràn ngập niềm vui, đi thăm viếng chúc tụng lẫn nhau. Lễ hội được chia làm hai phần là phần lễ và phần hội.

Lễ hội Katê được tổ chức theo quy mô ở từng làng, sau đó là lễ hội của từng gia đình. Các thành viên trong gia đình cùng quần tụ đông đủ, có một người chủ tế. Người chủ tế thường được lựa chọn là người chủ hộ, lớn tuổi, hay trưởng dòng họ trong dòng tộc. Mâm cúng trong Tết Katê truyền thống gồm xôi, bánh cặp, bánh ít, chuối nải, bánh gừng, chè... Trong đó, đĩa xôi được xem là biểu tượng cho trái tim và lòng thành của con cháu dâng lên tổ tiên.

Đây là sự kiện quan trọng nhất trong năm của người Chăm ở Lâm Đồng.

Một trong những nghi thức quan trọng tại Lễ hội Katê năm nay là rước kiệu Nữ thần Pô Sah Inư tại tháp Pô Sah Inư. Nữ thần Pô Sah Inư (con vua Para Chanh) là người có tài đức và phép ứng xử khiêm nhường, được người Chăm vô cùng kính trọng. Bà con quan niệm, Nữ thần Pô Sah Inư chính là người đã truyền đạt cho nhân dân cách trồng lúa nước, dệt vải thổ cẩm, trồng trọt, chăn nuôi…

Người Chăm tại Lâm Đồng có trên 43.000 người, sinh sống tập trung ở các xã thuộc tỉnh Bình Thuận (cũ). Đến nay, có 5/5 di tích Chăm xếp hạng cấp quốc gia và 6/6 di tích cấp tỉnh. Nhiều di tích đã trở thành điểm đến không thể thiếu trong các tour, tuyến du lịch, thu hút đông đảo du khách trong và ngoài nước như.

Lễ hội mở đầu cho chuỗi ngày Tết Katê truyền thống của người Chăm.

Có 2 di sản được Bộ VH-TT-DL đưa vào danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia, gồm: Nghề gốm truyền thống của người Chăm thôn Bình Đức, xã Bắc Bình;  Lễ hội Katê của người Chăm và 2 bảo vật quốc gia Linga vàng và tượng Avalokitesvara Bắc Bình.

Ngoài ra còn có bộ sưu tập di sản Hoàng tộc Chăm được lưu giữ, bảo quản tại gia đình bà Nguyễn Thị Thềm ở thôn Tịnh Mỹ, xã Hồng Thái.

Lễ hội Katê tại tháp Pô Sah Inư được phục dựng từ năm 2005 và tổ chức thường xuyên hàng năm. Sự kiện đã đáp ứng nhu cầu tâm linh, tình cảm của đồng bào Chăm và trở thành linh hồn của các hoạt động văn hóa tinh thần, chứa đựng nhiều giá trị tín ngưỡng dân gian và tôn giáo.

Nguồn: https://cand.com.vn/van-hoa/dong-bao-cham-o-lam-dong-hao-huc-vao-mua-le-hoi-kate--i785270/