Đồng hành cùng nông dân, kiến tạo nền nông nghiệp vững mạnh

(Chinhphu.vn) - Từ tinh thần đối thoại cởi mở và những cam kết cụ thể của tân Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Trần Đức Thắng, có thể thấy một tầm nhìn rõ ràng: nông nghiệp Việt Nam sẽ không chỉ là trụ đỡ của nền kinh tế, mà còn là ngành tiên phong trong phát triển xanh và hội nhập toàn cầu.

Ông Lương Quốc Đoàn, Ủy viên BCH Trung ương Đảng, Chủ tịch BCH Trung ương Hội Nông dân Việt Nam và Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Trần Đức Thắng chủ trì diễn đàn - Ảnh: VGP/Đỗ Hương

Sáng 2/11, tại Hà Nội, Diễn đàn "Chủ tịch Hội Nông dân Việt Nam - Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường lắng nghe nông dân nói" đã diễn ra sôi nổi với chủ đề "Đồng hành cùng nông dân bước vào kỷ nguyên mới". Đây là diễn đàn đối thoại trực tiếp đầu tiên kể từ khi ông Trần Đức Thắng đảm nhận cương vị Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường, thể hiện tinh thần cầu thị, lắng nghe và quyết tâm hành động vì người nông dân.

Tại diễn đàn, Bộ trưởng Trần Đức Thắng khẳng định: "Tôi cam kết đồng hành với người nông dân, hợp tác xã và doanh nghiệp. Bộ sẽ không đứng ngoài mà trực tiếp cùng các bên tháo gỡ khó khăn, tạo điều kiện để nông sản Việt phát triển bền vững hơn".

Ông Lương Quốc Đoàn, Ủy viên BCH Trung ương Đảng, Chủ tịch BCH Trung ương Hội Nông dân Việt Nam nhấn mạnh: Diễn đàn Lắng nghe nông dân nói lần này là một trong những hoạt động quan trọng trước thềm Hội nghị Thủ tướng Chính phủ đối thoại với nông dân năm 2025. Theo tổng hợp từ Báo Nông thôn Ngày nay/điện tử Dân Việt, cho đến trước khi diễn ra Diễn đàn, đã có gần 1.000 ý kiến, đề xuất, kiến nghị gửi tới Bộ Nông nghiệp và Môi trường, Hội Nông dân Việt Nam, tập trung vào các vấn đề đang rất nóng hổi, thời sự hiện nay đang đặt ra với nông nghiệp, nông dân, nông thôn Việt Nam.

Thứ nhất, là nhóm chủ đề về đổi mới thể chế, cải cách thủ tục hành chính trong bối cảnh vận hành mô hình chính quyền địa phương 2 cấp và thực hiện việc phân cấp, phân quyền nhiều lĩnh vực quản lý nhà nước về địa phương, nhất là các lĩnh vực liên quan đến đất đai, khuyến nông, thú y, môi trường. Các ý kiến đề xuất, kiến nghị về việc tiếp tục cải cách thủ tục hành chính, khơi thông nguồn lực đầu tư vào nông nghiệp, nông thôn.

Thứ hai, là nhóm chủ đề về thúc đẩy mạnh mẽ ứng dụng khoa học- công nghệ và chuyển đổi số, nhất là những công nghệ mới, trí tuệ nhân tạo vào sản xuất nông nghiệp, nông thôn. Nhiều ý kiến bày tỏ sự quan tâm về vấn đề về truy xuất nguồn gốc và thị trường nông sản; các giải pháp khoa học, kỹ thuật giảm phát thải, tiết kiệm năng lượng, kinh tế xanh, tuần hoàn trong nông nghiệp.

Thứ ba, là nhóm chủ đề về khơi thông nguồn lực và tổ chức sản xuất, phát triển các hình thức tổ chức sản xuất bền vững như hợp tác xã, tổ hợp tác, liên kết chuỗi. Các ý kiến quan tâm đến cơ chế, chính sách về vốn, tín dụng xanh, về đào tạo nguồn nhân lực cho hợp tác xã.

Thứ tư, là nhóm chủ đề về người nông dân và xã hội nông thôn. Các ý kiến đóng góp về xây dựng nông thôn mới trong giai đoạn mới, kỷ nguyên mới, đó là nông thôn văn minh, an ninh, nghĩa tình; một số ý kiến cũng tham gia đề xuất về xây dựng Bộ tiêu chí "Nông dân số - Nông dân xanh - Nông dân tử tế" để hướng tới mục tiêu "Xây dựng giai cấp nông dân Việt Nam văn minh, phát triển toàn diện, có ý chí, tự lực, tự cường, khát vọng vươn lên; phát huy vai trò chủ thể của nông dân trong phát triển kinh tế nông nghiệp, kinh tế nông thôn, xây dựng nông thôn mới" như dự thảo Văn kiện Đại hội XIV của Đảng đã đề ra.

Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Trần Đức Thắng - Ảnh: VGP/Đỗ Hương

Tháo gỡ nút thắt trong xuất khẩu nông sản

Một trong những vấn đề được nhiều đại biểu và nông dân nêu tại diễn đàn là tình trạng ùn ứ trong xuất khẩu sầu riêng và một số mặt hàng nông sản thời gian qua. Đại diện các hợp tác xã ở Tây Nguyên phản ánh, do một số phòng kiểm nghiệm tạm ngừng hoạt động, nhiều doanh nghiệp không thể hoàn tất thủ tục xuất khẩu.

Trả lời vấn đề này, Bộ trưởng Trần Đức Thắng cho biết Bộ đã làm việc với Tổng cục Hải quan Trung Quốc (GACC) để thống nhất quy trình kiểm nghiệm, đồng thời chỉ đạo tăng năng lực cho các đơn vị đủ điều kiện được GACC công nhận.

"Bộ sẽ rà soát lại toàn bộ hệ thống phòng kiểm nghiệm, yêu cầu hoạt động hết công suất, đồng thời bổ sung nhân lực, thiết bị để không còn tình trạng tắc nghẽn," Bộ trưởng nhấn mạnh.

Song song đó, Bộ cũng đang xây dựng cơ chế cấp mã số vùng trồng và cơ sở đóng gói minh bạch, đồng bộ, hướng tới số hóa toàn bộ quy trình truy xuất nguồn gốc. Đây được xem là một trong những giải pháp quan trọng để nâng cao uy tín và năng lực cạnh tranh cho nông sản Việt Nam.

Bộ trưởng Trần Đức Thắng khẳng định định hướng trung tâm của ngành trong giai đoạn tới là "chuyển từ sản xuất nông nghiệp sang kinh tế nông nghiệp hiện đại, xanh và tuần hoàn". Bộ sẽ tập trung triển khai Đề án sản xuất giảm phát thải trong trồng trọt giai đoạn 2025–2035, hướng tới trung hòa carbon vào năm 2050.

Cụ thể, Bộ đang giao các đơn vị chuyên môn xây dựng cơ sở dữ liệu đất trồng, cây trồng và vật nuôi, kết hợp ứng dụng công nghệ số, AI và cảm biến môi trường để giúp nông dân canh tác chính xác, giảm lãng phí và phát thải khí nhà kính.

"Nông dân Việt Nam rất giỏi ứng biến, nhưng giờ là lúc chúng ta phải sản xuất thông minh, có dữ liệu và liên kết," Bộ trưởng nói.

Nhiều ý kiến tại diễn đàn đề nghị Bộ có chính sách cụ thể hỗ trợ hợp tác xã nông nghiệp, nhất là trong khâu liên kết tiêu thụ. Trả lời, Bộ trưởng cho biết Bộ đang rà soát toàn bộ khung chính sách phát triển kinh tế tập thể, đồng thời phối hợp với Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Tài chính để xây dựng cơ chế tín dụng và quỹ hỗ trợ riêng cho hợp tác xã nông nghiệp.

"Nếu nông dân đi một mình, họ chỉ là người sản xuất nhỏ lẻ; nhưng khi đi cùng hợp tác xã và doanh nghiệp, họ trở thành một mắt xích của chuỗi giá trị lớn," ông Thắng khẳng định.

Theo kế hoạch, Bộ sẽ thành lập tổ công tác hỗ trợ trực tiếp các mô hình hợp tác xã kiểu mới, giúp họ tiếp cận công nghệ, vốn và thị trường, đồng thời thúc đẩy chuyển đổi số trong quản trị HTX.

Trước câu hỏi của nông dân về sự chồng chéo trong quản lý vật tư đầu vào, phân bón, thuốc bảo vệ thực vật, Bộ trưởng cho biết sẽ rà soát lại toàn bộ các quy chuẩn, giấy phép, quy trình đăng ký sản phẩm, tránh tình trạng "một loại phân phải xin phép nhiều nơi".

"Chúng tôi sẽ sắp xếp lại hệ thống quản lý theo hướng thống nhất, rõ trách nhiệm, cắt bỏ trung gian để doanh nghiệp và nông dân đỡ tốn kém thời gian, chi phí".

Bên cạnh đó, Bộ cũng đang chuẩn bị trình Chính phủ sửa đổi các nghị định liên quan đến tiêu chuẩn hàng hóa nông sản và an toàn thực phẩm, nhằm tạo điều kiện cho sản xuất trong nước nhưng vẫn đáp ứng yêu cầu quốc tế.

Phát biểu kết luận, Bộ trưởng Trần Đức Thắng nhấn mạnh, mọi chính sách của Bộ Nông nghiệp và Môi trường trong giai đoạn mới đều phải hướng tới người nông dân. Ông yêu cầu các đơn vị trực thuộc Bộ mở rộng kênh tương tác trực tiếp với nông dân và doanh nghiệp, không để thông tin "tắc nghẽn" giữa cấp quản lý và người sản xuất.

"Tôi mong muốn Bộ sẽ là người bạn đồng hành thật sự của nông dân - cùng nghĩ, cùng làm, cùng hưởng lợi. Nông nghiệp Việt Nam phải phát triển vững mạnh, có bản sắc, có thương hiệu và có trách nhiệm với môi trường", Bộ trưởng nói.

Đỗ Hương

Nguồn: https://baochinhphu.vn/dong-hanh-cung-nong-dan-kien-tao-nen-nong-nghiep-vung-manh-102251102121806652.htm