Hơn 10 năm mòn mỏi tìm vốn ngân hàng
Ông Nguyễn Đức Lệnh, Phó Giám đốc Ngân hàng Nhà nước Chi nhánh TP.HCM (Khu vực 2), cho biết cơ quan này sẽ đẩy mạnh tăng trưởng tín dụng trong nửa cuối năm, tập trung vào lĩnh vực thương mại, dịch vụ, du lịch và xuất khẩu nhằm hỗ trợ mục tiêu tăng trưởng kinh tế.
Tuy nhiên, khả năng tiếp cận vốn của doanh nghiệp xây dựng, doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ vẫn gặp nhiều trở ngại. Dù có tài sản bảo đảm, ông Nguyễn Văn Mạnh, Tổng Giám đốc Công ty CP Xây dựng và Thương mại Nhà Hà Nội, cho biết công ty ông suốt hơn 10 năm qua vẫn không thể vay được vốn ngân hàng. Thủ tục phức tạp, điều kiện vay ngặt nghèo, cộng với việc giải ngân đầu tư công thường chậm khiến doanh nghiệp buộc phải xoay xở bằng vốn tự có, hoặc huy động từ đối tác, liên doanh để duy trì hoạt động.
Tương tự, Công ty CP Đầu tư Thương mại Hà Thành (Hà Nội) dù được hỗ trợ mở tài khoản nhưng vẫn không thể vay vốn vì thiếu tài sản bảo đảm. Chủ tịch HĐQT Nguyễn Đức Xuân chia sẻ: “Chúng tôi trúng 2–3 gói thầu cung cấp thiết bị y tế trị giá khoảng 50 tỷ đồng nhưng vẫn bị từ chối cho vay. Ngân hàng yêu cầu chứng minh năng lực tài chính và xác nhận trúng thầu, song chủ đầu tư không thể bảo lãnh, khiến chúng tôi phải tìm cách dựa vào doanh nghiệp lớn khác để đứng tên, đồng nghĩa với việc đánh mất cơ hội phát triển”.
Một số doanh nghiệp siêu nhỏ cũng phản ánh rằng, ngay cả khi được giải ngân, họ gần như không nhận được sự đồng hành, hỗ trợ hay tư vấn từ phía ngân hàng. Ông Đinh Duy Hưng, chủ một doanh nghiệp nhỏ tại Hà Nội chia sẻ: “Doanh nghiệp lớn cũng từng là doanh nghiệp nhỏ. Nếu được hỗ trợ đúng cách, nhiều doanh nghiệp nhỏ và vừa hoàn toàn có thể vươn lên mạnh mẽ, nhưng hiện nay chúng tôi gần như phải tự bơi trong mọi khâu, kể cả tài chính.”
Ngoài ra, lãi suất cho vay vẫn được đánh giá là cao so với sức chịu đựng của doanh nghiệp khi biên lợi nhuận thấp. Trong khi đó, nhiều doanh nghiệp buộc phải vay ngắn hạn để hưởng lãi suất thấp, rồi lại dùng vốn đó cho đầu tư trung và dài hạn tạo ra vòng luẩn quẩn khó gỡ.
Tình trạng tín dụng phân bổ không đều, thiếu tài sản thế chấp, thời gian thuê đất ngắn, thủ tục rườm rà và lãi suất chưa đủ hấp dẫn đang là những rào cản lớn khiến nhiều doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ “mỏi mắt” tìm vốn ngân hàng mà vẫn không thành.
Thực tế cho thấy, phần lớn dòng vốn tín dụng vẫn tập trung vào các tập đoàn lớn, doanh nghiệp có uy tín hoặc dự án bất động sản. Trong khi đó, các doanh nghiệp vừa và nhỏ – vốn chiếm gần 98% tổng số doanh nghiệp đang hoạt động tại Việt Nam lại tiếp cận được dưới 20% tổng dư nợ tín dụng, theo số liệu công bố từ Ngân hàng Nhà nước.
Trước thực trạng này, nhiều chuyên gia cho rằng cần có những sản phẩm tín dụng thiết kế riêng cho doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ, như các khoản vay tín chấp dựa trên dòng tiền kinh doanh, hợp đồng đầu ra, hoặc tài sản hình thành từ vốn vay.
Đồng thời, hệ thống ngân hàng cần đổi mới phương pháp đánh giá tín dụng, thay vì chỉ dựa vào tài sản đảm bảo, cần mở rộng sang dữ liệu giao dịch thực tế, uy tín kinh doanh và khả năng sinh lời. Việc đơn giản hóa thủ tục, rút ngắn thời gian xử lý hồ sơ cũng là chìa khóa giúp vốn đến đúng nơi cần, đúng lúc, đúng đối tượng.
Tín dụng tăng nhưng vẫn "lệch pha"
Theo Ngân hàng Nhà nước (NHNN), tín dụng tăng trưởng tích cực trong 5 tháng đầu năm, đạt 6,52% hơn gấp đôi so với cùng kỳ năm ngoái. Ông Nguyễn Đức Lệnh, Phó Giám đốc NHNN Chi nhánh TP.HCM, cho biết dòng vốn chủ yếu được đẩy vào các lĩnh vực sản xuất kinh doanh và nhóm ngành đóng vai trò động lực tăng trưởng.
Đáng chú ý, các ngân hàng thương mại đã phối hợp với trung tâm xúc tiến thương mại, hiệp hội doanh nghiệp để hỗ trợ lĩnh vực xuất khẩu, một trong ba trụ cột kinh tế trong bối cảnh toàn cầu nhiều biến động do chính sách thuế quan từ Mỹ.
Ngoài ra, các chương trình tín dụng chính sách như cho vay nhà ở xã hội, giải ngân gói tín dụng thủy – lâm sản, hay hỗ trợ nhà ở cho người dưới 35 tuổi cũng góp phần thúc đẩy sản xuất, kinh doanh và phục hồi thị trường bất động sản.
Tuy nhiên, trái với bức tranh tăng trưởng chung, nhiều doanh nghiệp, đặc biệt là nhóm vừa và nhỏ vẫn phản ánh rất khó tiếp cận vốn ngân hàng. Theo các chuyên gia, nguyên nhân là do tín dụng tuy tăng nhưng phân bổ chưa đồng đều giữa các ngành và quy mô doanh nghiệp.
Phần lớn dòng vốn vẫn đổ vào các tập đoàn lớn, doanh nghiệp có thương hiệu hoặc các dự án bất động sản. Trong khi đó, các doanh nghiệp nhỏ và vừa vốn chiếm tỷ trọng lớn trong nền kinh tế lại thường bị “gạt ra bên lề” vì thiếu tài sản bảo đảm hoặc hồ sơ tín dụng yếu.
Về mặt lãi suất, dù đã có điều chỉnh giảm, nhưng chỉ áp dụng có chọn lọc cho một số lĩnh vực ưu tiên và trong khung thời gian nhất định. Các điều kiện vay vốn cũng vẫn rất ngặt nghèo: doanh nghiệp phải chứng minh được tiềm lực tài chính, kế hoạch kinh doanh khả thi, lợi nhuận ổn định và có tài sản đảm bảo những tiêu chí mà phần lớn doanh nghiệp nhỏ, siêu nhỏ không thể đáp ứng.
Thực tế này khiến tín dụng tăng trưởng nhưng không lan tỏa đều, và nhiều doanh nghiệp dù rất cần vốn vẫn không thể “chạm tay” vào nguồn lực tài chính cần thiết.
Trước thực trạng đó, các chuyên gia kiến nghị cần có các sản phẩm tín dụng linh hoạt hơn như vay tín chấp dựa trên dòng tiền kinh doanh, vay theo hợp đồng đầu ra, hoặc vay dựa trên tài sản hình thành từ vốn vay.
Đồng thời, nên mở rộng mô hình đánh giá tín dụng dựa trên dữ liệu giao dịch thực tế thay vì chỉ dựa vào tài sản thế chấp, đồng thời đơn giản hóa quy trình, rút ngắn thời gian xử lý hồ sơ để kịp thời tiếp sức cho doanh nghiệp.
Nguồn: https://baodaknong.vn/dong-von-ngan-hang-chua-chay-deu-doanh-nghiep-van-khat-von-255848.html
Bình luận (0)