Dự thảo Văn kiện trình Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng:Khẳng định tinh thần đổi mới và khát vọng phát triển

Thảo luận ở Tổ 1 (Đoàn ĐBQH thành phố Hà Nội) về Dự thảo Văn kiện trình Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng, ĐBQH Nguyễn Thị Lan đánh giá Dự thảo Văn kiện trình Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng vừa kế thừa những thành tựu, kinh nghiệm quý báu của các kỳ Đại hội trước, vừa bổ sung, phát triển nhiều nội dung mới, phù hợp với yêu cầu và bối cảnh phát triển của giai đoạn hiện nay. Đặc biệt, điểm nổi bật là tinh thần đổi mới và khát vọng phát triển.

Quang cảnh thảo luận tại Tổ 1

Phát triển nhanh, bền vững trên nền tảng khoa học – công nghệ

Góp ý dự thảo Báo cáo chính trị trình Đại hội XIV của Đảng, ĐBQH Nguyễn Thị Lan đánh giá rất cao sự lãnh đạo, chỉ đạo của Ban Chấp hành Trung ương, trực tiếp là Bộ Chính trị và Ban Bí thư, cùng sự chuẩn bị công phu, nghiêm túc, khoa học của Tổ xây dựng văn kiện trong việc soạn thảo Dự thảo Báo cáo chính trị trình Đại hội XIV của Đảng.

Theo đại biểu, Dự thảo Báo cáo chính trị lần này được chuẩn bị hết sức bài bản, thể hiện tinh thần trách nhiệm cao, tầm nhìn chiến lược và tư duy đổi mới của Đảng. Kết cấu chặt chẽ, nội dung toàn diện, phản ánh khách quan, sâu sắc tình hình đất nước sau 5 năm thực hiện Nghị quyết Đại hội XIII và 40 năm đổi mới. Báo cáo vừa kế thừa những thành tựu, kinh nghiệm quý báu của các kỳ Đại hội trước, vừa bổ sung, phát triển nhiều nội dung mới, phù hợp với yêu cầu và bối cảnh phát triển của giai đoạn hiện nay.

Điểm nổi bật của Báo cáo lần này là tinh thần đổi mới và khát vọng phát triển. Báo cáo xác định rõ định hướng phát triển nhanh, bền vững trên nền tảng khoa học – công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số; gắn với mô hình kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, kinh tế tri thức. Đồng thời, Báo cáo khẳng định con người là trung tâm, mục tiêu và động lực của phát triển; coi trọng công bằng, an sinh xã hội; nhấn mạnh nhiệm vụ xây dựng, chỉnh đốn Đảng và hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh, kiểm soát quyền lực, phòng chống tham nhũng hiệu quả hơn. Bên cạnh đó, Báo cáo cũng chú trọng phát triển vùng, liên kết vùng, mở rộng đối ngoại độc lập, tự chủ, hợp tác và hội nhập; qua đó, nâng cao uy tín, vị thế quốc tế của Việt Nam.

ĐBQH Nguyễn Thị Lan phát biểu thảo luận tại Tổ 1

Đóng góp thêm một số ý kiến cụ thể nhằm giúp Báo cáo chính trị và Chương trình hành động được hoàn thiện, toàn diện và có tính khả thi cao hơn, ĐBQH Nguyễn Thị Lan cho rằng, đối với Phần XV-Nhiệm vụ trọng tâm và đột phá chiến lược, phần này được xây dựng rất toàn diện, chặt chẽ, bao quát các lĩnh vực lớn, thể hiện tầm nhìn xa và tính khả thi cao. Sáu nhiệm vụ trọng tâm và ba đột phá chiến lược đã khẳng định định hướng phát triển nhanh và bền vững trên nền tảng khoa học – công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, đồng thời đặt con người ở vị trí trung tâm, là mục tiêu và động lực phát triển.

Tuy nhiên, để Báo cáo hoàn thiện và có chiều sâu hơn, đại biểu đề xuất nghiên cứu, làm rõ thêm một số điểm, trước hết, cần làm rõ hơn nội hàm của đột phá về thể chế, nhất là trong bối cảnh chuyển đổi số và hội nhập quốc tế, bởi thể chế chính là khung pháp lý định hình mọi hoạt động phát triển. Đồng thời, khi nền kinh tế vận hành theo mô hình số, dữ liệu và công nghệ trở thành nguồn lực mới, thì thể chế cũng cần đổi mới linh hoạt, minh bạch, thích ứng nhanh với thực tiễn.

Thứ hai, bổ sung định hướng phát triển hệ sinh thái đổi mới sáng tạo quốc gia, tăng cường liên kết Nhà nước – doanh nghiệp – viện, trường, nhằm phát huy tối đa nguồn lực trong nước, biến tri thức và sáng tạo thành sức mạnh cạnh tranh.

Thứ ba, cần nhấn mạnh thêm yếu tố văn hóa và con người trong các đột phá chiến lược, coi đây là nền tảng tinh thần và nguồn lực nội sinh cho phát triển bền vững.

Cuối cùng, xem xét bổ sung định hướng phát triển vùng trọng điểm, kinh tế biển và bảo đảm an ninh phi truyền thống (năng lượng, an ninh mạng, nguồn nước, môi trường) – những vấn đề toàn cầu đang nổi lên, có tác động trực tiếp đến ổn định và phát triển quốc gia.

"Tôi cho rằng, những nội dung này trong Báo cáo đã được đề cập nhưng còn khái quát. Nếu được làm rõ và nhấn mạnh hơn, Báo cáo sẽ toàn diện, sâu sắc và có tính khả thi cao hơn, góp phần thực hiện thành công mục tiêu phát triển đất nước nhanh, bền vững trong giai đoạn mới", ĐBQH Nguyễn Thị Lan nhấn mạnh.

Làm rõ hơn vai trò của đối ngoại kinh tế

Về Phần XI - Đối ngoại và hội nhập quốc tế, ĐBQH Nguyễn Thị Lan đánh giá Báo cáo chính trị đã thể hiện rõ tinh thần của Nghị quyết 59 và các nghị quyết quan trọng khác của Bộ Chính trị khi xác định đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ, hòa bình, hợp tác và phát triển; chủ động, tích cực hội nhập quốc tế toàn diện, sâu rộng, hiệu quả; đồng thời phát huy đồng bộ giữa đối ngoại Đảng, ngoại giao Nhà nước, đối ngoại nhân dân và đối ngoại quốc phòng – an ninh.

Bên cạnh đó, Báo cáo thể hiện tinh thần chủ động, sáng tạo trong đối ngoại, chuyển từ “tham gia tích cực” sang “chủ động dẫn dắt, đề xuất sáng kiến”, phù hợp với vị thế và uy tín ngày càng cao của Việt Nam trên trường quốc tế. Chương trình hành động cũng đã cụ thể hóa khá rõ các chủ trương này với nhiều nhiệm vụ thiết thực như nâng tầm đối ngoại đa phương, mở rộng hợp tác quốc tế về kinh tế, khoa học – công nghệ, giáo dục, năng lượng xanh và chuyển đổi số. Đây là hướng đi đúng, thể hiện tầm nhìn chiến lược và tính chủ động của Đảng trong bối cảnh mới.

Tuy nhiên, để Báo cáo và Chương trình hành động toàn diện, sâu sắc hơn, ĐBQH Nguyễn Thị Lan đề xuất nghiên cứu, làm rõ thêm một số điểm, đó là làm rõ hơn vai trò của đối ngoại kinh tế, nhất là trong phục hồi và chuyển đổi mô hình tăng trưởng. Báo cáo mới nêu chung về hội nhập kinh tế quốc tế, trong khi cần nhấn mạnh hơn vai trò của các FTA thế hệ mới, xúc tiến đầu tư, mở rộng thị trường, thu hút nguồn lực cho chuyển đổi xanh và chuyển đổi số. Đây là động lực quan trọng để nâng cao năng lực cạnh tranh và phát triển bền vững.

Ngoài ra, đại biểu cho rằng cần bổ sung nội dung về ngoại giao khoa học – công nghệ và năng lượng xanh. Báo cáo đã có định hướng nhưng chưa nêu rõ trọng tâm này, trong khi đây là xu hướng hợp tác tất yếu, giúp Việt Nam nâng cao năng lực nội sinh, tiếp cận công nghệ mới và phát triển kinh tế tri thức. Mặt khác, cần nhấn mạnh hơn vai trò của ngoại giao văn hóa và sức mạnh mềm quốc gia bởi văn hóa là cầu nối hiệu quả để quảng bá hình ảnh đất nước thân thiện, sáng tạo, trách nhiệm; góp phần xây dựng thương hiệu quốc gia và tạo dựng niềm tin quốc tế.

Đặc biệt, cần làm rõ hơn vai trò của đối ngoại nhân dân và ngoại giao số. Báo cáo có nêu đối ngoại nhân dân, song chưa đề cập đến ngoại giao số – kênh ngoại giao mới, ngày càng quan trọng trong truyền thông đối ngoại, kết nối, lan tỏa thông tin và tạo đồng thuận quốc tế trong thời đại công nghệ số.

"Nếu những nội dung này được làm rõ, nhấn mạnh hơn, Báo cáo và Chương trình hành động sẽ thể chế hóa đầy đủ hơn tinh thần Nghị quyết 59 và các nghị quyết quan trọng khác, đồng thời thể hiện tầm nhìn hiện đại, sáng tạo và chủ động trong công tác đối ngoại, phù hợp với vị thế, vai trò và khát vọng phát triển của Việt Nam trong giai đoạn mới", ĐBQH Nguyễn Thị Lan nêu quan điểm.

Đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số là động lực cho phát triển nhanh, bền vững

Riêng đối với phần VII về Phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia, ĐBQH Nguyễn Thị Lan cho rằng Báo cáo chính trị đã quán triệt đầy đủ tinh thần Nghị quyết 57 và các nghị quyết liên quan của Bộ Chính trị, khi xác định khoa học – công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số là một trong những động lực trọng tâm cho phát triển nhanh, bền vững. Báo cáo nêu rõ các định hướng lớn như phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, hạ tầng số, doanh nghiệp công nghệ, kinh tế số và xã hội số – thể hiện tầm nhìn đúng đắn, hiện đại, phù hợp xu thế phát triển.

"Chương trình hành động cũng đã cụ thể hóa các chủ trương này bằng nhiều nhiệm vụ quan trọng, như hoàn thiện thể chế, phát triển hệ sinh thái đổi mới sáng tạo, thúc đẩy khởi nghiệp công nghệ, bảo đảm an toàn, an ninh mạng và tăng cường hợp tác quốc tế về khoa học – công nghệ. Đây là cách tiếp cận thiết thực, thể hiện tinh thần quyết liệt trong tổ chức thực hiện", ĐBQH Nguyễn Thị Lan nhấn mạnh.

Để nội dung này thật sự mang tính đột phá, khả thi hơn, tôi xin đề xuất nghiên cứu, đại biểu đề xuất cần xây dựng cơ chế, chính sách đủ mạnh để khuyến khích đổi mới sáng tạo, khởi nghiệp sáng tạo; huy động hiệu quả hơn nguồn lực từ Nhà nước, doanh nghiệp và xã hội; đồng thời nhấn mạnh định hướng phát triển các lĩnh vực công nghệ sinh học, nông nghiệp chính xác, nông nghiệp thông minh, là những lĩnh vực có tiềm năng lớn, cần tạo nên giá trị đột phá.

Bên cạnh đó, bổ sung rõ hơn nội dung về bảo vệ dữ liệu, an ninh công nghệ và chủ quyền số là những vấn đề có ý nghĩa sống còn đối với phát triển bền vững trong kỷ nguyên số; đẩy mạnh hợp tác quốc tế về công nghệ cao, năng lượng xanh, trí tuệ nhân tạo; đồng thời tăng cường liên kết giữa Nhà nước – doanh nghiệp – viện nghiên cứu – trường đại học để hình thành năng lực đổi mới sáng tạo bền vững, có chiều sâu.

"Nếu các nội dung này được làm rõ, nhấn mạnh hơn trong Chương trình hành động, sẽ giúp thể chế hóa đầy đủ tinh thần của Nghị quyết 57; đồng thời, làm cho Phần VII về phát triển khoa học – công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số trong Báo cáo chính trị thực sự trở thành đột phá chiến lược, là động lực quan trọng cho phát triển đất nước trong giai đoạn tới", ĐBQH Nguyễn Thị Lan tin tưởng.

Nguồn: https://daibieunhandan.vn/du-thao-van-kien-trinh-dai-hoi-dai-bieu-toan-quoc-lan-thu-xiv-cua-dang-khang-dinh-tinh-than-doi-moi-va-khat-vong-phat-trien-10394379.html