Ngày 14/6, Bộ GD&ĐT tổ chức Hội nghị triển khai các Đề án về phát triển nguồn nhân lực và hợp tác “3 nhà”: Nhà nước, nhà trường và doanh nghiệp.
Khai mạc hội nghị, Thứ trưởng Bộ GD&ĐT Nguyễn Văn Phúc cho biết, thời gian vừa qua, Bộ Chính trị ban hành các nghị quyết và kết luận có tính chất đột phá, thể hiện tầm nhìn chiến lược, phát triển toàn diện, dài hạn của đất nước trong kỷ nguyên mới.

Các nghị quyết, kết luận quan trọng của Bộ Chính trị mà ngành Giáo dục tập trung triển khai gồm:
Nghị quyết 57-NQ/TW khẳng định khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số là đột phá chiến lược, là động lực then chốt của tăng trưởng và cạnh tranh quốc gia (Nghị quyết 57)
Kết luận 91-KL/TW nhấn mạnh tiếp tục đổi mới căn bản và toàn diện giáo dục và đào tạo theo yêu cầu của Nghị quyết 29-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương.
Nghị quyết 66-NQ/TW nhấn mạnh việc đổi mới thể chế, pháp luật để tạo thuận lợi, tháo gỡ rào cản, thúc đẩy nghiên cứu khoa học, đổi mới sáng tạo, phát triển nguồn nhân lực.
Nghị quyết 68-NQ/TW coi kinh tế tư nhân là động lực quan trọng, yêu cầu nâng cao năng lực của lực lượng lao động để hỗ trợ khu vực này bứt phá và phát triển nhanh.
Nghị quyết 59-NQ/TW đã xác định hội nhập quốc tế là động lực chiến lược, gắn với việc phát triển kinh tế tự chủ, nâng cao năng lực quốc gia và đặc biệt là xây dựng nguồn nhân lực chất lượng cao để tham gia chuỗi giá trị toàn cầu.
“Bộ GD&DT tổ chức triển khai thực hiện các nghị quyết trên. Hội nghị hôm nay là bước cụ thể hóa việc triển khai, xây dựng thành các chương trình, đề án để thực hiện”, Thứ trưởng Nguyễn Văn Phúc nhấn mạnh.
Theo Thứ trưởng, hợp tác giữa Nhà nước – Nhà trường – Doanh nghiệp, hay còn gọi là mô hình “3 nhà” có vai trò hết sức quan trọng để phát huy sức mạnh tổng hợp; đồng thời huy động, khai thác có hiệu quả các nguồn lực, gắn kết chặt chẽ giữa đào tạo, nghiên cứu khoa học với thị trường lao động và nền kinh tế, đáp ứng tốt nhất nguồn nhân lực chất lượng cao, phát triển khoa học công nghệ và nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia.
Nhà nước giữ vai trò kiến tạo – hoạch định thể chế, chính sách, tạo môi trường pháp lý thuận lợi để khuyến khích liên kết và chuyển giao tri thức, đầu tư ngân sách nhà nước.
Nhà trường không chỉ là nơi đào tạo, mà còn là trung tâm sáng tạo tri thức, nghiên cứu khoa học và chuyển giao công nghệ và cần được khuyến khích, gắn kết chặt chẽ hơn với doanh nghiệp, đầu tư nhiều hơn hơn để đáp ứng nhu cầu thực tiễn và thị trường.
Doanh nghiệp không chỉ là nơi sử dụng lao động do nhà trường đào tạo ra, mà còn là nơi ứng dụng, triển khai, thương mại hóa các kết quả nghiên cứu, là đối tác quan trọng nhất của các trường.

Thứ trưởng đề nghị các trường đại học cần chủ động hơn nữa trong việc thiết lập các không gian sáng tạo mở, thúc đẩy văn hóa khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo. Bộ sẽ tiếp tục hoàn thiện các cơ chế, chính sách để thúc đẩy hoạt động này.
Đề cập đến nhiệm vụ trọng tâm được toàn ngành Giáo dục triển khai nghiêm túc, quyết liệt theo chỉ đạo của Trung ương và của đồng chí Tổng Bí thư Tô Lâm là Phong trào “Bình dân học vụ số”, Thứ trưởng Nguyễn Văn Phúc bày tỏ, đây là phong trào có ý quan trọng nhằm phổ cập kỹ năng số thiết yếu cho người dân, từ học sinh, sinh viên, người lao động đến doanh nghiệp.
Cần xác định, trong xã hội hiện đại, kiến thức và kỹ năng số cũng quan trọng như biết đọc, biết viết. Theo đó, các cơ sở giáo dục đại học đóng vai trò trung tâm và dẫn dắt, không chỉ trong việc biên soạn tài liệu, phát triển học liệu trực tuyến, mà còn trong việc kết nối với doanh nghiệp, phát huy vai trò của sinh viên tình nguyện trong lan tỏa tri thức số đến cộng đồng.
Tại hội nghị, đề cập đến Đề án phát triển hệ thống trung tâm đào tạo xuất sắc và tài năng về công nghệ 4.0 đến năm 2030, Thứ trưởng Bộ GD&ĐT Hoàng Minh Sơn cho hay, sẽ không thể phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo một cách đột phá nếu không có nguồn nhân lực chất lượng cao, tài năng.
“Chúng ta nói đến những công nghệ khác nhau như bán dẫn, đường sắt tốc độ cao, điện hạt nhân, không phải chỉ cần nhân lực chuyên sâu về các lĩnh vực này mà cần rất nhiều các nhân lực STEM. Kể cả khi chúng ta cần phát triển một lĩnh vực công nghiệp nào đó, việc đào tạo chuyển đổi giữa các nhân lực tốt nghiệp các ngành STEM để chuyên sâu vào những lĩnh vực đó cũng sẽ rất nhanh. Có thể nói việc đào tạo nhân lực công nghệ cao bao phủ rất nhiều lĩnh vực”, Thứ trưởng Sơn nói và cho biết, sẽ có 100 chương trình đào tạo tài năng đến trình độ kỹ sư, thạc sĩ và 100 chương trình đào tạo về y sinh, trong chương trình này có nhiều lĩnh vực, trong đó ưu tiên lĩnh vực công nghệ số, trí tuệ nhân tạo, công nghệ sinh học.
Bộ GD&ĐT cũng đã có những nhiệm vụ cụ thể để định hướng học sinh học STEM, trong đó cũng cần sự tham gia của chính các trường đại học.

Cũng tại hội nghị, với chủ đề hợp tác “3 nhà” – cơ hội và phát triển, PGS.TS Phạm Bảo Sơn, Phó Giám đốc Đại học Quốc gia Hà Nội (ĐHQGHN) cho biết, để thích ứng với thực tiễn phát triển, ĐHQGHN đã triển khai mô hình “3 nhà+”, nhấn mạnh việc mở rộng hợp tác với chính quyền địa phương và cộng đồng doanh nghiệp. Theo đó, Nhà nước cần hoàn thiện khung pháp lý, tạo môi trường thuận lợi cho nghiên cứu, chuyển giao công nghệ, đầu tư cơ sở hạ tầng, và có cơ chế điều phối hiệu quả.
Trong những năm qua, ĐHQGHN đã thiết lập mạng lưới hợp tác rộng khắp với các địa phương và doanh nghiệp lớn như Hà Nội, Quảng Ninh, Nghệ An, Ninh Bình, Vietcombank, SHB, Vingroup, Petrolimex…, để triển khai các dự án đào tạo, nghiên cứu và chuyển giao công nghệ. Chỉ riêng 6 tháng đầu năm 2025, ĐHQGHN đã triển khai 50 dự án R&D với các tập đoàn trong và ngoài nước như Viettel, LG, Samsung, Pegatron, Hyundai, T&T, MB, SHB... Các lĩnh vực hợp tác trải rộng từ chip bán dẫn, AI, vật liệu mới, tế bào gốc, bảo mật lượng tử đến dược liệu và nông nghiệp công nghệ cao.
Từ năm 2022–2024, ĐHQGHN đã thực hiện 91 dự án hợp tác với tổng giá trị đầu tư ngoài ngân sách nhà nước đạt trên 252 tỷ đồng. Doanh thu từ các hợp đồng tư vấn, dịch vụ, chuyển giao công nghệ đạt hơn 130 tỷ đồng với trên 300 sản phẩm khoa học – công nghệ được đề xuất chuyển giao, thương mại hóa.
PGS.TS Vũ Đình Tiến, Đại học Bách khoa Hà Nội cho rằng, cần tháo gỡ các nút thắt trong hợp tác "3 nhà", nhất là vướng mắc về chính sách sở hữu trí tuệ, tài chính và cơ chế đặt hàng nghiên cứu.
Đại học Bách khoa Hà Nội đề xuất chuyển từ mô hình “đối ứng” sang “đặt hàng”, trong đó doanh nghiệp giữ vai trò chủ thể đặt ra yêu cầu và tài trợ nghiên cứu. Ngoài ra, cần tiến tới hình thành các phòng thí nghiệm, trung tâm R&D chung theo mô hình đối tác công – tư (PPP) để giải quyết các bài toán dài hạn, tạo dòng chảy tri thức bền vững giữa nhà trường và doanh nghiệp…
Nguồn: https://cand.com.vn/giao-duc/giai-phap-nao-de-hop-tac-giua-nha-nuoc-nha-truong-doanh-nghiep-dat-hieu-qua--i771584/
Bình luận (0)