Gỡ khó cho năng lượng tái tạo

Tiềm năng dồi dào

Với biển và cao nguyên rộng lớn, nhiều nắng, gió và hệ thống sông, hồ đa dạng, Lâm Đồng được kỳ vọng sẽ trở thành trung tâm năng lượng tái tạo hàng đầu của quốc gia. Theo định hướng của tỉnh, phát triển năng lượng tái tạo được xác định là một trong những nhiệm vụ trọng tâm và mang tính chiến lược nhằm phát huy tối đa tiềm năng của địa phương.

Dự án Điện gió tại xã Thuận Hạnh. Ảnh: Lê Phước

Hiện nay, trên địa bàn tỉnh có 97 dự án điện năng lượng tái tạo đang hoạt động, với tổng công suất 3.887,89 MW, chiếm 47,17% (tổng công suất điện của tỉnh là 8.241,89 MW). Cụ thể, thủy điện có 58 dự án, với công suất 2.325,31 MW; 11 dự án điện gió, với công suất 404,2 MW; 28 dự án điện mặt trời, với công suất 1.158,38 MW.

Theo ông Nguyễn Bá Út - Giám đốc Sở Công thương Lâm Đồng, những năm qua, tỉnh đã thực hiện nhất quán các chủ trương, định hướng, cơ chế, chính sách, quy hoạch của Trung ương, Chính phủ và các bộ, ngành liên quan về phát triển năng lượng tái tạo. Tỉnh ủy, UBND tỉnh và các cấp, ngành của tỉnh đã tập trung tổ chức triển khai thực hiện quyết liệt, đồng bộ các giải pháp để khai thác tiềm năng, đẩy mạnh phát triển điện, năng lượng tại địa phương. Trên địa bàn tỉnh đã thu hút được nhiều thành phần kinh tế tham gia phát triển nguồn điện này.

Các dự án năng lượng tái tạo được đầu tư đã đi vào sản xuất và phân phối điện có mức tăng trưởng cao. Qua đó trở thành động lực thúc đẩy phát triển công nghiệp, đáp ứng đủ nhu cầu sử dụng điện trong mùa khô, bảo đảm cung cấp điện an toàn, ổn định cho phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng - an ninh tại địa phương.

Tuy nhiên, tỉnh Lâm Đồng cũng nhìn nhận về những khó khăn trong phát triển năng lượng tái tạo trên địa bàn, vốn có đặc thù về tài nguyên khoáng sản, đặc biệt là bô xít và titan phân bố trên diện rộng, chiếm diện tích rất lớn.

Theo nhận định của lãnh đạo UBND tỉnh, hiện nay, việc phát triển năng lượng tái tạo đang là thách thức lớn nhất đối với Lâm Đồng. Tình trạng này nếu không được giải quyết sẽ dẫn đến nhiều khó khăn cho địa phương. Hiện nay, Lâm Đồng đang có khoảng 2.500 dự án, nhưng nếu không được tháo gỡ, nhiều dự án sẽ không thể triển khai. Thực trạng hiện tại cho thấy có nhiều dự án chồng lấn lên nhau, nhất là trong lĩnh vực khoáng sản bô xít và titan...

Bộ trưởng Bộ Công thương Nguyễn Hồng Diên

“

Lâm Đồng cần rà soát quy hoạch tỉnh trên cơ sở quy hoạch vùng, quốc gia; quy hoạch đồng bộ các trung tâm công nghiệp gắn với hạ tầng giao thông, kho bãi. Đồng thời, lựa chọn nhà thầu uy tín để triển khai dự án, thúc đẩy phát triển năng lượng, đưa Lâm Đồng trở thành trung tâm năng lượng quốc gia.

Đồng chí Hồ Văn Mười - Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh

“

Đề nghị các bộ, ngành Trung ương cần nghiên cứu bổ sung thêm trong lĩnh vực phát triển nguồn năng lượng tái tạo của Lâm Đồng để đáp ứng nhu cầu phát triển của địa phương.

Ông Trần Kỳ Phúc - Viện trưởng Viện Năng lượng, Bộ Công thương

“

Với bờ biển dài, tốc độ gió cao, độ sâu đáy biển thấp nhất, Lâm Đồng có tiềm năng điện gió ngoài khơi tốt nhất của cả nước.

Tập trung các giải pháp chiến lược

Để giải quyết vấn đề chồng lấn giữa các dự án năng lượng tái tạo và các khu vực khoáng sản, Chủ tịch UBND tỉnh Hồ Văn Mười, cho rằng: “Để khắc phục những vướng mắc này, giải pháp thứ nhất là áp dụng phương án loại bỏ những vùng quy hoạch khoáng sản liên quan đến các dự án năng lượng tái tạo. Đây là ưu tiên hàng đầu hiện nay nhằm bảo đảm phát triển lĩnh vực năng lượng nếu mang lại hiệu quả kinh tế cao hơn”.

Cũng theo ý kiến của Chủ tịch UBND tỉnh, một phương án khác là đối với một số vùng quy hoạch khoáng sản mà chưa khai thác thì có thể được đưa vào khu vực dự trữ. Sau đó, các dự án khoáng sản có thể được triển khai khi vòng đời 20 - 25 năm của các dự án năng lượng tái tạo kết thúc.

Mặt khác, để phát triển đồng thời cả 2 lĩnh vực theo hướng lưỡng dụng, tức vừa khai thác khoáng sản vừa phát triển các dự án, công trình năng lượng tái tạo, đồng chí Chủ tịch UBND tỉnh cũng đề xuất các dự án điện gió và điện mặt trời vẫn có thể hoạt động song song với việc khai thác khoáng sản, với điều kiện phải bảo đảm hiệu quả. Tuy nhiên, đến nay, pháp luật có liên quan cũng như các văn bản hướng dẫn về quy hoạch hay khoáng sản... chưa có quy định cụ thể hay hướng dẫn nội dung này.

Sau khi sáp nhập tỉnh, Lâm Đồng có lợi thế rất lớn về tiềm năng kinh tế, đặc biệt là năng lượng tái tạo. Lâm Đồng hiện có diện tích lớn nhất cả nước với 4.233 km², lượng nắng trung bình khoảng 2.500 giờ/năm, mặt nước biển khoảng gần 6.000 km², với 192 km đường bờ biển… có nhiều lợi thế để phát triển điện mặt trời, điện gió. Đây là cơ hội rất tốt để Lâm Đồng phát triển nguồn năng lượng không chỉ cho địa phương mà còn đáp ứng nhu cầu của cả nước. Trước đây, tỉnh đã dự kiến sản xuất khoảng 21.000 MW để bổ sung cho Quy hoạch điện VIII, tuy nhiên địa phương được phê duyệt chỉ 6.600 MW, thấp hơn so với dự kiến của quy hoạch.

Trong khi đó, Lâm Đồng có một điều khác với các tỉnh, thành phố khác là tỉnh có 5 nhà máy chế biến, khai thác bô xít và chế biến sâu. Nếu 5 nhà máy hoạt động đến năm 2030 (chưa kể titan), sẽ sử dụng nguồn năng lượng chiếm khoảng 4.000 MW điện. Nếu các nhà máy chế biến sâu hoạt động nữa thì lượng điện sẽ lớn hơn.

Chủ tịch UBND tỉnh Hồ Văn Mười đề xuất: “Đây là cơ hội rất tốt để Lâm Đồng “tự sản, tự tiêu”, do đó tỉnh đề nghị Chính phủ, các bộ, ngành Trung ương cần nghiên cứu bổ sung thêm trong lĩnh vực phát triển nguồn năng lượng tái tạo của Lâm Đồng để đáp ứng nhu cầu phát triển của địa phương”.

Theo Quy hoạch điện lực quốc gia giai đoạn 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 (Quy hoạch điện VIII chỉnh sửa), tổng công suất các nguồn điện năng lượng tái tạo được phân bổ trên địa bàn tỉnh giai đoạn đến năm 2030 là 5.625,6 MW, giai đoạn 2031 - 2035 là 5.532,3 MW.

- Công suất thủy điện tăng thêm giai đoạn 2026 - 2030 là 338,6 MW, giai đoạn 2031 - 2035 là 427,3 MW; công suất thủy điện tích năng giai đoạn 2026 - 2030 là 300 MW, giai đoạn 2031 - 2035 là 600 MW.

- Công suất điện gió trên bờ tăng thêm giai đoạn 2026 - 2030 là 642 MW và giai đoạn 2031 - 2035 là 250 MW.

- Công suất điện gió ngoài khơi được định hướng phát triển giai đoạn 2026 - 2030 là 2.000 MW, giai đoạn 2031 - 2035 là 2.300 MW.

- Công suất điện mặt trời tăng thêm giai đoạn 2026 - 2030 là 2.195 MW và giai đoạn 2031 - 2035 là 1.955 MW.

- Công suất điện mặt trời mái nhà tăng thêm giai đoạn 2026 - 2030 là 150 MW.

Nguồn: https://baolamdong.vn/go-kho-cho-nang-luong-tai-tao-394499.html