Hợp tác Việt Nam và Nhật Bản thúc đẩy du lịch sáng tạo phát triển

Ngày 12/11, tại Hà Nội, Viện Văn hóa, Nghệ thuật, Thể thao và Du lịch Việt Nam và Viện Nghiên cứu Giao thông và Du lịch Nhật Bản đã tổ chức Lễ ký kết Bản ghi nhớ hợp tác về nghiên cứu, trao đổi chuyên gia và hội thảo nhằm chia sẻ thông tin khoa học trong lĩnh vực du lịch sáng tạo, phát triển bền vững.

Viện Văn hóa, Nghệ thuật, Thể thao và Du lịch Việt Nam và Viện Nghiên cứu Giao thông và Du lịch Nhật Bản đã tổ chức Lễ ký kết Bản ghi nhớ hợp tác về nghiên cứu, trao đổi chuyên gia.

Sự kiện đánh dấu bước tiến quan trọng trong hợp tác quốc tế giữa hai cơ quan nghiên cứu uy tín của Việt Nam và Nhật Bản, hướng tới việc tăng cường trao đổi tri thức, kết nối học thuật và chia sẻ mô hình thực tiễn nhằm phát triển ngành du lịch theo hướng sáng tạo, nhân văn và bền vững.

Theo nội dung ký kết, hai bên sẽ phối hợp tổ chức các chương trình nghiên cứu chung, triển khai khảo sát điểm đến, trao đổi chuyên gia và tổ chức định kỳ hội thảo quốc tế nhằm thúc đẩy hợp tác học thuật, chính sách và thực tiễn trong lĩnh vực du lịch. Việc ký kết cũng là cơ sở để Viện Văn hóa, Nghệ thuật, Thể thao và Du lịch Việt Nam và Viện Nghiên cứu Giao thông và Du lịch Nhật Bản cùng xây dựng các mô hình điểm, góp phần phát triển du lịch sáng tạo tại Việt Nam.

Sự kiện thu hút nhiều chuyên gia ở lĩnh vực du lịch.

Ngay sau lễ ký kết, hai viện đã đồng chủ trì Hội thảo quốc tế Việt Nam-Nhật Bản lần thứ ba với chủ đề "Du lịch sáng tạo - Phát triển điểm đến bền vững" với sự tham gia của hơn 200 đại biểu là các nhà quản lý, chuyên gia, học giả, doanh nghiệp và tổ chức hoạt động trong lĩnh vực du lịch, văn hóa và kinh tế sáng tạo.

Hội thảo là diễn đàn quốc tế quan trọng nhằm trao đổi, chia sẻ kinh nghiệm và đề xuất các giải pháp thực tiễn thúc đẩy phát triển du lịch Việt Nam theo hướng sáng tạo và bền vững, gắn kết giữa tăng trưởng kinh tế, bảo tồn văn hóa, di sản và môi trường.

Phát biểu khai mạc, Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Thị Thu Phương, Viện trưởng Viện Văn hóa, Nghệ thuật, Thể thao và Du lịch Việt Nam, nhấn mạnh: Sự kiện hợp tác khoa học quan trọng giữa hai viện là sự nối tiếp thành công của hai kỳ hội thảo trước (năm 2023, 2024), khẳng định tình hữu nghị và hợp tác bền chặt giữa hai quốc gia trong lĩnh vực văn hóa và du lịch.

Chuyên gia du lịch trình bày tham luận tại hội thảo.

Hội thảo diễn ra trong bối cảnh du lịch toàn cầu đang chuyển mình mạnh mẽ, từ du lịch tham quan và tiêu dùng sang du lịch trải nghiệm và sáng tạo. Xu hướng này phản ánh sự thay đổi sâu sắc trong tư duy phát triển. Khi đó, du khách không còn chỉ là người quan sát mà trở thành chủ thể đồng sáng tạo giá trị cùng cộng đồng địa phương. Đây chính là cơ hội để Việt Nam khẳng định thương hiệu du lịch mang đậm bản sắc văn hóa, đồng thời đóng góp vào mục tiêu phát triển bền vững mà Chính phủ Việt Nam đã cam kết.

Theo Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Thị Thu Phương, chủ đề của hội thảo mang ý nghĩa thiết thực, thời sự, tập trung vào ba trụ cột quan trọng trong định hướng phát triển du lịch Việt Nam, gồm: Thay đổi tư duy, từ khai thác tài nguyên sang sáng tạo giá trị; bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa theo cách năng động, hiện đại hơn; phát triển sản phẩm du lịch giá trị cao.

Ban tổ chức hy vọng những trao đổi, tham luận và gợi ý chính sách hội thảo sẽ góp phần mở ra những hướng đi thiết thực cho du lịch sáng tạo Việt Nam, vừa nhân văn, bền vững, đậm đà bản sắc dân tộc. Đây cũng là dịp để chúng ta củng cố và mở rộng hợp tác quốc tế, đặc biệt là với Nhật Bản - quốc gia có nhiều kinh nghiệm quý báu trong việc gắn kết văn hóa, cộng đồng và sáng tạo trong phát triển du lịch.

Các đại biểu ghi nhận hội thảo mang đến nhiều kinh nghiệm quý giá.

Tiến sĩ Nguyễn Trùng Khánh, Cục trưởng Cục Du lịch Quốc gia Việt Nam, chia sẻ tại hội thảo: "Trong những năm qua, Nhật Bản luôn nằm trong Top 10 thị trường khách quốc tế lớn nhất của Việt Nam, đồng thời Việt Nam cũng là một trong những điểm đến ưa thích của du khách Nhật Bản tại khu vực Đông Nam Á. Không chỉ dừng ở trao đổi khách, hợp tác du lịch giữa hai nước còn mở rộng sang các lĩnh vực nghiên cứu, đào tạo, phát triển sản phẩm, ứng dụng công nghệ và xúc tiến điểm đến - những yếu tố cốt lõi cho sự phát triển bền vững của ngành du lịch trong thời đại mới".

Cục trưởng Cục Du lịch Quốc gia Việt Nam, cho rằng, du lịch sáng tạo vừa là xu hướng, cũng là động lực đổi mới của ngành du lịch, mở ra hướng đi giúp điểm đến tạo ra bản sắc riêng, giúp người dân địa phương trở thành chủ thể sáng tạo và từ đó, phát triển bền vững cả về kinh tế, văn hóa và môi trường.

Trong bối cảnh toàn cầu hóa và cách mạng công nghiệp 4.0, du lịch đã và đang trở thành một ngành kinh tế sáng tạo, nơi văn hóa, nghệ thuật, công nghệ và trải nghiệm độc đáo hội tụ để mang đến những giá trị mới cho du khách. Phát triển du lịch sáng tạo giúp nâng cao chất lượng trải nghiệm của du khách, thúc đẩy sự phát triển bền vững của cộng đồng địa phương, tạo ra cơ hội việc làm, bảo tồn văn hóa truyền thống, đồng thời tăng sức hấp dẫn của du lịch Việt Nam trên bản đồ du lịch thế giới.

Tiến sĩ Nguyễn Trùng Khánh cho rằng, để đạt được mục tiêu, cần tập trung vào các nội dung, như: Khuyến khích sáng tạo trong thiết kế sản phẩm du lịch, dịch vụ du lịch trên nền tảng công nghệ số; hỗ trợ các doanh nghiệp và startup du lịch sáng tạo; đẩy mạnh hợp tác công-tư; tăng cường hợp tác quốc tế; ứng dụng công nghệ thông tin và truyền thông.

Nhiều chia sẻ hữu ích được các chuyên gia trao đổi.

Nhật Bản là một quốc gia điển hình về du lịch sáng tạo và trải nghiệm văn hóa độc đáo, nơi công nghệ, nghệ thuật, ẩm thực và di sản văn hóa được kết hợp hài hòa để tạo nên những sản phẩm du lịch hấp dẫn, giàu trải nghiệm và mang dấu ấn riêng. Với văn hóa đa dạng, thiên nhiên kỳ vĩ và các giá trị truyền thống độc đáo, Việt Nam có cơ hội học hỏi, hợp tác và sáng tạo cùng Nhật Bản để nâng tầm du lịch trong nước, đồng thời tăng cường sức hấp dẫn trên thị trường quốc tế. Đồng thời, Việt Nam cũng sẵn sàng chia sẻ kinh nghiệm của mình trong việc khai thác giá trị đa dạng sinh học, văn hóa và ẩm thực, cũng như các mô hình du lịch xanh, du lịch nông nghiệp và du lịch di sản đang phát triển mạnh tại nhiều địa phương.

Cục Du lịch Quốc gia Việt Nam cam kết sẽ tiếp tục đồng hành cùng các tổ chức, viện nghiên cứu và doanh nghiệp hai nước trong việc triển khai các chương trình hợp tác, dự án thí điểm và hoạt động trao đổi chuyên môn về du lịch sáng tạo và bền vững.

Đại diện Viện Nghiên cứu Giao thông và Du lịch Nhật Bản cũng chia sẻ những kinh nghiệm quốc tế trong việc kết hợp giữa công nghệ, văn hóa truyền thống và giáo dục cộng đồng nhằm tạo nên những điểm đến vừa hấp dẫn, đủ khả năng tự duy trì lâu dài. Theo đó, sự bền vững không đến từ giới hạn phát triển mà từ cách phát triển có trách nhiệm.

Hội thảo được tổ chức quy mô, khoa học.

Hội thảo tập trung thảo luận ba nhóm chủ đề lớn. Đầu tiên là xu hướng và kinh nghiệm phát triển du lịch sáng tạo gắn với mục tiêu bền vững. Các chuyên gia quốc tế chia sẻ về mô hình "Creative Tourism" đang lan rộng tại nhiều quốc gia châu Á, trong đó Nhật Bản, Hàn Quốc, Thái Lan là những nước đi đầu trong việc chuyển dịch từ du lịch đại trà sang du lịch trải nghiệm, lấy chất lượng thay cho số lượng. Tại Việt Nam, nhiều địa phương, như: Hội An, Huế, Đà Lạt, Hà Giang đã bắt đầu hình thành các mô hình sáng tạo gắn với văn hóa địa phương, tuy nhiên vẫn cần cơ chế, chính sách và nhân lực phù hợp để phát triển sâu hơn.

Bên cạnh đó là mô hình đa dạng hóa sản phẩm, nâng cao trải nghiệm du khách thông qua du lịch sáng tạo. Các tham luận nhấn mạnh vai trò của nguồn nhân lực sáng tạo, công nghệ số và câu chuyện văn hóa bản địa. Khi du lịch gắn với nghệ thuật, ẩm thực, thủ công, âm nhạc và các loại hình trải nghiệm đặc sắc, điểm đến không chỉ giữ chân khách mà còn trở thành không gian văn hóa sống động. Một số mô hình du lịch trải nghiệm nghề truyền thống tại Bát Tràng, Sa Pa, hay du lịch học làm nông ở Lâm Đồng, làng sáng tạo cộng đồng ở miền Trung được nêu như ví dụ điển hình.

Hội thảo cũng đưa ra định hướng và giải pháp thúc đẩy phát triển điểm đến du lịch sáng tạo tại Việt Nam. Các nhà nghiên cứu đề xuất tăng cường liên kết vùng, phát triển chuỗi sản phẩm; ứng dụng chuyển đổi số, hỗ trợ doanh nghiệp khởi nghiệp trong lĩnh vực văn hóa-du lịch. Đặc biệt, cần chú trọng đào tạo đội ngũ "người kể chuyện văn hóa" lực lượng nòng cốt giúp du khách hiểu sâu và gắn bó hơn với mỗi điểm đến.

Trong gần hai thập niên qua, du lịch Việt Nam đạt tốc độ tăng trưởng nhanh, nhưng vẫn đối diện nhiều thách thức: sản phẩm trùng lặp, khai thác tài nguyên tự nhiên quá mức, thiếu chiều sâu văn hóa. Bởi vậy, việc chuyển từ du lịch đại trà sang du lịch sáng tạo là đòi hỏi sống còn để bảo vệ tài nguyên và nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia.

Du lịch sáng tạo đặt trọng tâm vào sự tham gia chủ động của du khách - những người muốn trải nghiệm, học hỏi, thử sức và sáng tạo cùng cộng đồng địa phương. Đó có thể là việc tham gia một lớp nặn gốm, nhuộm chàm, làm nón lá, nấu món ăn dân tộc, hoặc đơn giản là sống như người bản địa trong vài ngày. Khi đó, trải nghiệm của du khách trở nên chân thực, còn cộng đồng được hưởng lợi trực tiếp, tạo động lực bảo tồn văn hóa truyền thống.

Chính phủ Việt Nam đã xác định rõ định hướng này trong Chiến lược phát triển du lịch Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn 2045, coi phát triển du lịch bền vững và sáng tạo là nhiệm vụ trung tâm, gắn với mục tiêu xây dựng Việt Nam trở thành điểm đến hấp dẫn hàng đầu châu Á.

Theo đánh giá của giới chuyên môn, việc ký kết hợp tác với Nhật Bản thể hiện tầm nhìn dài hạn, từ nghiên cứu đến thực hành, chính sách, tạo thành chuỗi khép kín giúp các mô hình sáng tạo thực sự đi vào đời sống. Một điểm nhấn quan trọng được hội thảo nhấn mạnh là trách nhiệm của các chủ thể trong phát triển du lịch sáng tạo. Ngoài tạo ra sản phẩm mới lạ, sáng tạo còn gắn với thái độ tôn trọng văn hóa, thiên nhiên, con người địa phương.

Các chuyên gia khuyến nghị: Muốn du lịch sáng tạo trở thành động lực phát triển bền vững, cần có sự đồng hành của các yếu tố: Nhà nước, doanh nghiệp, cộng đồng và du khách để hình thành hệ sinh thái du lịch sáng tạo, bền vững.

THỤY PHƯƠNG

Nguồn: https://nhandan.vn/hop-tac-viet-nam-va-nhat-ban-thuc-day-du-lich-sang-tao-phat-trien-post922444.html