Đồng chí Lê Trường Lưu - UVTW Đảng, Bí thư Thành ủy, Chủ tịch HĐND thành phố, Trưởng đoàn Đại biểu Quốc hội thành phố Huế

Nhân dịp kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng quê hương và 95 năm thành lập Đảng bộ thành phố Huế, Báo Huế ngày nay có cuộc phỏng vấn đồng chí Lê Trường Lưu - UVTW Đảng, Bí thư Thành ủy, Chủ tịch HĐND, Trưởng đoàn ĐBQH thành phố Huế.

Thưa đồng chí Bí thư Thành ủy, sau ngày quê hương được giải phóng, những khó khăn, thách thức lớn nào đặt ra trong phát triển đối với thành phố Huế?

Những ngày đầu sau giải phóng, Đảng bộ và Nhân dân ta phải đối mặt với muôn vàn khó khăn phức tạp. Miền Nam nói chung và Thừa Thiên Huế (nay là thành phố Huế) nói riêng vốn trong tình trạng một nền kinh tế phụ thuộc hoàn toàn vào viện trợ Mỹ, một xã hội tiêu thụ với những di hại của chủ nghĩa thực dân kiểu mới và hậu quả chiến tranh để lại quá nặng nề.

Kinh tế yếu kém, cơ sở hạ tầng bị chiến tranh tàn phá, công nghiệp không có gì đáng kể, nông nghiệp ruộng vườn manh mún, hoang hóa, đầy rẫy bom mìn, thiếu trang thiết bị sản xuất. Làng quê tiêu điều, xơ xác, núi rừng bị đạn bom và chất độc hóa học Mỹ tàn phá. Nhiều di tích bị tàn phá nghiêm trọng, hàng loạt công trình thuộc Quần thể di tích Cố đô Huế bị đổ nát, hư hỏng. Hàng vạn người di tản vô gia cư, bị thất nghiệp, ngày giải phóng trở về với hai bàn tay trắng đang cần ăn, ở, học hành, chữa bệnh...

 Cầu vượt sông Hương hiện đại giữa đô thị xanh. Ảnh: Nguyễn Phong

Những nỗ lực khắc phục hậu quả chiến tranh và chung sức xây dựng quê hương trong chặng đường đầu đổi mới vừa bước đầu đơm hoa, kết trái thì năm 1999, cơn "đại hồng thủy" đã cuốn đi biết bao thành quả. Kinh tế - xã hội thành phố bị kéo lùi nhiều năm, có những việc phải làm lại từ đầu.

Cuối năm 2019, đại dịch COVID-19 bùng phát đã gây tác động tiêu cực đến nền kinh tế - xã hội (KT-XH) thành phố Huế. Sản xuất bị ảnh hưởng, chuỗi cung ứng bị gián đoạn; chi phí sản xuất tăng cao; du lịch bị “đóng băng”, hàng ngàn lao động bị thất nghiệp, không có thu nhập, thậm chí nhiều doanh nghiệp (DN) phải dừng hoạt động, mất khả năng thanh toán và đứng trước bờ vực phá sản...

Kể từ sau ngày giải phóng đến nay, thành phố Huế đã phải thường xuyên đương đầu, gồng mình đối phó với thiên tai, dịch bệnh, nhất là hàng năm phải hứng chịu nhiều đợt bão lũ,... đã tác động không nhỏ đến sự phát triển KT-XH của thành phố.

Đồng chí có thể thông tin về những thành tựu đáng tự hào của thành phố Huế trong 50 năm qua?

50 năm sau ngày giải phóng, dưới sự lãnh đạo của Trung ương Đảng, Quốc hội, Chính phủ, Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân thành phố Huế đã phát huy tinh thần đoàn kết, tập trung lãnh đạo, chỉ đạo toàn hệ thống chính trị, cộng đồng DN và toàn dân phấn đấu, nỗ lực, vượt qua khó khăn, khắc phục, hàn gắn vết thương chiến tranh, tập trung ổn định chính trị, thúc đẩy phát triển KT-XH và đã đạt được những thành tựu quan trọng trên tất cả các lĩnh vực.

 Sau 50 năm, Huế vươn mình thành thành phố trực thuộc Trung ương thứ 6 của Việt Nam

KT-XH đạt được nhiều thành tựu quan trọng, nổi bật, phát triển theo hướng tăng trưởng xanh và bền vững. Cơ cấu kinh tế chuyển dịch tích cực, đúng hướng. GRDP có sự tăng trưởng qua từng giai đoạn, thời kỳ, luôn ở mức cao so với trung bình cả nước và một số tỉnh, thành phố trong khu vực miền Trung. Trong giai đoạn từ khi tái lập tỉnh Thừa Thiên Huế (1989) đến nay, quy mô nền kinh tế tăng gấp 8,5 lần; tốc độ tăng trưởng GRDP bình quân 6,1%/năm (năm 2024 đạt 8,15%); thu ngân sách tăng bình quân 22%/năm (năm 2024 đạt gần 13.000 tỷ đồng); tổng vốn đầu tư thực hiện trên địa bàn năm 2025 ước đạt 37.000 tỷ đồng; giá trị kim ngạch xuất khẩu năm 2025 ước đạt 1.450 triệu USD, tăng gấp 163 lần; thu nhập bình quân đầu người năm 2025 ước đạt 70 triệu đồng/người, tăng 55 lần.

Kết cấu hạ tầng KT-XH được đầu tư hoàn chỉnh, đồng bộ, ngày càng hiện đại. Nhiều công trình quy mô lớn, tầm cỡ quốc gia và khu vực đã được triển khai và đưa vào hoạt động. Hạ tầng cảng biển, cảng cá, các tuyến đường, các khu du lịch ven biển, đầm phá... được quan tâm đầu tư, khai thác có hiệu quả. Nổi bật, nhiều công trình, dự án (DA) có tác động tích cực đến phát triển KT-XH của thành phố đã được triển khai, như: Nâng cấp, mở rộng Quốc lộ 1A; cao tốc đoạn Cam Lộ - La Sơn; tuyến đường bộ ven biển và cầu qua cửa Thuận An; đường Nguyễn Hoàng và cầu vượt sông Hương; đường Vành đai 3; đường Tố Hữu nối dài đến Cảng Hàng không quốc tế Phú Bài; DA đê chắn sóng cảng Chân Mây - giai đoạn 2; Nhà ga T2 Cảng Hàng không quốc tế Phú Bài được đưa vào hoạt động và phát huy hiệu quả; hoàn thành DA di dời dân cư, giải phóng mặt bằng Khu vực I Kinh thành Huế giai đoạn 1. Hệ thống giao thông đô thị được chỉnh trang, cải tạo, nhất là các tuyến đường dọc bờ sông Hương. Khu đô thị mới An Vân Dương phát triển mạnh mẽ, hiện đại.

Sau giải phóng, khởi đầu không có một nhà máy công nghiệp, nhưng đến nay tỉnh đã có 6 khu công nghiệp với hàng trăm nhà máy, DN có năng lực và nhiều sản phẩm có sức cạnh tranh cao như: Bia, lắp ráp ô tô, xi-măng, dệt may, điện... Nhiều tập đoàn, DN lớn, có thương hiệu đã hoạt động, nghiên cứu đầu tư sản xuất, kinh doanh trên địa bàn thành phố, như: VinGroup, Banyan Tree, BRG, AEON Nhật Bản… Đáng chú ý, một số DA tạo năng lực mới đã đi vào hoạt động, như: DA Kim Long Motors Huế (giai đoạn 1) công suất 3.500 chiếc/năm; Nhà máy Kanglongda (giai đoạn 1), Nhà máy Xử lý rác thải sinh hoạt Phú Sơn, Nhà máy Xử lý nước sạch Vạn Niên, Nhà máy Scavi Huế 02, Trung tâm thương mại AEON Mall Huế; Sân Golf Golden Sands Golf Resort tại Phú Vang…

Văn hóa - xã hội ngày càng phát triển toàn diện với sự hình thành và khẳng định vị thế 4 trung tâm của cả nước về văn hóa - du lịch, y tế, giáo dục - đào tạo và khoa học - công nghệ. Bản sắc văn hóa Huế, con người Huế, các giá trị văn hóa lịch sử, cảnh quan môi trường, thiên nhiên được tập trung gìn giữ, phát huy giá trị; công cuộc bảo tồn di tích Cố đô Huế được triển khai toàn diện, di sản Huế đã có sự hồi sinh mạnh mẽ và phát huy hiệu quả. Huế đã và đang trở thành một điểm đến hấp dẫn, an toàn, thân thiện, mến khách... với 8 Di sản thế giới được UNESCO vinh danh, gần 1.000 di tích lịch sử, văn hóa và hơn 500 lễ hội các loại. Thành phố Huế sở hữu nhiều danh hiệu, thương hiệu giá trị: Thành phố Festival đặc trưng của Việt Nam; Thành phố Xanh quốc gia; Thành phố bền vững về Môi trường ASEAN; Thành phố du lịch Sạch ASEAN; Thành phố thông minh;...

Bộ mặt nông thôn ngày càng khang trang, hiện đại, thông minh. Đến nay, toàn thành phố có 66/78 xã đạt chuẩn nông thôn mới, 2 đơn vị cấp huyện (huyện Quảng Điền, thị xã Hương Thủy) được công nhận đạt chuẩn nông thôn mới. Công tác giảm nghèo bền vững và thực hiện các chính sách an sinh xã hội được triển khai quyết liệt với nhiều giải pháp thiết thực, hiệu quả. Từ một trong những tỉnh khó khăn nhất cả nước sau ngày giải phóng, đến nay, tỷ lệ hộ nghèo thành phố giảm còn 1,4%; đời sống Nhân dân ngày càng được cải thiện, nâng cao. Chính trị - xã hội ổn định. Quốc phòng, an ninh được giữ vững. Quan hệ đối ngoại tiếp tục được mở rộng; hình ảnh, vị thế, uy tín của thành phố Huế trong thời kỳ hội nhập được nâng cao.

Công tác xây dựng Đảng, xây dựng hệ thống chính trị qua các thời kỳ luôn được quan tâm, chú trọng. Đội ngũ cán bộ, đảng viên ngày càng trưởng thành về mọi mặt, bộ máy chính quyền các cấp hoạt động nền nếp, hiệu quả. Đảng bộ từ sau ngày giải phóng với 332 chi bộ và 4.324 đảng viên, đến nay đã lớn mạnh với 698 tổ chức cơ sở đảng và hơn 57.600 đảng viên.

Thành phố Huế vinh dự hai lần được Nhà nước trao tặng Huân chương độc lập hạng Nhất. Đặc biệt, từ ngày 1/1/2025, Huế đã chính thức trở thành thành phố trực thuộc Trung ương. Đây là bước ngoặt lịch sử quan trọng, là một mốc son mang tính lịch sử, đánh dấu sự phát triển toàn diện của vùng đất Cố đô; là niềm tự hào của Đảng bộ và Nhân dân thành phố Huế.

Để có những kết quả đó, những nhân tố nào đã quyết định, thưa đồng chí?

Đó là sự lãnh đạo của Đảng. Có thể khẳng định, những thành tựu to lớn đạt được sau 50 năm xây dựng và phát triển, thành phố luôn gắn liền với vai trò lãnh đạo của Đảng bộ. Ngay từ khi mới thành lập (tháng 4/1930), Đảng bộ Thừa Thiên Huế (nay là Đảng bộ thành phố Huế) đã lãnh đạo Nhân dân thành phố cùng với cả nước viết nên những trang sử hào hùng của dân tộc. Trải qua 95 năm, Đảng bộ đã nỗ lực tập trung công sức, trí tuệ, hoạch định chiến lược phát triển, trăn trở, tìm tòi, thử nghiệm nhằm mở ra hướng phát triển phù hợp, từng bước đột phá trên các lĩnh vực, tạo chuyển biến quan trọng trong xây dựng và phát triển KT-XH. Luôn quán triệt nghiêm túc, cụ thể hóa phù hợp và tổ chức thực hiện quyết liệt, phân công cụ thể cho các sở, ban, ngành, địa phương để tổ chức thực hiện hiệu quả các nghị quyết của Trung ương, của thành phố. Vận dụng sáng tạo, linh hoạt các cơ chế, chính sách đặc thù của Trung ương; mạnh dạn thực hiện thí điểm các cơ chế, chính sách của thành phố.

Đó là kết quả của quá trình tập trung đổi mới phương thức lãnh đạo của Đảng bộ. Luôn chú trọng công tác xây dựng Đảng và hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh. Phát huy cao độ vai trò, trách nhiệm của người đứng đầu trong lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức thực hiện quyết liệt, sáng tạo, hiệu quả, có trọng tâm, trọng điểm. Chăm lo xây dựng đội ngũ cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong tình hình mới.

Đó cũng là kết quả của sự đoàn kết, thống nhất trong hệ thống chính trị, trước hết là trong cấp ủy, ban thường vụ cấp ủy; phát huy sức mạnh của khối đại đoàn kết toàn dân; làm tốt công tác vận động quần chúng, thông tin tuyên truyền, định hướng dư luận, tạo sự đồng thuận trong toàn xã hội để thực hiện tốt các chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; có quyết tâm, bản lĩnh và vững vàng để vượt qua mọi khó khăn, thách thức.

Và đặc biệt, sự quan tâm chỉ đạo, hỗ trợ, giúp đỡ kịp thời của Bộ Chính trị, Quốc hội, Chính phủ, của các bộ, ngành Trung ương, Quân khu 4 và các tỉnh, thành phố, bạn bè quốc tế trong quá trình xây dựng, phát triển thành phố Huế cũng là một trong những yếu tố quyết định góp phần quan trọng vào những kết quả đạt được của thành phố.

Khoác trên mình diện mạo của một thành phố trực thuộc Trung ương, đồng chí cho biết định hướng và những giải pháp cơ bản nào để thành phố phát triển xứng tầm với vai trò, vị thế mới?

Bước vào giai đoạn mới, Đảng bộ đề ra mục tiêu vừa phát triển, vừa gìn giữ được bản sắc độc đáo của một đô thị di sản, nỗ lực hoàn thành xuất sắc các mục tiêu, nhiệm vụ đề ra theo Nghị quyết 54-NQ/TW của Bộ Chính trị; phấn đấu xây dựng Huế trở thành một thành phố phát triển bền vững, an toàn, bình yên, thân thiện, hạnh phúc, mang bản sắc văn hóa Huế và con người Huế.

Để đạt được những mục tiêu, kỳ vọng đó, cần tập trung một số nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm:

Thứ nhất, tổ chức thực hiện hiệu quả Nghị quyết 175 của Quốc hội về việc thành lập thành phố Huế trực thuộc Trung ương. Triển khai bảo đảm tiến độ việc sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị “tinh - gọn - mạnh - hiệu năng - hiệu lực - hiệu quả” theo chủ trương, quy định, hướng dẫn của Trung ương; bảo đảm ổn định tổ chức bộ máy mới đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới.

Thứ hai, tập trung tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc, điểm nghẽn để khơi thông mọi nguồn lực. Cải thiện mạnh mẽ môi trường đầu tư, kinh doanh, bảo đảm tính sẵn sàng trong công tác xúc tiến, kêu gọi, thu hút đầu tư. Tiếp tục cải thiện, nâng cao vị trí xếp hạng chỉ số cải cách hành chính, chỉ số năng lực cạnh tranh. Phấn đấu đạt tốc độ tăng trưởng 2 con số trong thời gian tới. Hoàn thiện cơ chế, chính sách khuyến khích phát triển KT-XH. Tập trung rà soát, điều chỉnh các quy hoạch đã được phê duyệt; đẩy nhanh tiến độ thực hiện quy hoạch thành phố.

Thứ ba, đẩy mạnh cơ cấu lại nền kinh tế gắn với đổi mới mô hình tăng trưởng, nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả và sức cạnh tranh, tăng cường sức chống chịu của nền kinh tế; thúc đẩy phát triển kinh tế biển, đầm phá. Phát huy tiềm năng, lợi thế, chú trọng một số ngành, lĩnh vực trọng điểm, tạo động lực cho tăng trưởng. Tập trung huy động các nguồn lực để đầu tư phát triển đồng bộ hạ tầng KT-XH, phát triển đô thị, nâng chuẩn các đô thị. 

Thứ tư, tiếp tục phát huy vị thế 4 trung tâm: văn hóa - du lịch, y tế, giáo dục - đào tạo, khoa học - công nghệ. Phát triển nguồn nhân lực có trọng tâm, trọng điểm, chú trọng nhân lực chất lượng cao cho những ngành, lĩnh vực ưu tiên đáp ứng yêu cầu xã hội. Đẩy mạnh phát triển hạ tầng chuyển đổi số, triển khai có hiệu quả Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia.

Thứ năm, kết hợp chặt chẽ giữa phát triển kinh tế với bảo đảm quốc phòng, an ninh, an sinh xã hội, bảo vệ môi trường sinh thái; giữa đô thị hóa với xây dựng nông thôn mới. Nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của Nhân dân. Kế thừa và phát triển những thành tựu đã đạt được. Giải quyết tốt mối quan hệ giữa phát triển kinh tế và phát triển văn hóa. Mở rộng và nâng cao hiệu quả hoạt động đối ngoại và hội nhập quốc tế. Triển khai các chương trình, kế hoạch hợp tác, liên kết với các địa phương khác trong cả nước, đặc biệt là với các tỉnh, thành phố vùng kinh tế trọng điểm miền Trung với tinh thần cụ thể, minh bạch, rõ trách nhiệm, hài hòa lợi ích, cùng phát triển. 

Thứ sáu, nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của các cấp ủy, tổ chức đảng và đội ngũ cán bộ, công chức gắn với việc tinh gọn bộ máy, nâng cao hiệu lực, hiệu quả. Xây dựng đội ngũ lãnh đạo, quản lý các cấp thực sự tiêu biểu, nhất là những người đứng đầu có đủ phẩm chất, năng lực, uy tín, ngang tầm nhiệm vụ, có khả năng thích ứng trước những thay đổi và đòi hỏi của sự phát triển KT-XH trong giai đoạn mới. Nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý của các cấp chính quyền; xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân; phát huy cao độ truyền thống văn hóa, cách mạng; sự năng động, thông minh, sáng tạo và tự lực, tự cường của người dân Huế.

Trân trọng cảm ơn đồng chí Bí thư Thành ủy đã dành thời gian trả lời phỏng vấn Báo Huế ngày nay!

Đức Quang (Thực hiện)