Khó khăn trong bảo trì các tuyến giao thông tại Thái Nguyên

Định mức bảo dưỡng thường xuyên thấp, thiếu kinh phí và không có bãi đổ thải đang khiến việc bảo trì đường bộ, khắc phục sạt lở tại các tuyến giao thông tỉnh Thái Nguyên gặp nhiều khó khăn. Toàn tỉnh hiện có hàng nghìn vị trí sạt lở trên các tuyến đường nhưng chưa được khắc phục triệt để, nhất là ở địa bàn các xã phía bắc.

Khắc phục một vị trí sạt lở ta-luy dương trên Tỉnh lộ 259.

Từ tháng 4, tại Km31+150 trên Tỉnh lộ 258, từ xã Phủ Thông đi xã Chợ Rã đã xuất hiện một cung nứt lớn trên sườn núi. Sau những trận mưa, đất, đá sạt xuống làm ách tắc giao thông cục bộ. Đơn vị được giao quản lý đã khẩn trương huy động máy móc tiến hành hót, dọn để tạm thông đường. Tuy nhiên, do cung trượt lớn, cứ hót dọn xong vài hôm, gặp trời mưa đất đá lại trôi xuống mặt đường, tiềm ẩn nhiều nguy hiểm cho người tham gia giao thông.

Tổng cộng, đơn vị quản lý đã xúc, dọn đi khoảng gần 11.000 m3 đất, đá trôi xuống. Qua khảo sát, đánh giá với cung trượt lớn này, để xử lý triệt để, phải tiến hành xúc dọn một khối lượng đất đá rất lớn, đồng thời tiến hành tạo bậc. Tuy nhiên, do nguồn kinh phí bố trí cho công tác này rất hạn hẹp, việc xử lý điểm sạt trượt nêu trên chỉ đành thực hiện theo cách đất, đá sạt trượt tới đâu thì tiến hành hót dọn tới đó.

Trong khi vị trí sạt lở này chưa khắc phục triệt để thì ngày 30/9, cũng trên Tỉnh lộ 258, tại Km14+600, đoạn qua xã Thượng Minh lại tiếp tục xảy ra sạt lở đất, đá từ ta-luy dương tràn xuống lấp kín mặt đường với khối lượng khoảng 30.000 m3.

Do ảnh hưởng của cơn bão số 10, tính đến ngày 1/10, hệ thống giao thông trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên tiếp tục hứng chịu nhiều điểm sạt lở ta-luy dương và ta-luy âm. Tổng cộng trên các tuyến quốc lộ đã xuất hiện 23 điểm sạt lở với khối lượng khoảng 80.000 m3 đất, đá. Hệ thống tỉnh lộ bị sạt lở 21.800 m3; đường giao thông nông thôn có 95 điểm sạt lở với khối lượng 10.234 m3.

Ngoài ra, còn có 46 cầu tràn bị ngập, 95m đường giao thông nông thôn bị xói lở. Đây chỉ là một số vị trí trên tổng số hàng nghìn điểm sạt lở tại các tuyến quốc lộ và tỉnh lộ thuộc địa bàn tỉnh. Theo thông tin từ Ban Quản lý bảo trì và tư vấn xây dựng giao thông (Sở Xây dựng tỉnh Thái Nguyên), các vị trí sạt lở chủ yếu nằm ở những tuyến thuộc địa bàn khu vực phía bắc, địa hình chia cắt mạnh; nhiều tuyến mới thi công, địa chất chưa ổn định, phần lớn có cấu tạo địa chất rời rạc, dễ xảy ra sạt lở khi có mưa kéo dài.

Thống kê sơ bộ cho thấy, tại 37 xã phía bắc của tỉnh Thái Nguyên có tới gần 1.000 điểm sạt lở tại 18 tuyến đường với khối lượng ước tính hàng trăm nghìn mét khối đất, đá. Thiếu kinh phí là cản trở lớn nhất đối với việc xử lý các vị trí sạt lở này. Tuy nhiên, khi có kinh phí thì các đơn vị quản lý lại gặp bài toán khó giải về vị trí đổ đất đá thải.

Tại hầu hết các tuyến đường ở những xã phía bắc tỉnh Thái Nguyên hiện vẫn chưa có quy hoạch bãi đổ thải. Điều này dẫn tới đơn vị quản lý và nhà thầu thi công phải tự đi tìm chỗ đổ thải bằng cách thông qua chính quyền xã thỏa thuận với các hộ dân có nhu cầu sử dụng đất, đá thải để cải tạo đất. Đây chỉ là giải pháp tình thế, không bền vững, không đủ đáp ứng khối lượng lớn đất đá sạt lở, lại dễ phát sinh vi phạm lợi dụng cải tạo đất để chuyển đổi mục đích sử dụng đất. Trong khi, nếu vị trí đổ thải quá xa thì lại gây tốn kém do chi phí phát sinh.

Những trận mưa lớn thời gian qua đã gây ra nhiều vị trí sạt lở trên tuyến Tỉnh lộ 259 từ phường Bắc Kạn đi xã Thanh Mai. Theo Công ty cổ phần Quản lý đường bộ Bắc Kạn, việc xử lý khối lượng đất đá sạt lở tràn ra đường gặp nhiều khó khăn do trong khoảng gần 10 km từ điểm sạt lở không có bãi đổ thải nào. Việc vận chuyển xa sẽ rất tốn kém kinh phí trong khi nếu xin vị trí đổ thải mới phải mất vài tháng mới hoàn thành thủ tục.

Bên cạnh đó, hệ thống tỉnh lộ ở Thái Nguyên còn gặp không ít khó khăn trong khâu bảo trì thường xuyên do định mức bảo dưỡng định kỳ rất thấp. Hiện tại, 37 xã phía bắc của tỉnh vẫn đang áp dụng định mức bảo dưỡng 30 triệu đồng/km/năm đối với các tuyến tỉnh lộ; các xã phía nam áp dụng định mức bảo dưỡng 50 triệu đồng/km/năm; kinh phí này chủ yếu dành cho việc sửa chữa nhỏ như vá ổ gà, nạo vét rãnh dọc…

Theo Giám đốc Công ty cổ phần Quản lý và Xây dựng giao thông Bắc Kạn Trần Hiếu Chung, định mức bảo dưỡng 30 triệu đồng/km/năm chỉ đáp ứng được 30% nhu cầu, trong khi phần lớn tỉnh lộ ở các xã phía bắc là đường láng nhựa, các hạng mục phải bảo dưỡng rất nhiều do chất lượng đường láng nhựa thấp hơn so với đường thảm bê-tông nhựa asphalt. Chưa kể, đường láng nhựa hầu hết được thi công từ lâu, đã đến niên hạn trung tu, đại tu. Với định mức này, đơn vị chỉ thực hiện chủ yếu việc phát cây, nạo vét rãnh dọc, thông cống, còn việc dặm vá “ổ gà” mặt đường gần như không thực hiện được. Các đơn vị quản lý phải “thắt lưng, buộc bụng”, tùy tình hình thực tế để xác định chi vào hạng mục nào cấp bách trước.

Sau hợp nhất, tỉnh Thái Nguyên đang quản lý, vận hành khoảng 1.500 km đường bộ, trong đó có bảy tuyến quốc lộ với chiều dài hơn 538 km và 38 tuyến tỉnh lộ với chiều dài hơn 1.000 km. Để ứng phó, khắc phục nguy cơ sạt lở trên các tuyến đường giao thông, Ban Quản lý bảo trì và tư vấn xây dựng giao thông đã phối hợp với đơn vị quản lý thường xuyên theo dõi, nắm bắt diễn biến mưa lũ, kịp thời khắc phục các vị trí sạt lở.

Giám đốc Ban Quản lý bảo trì và tư vấn xây dựng giao thông tỉnh Thái Nguyên Nguyễn Đình Vũ cho biết: “Chúng tôi đang phối hợp các phòng chuyên môn của Sở Xây dựng, tham mưu lãnh đạo sở báo cáo Ủy ban nhân dân tỉnh cho chủ trương khắc phục hậu quả thiên tai do mưa bão gây ra trên các tuyến đường. Ban cũng kiến nghị Ủy ban nhân dân tỉnh xem xét, tăng mức bố trí kinh phí sự nghiệp địa phương, vốn sửa chữa giao thông miền núi để thực hiện công tác quản lý, sửa chữa thường xuyên và định kỳ các tuyến đường tỉnh, nhất là ở khu vực phía bắc”.

Bài và ảnh: THẾ BÌNH, TUẤN SƠN

Nguồn: https://nhandan.vn/kho-khan-trong-bao-tri-cac-tuyen-giao-thong-tai-thai-nguyen-post912815.html