Đoàn giám sát của Quốc hội đi thực tế tại doanh nghiệp trong Khu công nghiệp Amata, phường Long Bình, tỉnh Đồng Nai. Ảnh: Hoàng Lộc |
Đây vừa là sự đổi mới mô hình kinh tế, vừa khẳng định tầm nhìn chiến lược, cam kết chính trị của tỉnh, góp phần xây dựng đất nước phồn vinh, hạnh phúc.
Đổi mới mô hình tăng trưởng - yêu cầu tất yếu
Nhiều năm qua, Đồng Nai đã khẳng định vị thế là một trong những trung tâm công nghiệp lớn của cả nước, đóng góp quan trọng cho ngân sách và kim ngạch xuất khẩu. Tuy nhiên, bên cạnh thành quả kinh tế, tỉnh cũng đối mặt với không ít thách thức. Đó là, đô thị hóa gây áp lực lớn lên hạ tầng giao thông, cấp thoát nước; chất lượng không khí và nguồn nước suy giảm; dân số tăng cơ học đặt ra gánh nặng về an sinh xã hội, đặc biệt là nhà ở, y tế, giáo dục.
Trong bối cảnh đó, việc chuyển đổi mô hình tăng trưởng từ dựa vào khai thác tài nguyên và lao động giá rẻ sang hướng xanh và bền vững trở thành yêu cầu cấp bách. Đây không chỉ là sự thích ứng với các cam kết quốc tế về giảm phát thải và ứng phó biến đổi khí hậu, mà còn là điều kiện tiên quyết để tỉnh duy trì sức hút đầu tư, nâng cao năng lực cạnh tranh và bảo đảm chất lượng sống cho người dân.
Xác định rõ yêu cầu này, tỉnh đã ban hành nhiều đề án, kế hoạch quan trọng như: Đề án Giảm phát thải khí carbon giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn 2050; Kế hoạch hành động về sản xuất và tiêu dùng bền vững trong công nghiệp giai đoạn 2022-2030; thành lập Ban Chỉ đạo tăng trưởng xanh.
Đặc biệt, tại Quy hoạch tỉnh Đồng Nai thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn 2050, yếu tố tăng trưởng xanh và phát triển bền vững được lồng ghép trong mọi ngành, lĩnh vực và định hướng phát triển. Không gian phát triển được thiết kế hài hòa giữa công nghiệp, đô thị, nông nghiệp và hệ sinh thái tự nhiên. Bên cạnh việc phát triển các khu công nghiệp công nghệ cao, tỉnh định hướng hình thành những khu đô thị xanh ven sông và ngoại đô, phát triển giao thông công cộng xanh. Những yếu tố này là nền tảng để Đồng Nai vừa thúc đẩy kinh tế, vừa bảo đảm cân bằng môi trường, nâng cao chất lượng sống của người dân.
Chuyển biến rõ nét nhất từ định hướng trên chính là lĩnh vực năng lượng. Nhà máy Thủy điện Trị An - nhà máy thủy điện lớn nhất miền Nam vừa khởi công giai đoạn mở rộng ngày 19-8. Nhà máy Điện Nhơn Trạch 3 và 4 - dự án sử dụng khí thiên nhiên hóa lỏng (LNG) đầu tiên tại Việt Nam, dự kiến phát điện thương mại trong vài tháng tới, đánh dấu bước tiến quan trọng trong chuyển dịch xanh và giảm phát thải. Hàng loạt dự án nhà máy điện rác cũng chuẩn bị triển khai. Song song đó, hàng ngàn doanh nghiệp, hộ gia đình đã lắp đặt điện mặt trời, thay thế một phần điện lưới quốc gia.
Đồng chí Võ Tấn Đức, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Nai, nhấn mạnh: “Dự án Nhà máy Thủy điện Trị An mở rộng không chỉ bổ sung nguồn điện quan trọng cho hệ thống điện quốc gia, góp phần giúp tỉnh đạt mục tiêu tăng trưởng 2 con số, mà còn là hành động cụ thể hiện thực hóa mục tiêu net zero vào năm 2050 như Việt Nam đã cam kết tại COP26”.
Trong lĩnh vực công nghiệp, chuyển đổi xanh đã trở thành chiến lược quan trọng để doanh nghiệp duy trì phát triển bền vững và nâng cao năng lực cạnh tranh. Nhiều doanh nghiệp chủ động cải tiến dây chuyền, áp dụng công nghệ hiện đại, tái sử dụng chất thải để đáp ứng yêu cầu thị trường và quy định môi trường. Đáng chú ý, các tập đoàn lớn như: Nestlé, Ajinomoto, Cargill, Bosch… đều đã công bố lộ trình giảm phát thải, hướng tới trung hòa carbon.
Ông Binu Jacob, Tổng Giám đốc Nestlé Việt Nam, cho biết: Mô hình kinh tế tuần hoàn đang được áp dụng tại tất cả các nhà máy của Nestlé. Điển hình, Nhà máy Nestlé Trị An tại Đồng Nai, toàn bộ bã cà phê sau chế biến được tái sử dụng làm nhiên liệu sinh khối; tro, cặn bã được tái chế làm nguyên liệu sản xuất gạch không nung; nước thải sau xử lý được tái sử dụng trong sản xuất. Đồng thời, Nestlé còn hỗ trợ nông dân trồng cà phê theo mô hình nông nghiệp tái sinh để tiết kiệm nước tưới, phân bón. Chuyển đổi bao bì sang loại có thể tái chế, tái sử dụng.
Thời gian tới, Đồng Nai tiếp tục đổi mới mạnh mẽ mô hình tăng trưởng, đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa; lấy khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, kinh tế tuần hoàn, kinh tế chia sẻ làm động lực chủ yếu. Tỉnh đồng thời chú trọng bảo vệ môi trường, thích ứng biến đổi khí hậu, phát triển văn hóa, xã hội, y tế, giáo dục tương xứng với kinh tế, không ngừng nâng cao đời sống nhân dân.
Đồng chí Võ Tấn Đức, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Nai
Kỳ vọng cho giai đoạn mới
Đồng Nai đặt mục tiêu đến năm 2030 trở thành tỉnh phát triển toàn diện, hiện đại và bền vững, trong đó tăng trưởng xanh là trụ cột chiến lược. Tỉnh tiếp tục ưu tiên thu hút đầu tư vào các ngành công nghệ cao, ít thâm dụng lao động, ít ô nhiễm; phát triển hạ tầng trọng điểm như: sân bay, cảng biển, giao thông theo hướng bền vững, giảm thiểu tác động môi trường.
Với lợi thế hơn 84% diện tích đất tự nhiên làm nông nghiệp, cùng sự đa dạng về địa hình, thổ nhưỡng, tỉnh có điều kiện thuận lợi để hình thành các vùng chuyên canh cây công nghiệp, cây ăn trái và chăn nuôi tập trung quy mô lớn. Tỉnh định hướng ứng dụng khoa học - công nghệ để nâng cao năng suất, giảm phát thải; đồng thời, duy trì chính sách giữ và làm giàu rừng tự nhiên, bảo vệ nguồn nước ngầm, khai thác kinh tế rừng, tiến tới hình thành thị trường tín chỉ carbon.
Đại diện Công ty TNHH Hyosung Việt Nam (ở xã Nhơn Trạch, một trong những nhà đầu tư lớn nhất tại Đồng Nai) chia sẻ: Đặc thù sản phẩm của công ty là nguyên liệu đầu vào cho nhiều ngành nên việc áp dụng kinh tế tuần hoàn là tất yếu. Doanh nghiệp chú trọng sử dụng tài nguyên hiệu quả, giảm tối đa xả thải nhờ công nghệ tiên tiến, sử dụng năng lượng tái tạo và thiết kế sản phẩm có vòng đời dài.
Tại Khu công nghiệp Amata (phường Long Bình), từ năm 2020 đã thí điểm mô hình khu công nghiệp sinh thái. Theo đó, nước thải sau xử lý được tái sử dụng, lắp đặt điện mặt trời áp mái phục vụ tự tiêu thụ, chất thải hữu cơ được ủ thành phân bón. Mô hình cộng sinh công nghiệp giữa các doanh nghiệp bước đầu hình thành. Khu công nghiệp này đặt mục tiêu sớm được chứng nhận khu công nghiệp sinh thái, mô hình điểm về chuyển đổi cho các khu công nghiệp toàn tỉnh.
Ông Trịnh Tiến Dũng, Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng Giám đốc Công ty CP Cơ khí xây dựng thương mại Đại Dũng (Thành phố Hồ Chí Minh), cho biết: Công ty đang triển khai cụm công nghiệp xanh đầu tiên của tỉnh tại xã Gia Kiệm. Các nhà xưởng được thiết kế sẵn để lắp đặt pin mặt trời, hệ thống xử lý nước thải tái sử dụng tối đa, đồng thời phát triển cộng sinh công nghiệp. Đây sẽ là lợi thế cạnh tranh trong thu hút đầu tư và hưởng chính sách ưu đãi.
Trong lĩnh vực bất động sản, Chủ tịch Tập đoàn TTC (Thành phố Hồ Chí Minh) Đặng Văn Thành cho biết: Tập đoàn đang phát triển dự án đô thị sinh thái thông minh ven sông Đồng Nai, phường Biên Hòa. Với mật độ xây dựng thấp, tỷ lệ cây xanh cao, hệ thống tiện ích toàn diện như trường học quốc tế, trung tâm thương mại, khu thể thao, giải trí, công viên ven sông…, dự án hướng đến kiến tạo không gian sống bền vững và nhân văn.
Hành trình tăng trưởng xanh hôm nay là sự đổi mới mô hình kinh tế, nâng cao chất lượng sống của người dân và là nền tảng vững chắc cho sự phát triển lâu dài.
Hoàng Lộc
Nguồn: https://baodongnai.com.vn/kinh-te/202508/ky-niem-80-nam-cach-mang-thang-tam-va-quoc-khanh-2-9-hanh-trinh-tang-truong-xanh-75f25f6/
Bình luận (0)