Kỹ sư bán bí mật B-2 Spirit chỉ để trả tiền mua biệt thự

Kỹ sư Noshir Sheriaji Gowadia sinh ra tại Bombay (giờ là Mumbai) năm 1944, người này đến Mỹ vào mùa hè năm 1963 để học ngành kỹ sư hàng không.

Từ nhỏ, ông được nhận nuôi bởi một gia đình người Pháp. Được coi là một thần đồng, năm 15 tuổi, các tổ chức giáo dục xác định ông đã có trình độ tương đương của một tiến sĩ.

Ông bắt đầu làm việc cho Northrop (giờ là Northrop Grumman) vào năm 1968 và có quốc tịch Mỹ năm 1969. Tại Northrop, Gowadia giữ vị trí kỹ sư thiết kế và từng tham gia vào chương trình B-2 Spirit.

Ông đã góp công lớn cho sự thành công của "Bóng Ma" khi sáng tạo ra hệ thống đẩy che chắn hồng ngoại (Infrared-Shielded Exhaust System) - một hệ thống kết hợp giữa các yếu tố về thiết kế và vật liệu để giảm dấu hiệu nhiệt của động cơ, từ đó giúp B-2 Spirit khó bị phát hiện trước cảm biến hồng ngoại.

Gowadia, kỹ sư người Mỹ gốc Ấn đã góp công lớn trong việc tạo ra B-2 Spirit. Ảnh: Wiki Leak

Gowadia có biệt danh nội bộ là “Bluberry Milkshake” (sữa lắc việt quất) từng tuyên bố rằng: "Toàn bộ thiết kế hình học này do tôi nghĩ ra" và kết hợp với sự sáng tạo của ông, B-2 Spirit đến nay vẫn là mẫu máy bay ném bom chiến lược sở hữu năng lực tàng hình tốt nhất thế giới khi có tiết diện radar rất nhỏ, khó bị phát hiện bởi các cảm biến hồng ngoại hay quan sát quang học.

Gowadia rời Northrop vào năm 1986 do vấn đề sức khỏe nhưng ông sau đó đã thành lập công ty tư vấn quốc phòng riêng tại Albuquerque và giữ lại giấy phép an ninh.

Gowadia tiếp tục làm việc với chính phủ Hoa Kỳ trong nhiều dự án mật trong đó bao gồm một mẫu máy bay của CIA và nhiều loại vũ khí hạt nhân dưới vai trò là nhà thầu cho đến khi giấy phép an ninh của ông bị thu hồi vào năm 1997 sau một vụ tranh chấp hợp đồng.

Đối mặt với áp lực chi phí, đặc biệt là khoản thế chấp khổng lồ khi mua một căn biệt thự hạng sang tại Maui, Hawaii, Gowadia đã quyết định tìm kiếm khách hàng ở nước ngoài.

Nơi Gowadia tìm đến là Trung Quốc và theo các báo cáo, Gowadia đã nhiều lần đến nước này và cung cấp các thông tin tối mật về công nghệ hệ thống đẩy tàng hình trong giai đoạn từ năm 2003 đến 2005. Gowadia được trả khoảng 110.000 USD sau các thương vụ với Trung Quốc.

Thông tin từ chính Không quân Hoa Kỳ (USAF) cho biết, trong những lần đến Trung Quốc, Gowadia đã đến thăm một cơ sở thử nghiệm hàng không để xác định các lỗi thiết kế, khiếm khuyết kỹ thuật cũng như cung cấp các bản tóm tắt và thuyết trình về hệ thống xả trên động cơ tên lửa, giải thích về dấu hiệu nhiệt.

Bắc Kinh đã sử dụng những kiến thức từ Gowadia để chế tạo tên lửa hành trình tàng hình hay dự án máy bay ném bom Tây An H-20.

Vào tháng 5/2025, hình ảnh vệ tinh tiết lộ một máy bay không người lái tàng hình tại căn cứ thử nghiệm Malan của Trung Quốc trông rất giống với B-2 Spirit. Các nhà phân tích liên kết nó với chương trình máy bay ném bom H-20 của Trung Quốc hoặc một máy bay không người lái tàng hình tầm cao mới.

Thiết kế không đuôi và ống xả giảm tia hồng ngoại cho thấy mối liên hệ trực tiếp với thiết kế mà Gowadia đã chia sẻ cách đây hai thập kỷ.

Máy bay ném bom tàng hình H-20 của Trung Quốc.

Ngoài Trung Quốc, Gowadia còn chia sẻ các thông tin mật này cho nhiều cá nhân và khách hàng tại Đức, Israel và Thụy Sĩ. USAF cho biết có bằng chứng rằng Gowadia đã cung cấp thông tin tuyệt mật về TH-98 Eurocopter - phiên bản dành cho không quân Thụy Sĩ của dòng trực thăng đa nhiệm Eurocopter AS532 Cougar (giờ là Airbus Helicopter H215M), cho một quan chức chính phủ nước ngoài đóng tại Thụy Sĩ. Gowadia còn gởi nhiều thông tin mật khác cho các doanh nghiệp ở Đức và Israel.

Ngày 13/10/2005, các đặc vụ FBI đã bắt giữ Gowadia tại căn hộ cao cấp của ông ở Hawaii và thu giữ nhiều tài liệu mật. Năm 2010, Gowadia bị kết án với 14 trong số 17 tội danh liên bang bao gồm gián điệp, vi phạm đạo luật Kiểm soát xuất khẩu vũ khí và nhiều tội danh liên quan khác.

Các công tố viên cho rằng những tiết lộ của Gowadia đã làm suy yếu an ninh quốc gia của Mỹ bằng cách cho phép Trung Quốc tiếp cận các công nghệ tàng hình - thứ có thể thách thức vị thế thống trị của quân đội Mỹ.

Trong khi đó, các luật sư bào chữa cho Gowadia cho rằng ông chỉ chia sẻ những thông tin đã được công bố trước công chúng và đưa ra lập luận chính phủ đã bảo mật quá mức các tài liệu.

Phía bào chữa cũng miêu tả Gowadia không phải là một kẻ phản bội mà chỉ đơn thuần là một kỹ sư muốn phát triển công nghệ hàng không và những gì ông làm không gây hại cho lợi ích của Hoa Kỳ.

Sau cùng, Gowadia bị tuyên 32 năm tù và vẫn đang chấp hành án.