Minh bạch xuất xứ hàng hóa: Mắt xích quan trọng trong chuỗi phân phối

Người tiêu dùng ngày càng chú trọng xuất xứ hàng hoá.

Yếu tố xuất xứ hàng hóa đóng vai trò quan trọng

Trong bối cảnh người tiêu dùng ngày càng quan tâm tới sức khỏe và môi trường, xu hướng tiêu dùng xanh, tiêu dùng an toàn đang dần định hình lại thị trường nội địa. Tuy nhiên, việc quản lý chất lượng, nhận diện sản phẩm tiêu dùng xanh, an toàn, minh bạch về nguồn gốc vẫn còn là thách thức lớn đối với cả cơ quan quản lý và người tiêu dùng.

Chị Lê Lan Vy, bác sĩ tại một bệnh viện ở Hà Nội, chia sẻ: “Có thể do tính chất công việc nên tôi đặc biệt quan tâm đến yếu tố an toàn và nguồn gốc sản phẩm. Dù hàng trong siêu thị giá cao hơn nhưng tôi vẫn ưu tiên lựa chọn bởi rõ nguồn gốc xuất xứ”.

Nhiều người tiêu dùng cũng cho hay, họ ngày càng thay đổi thói quen, ưu tiên lựa chọn siêu thị, chuỗi cửa hàng hay nhà vườn có chứng nhận minh bạch về nguồn gốc hàng hóa.

Theo báo cáo của Hội Doanh nghiệp Hàng Việt Nam chất lượng cao, 65% người tiêu dùng ưu tiên sản phẩm có nguồn gốc xuất xứ Việt Nam do lòng tự hào dân tộc và niềm tin vào chất lượng nông sản nội địa.

Tuy nhiên, sản phẩm từ Nhật Bản, Hàn Quốc và Liên minh châu Âu (EU) cũng được ưa chuộng nhờ uy tín về công nghệ và tiêu chuẩn an toàn.

Nguồn gốc xuất xứ với các sản phẩm hiện nay rất quan trọng. Bởi nếu sản phẩm chứng minh được tiêu chuẩn, minh bạch được chất lượng thì sẽ được tin dùng.

Ông Hà Duyên Minh - Giám đốc Công ty TNHH Trầm hương Lotus Khánh Hòa nêu ví dụ về việc, sản phẩm trầm hương của Việt Nam rất quý nhưng do thiếu tiêu chuẩn quốc tế và chuỗi cung ứng chưa minh bạch nên đã ảnh hưởng rất lớn đến giá trị.

Ông Minh cho rằng cần phải xây dựng một chuỗi cung ứng bền vững và minh bạch thông qua các giải pháp đồng bộ như quy hoạch và phát triển vùng nguyên liệu bền vững; hình thành các vùng trồng trầm hương tập trung, áp dụng các tiêu chuẩn canh tác hữu cơ, kiểm soát chất lượng từ vườn ươm đến thu hoạch.

"Việc cấp chứng chỉ quốc tế như CITES, FSC (một tiêu chuẩn quốc tế để chứng nhận rừng và sản phẩm gỗ có nguồn gốc bền vững – PV) sẽ giúp sản phẩm trầm hương Việt Nam đáp ứng các yêu cầu khắt khe của các thị trường cao cấp như Trung Đông, Nhật Bản và châu Âu" - ông Minh lưu ý.

Xây dựng chuỗi cung ứng tin cậy

Ông Bùi Quang Hưng - Phó Cục trưởng Cục Xúc tiến thương mại (Bộ Công thương) cho biết, trước những thách thức ngày càng phức tạp từ cả thị trường trong nước và quốc tế, các yêu cầu mới như phát triển bền vững, giảm phát thải carbon, chuyển đổi xanh và số hóa thương mại đang trở thành tiêu chuẩn bắt buộc tại nhiều thị trường xuất khẩu. Doanh nghiệp Việt muốn giữ vững chỗ đứng và tiếp tục mở rộng thị phần quốc tế, không còn lựa chọn nào khác ngoài việc phải chuyển mình nhanh chóng để thích ứng.

Ở chiều ngược lại, thị trường nội địa với quy mô hơn 100 triệu dân đang là động lực tăng trưởng đáng kể. Tuy nhiên, theo ông Hưng, việc khai thác tiềm năng này vẫn chưa tương xứng, khi mối liên kết giữa sản xuất, phân phối và tiêu dùng còn rời rạc; hệ thống cung ứng trong nước vẫn dễ tổn thương trước các biến động từ bên ngoài.

"Trong bối cảnh đó, tăng cường liên kết thị trường chính là yếu tố then chốt để tạo sự liền mạch cho dòng chảy hàng hóa, giảm chi phí trung gian và nâng cao giá trị gia tăng cho sản phẩm" - ông Hưng nhấn mạnh đồng thời cho rằng, ổn định chuỗi cung ứng là nền tảng để doanh nghiệp duy trì hoạt động sản xuất liên tục, đáp ứng kịp thời nhu cầu trong và ngoài nước, cũng như xây dựng sức chống chịu vững chắc trước các cú sốc từ bên ngoài.

Theo các chuyên gia, để có chuỗi cung ứng thông suốt, điều kiện tiên quyết là minh bạch thị trường hàng hóa.

Phó Cục trưởng Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước Bùi Nguyễn Anh Tuấn cho biết, hành lang pháp lý đã được hình thành đồng bộ. Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Chất lượng sản phẩm, hàng hóa, có hiệu lực từ ngày 1/1/2026, bổ sung quy định truy xuất nguồn gốc và “Hộ chiếu số sản phẩm” (DPP), yêu cầu công khai thông tin hàng hóa kinh doanh trên nền tảng số. Cùng với đó là Thông tư số 02/2024/TT-BKHCN của Bộ Khoa học và Công nghệ quy định về quản lý truy xuất nguồn gốc sản phẩm, hàng hóa, tạo nền tảng để minh bạch hóa thị trường.

Theo lộ trình giai đoạn 2026 - 2028, 100% sàn thương mại điện tử và siêu thị phải hiển thị DPP/QR; nhóm hàng rủi ro cao như thực phẩm tươi sống, dược mỹ phẩm, phân bón, xăng dầu, điện tử… bắt buộc truy xuất; lực lượng quản lý thị trường kiểm tra hoàn toàn trên nền tảng số. Cổng truy xuất quốc gia cũng sẽ được xây dựng...

Để hiện thực hóa, ông Tuấn đề xuất, cần hoàn thiện chuẩn thể chế và dữ liệu; xây dựng hạ tầng số và nền tảng truy xuất quốc gia; quản lý theo mức độ rủi ro, áp dụng bắt buộc với nhóm hàng nguy cơ cao; trang bị cho quản lý thị trường ứng dụng đối soát thời gian thực, tích hợp cơ sở dữ liệu vi phạm, chia sẻ cảnh báo liên ngành; truyền thông qua chương trình “Quét để biết - Mua hàng chuẩn”; hỗ trợ số hóa Chương trình mỗi xã một sản phẩm (OCOP), hợp tác xã, hộ kinh doanh...

daidoanket.vn

Nguồn: https://baolaocai.vn/minh-bach-xuat-xu-hang-hoa-mat-xich-quan-trong-trong-chuoi-phan-phoi-post882809.html