Ngậm ngùi nhìn thóc lép ở Xuân Viên

Vụ xuân năm nay, xã Xuân Viên đưa vào cơ cấu giống lúa Hana số 7 tại các xứ đồng với diện tích trên 32ha tại các thôn: Mỹ Lộc, Gia Phú, Khang Thịnh, Cát Thủy, Xuân Áng và Phúc Tuy. Giống lúa (nằm trong cơ cấu của tỉnh) này chất lượng cao, thời gian sinh trưởng ngắn, thích hợp cho nhiều vùng sinh thái. Thế nhưng, vào kỳ thu hoạch, tất cả diện tích trên có tỷ lệ hạt lép cao, năng suất sụt giảm mạnh.

Vụ xuân 2025, xã Xuân Viên cơ cấu hơn 32ha giống lúa Hana số 7.

Ông Phạm Minh Thắng (SN 1959, ở thôn Cát Thủy) ngậm ngùi: Năm nay, gia đình tôi sản xuất gần 4 sào giống lúa Hana số 7. Đây là giống lúa lần đầu đưa vào sản xuất trên cánh đồng mẫu. Cũng như các giống lúa trước đây, gia đình tôi đều tuân thủ từ khâu xuống giống, quy trình chăm sóc, phòng trừ sâu bệnh nhưng năm nay năng suất chỉ đạt 1,3 tạ/sào, giảm hơn 50% so với vụ xuân năm ngoái.

Tương tự, vụ xuân năm nay, bà Phan Thị Thảo (SN 1961, thôn Khang Thịnh) cũng gieo cấy giống Hana số 7 với diện tích 2,6 sào, cho năng suất thấp.

Bà Phan Thị Thảo - thôn Khang Thịnh ngậm ngùi vì năng suất lúa xuân năm nay sụt giảm

“Vùng đất này khá tốt, vụ xuân năm nào cũng cho năng suất đạt từ 2,8 – 3 tạ/sào. Tôi cũng không hiểu sao năm nay lúa ít trổ bông, mỗi bông chỉ được dăm ba hạt, năng suất giảm mạnh. Gia đình tôi đầu tư bao công sức, chi phí giờ “gặt hái” thành quả không như mong đợi” – bà Thảo bày tỏ.

Ông Ngô Đức Thiện – Trưởng thôn Khang Thịnh cho hay: Toàn thôn có tổng diện tích gần 3ha sử dụng giống lúa Hana số 7. Giống lúa mới này được xã chỉ đạo đưa vào sản xuất vụ xuân trên cánh đồng mẫu nhằm đa dạng hóa bộ giống để từng bước nhân rộng. Giai đoạn đầu lúa sinh trưởng tốt, không có biểu hiện sâu bệnh. Cho đến kỳ lúa trổ đòng thì phát hiện tỉ lệ thụ phấn thấp, làm giảm năng suất từ 40 – 50% (tương đương 150 kg/sào). Ngay sau đó, tôi báo với chính quyền địa phương cùng đơn vị cung cấp giống lúa để kiểm tra, xác minh làm rõ nguyên nhân.

Vào kỳ thu hoạch, giống lúa Hana số 7 xảy ra hiện tượng lúa bông ngắn, trổ không cúi.

Một số bà con nông dân cho hay, ngoài giống lúa Hana số 7 thì các giống lúa khác trên địa bàn như: VNR20, QP5, Nếp 97, Hà Phát 3… đều cho năng suất bình quân 2,8 tạ/sào. Đối với giống lúa Hana số 7 năng suất đạt từ 1,1 – 1,5 tạ/sào, sau khi trừ chi phí, nông dân lỗ khoảng 200 – 400 nghìn đồng/sào. Trên cánh đồng mẫu này từ trước đến nay chưa bao giờ mất mùa như lúa xuân năm nay.

Ông Đậu Sỹ Nguyên – Phó Chủ tịch UBND xã Xuân Viên cho biết: Sau khi nhận được phản ánh của người dân về hiện tượng lúa trổ không cúi, tỷ lệ hạt lép cao, chính quyền địa phương đã làm việc với Công ty CP Đầu tư thương mại và phát triển nông nghiệp ADI – đơn vị cung ứng giống Hana số 7 để kiểm tra, ghi nhận thực tế. Chúng tôi cũng đề xuất với công ty có phương án hỗ trợ nhằm chia sẻ, động viên bà con nông dân bị thiệt hại.

“Phía công ty đã có văn bản cho rằng, hiện tượng lúa không kết hạt tại các trà gieo sớm chủ yếu xuất phát từ yếu tố thời tiết bất lợi và thời vụ gieo cấy của người dân không phù hợp, chứ không phải do chất lượng giống. Việc yêu cầu hỗ trợ 30% năng suất theo thiệt hại do các yếu tố thời tiết và thời vụ không nằm trong trách nhiệm của công ty theo hợp đồng” - ông Nguyên cho biết thêm.

Tỷ lệ hạt lép cao làm giảm năng suất lúa xuân.

Theo ông Lê Anh Đức - Phó Trưởng phòng Nông nghiệp và Môi trường huyện Nghi Xuân, vụ xuân năm 2025, toàn huyện gieo cấy 3.294 ha, sử dụng 32 giống lúa các loại theo bộ giống cơ cấu như đề án sản xuất tỉnh. Qua đánh giá sơ bộ, năng suất lúa của huyện đạt 57,5 tạ/ha - cao nhất từ trước đến nay. Nhìn chung, thời tiết từ đầu vụ khá thuận lợi, là năm ít sâu bệnh so với trung bình nhiều năm. Duy chỉ có hơn 32ha gieo trồng cấy giống Hana số 7 tại địa bàn xã Xuân Viên xảy ra hiện tượng lúa bông ngắn, trổ không cúi, hạt lép nhiều làm giảm năng suất.

"Qua theo dõi đánh giá và báo cáo của UBND xã Xuân Viên thì về hợp đồng cung ứng, tỷ lệ nảy mầm, sinh trưởng và phát triển giai đoạn cây con đảm bảo nhưng đến giai đoạn trổ thì xảy ra sự cố. Để có cái nhìn khách quan, chúng tôi đề nghị cơ quan chuyên môn cấp tỉnh cần khẩn trương đánh giá cụ thể về chất lượng giống hay do thời tiết, quy trình canh tác để tránh rủi ro không đáng có cho bà con nông dân trong mùa vụ tiếp theo" ông Lê Anh Đức nhấn mạnh.

Nguồn: https://baohatinh.vn/ngam-ngui-nhin-thoc-lep-o-xuan-vien-post288682.html