Người phụ nữ dân tộc Thái thay đổi tư duy làm giàu trên quê hương

TPO - Chị Cầm Thị Mòn, người phụ nữ dân tộc Thái ở xã Mường Chanh, tỉnh Sơn La đã viết nên câu chuyện khởi nghiệp đáng khâm phục. Với nghị lực, tri thức, chị đã đoàn kết chị em phụ nữ gây dựng Hợp tác xã (HTX) Ara-Tay Coffee, sản xuất cà phê đặc sản chất lượng cao. Hành trình ấy không chỉ làm nên thương hiệu cà phê Sơn La, mà còn mở ra hướng đi giảm nghèo bền vững, phát triển kinh tế cộng đồng.

Chị Cầm Thị Mòn

Khởi nghiệp từ khát vọng vươn lên

Vừa đi thăm vườn cà phê Arabica của HTX phủ màu xanh mướt các triền đồi, chị Cầm Thị Mòn, Giám đốc HTX, kể lại hành trình khởi nghiệp. Chị Mòn cho biết, tên gọi “Ara-Tay” được ghép từ hai chữ: “Ara” lấy từ Arabica (loại cà phê chất lượng, giá cao nhất trong các loại cà phê), còn “Tay” vừa là người Thái, vừa mang nghĩa bàn tay, biểu tượng của sự khéo léo, chăm chỉ, tận tụy. Thương hiệu ấy thể hiện tinh thần lao động bền bỉ và khát vọng vươn lên của những người phụ nữ vùng cao; đồng thời khẳng định vai trò của họ trong phát triển kinh tế hộ gia đình và cộng đồng.

Năm 2018, thông qua dự án của tổ chức phi chính phủ Úc hỗ trợ phụ nữ tiết kiệm ở xã Chiềng Chung cũ, chị Mòn và một số thành viên được đi tham quan mô hình HTX cà phê chất lượng cao tại Tây Nguyên. “Chuyến đi ấy mở ra cho chúng tôi một giấc mơ mới. Tôi tin rằng phụ nữ dân tộc Thái hoàn toàn có thể làm cà phê đặc sản, có thể thoát nghèo bằng chính sức lao động của mình”, chị Mòn nhớ lại.

Các thành viên HTX Ara-Tay Coffee chăm sóc cà phê.

Trở về địa phương, được sự hỗ trợ của dự án, đầu năm 2019, chị vận động 14 phụ nữ cùng góp vốn, vay ngân hàng hơn 300 triệu đồng thành lập HTX Ara - Tay Coffee. Từ đó, hành trình xây dựng mô hình cà phê đặc sản bắt đầu, vừa là con đường làm kinh tế, vừa là con đường giúp phụ nữ thoát nghèo, tự chủ và khẳng định vị thế.

Nhờ sự nỗ lực của tập thể, HTX đã đầu tư xưởng sản xuất, nhà màng sấy cà phê, áp dụng công nghệ chế biến ướt hiện đại, công suất 5 tấn quả/giờ, giúp bảo toàn hương vị tự nhiên và tiết kiệm nước. Phần vỏ cà phê được tận dụng làm phân vi sinh hữu cơ, góp phần giảm chi phí và bảo vệ môi trường.

Hiện nay, 70 ha cà phê của các thành viên HTX và 300 hộ vệ tinh tại hai xã Chiềng Chung, Mường Chanh đều canh tác theo hướng hữu cơ, sạch, an toàn. Quả cà phê được thu hái chọn lọc khi chín đỏ, bảo đảm đủ độ đường và hương vị. Từng công đoạn sản xuất được giám sát chặt chẽ theo quy trình kỹ thuật và tiêu chuẩn an toàn thực phẩm.

Nhờ đó, HTX đã tạo ra bốn dòng sản phẩm đặc trưng gồm: cà phê nhân xanh Natural, cà phê Honey nhân xanh, cà phê bột và hạt Natural, cà phê bột và hạt Honey. Mỗi hạt cà phê đều chứa đựng sự tỉ mỉ, khéo léo và tình yêu của người phụ nữ dân tộc Thái dành cho mảnh đất quê hương.

Lan tỏa mô hình giảm nghèo bền vững

Không chỉ tạo ra sản phẩm chất lượng, mô hình của Ara-Tay Coffee còn giúp hàng chục phụ nữ có việc làm ổn định, cải thiện thu nhập, giảm dần tình trạng nghèo đói trong cộng đồng.

Chị Lò Thị Thủy, thành viên HTX chia sẻ: “Từ khi tham gia HTX, tôi học được nhiều kỹ thuật chăm sóc cây cà phê, biết cách thu hái, sơ chế, rang xay. Giờ đây, thu nhập của gia đình tôi tăng gấp đôi, cuộc sống ổn định hơn. Quan trọng nhất là chúng tôi tự tin rằng phụ nữ vùng cao có thể làm kinh tế giỏi, tự vươn lên thoát nghèo”.

Theo thống kê, mỗi năm HTX Ara-Tay Coffee thu hoạch 500 tấn cà phê, doanh thu hằng năm đạt khoảng 5 tỷ đồng, góp phần nâng cao đời sống người dân địa phương. "Hiện HTX sản xuất cà phê mang thương hiệu Honey và Natural, Cà phê phin giấy, Trà cascara được chứng nhận cà phê đặc sản Việt Nam và đạt OCOP 4 sao cấp tỉnh, khẳng định vị thế cà phê Sơn La trên thị trường", chị Mòn cho biết.

Không chỉ là mô hình kinh tế, Ara-Tay Coffee còn trở thành hạt nhân của phong trào phụ nữ giúp nhau làm kinh tế, lan tỏa tinh thần khởi nghiệp trong cộng đồng. HTX tổ chức tập huấn, chia sẻ kinh nghiệm trồng, chăm sóc và chế biến cà phê cho các hộ dân xung quanh, góp phần hình thành vùng nguyên liệu bền vững, giúp nhiều hộ thoát nghèo.

Ông Hà Nam Linh, Phó Chủ tịch UBND xã Mường Chanh, đánh giá: “HTX Ara-Tay Coffee là minh chứng sinh động cho tinh thần vượt khó, dám nghĩ, dám làm của phụ nữ dân tộc Thái. Sự thành công của HTX không chỉ mang lại giá trị kinh tế, mà còn tạo động lực phát triển cộng đồng, chia sẻ kinh nghiệm trồng cà phê, giúp nhiều hộ dân vươn lên thoát nghèo bền vững”.

Cà phê của HTX Ara-Tay Coffee tham gia các hội chợ giới thiệu sản phẩm trong và ngoài tỉnh.

Theo ông Linh, xã Mường Chanh đang định hướng nhân rộng mô hình cà phê hữu cơ, hỗ trợ vay vốn, đào tạo kỹ thuật và kết nối tiêu thụ sản phẩm cho phụ nữ. Mục tiêu là xây dựng một chuỗi giá trị nông nghiệp xanh, sạch, bền vững, trong đó người dân làm chủ, còn chính quyền đóng vai trò kiến tạo, thúc đẩy, giúp người dân làm giàu trên mảnh đất quê hương.

Nguồn: https://tienphong.vn/nguoi-phu-nu-dan-toc-thai-thay-doi-tu-duy-lam-giau-tren-que-huong-post1789186.tpo