Nhà báo Võ Nhân Lý, Tổng Biên tập đầu tiên của Báo SGGP: Tấm gương phấn đấu kiên trì cho sự nghiệp báo chí cách mạng

Ngày 30-4-1975, thành phố Sài Gòn và miền Nam hoàn toàn được giải phóng. Chỉ 5 ngày sau sự kiện vĩ đại đó, ngày 5-5-1975, theo Quyết định của Khu ủy Sài Gòn - Gia Định (nay là Thành ủy TPHCM), một tờ báo xuất bản hàng ngày khổ lớn mang tên “Sài Gòn Giải Phóng” (SGGP) được in ấn và phát hành với số lượng lớn, đáp ứng yêu cầu và nhu cầu thông tin của Đảng bộ, chính quyền, nhân dân thành phố Sài Gòn mới được giải phóng.

1.

Ngay sau đó, Thường vụ Thành ủy Sài Gòn - Gia Định có quyết định phân công Ban Biên ủy Báo SGGP với 4 đồng chí. Nhà báo Võ Nhân Lý được phân công là người đứng đầu (Tổng Biên tập).

Suốt hơn 6 năm giữ nhiệm vụ người đứng đầu Báo SGGP, đồng chí Võ Nhân Lý đã tỏ rõ bản lãnh chính trị vững vàng, tư duy lý luận sắc sảo, nhạy bén, có nhiều đóng góp quan trọng trong việc làm sáng tỏ chủ trương, chính sách của Đảng và trong sự nghiệp giáo dục chính trị tư tưởng, truyền tải chủ trương, chính sách đến với quần chúng, góp phần tạo nên sức mạnh của phong trào cách mạng.

Đồng chí là một người yêu nước tha thiết, một chiến sĩ cộng sản kiên trì phấn đấu không mệt mỏi cho sự nghiệp cách mạng với niềm tin vững chắc vào chủ nghĩa xã hội, vào lý tưởng mà Đảng và Bác Hồ đã lựa chọn.

Trong căn nhà ấm áp ở quận 4 (TPHCM), nơi bà Lê Thị Nhàn, người bạn đời của đồng chí Võ Nhân Lý đang tịnh dưỡng tuổi già, chúng tôi đã gặp bác Cao Xuân Dũng, là con nuôi của nhà báo Võ Nhân Lý. Bác Dũng kể, sinh thời, khi làm Tổng Biên tập Báo SGGP, có độc giả viết thư hỏi nhà báo Võ Nhân Lý là ai. Nhà báo Võ Nhân Lý trả lời rằng tôi là nhà báo cách mạng.

Cụ bà Lê Thị Nhàn dù tuổi đã cao nhưng vẫn còn minh mẫn. Khi biết có nhà báo Nguyễn Khắc Văn, Phó Tổng Biên tập phụ trách Báo SGGP và cán bộ, phóng viên của báo đến thăm, cụ rất vui.

Cụ kể rằng, những năm tháng làm Tổng Biên tập Báo SGGP, nhà báo Võ Nhân Lý thường về nhà rất muộn, có khi 2-3 giờ sáng. Những người thân trong gia đình cũng kể lại, nhà báo Võ Nhân Lý hầu như ít khi tâm sự hay tiết lộ về nghề nghiệp, công việc với ai. Vì thế, tư liệu về nhà báo Võ Nhân Lý khá ít ỏi.

Đồng chí Võ Nhân Lý tên thật là Ngô Xuân Lựu, sinh năm 1925 tại xã Bình Hà, huyện Thanh Hà, tỉnh Hải Dương.

Hơn 60 năm hoạt động cách mạng, đồng chí Võ Nhân Lý đã đảm trách nhiều chức vụ quan trọng: Ủy viên Ban Chỉ huy đệ tứ chiến khu Đông Triều; Chủ nhiệm chính trị Quân khu 3; Thường vụ quân khu ủy, Phó Chủ tịch tỉnh Hải Dương (1946); Chánh văn phòng Xứ ủy Bắc bộ; Thường vụ Liên tỉnh ủy Hồng Quảng; Trưởng Ban tuyên truyền Liên khu ủy Việt Bắc; Phó Giám đốc Việt Nam Thông tấn xã (1957); Ủy viên Ban Tuyên huấn Trung ương Cục miền Nam; Giám đốc Thông tấn xã Giải phóng (1965); Khu ủy viên Khu Sài Gòn - Gia Định, Bí thư Ban cán sự Liên Quận 6; Thành ủy viên Thành ủy TPHCM, Giám đốc Sở Văn hóa Thông tin TPHCM, Phó Ban Tuyên huấn Thành ủy TPHCM; Tổng Biên tập Báo SGGP (1975).

Đồng chí được Đảng và Nhà nước tặng thưởng nhiều phần thưởng cao quý, như Huân chương Hồ Chí Minh, Huân chương Độc lập hạng Nhất, Huân chương Quyết thắng hạng Nhất, Huân chương Kháng chiến chống Mỹ hạng Nhất, Huy hiệu 50 năm tuổi Đảng.

2.

Năm 1965, đồng chí Võ Nhân Lý (Vũ Linh, Bảy Lý), Phó Tổng Biên tập Việt Nam Thông tấn xã, được điều động vào Nam và được cử làm Giám đốc Thông tấn xã Giải Phóng (TTXGP). Từ sau khi được tăng cường nhân lực và trang thiết bị kỹ thuật, dưới sự lãnh đạo của đồng chí Võ Nhân Lý, TTXGP đã trưởng thành nhanh chóng.

Những cán bộ tại chỗ được trang bị chuyên môn và kiến thức cơ bản, hình thức tổ chức của một cơ quan thông tấn chính quy từng bước được hình thành và hoạt động có hiệu quả.

Nhà báo Võ Nhân Lý, Tổng Giám đốc Thông tấn xã Giải Phóng tại buổi bế giảng khóa đào tạo nghiệp vụ nhiếp ảnh của Trường Thông tấn báo chí Miền Nam, năm 1968. Ảnh: TTXVN

Cố nhà báo lão thành Vũ Tiến Cường, nguyên phóng viên TTXGP, từng chia sẻ: Sinh hoạt giao ban nghiệp vụ được tổ chức hàng ngày dưới sự chủ trì của đồng chí Võ Nhân Lý, mọi người được cập nhật thông tin trong và ngoài nước, đồng thời được bồi dưỡng nâng cao nghiệp vụ. Cùng với công tác xuất bản tin tham khảo phục vụ lãnh đạo Trung ương Cục miền Nam, TTXGP thường xuyên cử các tổ phóng viên tin, ảnh và báo vụ đi đến các mặt trận, kịp thời phản ánh tin tức thời sự tại các chiến trường.

Năm 1965, khi cơ quan TTXGP đang hành quân dưới trời mưa tầm tã thì nhận được bức điện khẩn thông báo việc chính quyền Mỹ - ngụy sẽ hành quyết sinh viên Lê Hồng Tư tại Sài Gòn. Ngay lập tức, đồng chí đã hạ lệnh dừng hành quân và viết “Bản Tuyên bố của TTXGP”, cơ quan phát ngôn chính thức của Mặt trận Dân tộc Giải phóng miền Nam Việt Nam.

“Bản Tuyên bố của TTXGP” lập tức được Đài Phát thanh Giải phóng, Đài Tiếng nói Việt Nam phát đi phát lại nhiều lần, gây xúc động lòng người, tạo dư luận phẫn nộ trong nước và thế giới, góp phần đình chỉ bản án tử hình sinh viên Lê Hồng Tư.

Với tư chất thông minh, thái độ khiêm tốn, cần mẫn, chan hòa, đồng chí Võ Nhân Lý là hình ảnh người Việt Nam đẹp đẽ đáng kính trong lòng những nhà báo nổi tiếng nước ngoài đến làm việc cùng cơ quan Thông tấn tại chiến trường miền Nam, như Bớtsét (nhà báo Australia), Mađơlen RípPhô (nữ nhà báo Pháp), Mônica (nữ nhà văn, nhà báo Ba Lan)…

Trong điếu văn đọc tại lễ truy điệu đồng chí Võ Nhân Lý, đồng chí Phạm Phương Thảo, nguyên Phó Bí thư Thường trực Thành ủy, Chủ tịch HĐND TPHCM, đã xúc động nhận xét: Đồng chí Võ Nhân Lý còn là một con người nhân hậu, một tấm gương sáng về đạo đức, liêm khiết, cần kiệm, sống chung thủy, có nghĩa tình.

Khi còn công tác, đặc biệt là ở chiến trường, đồng chí đã đồng cam, cộng khổ, chan hòa, chia sẻ với anh em, đồng nghiệp. Khi về hưu, nhà đồng chí luôn ấm áp tình bè bạn, đồng chí. Trước lúc vĩnh viễn ra đi, đồng chí muốn được hỏa táng và căn dặn làm tang lễ đơn giản, không gây phiền hà, tổn phí thời gian của gia đình, đồng chí, bè bạn.

TRẦN MINH TRƯỜNG

Nguồn: https://www.sggp.org.vn/nha-bao-vo-nhan-ly-tong-bien-tap-dau-tien-cua-bao-sggp-tam-guong-phan-dau-kien-tri-cho-su-nghiep-bao-chi-cach-mang-post800340.html