Cô và trò Trường THPT Phan Huy Chú (Hà Nội) trong một tiết học - Ảnh: NAM TRẦN
Đáng chú ý, về lương, luật quy định lương của nhà giáo được xếp cao nhất trong hệ thống thang bậc lương hành chính sự nghiệp. Phụ cấp ưu đãi nghề và phụ cấp khác tùy theo tính chất công việc, theo vùng.
Nhiều chính sách hỗ trợ nhà giáo
Diện được hưởng chính sách lương phụ cấp cao hơn có nhà giáo cấp học mầm non; nhà giáo công tác ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi, biên giới, hải đảo và vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn; nhà giáo dạy trường chuyên biệt; nhà giáo thực hiện giáo dục hòa nhập; nhà giáo ở một số ngành, nghề đặc thù.
Luật mới được thông qua cũng quy định rõ hệ thống chính sách hỗ trợ nhà giáo, bao gồm trợ cấp theo tính chất công việc và địa bàn; hỗ trợ đào tạo, bồi dưỡng; chăm sóc sức khỏe định kỳ và sức khỏe nghề nghiệp; phụ cấp lưu động đối với giáo viên làm nhiệm vụ xóa mù chữ, phổ cập giáo dục, biệt phái, dạy tăng cường, dạy liên trường, dạy tại điểm trường lẻ…
Đối với nhà giáo công tác ở miền núi, biên giới, hải đảo, vùng kinh tế xã hội đặc biệt khó khăn hoặc dạy trường chuyên biệt, giáo dục hòa nhập, dạy tiếng dân tộc thiểu số, tăng cường tiếng Việt, năng khiếu và nghệ thuật... nếu chưa được bố trí nhà công vụ hoặc chỗ ở tập thể thì sẽ được hỗ trợ tiền thuê nhà ở theo mức tương đương. Ngoài ra, họ được hỗ trợ chi phí đi lại, thanh toán tiền tàu xe khi công tác tại vùng khó khăn.
Luật bổ sung nhóm chính sách thu hút và trọng dụng nhà giáo dành cho người có trình độ cao, tài năng đặc biệt, người công tác tại vùng khó khăn hoặc tham gia giảng dạy, nghiên cứu trong các lĩnh vực trọng yếu. Các chính sách này bao gồm ưu tiên trong tuyển dụng, tiếp nhận; hỗ trợ lương, phụ cấp; đào tạo, quy hoạch, bổ nhiệm; điều kiện và trang thiết bị làm việc; phúc lợi và các hỗ trợ khác theo quy định pháp luật…
Niềm vui, hy vọng
Luật Nhà giáo được thông qua là niềm vui, hy vọng đối với những người gắn bó với ngành giáo dục. Cô Nguyễn Thị Thu Anh - thành viên Hội đồng quốc gia giáo dục và phát triển nhân lực Việt Nam - chia sẻ: "Từng là một nhà quản lý giáo dục, thấu hiểu những khó khăn vất vả của nhà giáo, tôi thực sự xúc động khi Quốc hội đã chính thức thông qua Luật Nhà giáo.
Lương nhà giáo đã được đưa lên mức cao nhất trong hệ thống thang bảng lương hành chính sự nghiệp và phụ cấp thâm niên, ưu đãi nghề, trợ cấp đặc thù theo vùng, hỗ trợ sức khỏe, đào tạo…Đó sẽ là động lực giúp thầy cô nỗ lực cống hiến và sẽ góp phần thu hút người giỏi, người trẻ có năng lực vào làm việc trong ngành giáo dục".
"Tôi mong luật sớm đi vào thực tiễn, vì đây là điều đông đảo nhà giáo mong đợi" - cô Nguyễn Thị Nhiếp, hiệu trưởng Trường THPT Chu Văn An (Hà Nội), bày tỏ. Cô quan tâm nhiều hơn đến việc luật sẽ là cơ sở để tạo dựng được một môi trường làm nghề có thể khích lệ nhà giáo cống hiến. Vì môi trường làm nghề tốt thì mới thực sự là yếu tố để thu hút và giữ chân nhà giáo, là nền tảng để nâng cao chất lượng, khắc phục sự trì trệ và bất cập như đã tồn tại.
Đã có những thầy cô lương thấp nhưng vẫn gắn bó với nghề, vẫn nhiệt huyết vì họ được tôn trọng, ghi nhận và được bảo vệ. Ngược lại, có những người có thu nhập ổn định từ nghề nhưng họ vẫn chọn ra đi vì môi trường làm việc không mang lại cho họ hạnh phúc và sự yên tâm.
Nhà giáo Nguyễn Xuân Khang - chủ tịch hội đồng trường Trường phổ thông liên cấp Marie Curie (Hà Nội) - người trong hơn ba năm qua đã có nhiều hỗ trợ để giúp vùng khó Mèo Vạc (Hà Giang) khắc phục tình trạng thiếu giáo viên nghiêm trọng - chia sẻ: "Ở Mèo Vạc, trong nhiều năm không tuyển được giáo viên tiếng Anh, chủ yếu là không có nguồn tuyển.
Người trẻ tốt nghiệp sư phạm nhưng không muốn đầu quân cho giáo dục vùng khó. Khi tôi đề xuất với UBND huyện tạo nguồn bằng việc tuyển người của địa phương cử đi đào tạo giáo viên, hỗ trợ tiền ăn học trong suốt thời gian học sư phạm thì sau 3 năm hiện mới sắp có thêm 3 giáo viên bổ sung cho địa phương này.
Nói chuyện tuyển giáo viên gian nan như vậy để muốn nhấn mạnh việc lương cao như quy định trong luật tuy là điều đáng mừng nhưng chưa đủ, mà cùng với đó cần có các chính sách đồng bộ và phù hợp với đặc thù vùng của các vùng miền"- ông Khang chia sẻ.
Nhận xét về những điểm mới đáng chú ý ở Luật Nhà giáo vừa được thông qua, cô Nguyễn Thị Thu Anh cũng cho rằng: Việc làm rõ hệ thống chức danh và chuẩn nghề nghiệp theo từng cấp học trong Luật Nhà giáo sẽ là cơ sở để giáo viên được đánh giá công bằng, có lộ trình phát triển rõ ràng và giúp các nhà trường dễ dàng hơn trong việc tuyển chọn, sử dụng, bồi dưỡng nhân sự, góp phần nâng cao chất lượng và tính chuyên nghiệp của đội ngũ nhà giáo.
"Tôi rất đồng tình với việc trao quyền tự chủ cho các cơ sở giáo dục trong tuyển dụng và sử dụng giáo viên. Tự chủ luôn phải đi đôi với tự chịu trách nhiệm. Khi có đội ngũ nhân sự tốt sẽ là động lực nâng cao chất lượng giáo dục và ngược lại.
Tôi đặc biệt quan tâm tới các chính sách mới về hợp tác quốc tế. Luật đã mở ra cơ hội để giáo viên Việt Nam được tham gia đào tạo, trao đổi học thuật với quốc tế, đồng thời đón nhận nhà giáo nước ngoài vào giảng dạy và nghiên cứu. Đây là cơ hội lớn để đội ngũ nhà giáo Việt Nam phát triển toàn diện hơn, vươn ra thế giới" - cô Anh bày tỏ.
Học sinh Trường tiểu học Y Jut (huyện Krông Pắc, Đắk Lắk) trong một tiết học thể dục ngoài trời - Ảnh: MINH PHƯƠNG
Toàn tâm cho công tác giảng dạy
Ông Nguyễn Tiến Chương - phó hiệu trưởng Trường thực hành Cao Nguyên (Trường đại học Tây Nguyên, TP Buôn Ma Thuột, tỉnh Đắk Lắk) - cho biết Luật Nhà giáo mới đem đến một không khí phấn khởi đối với toàn ngành giáo dục.
Ông cho biết thêm việc Quốc hội thông qua nghị quyết xếp bậc lương giáo viên ở mức cao nhất trong hệ thống cán bộ, công chức, viên chức là "một niềm vui lớn" cho toàn ngành giáo dục cũng như từng giáo viên, cán bộ quản lý như ông.
"Với mức lương mới, giáo viên có thể toàn tâm toàn ý cho công tác giảng dạy, ổn định đời sống gia đình mà không còn phải trăn trở chuyện làm thêm hay lệ thuộc vào dạy thêm - học thêm như trước", ông Chương nói.
Ông cho rằng việc tăng lương này, cùng với quy định chuẩn hóa hoạt động dạy thêm - học thêm đã có hiệu lực từ ngày 14-2 là hai bước đi đồng bộ, thể hiện nỗ lực lớn của Nhà nước trong việc nâng cao chất lượng giáo dục theo hướng thực chất.
Sẽ tiếp tục hoàn thiện các văn bản pháp lý
Ông Vũ Minh Đức, cục trưởng Cục Nhà giáo và Cán bộ quản lý giáo dục (Bộ GD-ĐT), cho rằng ngoài mức thu nhập, nhà giáo cần có môi trường làm việc thân thiện, phát huy được năng lực, sáng tạo, được bảo vệ và được tôn trọng.
"Sau khi Luật Nhà giáo được ban hành, trong thẩm quyền của mình, Bộ GD-ĐT sẽ tiếp tục hoàn thiện các văn bản pháp lý để quy định, hướng dẫn các sở GD-ĐT và nhà trường thực hiện việc này. Nhưng bên cạnh đó cũng cần sự quan tâm của các địa phương, nhà trường và xã hội" - ông Đức nói.
Luật không cấm dạy thêm
Luật cũng quy định cụ thể những hành vi nhà giáo không được làm như không được ép buộc học thêm hoặc thu các khoản trái quy định. Ông Nguyễn Đắc Vinh cho biết luật không cấm dạy thêm, chỉ quy định nhà giáo không được ép buộc người học tham gia học thêm dưới mọi hình thức nhằm khắc phục tình trạng dạy thêm tràn lan. Yêu cầu nhà giáo không được dạy thêm cho học sinh mà mình đang trực tiếp giảng dạy hiện đã quy định trong thông tư về dạy thêm - học thêm của Bộ GD-ĐT.
Tạo cơ hội cho giáo dục phát triển
Một tiết học tiếng Việt của cô trò lớp 2 Trường tiểu học Tân Sơn Nhì, quận Tân Phú, TP.HCM tại thư viện của trường - Ảnh: NHƯ HÙNG
ThS Lê Ngọc Điệp, nguyên trưởng Phòng GD tiểu học Sở GD-ĐT TP.HCM, nhận định: "Luật Nhà giáo ra đời là một bước tiến đáng ghi nhận, tạo cơ hội cho giáo dục Việt Nam phát triển. Nó đặc biệt có ý nghĩa khi mới đây Bộ Chính trị đã có quyết định miễn học phí hoàn toàn cho học sinh từ mầm non đến THPT trên phạm vi cả nước.
Trước đây, một số giáo viên cứ phải tìm hiểu xem ý của hiệu trưởng nhà trường ra sao, ý của trưởng phòng giáo dục như thế nào... rồi mới dám đề xuất thực hiện các hoạt động. Từ nay, nhà giáo đã có một đạo luật rõ ràng.
Dựa vào đó, các thầy cô sẽ thực hiện chức trách của mình một cách tự tin, không phải dò xét ý của cán bộ quản lý để chiều theo nữa. Bên cạnh đó, các cấp quản lý giáo dục từ địa phương đến trung ương cũng có một đạo luật để thực hiện nhiệm vụ. Tôi cho rằng Luật Nhà giáo sẽ tạo sự thay đổi mạnh mẽ cho nền giáo dục nước nhà".
ThS Nguyễn Viết Đăng Du, giáo viên Trường THPT Lê Quý Đôn (quận 3, TP.HCM), lại bày tỏ tâm trạng vừa mừng vừa lo. "Lương nhà giáo được xếp vào bậc cao nhất trong hệ thống thang bảng lương khối hành chính sự nghiệp thể hiện sự trân trọng của Nhà nước đối với đội ngũ thầy cô giáo, thể hiện truyền thống hiếu học của nhân dân ta.
Tuy nhiên ngoài khoản lương cứng thì từ trước tới nay giáo viên chúng tôi còn có khoản phụ cấp đứng lớp. Riêng giáo viên TP.HCM còn có khoản thu nhập tăng thêm theo nghị quyết 08 của HĐND TP.HCM. Quý nào tôi hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ thì khoản thu nhập tăng thêm này khá cao, tương đương với khoản lương cứng của tôi (chưa trừ thuế).
Đó là chưa kể những đồng nghiệp ở vùng sâu, vùng xa cũng sẽ có thêm khoản phụ cấp dành cho thầy cô giáo ở vùng sâu, vùng xa nữa. Do đó, chúng tôi lo lắng khi thực hiện cải cách tiền lương thì sẽ không còn những khoản phụ cấp như hiện tại. Và chúng tôi hồi hộp lương mới dù có cao nhất trong thang bảng lương liệu có đủ sống hay không?" - thầy Du đặt câu hỏi.
Tương tự, cô Th. - giáo viên dạy toán ở TP Thủ Đức, TP.HCM - cũng bày tỏ: "Tôi phấn khởi vì nghề của mình đã có luật quy định. Điều này mang một ý nghĩa đặc biệt đối với những người đang đứng trên bục giảng như tôi. Nó thể hiện rằng Nhà nước đang coi giáo dục là quốc sách hàng đầu, nghề giáo là một nghề cao quý và nhà giáo được trân trọng, được hưởng mức lương theo chế độ đãi ngộ đặc biệt...
Riêng về việc lương nhà giáo thì những năm gần đây giáo viên TP.HCM có thu nhập khá ổn. Bởi lãnh đạo TP.HCM có sự quan tâm đặc biệt đến giáo dục, chỉ riêng giáo viên TP.HCM có khoản thu nhập tăng thêm nhờ sự quan tâm này. Vì vậy, đời sống giáo viên thành phố không đến mức khó khăn như ngày xưa. Thay vào việc làm thêm thì chúng tôi yên tâm cống hiến cho nghề.
Cả hai vợ chồng tôi đều là giáo viên, khoản lương và phụ cấp đã đủ để lo cho con cái ăn học đàng hoàng. Nay nghe nói mức lương nhà giáo cao nhất trong thang bảng lương, tôi thấy vui lắm. Nhưng tôi cũng băn khoăn sắp tới lương nhà giáo được tính toán lại thì có duy trì các khoản phụ cấp hay không?" - cô Th. nói.
Về việc không cấm giáo viên dạy thêm, thầy Đăng Du cũng đưa ra quan điểm: "Nguồn gốc của việc dạy thêm là phương cách thi cử. Thế nên, không chỉ có giáo viên mà cả học sinh cũng có nhu cầu học thêm.
Việc cấm giáo viên không được dạy thêm cho học sinh chính khóa của mình là tạo sự thiệt thòi cho học sinh. Cái xấu của việc dạy thêm chính việc ép buộc học sinh. Điều này thì phía nhà trường hoàn toàn có thể chế tài nếu có hành lang pháp lý".
ThS Lê Ngọc Điệp cũng đề nghị Bộ GD-ĐT nên có quy định về dạy thêm - học thêm linh hoạt hơn. "Tầm sư học đạo là truyền thống của nhân dân ta từ xưa tới nay. Với những học sinh có nhu cầu học thêm để củng cố hoặc nâng cao kiến thức thì các cấp quản lý cần tạo điều kiện để học trò có thể được học với thầy giáo giỏi. Và chính bản thân người thầy giáo cũng có cơ hội mang tài năng của mình để cống hiến cho đời nhiều hơn nữa.
Việc cấm dạy thêm như hiện nay rất có thể sẽ tạo nên tình trạng uổng phí tài năng, kiến thức của người thầy và sự thiệt thòi cho học sinh khi các em không được học với giáo viên giỏi" - ông Điệp nói thêm.
* Cô Lê Di Thanh (hiệu trưởng Trường THPT An Khánh - TP Cần Thơ):
Giải quyết được nhiều nút thắt của ngành
Trước hết với vai trò là nhà giáo, tôi rất vui khi Quốc hội thông qua Luật Nhà giáo lần này, trong đó có rất nhiều chính sách và quyền lợi cho giáo viên. Tất nhiên khi nhà giáo được xếp lương cao thì bản thân giáo viên cần phải tích cực thay đổi để đáp ứng trước đòi hỏi mới.
Đối với vai trò người quản lý, tôi có kỳ vọng Luật Nhà giáo có ý nghĩa quan trọng với ngành giáo dục. Việc xếp lương nhà giáo ở vị trí cao nhất trong hệ thống bậc lương sự nghiệp sẽ giải quyết một trong những nút thắt lớn nhất của ngành: thu hút và giữ chân nhân tài. Từ trước đến nay, áp lực về thu nhập thường khiến nhiều sinh viên giỏi không lựa chọn ngành sư phạm, hoặc giáo viên có năng lực phải tìm kiếm cơ hội ở các lĩnh vực khác.
Hơn nữa chính sách này sẽ nâng cao rõ rệt vị thế xã hội của người thầy. Khi thu nhập được đảm bảo và được Nhà nước quan tâm cùng các chế độ đãi ngộ khác, nghề giáo dần sẽ trở nên hấp dẫn hơn, thu hút được những cá nhân xuất sắc có tố chất sư phạm. Điều này tạo điều kiện để xây dựng một đội ngũ nhà giáo chất lượng cao, có năng lực chuyên môn vững vàng và đạo đức nghề nghiệp trong sáng.
Việc giáo viên được hưởng mức lương cao nhất trong hệ thống bậc lương sự nghiệp sẽ tác động trực tiếp đến động cơ đúng đắn của giáo viên. Khi thu nhập chính từ công việc giảng dạy đủ trang trải các chi phí sinh hoạt, áp lực tài chính sẽ giảm đi đáng kể thì giáo viên sẽ có động lực mạnh mẽ hơn để tập trung vào việc đầu tư cho nội dung bài dạy của mình sâu hơn, đạt chất lượng hơn, có thời gian quan tâm đến từng đối tượng học sinh hơn. Và điều này cũng sẽ hạn chế được việc dạy thêm học thêm.
Bên cạnh đó, với mức lương cao cũng có thể giúp giải quyết một số vấn đề khác như nâng cao chất lượng đội ngũ vì mức lương hấp dẫn sẽ thu hút những sinh viên giỏi và xuất sắc vào ngành sư phạm, đồng thời giữ chân những giáo viên tài năng, giàu kinh nghiệm. Điều này sẽ tạo ra một đội ngũ giáo viên chất lượng cao, có khả năng đáp ứng tốt hơn yêu cầu đổi mới giáo dục trong xu thế mới.
Ngoài ra còn gia tăng sự tôn trọng nghề nghiệp của xã hội: việc Nhà nước ban hành các chính sách về lương đối với nhà giáo không chỉ là sự ghi nhận công lao, đóng góp của nhà giáo mà còn nâng cao vị thế và uy tín của người thầy trong xã hội, góp phần tạo dựng môi trường giáo dục tích cực và phát triển.
Dạy và học tiếng Anh lớp 4 tại Trường tiểu học Ngô Quyền (quận Ninh Kiều, TP Cần Thơ) - Ảnh: THÁI LŨY
* Thầy Thái Quang Bình (hiệu trưởng Trường THPT Ông Ích Khiêm, huyện Hòa Vang, Đà Nẵng)
Động lực để tiếp tục cống hiến
Đây là quyết định thể hiện sự quan tâm của các cấp lãnh đạo đối với đội ngũ nhà giáo và cán bộ nhân viên trong ngành giáo dục. Thông tin này thực sự tạo thêm động lực cho mọi người tiếp tục gắn bó và nỗ lực với nghề.
Lâu nay vẫn nghe nói sẽ cải thiện thu nhập cho giáo viên, nhưng chính sách cụ thể thì chưa thấy. Ngoài xã hội, nhiều người nghĩ lương giáo viên đã cao, nhưng thực tế không phải vậy, nên hầu hết thầy cô vẫn đang chờ đợi một sự thay đổi thật sự. Khi thu nhập được đảm bảo, giáo viên chắc chắn sẽ yên tâm và toàn tâm hơn cho công việc.
Nhưng tôi tin ai đã chọn nghề giáo thì đều ý thức rõ trách nhiệm dạy học, bất kể lương cao hay thấp. Chỉ một số rất ít chưa hoàn thành nhiệm vụ, nhưng theo tôi, vấn đề không nằm ở lương mà nằm ở lương tâm nghề nghiệp - đó mới là điều cốt lõi.
Nguồn: https://tuoitre.vn/nha-giao-duoc-tang-luong-nang-chat-luong-giao-duc-20250616215915488.htm
Bình luận (0)