"Những trí thức "cõng chữ" làm sách": Bản anh hùng ca thầm lặng

Mở đầu tập sách, tác giả khẳng định "Trong suốt gần nửa thế kỷ sau năm 1975, bên cạnh những biến chuyển lớn lao của đất nước, văn hóa đọc Việt Nam đã được nâng bước bởi những con người tận tâm với nghề sách".

Dù ở vị trí nào, họ đều chung một khát vọng cháy bỏng: chuyển tải tri thức qua từng trang sách, vượt lên mọi rào cản, hệ lụy để giữ trọn niềm tin vào sức mạnh vĩnh cửu của con chữ. Công việc ấy diễn ra trong lặng lẽ, đôi khi đầy thử thách.

Cuốn sách là một bức tranh toàn cảnh, đa sắc màu về thế giới của những "phu chữ". Mỗi chân dung là một câu chuyện riêng, dấu ấn nghề nghiệp không trộn lẫn.

Đó là hình ảnh GS-TS Lê A, người thầy giáo từ xứ Thanh hiếu học, người đã "khai sơn phá thạch", xây dựng Nhà xuất bản Đại học Sư phạm từ một phòng học liệu nghèo nàn thành một "trung tâm tri thức" tin cậy; với tầm nhìn xuất bản không phải kinh doanh đơn thuần, mà là kiến tạo học thuật, là phụng sự tri thức.

Đó còn là dịch giả, doanh nhân Nguyễn Lệ Chi, người phụ nữ "một mình một ngựa" với ChiBooks, dám ấp ủ và thực hiện giấc mơ đưa sách Việt vượt biên giới. Câu chuyện của chị là minh chứng cho sự bền bỉ của tinh thần khởi nghiệp văn hóa không mệt mỏi: "Nếu không có ai làm, thì tôi làm. Dù chỉ là một viên gạch nhỏ, cũng là phần mình góp sức".

Rồi nhà văn Trần Chiến hiện lên với phong thái lặng lẽ, bền bỉ. PGS-TS Nguyễn Văn Dân, một trí thức liêm chính, "người gìn giữ phẩm giá cho khoa học", dũng cảm nói "không" với mọi sự dối trá trong học thuật, dù đang vật lộn với bệnh tật...

cuốn sách còn dành sự trân trọng đặc biệt cho những nhân vật được xem là "cột mốc sống", những người đã định hình diện mạo và hành lang pháp lý cho ngành xuất bản Việt Nam.

Đó là ông Trần Văn Phượng - "Kiến trúc sư" của Luật Xuất bản 1993; ông Nguyễn Thắng Vu - "Ông già Doremon của Việt Nam"; bà Quách Thu Nguyệt - người giữ lửa và truyền lửa...

Xuyên suốt 30 câu chuyện, một chủ đề nổi bật là sự cân bằng tinh tế giữa giá trị nội dung và thực tiễn phát triển. Như nhân vật Nguyễn Cừ, nguyên Giám đốc, Tổng Biên tập NXB Văn học đã chia sẻ: "Sách cần lời, ít nhất để nuôi nghề và tái đầu tư cho dự án tiếp theo. Nhưng lời - lãi không đồng nghĩa với giảm chất lượng hay chạy theo số lượng". Đó chính là bài toán nan giải mà mọi "trí thức cõng chữ" phải đối mặt và tìm cách giải quyết bằng cả trái tim và trí tuệ.

Những trí thức "cõng chữ" làm sách không chỉ là một sự ghi nhận và tri ân, mà còn là nguồn cảm hứng cho các thế hệ tiếp nối. Những câu chuyện trong sách chính là ngọn lửa được truyền đi, nhắc nhở về trách nhiệm với tri thức, với những giá trị tinh thần của dân tộc.

LÊ THIÊN ÂN

Nguồn: https://www.sggp.org.vn/nhung-tri-thuc-cong-chu-lam-sach-ban-anh-hung-ca-tham-lang-post819494.html