PGS.TS Lê Thị Thu Hà: Kiên trì kiến tạo giá trị, khẳng định trí tuệ phụ nữ Việt trong khoa học kỹ thuật

Với niềm đam mê nghiên cứu và khát vọng cống hiến, PGS.TS Lê Thị Thu Hà (Giảng viên cao cấp Bộ môn Trắc địa Mỏ, Trường Đại học Mỏ - Địa chất) đã kiên trì suốt 5 năm để biến ý tưởng thành bằng độc quyền sáng chế “Quy trình xây dựng cơ sở dữ liệu không gian địa lý 3D cho thành phố thông minh”.

Báo Tin Tức•17/10/2025

Thành công ấy không chỉ là dấu mốc cá nhân mà còn là minh chứng cho trí tuệ và bản lĩnh của người phụ nữ Việt Nam trong khoa học - kỹ thuật.

Khẳng định trí tuệ phụ nữ Việt

Trong số những tấm gương phụ nữ được vinh danh Giải thưởng Phụ nữ Việt Nam năm 2025, PGS.TS Lê Thị Thu Hà (Giảng viên cao cấp, Bộ môn trắc địa Mỏ, Khoa trắc địa Bản đồ và Quản lý đất đai, Trường Đại học Mỏ - Địa chất) là một trong những nhà khoa học nữ tiêu biểu, có nhiều đóng góp trong nghiên cứu và ứng dụng công nghệ cao vào quá trình chuyển đổi số quốc gia phục vụ lĩnh vực quy hoạch và xây dựng đô thị thông minh.

Chia sẻ cảm xúc khi nhận được giải thưởng, PGS.TS. Lê Thị Thu Hà không giấu được niềm vui, niềm tự hào: “Tôi rất tự hào vì là người đầu tiên của Trường Đại học Mỏ - Địa chất được nhận giải thưởng này. Đặc biệt có sự hiện diện của lãnh đạo nhà trường đến chia vui, tôi càng xúc động hơn. Đây là một giải thưởng có ý nghĩa lớn, tôn vinh giá trị của người phụ nữ, đặc biệt là những giảng viên, nhà khoa học đang ngày đêm miệt mài nghiên cứu trong lĩnh vực khoa học - kỹ thuật như chúng tôi”.

Theo chị Thu Hà, kết quả đạt được không chỉ là sự ghi nhận cá nhân mà còn là minh chứng cho nỗ lực của cả tập thể các nhà khoa học kỹ thuật trong việc đóng góp cho quá trình chuyển đổi số của quốc gia. “Bằng độc quyền sáng chế mà tôi là tác giả chính là một bước chuyển mình quan trọng, ứng dụng các khoa học địa không gian hiện đại nhằm góp phần vào công tác quy hoạch, xây dựng và phát triển chuỗi đô thị thông minh tại Việt Nam, đó cũng là điều mà chúng tôi luôn mong muốn: Đưa khoa học kỹ thuật, đóng góp vào quá trình phát triển của đất nước”, PGS.TS Lê Thị Thu Hà nói.

Chú thích ảnh — PGS.TS. Lê Thị Thu Hà được vinh danh giải thưởng Phụ nữ Việt Nam năm 2025.

Với niềm đam mê nghiên cứu và khát vọng cống hiến cho sự phát triển của đất nước, trong nhiều năm qua, PGS.TS Lê Thị Thu Hà đã có nhiều công trình khoa học mang tính ứng dụng cao trong lĩnh vực công nghệ địa không gian, góp phần thúc đẩy chuyển đổi số quốc gia và xây dựng các thành phố thông minh tại Việt Nam.

Hiện tại, chị là tác giả chính của Bằng độc quyền sáng chế “Quy trình xây dựng cơ sở dữ liệu không gian địa lý 3D cho thành phố thông minh bằng công nghệ địa không gian”. Công trình này có ý nghĩa thiết thực trong việc phục vụ công tác quy hoạch, quản lý và phát triển đô thị thông minh, giúp các địa phương tiết kiệm chi phí, nhân lực, đồng thời tận dụng hiệu quả những công nghệ địa không gian tiên tiến mà Việt Nam đang làm chủ.

Bên cạnh đó, chị còn là tác giả của hai sáng kiến có phạm vi ảnh hưởng cấp Bộ Giáo dục và Đào tạo, gồm: “Nghiên cứu thành lập mô hình 3D công trình xây dựng cấp độ chi tiết cao (LOD3) bằng kết hợp công nghệ máy bay không người lái (UAV) và quét laser mặt đất” (2023); “Đánh giá tác động của khai thác mỏ đến biến động lớp phủ, sử dụng đất, sử dụng công nghệ viễn thám và GIS” (2022). Các công trình này đều mang tính thực tiễn cao, hỗ trợ quản lý tài nguyên, môi trường và quy hoạch xây dựng hiệu quả hơn.

Không chỉ dừng lại ở nghiên cứu chuyên sâu, PGS.TS Lê Thị Thu Hà còn tích cực tham gia nhiều đề tài khoa học cấp Nhà nước, cấp Bộ và cấp tỉnh, trong đó có hai đề tài cấp Nhà nước về kiểm kê phát thải khí nhà kính, lộ trình giảm phát thải cho ngành luyện kim, và xây dựng bản đồ cảnh báo lũ quét. Hai đề tài cấp Bộ và cấp tỉnh, thành như xây dựng mô hình cảnh báo và phân vùng lũ quét cho tỉnh Phú Thọ, ứng dụng công nghệ địa không gian xây dựng dữ liệu 3D cho thành phố thông minh ven biển (thí điểm tại Quảng Ninh), đánh giá mức độ tổn thương do biến đổi khí hậu trong phát triển du lịch tỉnh Thanh Hóa…

Trong vai trò chủ nhiệm 3 đề tài và thành viên chính 1 đề tài nghiên cứu khoa học cấp cơ sở, các công trình của chị đều được nghiệm thu với chất lượng tốt, tập trung vào những hướng nghiên cứu mới như: Ứng dụng thuật toán nâng cao độ chính xác trong phân loại bề mặt không thấm từ ảnh vệ tinh Landsat OLI; Ứng dụng công nghệ viễn thám và GIS để nghiên cứu hiện tượng đảo nhiệt đô thị tại TP Hồ Chí Minh; Đánh giá ảnh hưởng của hoạt động khai thác than đến biến động bãi triều vùng Hạ Long - Cẩm Phả (Quảng Ninh)… Song song với nghiên cứu, chị còn là đồng tác giả, đồng chủ biên 4 cuốn sách chuyên ngành, công bố trên 70 bài báo và báo cáo khoa học, hướng dẫn thành công 18 học viên cao học bảo vệ luận văn Thạc sĩ, và hiện đang là người hướng dẫn chính 1 nghiên cứu sinh ngành Kỹ thuật Trắc địa - Bản đồ.

Từ ý tưởng đến bằng sáng chế, hành trình 5 năm kiên trì

“Để có được một kết quả nghiên cứu được đăng ký bảo hộ sáng chế, chúng tôi đã mất gần 5 năm, từ khi hình thành ý tưởng đến lúc hoàn thiện hồ sơ đăng ký. Ý tưởng đó được khởi nguồn từ năm 2018, thời điểm Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định 950 về Đề án phát triển chuỗi đô thị thông minh bền vững tại Việt Nam giai đoạn 2018 - 2025 và định hướng đến năm 2030. Khi ấy, chúng tôi nhận thấy trong lĩnh vực này có rất nhiều nội dung mà đội ngũ khoa học - kỹ thuật của Trường Đại học Mỏ - Địa chất hoàn toàn có thể đảm nhận và làm chủ công nghệ”, PGS.TS Lê Thị Thu Hà bày tỏ.

Từ nền tảng vững chắc về khoa học Trái đất, trắc địa và bản đồ, cùng với sự tín nhiệm của Vụ Khoa học Công nghệ, Bộ Tài nguyên và Môi trường (nay là Bộ Nông nghiệp và Môi trường), nhóm nghiên cứu của PGS.TS Lê Thị Thu Hà được giao nhiệm vụ nghiên cứu xây dựng dữ liệu không gian địa lý 3D, mô phỏng ba chiều khu vực đô thị phục vụ phát triển đô thị thông minh ven biển Việt Nam.

PGS.TS Lê Thị Thu Hà chia sẻ, ban đầu, nhóm triển khai một đề tài cấp Bộ nhằm đáp ứng yêu cầu thực tiễn của ngành. Kết quả nghiên cứu đã được giới chuyên môn đánh giá là mang tính đột phá, chưa từng có tiền lệ trong nước. Khi sản phẩm mô phỏng 3D được trình diễn, nhiều chuyên gia khẳng định đây là công nghệ mà Việt Nam đang rất cần, đồng thời đề xuất nhóm đăng ký bằng độc quyền sáng chế để ghi nhận công sức và trí tuệ tập thể.

“Điều đặc biệt là toàn bộ công nghệ và nhân lực triển khai đều do Việt Nam làm chủ. Đó là niềm tự hào lớn của chúng tôi, bởi công trình không chỉ phát huy thế mạnh trong đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, mà còn khẳng định năng lực tự chủ công nghệ trong lĩnh vực địa không gian”, PGS.TS Lê Thị Thu Hà chia sẻ.

Hành trình nghiên cứu không tránh khỏi những khó khăn, đặc biệt trong giai đoạn dịch COVID-19, song với sự quan tâm, tạo điều kiện của Bộ, Trường Đại học Mỏ - Địa chất, cùng sự hỗ trợ của lãnh đạo Khoa và Bộ môn, nhóm đã hoàn tất hồ sơ chỉ trong hai năm - một khoảng thời gian ngắn đối với một sáng chế công nghệ.

“Đây là bằng độc quyền sáng chế không chỉ mang giá trị khoa học, mà còn là minh chứng cho trí tuệ và bản lĩnh của đội ngũ nhà khoa học Việt Nam, những người đang âm thầm góp phần vào tiến trình phát triển và làm chủ công nghệ quốc gia…”, PGS.TS Lê Thị Thu Hà khẳng định.

Hiện nay, vừa là giảng viên, nhà nghiên cứu, vừa là người vợ, người mẹ, chị Thu Hà luôn nỗ lực cân bằng bốn vai trò cùng lúc, điều không phải lúc nào cũng dễ dàng. “Khó khăn nhất là làm sao để vừa hoàn thành công việc giảng dạy, vừa tiếp tục nghiên cứu, vừa lo cho gia đình. Nhưng tôi luôn tự nhủ: Nếu mình không nỗ lực, ai sẽ làm điều đó thay mình,” chị Thu Hà tâm sự.

Với chị, phụ nữ dù ở bất cứ vị trí nào cũng có thể khẳng định mình bằng trí tuệ, đam mê và khát vọng cống hiến. “Phụ nữ Việt Nam ngày nay đang giữ vai trò quan trọng trong mọi lĩnh vực, từ công nghệ thông tin đến quốc phòng. Chúng ta cần có ước mơ, có khát vọng để cống hiến cho đất nước và cho ngành nghề của mình. Tôi chỉ mong được định danh trong nền giáo dục và khoa học kỹ thuật quốc gia, nơi mà trí tuệ, nỗ lực và đam mê của người phụ nữ được ghi nhận...”, PGS.TS Lê Thị Thu Hà bày tỏ.

Với những thành tích của mình, PGS.TS Lê Thị Thu Hà đã vinh dự nhận được: Bằng khen Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ hai năm liên tục từ năm 2017 - 2018 đến năm 2018 - 2019 và 2021 - 2022 đến năm 2022 - 2023. Nhiều Giấy khen của Hiệu trưởng Trường Đại học Mỏ - Địa chất đạt thành tích cao trong nghiên cứu khoa học các năm học 2017 - 2021. Một bằng độc quyền sáng chế từ Cục Sở hữu trí tuệ, Bộ Khoa học và Công nvề “Quy trình xây dựng cơ sở dữ liệu không gian địa lý 3D cho thành phố thông minh bằng công nghệ địa không gian” mà chị là tác giả chính.

Nguồn: https://baotintuc.vn/nguoi-tot-viec-tot/pgsts-le-thi-thu-ha-kien-tri-kien-tao-gia-tri-khang-dinh-tri-tue-phu-nu-viet-trong-khoa-hoc-ky-thuat-20251017071336018.htm