Quảng bá văn hóa Đồng Nai trên nền tảng số

Nghệ sĩ Nhân dân Đồng Thị Quế Anh thực hiện hàng chục MV ca nhạc, phục vụ nhân dân trong và ngoài tỉnh trên các nền tảng mạng xã hội. Ảnh: My Ny

Họ kể chuyện xưa, tái hiện văn hóa truyền thống, âm nhạc, ẩm thực, làng nghề thủ công... trên các nền tảng số. Mỗi video, bài viết, mỗi ứng dụng như một ngọn lửa nhỏ góp phần làm giàu bản sắc, “nối dài” hình ảnh Đồng Nai đến gần hơn với cộng đồng trong nước và quốc tế.

Khi nền tảng số thành “sân khấu” quảng bá văn hóa

Ở tuổi ngoài 70, nghệ nhân dân gian Phạm Lơ (ngụ phường Trấn Biên) vẫn miệt mài ghi hình giới thiệu các bài bản đờn ca tài tử và cải lương trên kênh YouTube cá nhân. Dù tóc đã bạc, tay đã chậm nhưng ánh mắt ông vẫn rực sáng mỗi khi cầm đàn, ca bài bản cổ.

Không chỉ dừng lại ở việc biểu diễn, nghệ nhân Phạm Lơ còn biên soạn giáo trình CD, DVD và hướng dẫn trực tuyến qua Zoom, Facebook, YouTube. Lớp học của ông không bảng đen, phấn trắng, nhưng vang vọng tiếng đờn, tiếng ca của nhiều học viên đến từ các tỉnh, thành phố, thậm chí có cả kiều bào ở nước ngoài - những người yêu thích nghệ thuật dân gian, muốn học để giữ hồn cốt của dân tộc.

Nghệ nhân dân gian Phạm Lơ chia sẻ: “Tôi không chỉ lưu giữ bài bản, mà muốn truyền lửa tình yêu đờn ca tài tử đến thế hệ sau. Dạy tài tử, cải lương hay giới thiệu các bài bản tài tử trên không gian mạng là ảo, nhưng cảm xúc và đam mê là thật. Nhờ vậy, tinh thần nghệ thuật đờn ca tài tử lại được lan tỏa sâu rộng”.

Nghệ sĩ Nhân dân Đồng Thị Quế Anh cũng là một trong những gương mặt tiêu biểu truyền lửa văn hóa Đồng Nai trên nền tảng số. Là Giám đốc Nhà hát Nghệ thuật Đồng Nai, Nghệ sĩ Nhân dân Quế Anh không ngừng sáng tạo để đưa cải lương và các loại hình nghệ thuật biểu diễn truyền thống đến gần hơn với công chúng, đặc biệt là giới trẻ.

Kênh YouTube cá nhân của chị mang tên Đồng Quế Anh đều đặn hằng tuần, hằng tháng giới thiệu các MV mới, thu hút hàng chục ngàn lượt xem, bình luận và trên 114 ngàn lượt người đăng ký. Cuối tháng 6-2025, chị đoạt nút bạc kênh YouTube. Bên cạnh đó, kênh Facebook của chị thường xuyên cập nhật hình ảnh, video các trích đoạn, vở diễn cải lương và nhiều chương trình ca múa nhạc, từ ca cổ đến âm nhạc hiện đại, góp phần quảng bá nghệ thuật Đồng Nai đến khán giả trong và
ngoài tỉnh.

Bên cạnh các nghệ sĩ, nghệ nhân tên tuổi, nhiều người trẻ ở Đồng Nai sống và làm việc tại nhiều tỉnh, thành phố trên cả nước cũng đang tiên phong sử dụng nền tảng số như một công cụ để quảng bá văn hóa địa phương theo cách gần gũi, hiện đại và sáng tạo. Trong đó có các chị Ka Ngọc Hương, Ka Tuyền (xã Tà Lài) giới thiệu văn hóa, du lịch, ẩm thực của người Mạ đến người dân và du khách qua những việc làm cụ thể, qua các video, hình ảnh thực tế trên Facebook, TikTok.

Ở lĩnh vực nghệ thuật biểu diễn đương đại, các gương mặt trẻ như: Nghệ sĩ Trần Trung (công tác tại Trung tâm Bồi dưỡng năng khiếu âm nhạc thuộc Nhạc viện Thành phố Hồ Chí Minh) với các video biểu diễn đàn bầu phối khí hiện đại, kết hợp cùng các nghệ sĩ chơi đàn guitar, piano hoặc beat điện tử phát hành rộng rãi trên nền tảng Spotify và Apple Music; hay câu chuyện của nghệ sĩ đàn tranh Đinh Thị Thương Huyền, giảng viên Nhạc viện Thành phố Hồ Chí Minh, người sáng lập và dẫn dắt lớp đàn tranh tại Trung tâm Âm nhạc Thanh âm Việt… cũng tích cực truyền lửa cho cộng đồng muốn tìm hiểu và gắn bó với nhạc cụ dân tộc.

Theo các nhà nghiên cứu văn hóa, để việc truyền lửa văn hóa trên nền tảng số phát triển và lan tỏa rộng khắp, bên cạnh sự nỗ lực của từng cá nhân nghệ sĩ, nghệ nhân, người trẻ sáng tạo nội dung, vai trò hỗ trợ từ chính quyền, ngành văn hóa và các tổ chức xã hội cũng hết sức quan trọng. Việc đầu tư hạ tầng số, hỗ trợ kỹ thuật, tổ chức các lớp tập huấn, định hướng nội dung, kết nối chuyên gia… là những yếu tố giúp lan tỏa các giá trị văn hóa Đồng Nai một cách bền vững và đúng hướng.

“Cầu nối” văn hóa truyền thống với khán giả hiện đại

Không còn bó mình trong các sân khấu truyền thống hay khuôn khổ biểu diễn mang tính lễ nghi, các nghệ sĩ, cá nhân, đơn vị trên địa bàn tỉnh ngày càng chủ động “chuyển mình” trên không gian số để trở thành những “cầu nối” sống động giữa văn hóa truyền thống và khán giả hiện đại. Điểm chung dễ nhận thấy ở những người truyền lửa văn hóa trên nền tảng là tinh thần dấn thân, sáng tạo phục vụ công chúng. Họ không chỉ giữ gìn cái cũ, mà còn biết làm mới, thổi hồn hiện đại vào giá trị truyền thống, giúp bản sắc Đồng Nai trở nên dễ tiếp cận, dễ tiếp nhận hơn.

Thạc sĩ Phan Đình Dũng, Ban Văn nghệ dân gian (Hội Văn học nghệ thuật Đồng Nai) từng có nhiều năm nghiên cứu, khảo sát đời sống văn hóa Nam Bộ nói chung, Đồng Nai nói riêng, cho biết: Chuyển đổi số không chỉ là công cụ, mà còn là cơ hội lớn để văn hóa truyền thống có thể tái sinh, được hiểu đúng và yêu quý trở lại. Những người đang hoạt động tích cực trên không gian mạng với vai trò truyền lửa văn hóa, nghệ thuật chính là “cầu nối” quan trọng giữa quá khứ và hiện tại, giữa Đồng Nai với thế giới.

My Ny

Nguồn: https://baodongnai.com.vn/dong-nai-cuoi-tuan/202508/quang-ba-van-hoa-dong-nai-tren-nen-tang-so-75626f6/