Quảng Trị đẩy mạnh phát triển kinh tế đối ngoại

Mở rộng cánh cửa kinh tế đối ngoại

Quảng Trị có vị trí địa kinh tế thuận lợi bậc nhất cả nước: Nằm trên trục Bắc-Nam, cách Hà Nội 500km, Đà Nẵng 270km; phía Tây giáp Lào với đường biên giới dài hơn 400km, phía Đông có gần 200km bờ biển. Trở thành cửa ngõ “mở ra thế giới” ở miền Trung.

Trên trục Đông-Tây, Quảng Trị là điểm đầu Hành lang kinh tế Đông-Tây (EWEC) kết nối Myanmar, Thái Lan, Lào với Biển Đông. Các cửa khẩu quốc tế Lao Bảo, La Lay và Cha Lo sôi động với lưu lượng phương tiện và hàng hóa ngày càng lớn. Năm 2024, kim ngạch xuất nhập khẩu qua các cửa khẩu đạt hơn 2 tỉ USD; riêng Cha Lo đạt hơn 1 tỉ USD trong 6 tháng đầu năm, lập kỷ lục mới nhờ cải cách thủ tục hành chính và nâng cấp hạ tầng. Tại Lao Bảo, La Lay, mỗi ngày có tới 900 lượt xe tải qua lại, cho thấy sức hút thương mại biên giới tăng mạnh.

Cảng Hòn La đã và đang góp phần quan trọng thúc đẩy phát triển kinh tế-xã hội tỉnh.

Bên cạnh đó, Quảng Trị hướng ra biển với cảng Hòn La và dự án Cảng nước sâu Mỹ Thủy trị giá 14.000 tỉ đồng, gồm 10 bến cảng, tiếp nhận tàu 100.000 tấn. Dự kiến giai đoạn 1 hoàn thành năm 2026, Mỹ Thủy sẽ trở thành cửa ngõ quốc tế cho hàng hóa Lào, Đông Bắc Thái Lan, tạo cặp cảng liên hoàn với Hòn La.

Kết cấu hạ tầng liên vùng đang được đẩy nhanh với đường bộ cao tốc Bắc-Nam đoạn qua tỉnh đã hoàn thiện; đường sắt thống nhất chuẩn bị nâng cấp hiện đại; sân bay Đồng Hới được mở rộng, nâng cấp để phục vụ du lịch và giao thương. Các trung tâm logistics, kho bãi hiện đại cũng được quy hoạch tại những nút giao chiến lược, biến lợi thế trung chuyển thành giá trị kinh tế cụ thể. Tất cả tạo điều kiện để Quảng Trị trở thành trung tâm logistics và thương mại xuyên biên giới của miền Trung.

Thu hút nguồn lực quốc tế cho công nghiệp và năng lượng

Tỉnh Quảng Trị xác định thu hút vốn đầu tư nước ngoài (FDI) là đột phá. Với phương châm “đồng hành cùng nhà đầu tư”, tỉnh năng động xúc tiến tại TP. Hồ Chí Minh, Hà Nội, Lào, Thái Lan, Hàn Quốc... Nhờ đó, làn sóng vốn đầu tư nước ngoài đã bắt đầu đổ về vùng đất này. Trong năm 2024, tỉnh (trước hợp nhất) đã thu hút được hàng chục dự án đầu tư mới với tổng vốn đăng ký trên 12.000 tỉ đồng.

Nổi bật là dự án Trung tâm Điện khí LNG Hải Lăng-liên doanh Tập đoàn T&T (Việt Nam) và các đối tác Hàn Quốc (Hanwha, KOSPO, KOGAS), vốn 2,3 tỉ USD, xây dựng nhà máy điện khí 1.500MW tại Khu Kinh tế Đông Nam Quảng Trị. Đây sẽ là trung tâm điện khí quy mô lớn, góp phần bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia. Bên cạnh đó, Khu công nghiệp Quảng Trị (500ha, Hải Lăng) do VSIP (Singapore)-Amata (Thái Lan)-Sumitomo (Nhật Bản) đầu tư đã hoàn thiện hạ tầng giai đoạn 1, hứa hẹn trở thành điểm đến của các tập đoàn sản xuất lớn.

Một góc dự án Cụm trang trại Điện gió B&T.

Ngoài LNG và công nghiệp chế biến, lĩnh vực năng lượng tái tạo cũng phát triển nhanh với Cụm trang trại điện gió B&T. Tỉnh đang kiến nghị bổ sung thêm 1.500-2.000MW điện gió trên bờ và 3.000MW điện gió ngoài khơi vào quy hoạch điện quốc gia. Quảng Trị đang vươn lên, trở thành trung tâm năng lượng sạch của miền Trung, thậm chí hướng tới xuất khẩu điện sang các nước láng giềng.

Đa dạng hóa du lịch, vươn tầm quốc tế

Du lịch được xác định là mũi nhọn trong kinh tế đối ngoại. Tỉnh Quảng Trị mới hội tụ tài nguyên đa dạng. Phía Bắc tỉnh có Di sản thiên nhiên thế giới Vườn Quốc gia Phong Nha-Kẻ Bàng, hang Sơn Đoòng-hang động lớn nhất thế giới, cùng động Thiên Đường, động Tú Làn… đã đưa Quảng Trị lên bản đồ du lịch mạo hiểm quốc tế, thu hút nhiều đoàn khách nước ngoài khám phá.

Vẻ đẹp kỳ vĩ của động Thiên Đường.

Trải dài xuống phía Nam, Quảng Trị ghi dấu ấn với du lịch lịch sử và tri ân với Thành cổ Quảng Trị, Địa đạo Vịnh Mốc, Nghĩa trang liệt sĩ quốc gia Trường Sơn, cầu Hiền Lương-sông Bến Hải đón hàng vạn du khách, trong đó có nhiều cựu chiến binh và thân nhân liệt sĩ từ nước ngoài.

Không chỉ có hang động hay di tích, Quảng Trị còn sở hữu thiên nhiên biển, rừng đa dạng, thích hợp phát triển du lịch nghỉ dưỡng và sinh thái. Dọc bờ biển Quảng Trị có nhiều bãi tắm hoang sơ tuyệt đẹp, tiêu biểu như: Nhật Lệ, Cửa Tùng, Cửa Việt và đảo Cồn Cỏ, cùng suối khoáng nóng, rừng nguyên sinh. Đây chính là nền tảng phát triển du lịch nghỉ dưỡng và sinh thái.

Tỉnh đang tập trung quảng bá hình ảnh và mời gọi đầu tư quốc tế với các hoạt động: Liên kết tour Phong Nha-Huế-Hội An; phối hợp với Lào, Thái Lan phát triển tuyến du lịch xuyên biên giới qua Lao Bảo; nhiều dự án khu nghỉ dưỡng cao cấp ven biển, sân golf, công viên giải trí tại Đồng Hới, đảo Cồn Cỏ… đang được xúc tiến đầu tư. Đặc biệt, tỉnh đặt mục tiêu nâng cấp sân bay Đồng Hới, sớm mở các đường bay quốc tế trực tiếp từ Hàn Quốc, Thái Lan, Nhật Bản. Thương hiệu du lịch Quảng Trị được định hình gắn với yếu tố “lịch sử-khám phá-độc đáo”, hướng đến thị trường toàn cầu.

Khát vọng tăng trưởng hai con số

Với những tiềm năng và lợi thế sẵn có, Quảng Trị đang đứng trước vận hội lớn để bứt phá vươn lên. Giai đoạn 2021-2025, GRDP hai tỉnh cũ tăng bình quân 7%/năm-mức khá nhưng chưa tương xứng. Giai đoạn 2026-2030, Quảng Trị đặt mục tiêu tăng trưởng hai con số/năm. Năm 2025, tỉnh phấn đấu đạt 8% GRDP-tạo nền tảng vững chắc cho giai đoạn bứt phá.

Chính quyền tỉnh đã cụ thể hóa mục tiêu bằng kế hoạch hành động, như: Cải cách thủ tục hành chính, siết chặt kỷ luật, hỗ trợ doanh nghiệp, đẩy nhanh tiến độ các dự án trọng điểm. Lãnh đạo Đảng, Chính phủ nhiều lần nhấn mạnh Quảng Trị cần tận dụng lợi thế EWEC, hội nhập sâu kinh tế quốc tế, xây dựng mô hình kinh tế mở, hiện đại, gắn logistics, công nghiệp, du lịch, năng lượng với quy hoạch bài bản.

Niềm tin và sự đồng lòng của hơn 1,8 triệu người dân, cùng sự ủng hộ của Trung ương và bạn bè quốc tế sẽ là động lực giúp Quảng Trị hiện thực hóa khát vọng phát triển. Hành trình tăng trưởng hai con số đã bắt đầu, vì một Quảng Trị phồn vinh, góp phần vào sự thịnh vượng chung của đất nước.

ThS. Trần Ngọc Lân

Nguồn: https://baoquangtri.vn/kinh-te/202508/quang-tri-day-manh-phat-trien-kinh-te-doi-ngoai-ff214a9/