Quy định chặt chẽ điều kiện phân bổ vốn ODA

Ngày 3/11, Quốc hội nghe Tờ trình, Báo cáo thẩm tra và thảo luận tại tổ về những nội dung còn có ý kiến khác nhau của các dự án: Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quản lý nợ công; Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Kinh doanh bảo hiểm; Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Thống kê;...

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn phát biểu thảo luận tại tổ. (Ảnh: DUY LINH)

Rõ trách nhiệm của ngân hàng thương mại với rủi ro tín dụng

Nhằm cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục, dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quản lý nợ công đề xuất bổ sung quy định Bộ, Ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố, doanh nghiệp do Nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ, công ty con của doanh nghiệp do Nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ lập đề xuất khoản vay ODA, vay ưu đãi nước ngoài...

Đại biểu Nguyễn Quang Huân (Đoàn Thành phố Hồ Chí Minh) cho rằng, quy định như trên không bảo đảm quyền bình đẳng trong tiếp cận vốn ODA của các doanh nghiệp tư nhân theo đúng tinh thần của Nghị quyết số 68-NQ/TW ngày 4/5/2025 của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế tư nhân. Do đó, đề nghị cơ quan chủ trì soạn thảo cân nhắc. Đại biểu Lê Minh Nam (Đoàn thành phố Cần Thơ) kiến nghị, đối với công ty con của doanh nghiệp do Nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ thì khi được vay vốn ODA cũng vẫn phải thông qua công ty mẹ là đầu mối để quản lý, kiểm soát.

Phát biểu tại tổ, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn cho biết, đến hết năm 2025, nợ công ước khoảng 35-36% GDP, nợ Chính phủ khoảng 33-34% GDP, nợ nước ngoài khoảng 31-32% GDP - đều thấp hơn giới hạn cho phép. Điều này cho thấy công tác điều hành, quản lý nợ công trong các năm qua là tương đối tốt, góp phần để thực hiện mục tiêu bảo đảm tăng trưởng, ổn định kinh tế vĩ mô, kiềm chế lạm phát và bảo đảm an sinh xã hội.

Góp ý cụ thể vào dự thảo, đối với quy định phân bổ vốn ODA, vay ưu đãi nước ngoài, dự thảo quy định trường hợp cấp phát cho Ủy ban nhân dân cấp tỉnh và đơn vị sự nghiệp công lập được vay lại, Chủ tịch Quốc hội đề nghị Chính phủ quy định chặt chẽ điều kiện, tỷ lệ cấp phát, đánh giá tác động đến ngân sách trung ương.

Chủ tịch Quốc hội lưu ý, cần phải đánh giá kỹ tác động của quy định “ngân hàng thương mại sẽ thực hiện cho vay và không chịu rủi ro tín dụng” bởi có thể dẫn tới việc “lơi lỏng” thủ tục thẩm định, đối tượng vay, tạo rủi ro lớn và cơ quan nhà nước phải gánh chịu. Chủ tịch Quốc hội đề nghị quy định rõ trách nhiệm ngân hàng thương mại trong trường hợp các khoản nợ vay không trả được, xác định rõ tỷ lệ, căn cứ chia sẻ một phần rủi ro của ngân hàng nếu có. Điều này phải được quy định trong luật hoặc giao Chính phủ hướng dẫn tại nghị định.

Đối với các quy định liên quan phát hành trái phiếu chính quyền địa phương, Chủ tịch Quốc hội cũng đề nghị đánh giá kỹ lưỡng; nên tập trung phát hành ở Trung ương, sau đó Chính phủ điều hành phân bổ cho địa phương, tạo niềm tin cho nhà đầu tư và nhân dân, phục vụ mục tiêu tăng trưởng hai con số.

Góp ý vào Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Kinh doanh bảo hiểm, tại tổ sáng qua, đại biểu Tạ Đình Thi (Đoàn thành phố Hà Nội) cho rằng cần định nghĩa rõ ràng cho các mô hình kinh doanh bảo hiểm mới dựa trên nền tảng số, việc sử dụng và bảo vệ dữ liệu lớn (Big Data) và trí tuệ nhân tạo (AI) trong hoạt động bảo hiểm, thể chế hóa việc ứng dụng công nghệ trong quản trị, điều hành và giám sát; cho phép thí điểm các sản phẩm và mô hình bảo hiểm mới.

Đại biểu Nguyễn Thị Thủy (Đoàn Thái Nguyên) cho biết, cử tri phản ánh rất nhiều về tình trạng “đóng tiền vào thì dễ nhưng rút ra rất khó” với hợp đồng bảo hiểm nhân thọ. Một số ý kiến đề nghị xây dựng mẫu hợp đồng bảo hiểm chung do các cơ quan có thẩm quyền thẩm định.

Giải trình tại tổ, Phó Thủ tướng Chính phủ Hồ Đức Phớc cho biết, hợp đồng bảo hiểm nhân thọ là một loại bảo hiểm kinh doanh có điều kiện, phải được cấp phép và do Cục Quản lý, giám sát bảo hiểm thẩm tra hợp đồng. Tuy nhiên, không thể quy định một hợp đồng mẫu vì sẽ làm giảm sự linh hoạt của các công ty, nhất là các công ty nước ngoài. Phó Thủ tướng nhấn mạnh, mục tiêu tối thượng trong lần sửa đổi này là phải bảo đảm minh bạch, tránh lừa đảo hay trục lợi bảo hiểm và bảo vệ quyền lợi của người tham gia bảo hiểm.

Bảo vệ người tiêu dùng trong giao dịch thương mại điện tử

Thảo luận dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Thống kê, một số đại biểu nêu thực tế, hiện nay tại cấp xã chưa có nền tảng công nghệ và cơ sở dữ liệu quốc gia tốt, chưa cập nhật kịp thời, đồng bộ các số liệu, dữ liệu trên toàn quốc và khai thác chung. Hệ thống báo cáo, xử lý văn bản, thời hiệu báo cáo cũng chưa thống nhất để một báo cáo có thể sử dụng được cho tất cả các cơ quan, tổ chức, các bộ, ngành. Hầu như ngành nào cũng yêu cầu báo cáo cho ngành, lĩnh vực mà mình phụ trách, nhưng biểu mẫu, thời hiệu báo cáo không thống nhất đã dẫn đến việc xử lý những nội dung này rất tốn thời gian, ảnh hưởng đến công việc của cán bộ ở cơ sở và hiệu quả công vụ.

Các đại biểu đề nghị rà soát để bảo đảm mục tiêu giảm tải công việc, nhất là đối với cấp xã và giảm thủ tục hành chính trong công tác thống kê. Cơ quan soạn thảo nghiên cứu quy định đơn giản hóa tối đa các loại báo cáo, văn bản liên quan theo hướng đơn vị nào cần có thể khai thác thông tin từ cơ sở dữ liệu quốc gia, cơ sở dữ liệu bộ, ngành, địa phương; ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số mạnh mẽ rút ngắn thời gian khai thác dữ liệu thống kê; quy định cụ thể về phương thức, cơ chế phối hợp, kết nối, tích hợp, chia sẻ dữ liệu để bảo đảm dữ liệu thống kê quốc gia liên thông, thống nhất dùng chung.

Thảo luận về dự án Luật Thương mại điện tử, một số đại biểu nhấn mạnh tình trạng lộ lọt thông tin dẫn đến ngày càng nhiều người tiêu dùng bị lừa đảo khi đặt mua hàng trực tuyến. Do vậy, đề nghị quy định rõ ràng hơn về những khía cạnh của vấn đề này theo hướng đồng bộ, thống nhất với nội dung mang tính chất chung được điều chỉnh bởi Luật An toàn thông tin mạng, Luật An ninh mạng, Luật Quảng cáo, Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng và có điều chỉnh riêng bởi Luật Thương mại điện tử như: Làm rõ các điều kiện bảo mật thông tin, quyền kiểm tra hàng hóa, việc hoàn trả hàng và quyền khiếu nại khi hàng hóa không bảo đảm chất lượng, số lượng, chủng loại như cam kết…

Dự thảo quy định trách nhiệm của chủ quản nền tảng thương mại điện tử phải thực hiện biện pháp ngăn chặn, dừng phát trực tuyến theo thời gian thực, gỡ bỏ thông tin hiển thị, đường dẫn liên kết khi phát hiện nội dung livestream bán hàng có nội dung vi phạm pháp luật hoặc trái thuần phong mỹ tục. Theo đại biểu Đỗ Đức Hồng Hà (Đoàn thành phố Hà Nội), quy định này không khả thi vì đòi hỏi hệ thống trí tuệ nhân tạo phức tạp, vượt khả năng nguồn lực của nhiều doanh nghiệp. Do vậy, cần tăng cường cơ chế hậu kiểm, yêu cầu nền tảng tiếp nhận phản ánh và phải xử lý trong thời hạn sớm nhất các vi phạm.

Tuy nhiên, có đại biểu cho rằng việc kiểm soát hoạt động livestream bán hàng của chủ quản nền tảng là cần thiết, song cần đánh giá tác động về công nghệ, chi phí, hiệu quả… để có lộ trình khuyến khích, hỗ trợ họ triển khai.

Chiều qua, Quốc hội cũng thảo luận tại tổ về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giá.

Hoạt động thương mại điện tử không chỉ là giao dịch hàng hóa, dịch vụ thông thường mà còn gồm nhiều hoạt động khác. Tôi đề nghị điều chỉnh khái niệm về hoạt động này theo hướng bao quát cả các hoạt động có yếu tố thu thập, chia sẻ dữ liệu, trung gian quảng cáo, livestream, môi giới trên nền tảng điện tử… để khắc phục khoảng trống pháp lý hiện nay.

Đại biểu ĐẶNG THỊ BẢO TRINH (Đoàn Đà Nẵng)

Chúng tôi thường xuyên làm công tác nghiên cứu và pháp luật mà để đọc và hiểu hợp đồng bảo hiểm cũng rất khó. Vì vậy, luật sửa đổi phải làm rõ nguyên tắc có đóng, có hưởng và hưởng phải dễ dàng.

Đại biểu NGUYỄN THANH HẢI (Đoàn Thái Nguyên)

Nguồn: https://nhandan.vn/quy-dinh-chat-che-dieu-kien-phan-bo-von-oda-post920368.html