Ra mắt cuốn sách về “cha đẻ” của kinh tế học hiện đại Adam Smith

Phanbook vừa cho ra đời cuốn sách “Kỷ yếu 300 năm Adam Smith (1723-2023) - Người đặt nền tảng của kinh tế học phồn vinh” nhân dịp kỷ niệm 300 năm ngày sinh của “cha đẻ” kinh tế học hiện đại Adam Smith. Cuốn sách khắc họa chân dung và những đóng góp của một trong những cái tên lỗi lạc của nền kinh tế thế giới.

Bìa cuốn sách "Kỷ yếu 300 năm Adam Smith (1723-2023) - Người đặt nền tảng của kinh tế học phồn vinh". (Ảnh: LINH BẢO)

Vào ngày 16/12/2023, tại Thành phố Hồ Chí Minh, một số trí thức đã tổ chức hội thảo về Adam Smith với chủ đề "Kỷ niệm 300 năm Adam Smith: Những tư tưởng vượt thời gian của cha đẻ của kinh tế học".

Số đại biểu tham gia trong hai ngày đạt tới con số đáng ngạc nhiên: 200 đại biểu tham dự trực tiếp tại Trường đại học Văn Lang, và khoảng 400 lượt tham dự trực tuyến. Điều đó nói lên sự quan tâm rất lớn của cộng đồng về đề tài Adam Smith.

"Kỷ yếu 300 năm Adam Smith (1723-2023) - Người đặt nền tảng của kinh tế học phồn vinh" là kết quả của hơn 2 năm lao động miệt mài của nhóm thực hiện cuốn sách từ thành quả gặt hái được trong hội thảo cuối năm 2023. Và giờ đây Việt Nam có một quyển sách về Adam Smith mặc dù còn những thiếu sót không tránh khỏi, sẽ làm hài lòng, gây thú vị, và có thể truyền cảm hứng cho độc giả.

Các tư tưởng của ông được trình bày ở đây, mối liên hệ với kinh tế thế giới, và đặc biệt như một hệ quy chiếu để nhìn về Việt Nam. Adam Smith là ánh sáng của khai sáng, không có sự khô khan của lý tính, mà lại đầy ấm áp của tính nhân bản, điều mà ông đã dành trọn cho con người.

Công trình tập hợp bài viết của các chuyên gia trong và ngoài nước, đến từ nhiều lĩnh vực: kinh tế, văn hóa, ngôn ngữ, chính trị, chính sách công… Sách do Trần Quốc Hùng, Trần Văn Thọ, Nguyễn Xuân Xanh chủ biên, với sự cộng tác của Nguyễn Chí Hiếu, Nguyễn Minh Thọ. Ngoài ra, còn có sự tham gia của các tác giả Trần Lê Anh, Nguyễn Tú Anh, Lê Văn Cường, Huỳnh Thế Du, Vũ Minh Khương, Edmund Malesky, Emily Hamblin….

Bố cục cuốn sách gồm 4 phần chính: Phần 1 - Adam Smith: Con người và tư tưởng; Phần 2 - Adam Smith và thế giới; Phần 3 - Adam Smith nhìn từ Việt Nam; Phần 4 - Hội thảo kỷ niệm 300 năm Adam Smith.

Trong phần phụ lục, nhóm tác giả đã trích dịch 2 tác phẩm quan trọng nhất của ông - Sự phồn vinh của các quốc gia (The Wealth of Nations) (1776) và Lý thuyết về tình cảm đạo đức (The Theory of Moral Sentiments) (1759).

Trong kỷ yếu, một số khái niệm cốt lõi của Adam Smith được phân tích thấu đáo, như phân công lao động, chuyên môn hóa, bàn tay vô hình, sự vị kỷ/ ngã ái hay sự tha hóa của tình cảm đạo đức.

"Kỷ yếu 300 năm Adam Smith (1723-2023) - Người đặt nền tảng của kinh tế học phồn vinh" là tác phẩm về kinh tế đáng đọc.

Theo đó, sự phân công lao động và chuyên môn hóa sản xuất không chỉ giúp nền kinh tế phát triển, mà sự vị kỷ cá nhân trong lao động đã vô hình trung dẫn đến sự phân hóa xã hội, phân hóa giai cấp rõ rệt.

Tuy vậy, Adam Smith đã nhận ra những yếu tố này và phân tích chúng bằng thái độ điềm tĩnh, khách quan, không phán xét để từ đó thấy rằng, động lực cá nhân đã thôi thúc con người vươn lên trong lao động, đạt đến sự thịnh vượng (và ngược lại - tụt lại phía sau và trở nên nghèo khó) và đây là một nhu cầu chính yếu, chính đáng của con người chứ không phải ở một giống loài nào khác.

Ông đồng thời mổ xẻ rất sâu khái niệm bàn tay vô hình - yếu tố giúp cho sự phân công lao động được luân chuyển và tự điều tiết trong các mô hình xã hội, điều giúp một xã hội trở nên phồn vinh hay lạc hậu.

Ông cũng nhấn mạnh, phân công lao động và chuyên môn hóa đã trở thành động lực gia tăng năng suất và tạo ra sự thịnh vượng cho xã hội, còn bàn tay vô hình giúp điều hòa thị trường một cách hợp lý và biến tư lợi của các nhà sản xuất hay cung cấp dịch vụ trở thành phúc lợi cho công chúng.

Trong cuốn sách, Tiến sĩ Huỳnh Thế Du, Đại học Harvard, nhà nghiên cứu và giảng dạy về kinh tế học và chính sách công, cũng có bài viết đề cập về “bàn tay vô hình” và đổi mới ở Việt Nam.

Bài viết phân tích vai trò của "bàn tay vô hình” trong thời kỳ kinh tế kế hoạch và đổi mới ở Việt Nam. "Bàn tay vô hình” , theo Adam Smith, là mỗi cá nhân theo đuổi lợi ích riêng của mình trong điều kiện cạnh tranh tạo ra kết quả phân bổ nguồn lực tối ưu cho xã hội.

Trong thời kỳ kinh tế kế hoạch, cho dù không được công nhận, nhưng cơ chế thị trường đã làm nguồn lực của xã hội được phân bổ hiệu quả hơn. Từ khi đổi mới (1986) đến nay, "bàn tay vô hình” đã được phát huy và tạo ra những kết quả tích cực.

Qua cuốn sách, ta thấy rằng Smith không đơn thuần là một nhà lý thuyết kinh tế, mà còn là một triết gia có mối quan tâm sâu sắc về bản chất con người và những động lực xã hội với tầm nhìn đi trước hàng thế kỷ, khi các quan điểm mà ông đề cập vẫn được tiếp nhận, tranh luận, và ứng dụng trong quản lý và hoạch định các chính sách kinh tế ngày nay.

Với những góc nhìn đa chiều, khách quan, thấu đáo, quyển sách "Kỷ yếu 300 năm Adam Smith (1723-2023) - Người đặt nền tảng của kinh tế học phồn vinh" hứa hẹn sẽ là tác phẩm về kinh tế đáng đọc. Sự đa dạng điểm nhìn cũng như sự chuyên sâu trong lĩnh vực nghiên cứu của các tác giả hứa hẹn sẽ mang đến cho người đọc bức tranh đa chiều, toàn diện về cuộc đời, tư tưởng và những ảnh hưởng sâu rộng của Adam Smith.

LINH BẢO

Nguồn: https://nhandan.vn/ra-mat-cuon-sach-ve-cha-de-cua-kinh-te-hoc-hien-dai-adam-smith-post909488.html