Sớm khớp nối quy hoạch Đà Nẵng sau hợp nhất để hình thành cực tăng trưởng mới

Sau hợp nhất, TP. Đà Nẵng có diện tích gần 12.000km², trở thành thành phố trực thuộc Trung ương lớn nhất cả nước, với quy mô dân số hơn 3 triệu người.

Cùng với việc Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt quy hoạch thời kỳ 2021 – 2030, tầm nhìn đến năm 2050 cho Đà Nẵng và Quảng Nam, yêu cầu đặt ra hiện nay là sớm khớp nối, thống nhất quy hoạch không gian đô thị để hình thành các cực tăng trưởng mới, phát triển bền vững, đồng bộ và có bản sắc.

Hướng Nam – dư địa lớn cho phát triển

Theo quy hoạch tổng thể, TP. Đà Nẵng được định hướng phát triển theo 3 vùng đô thị đặc trưng và vùng sinh thái gồm 12 phân khu. Trong đó, khu vực trung tâm hướng tới mô hình đô thị nén, giảm mật độ xây dựng và bổ sung tiện ích đô thị, kiểm soát hành lang ven biển, thích ứng biến đổi khí hậu và nước biển dâng. Tuy nhiên, thực tế cho thấy khu vực trung tâm hiện đang chịu áp lực dân số, hạ tầng và dịch vụ công cộng rất lớn.

Tuyến đường Võ Chí Công, cánh cửa cho phát triển khu vực phía Đông thành phố.

Tại vùng lõi cũ, khu vực các phường Hải Châu, Hòa Cường, Thanh Khê, An Hải – mật độ dân số trung bình dao động từ 7.000 đến hơn 25.000 người/km². Riêng phường Thanh Khê đạt mức cao nhất với 25.400 người/km², trong khi phường Hải Châu khoảng 17.300 người/km².

Việc dân cư tập trung dày đặc trong không gian hẹp dẫn đến hàng loạt hệ lụy: thiếu không gian xanh, ô nhiễm môi trường, tắc nghẽn giao thông, nguy cơ cháy nổ và quá tải hạ tầng kỹ thuật.

Vì vậy, Đà Nẵng cần sớm tái cấu trúc không gian đô thị, phát triển các cực tăng trưởng mới nhằm giảm tải cho vùng lõi, đồng thời tạo dư địa phát triển cho giai đoạn dài hạn.

Trong bức tranh phát triển đô thị mở rộng, hướng Nam trải dài từ Điện Bàn đến Núi Thành được xem là lựa chọn khả thi và bền vững nhất. Khu vực này có quỹ đất rộng, địa chất ổn định, mật độ dân cư thấp, thuận lợi cho công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng và xây dựng các khu đô thị mới, khu công nghiệp, khu công nghệ cao cũng như các dự án du lịch dọc tuyến Võ Chí Công.

Đây là lợi thế hiếm có để hình thành “đại đô thị phía Nam”, bổ sung và chia sẻ chức năng với vùng lõi trung tâm. Thực tế, vùng Nam Đà Nẵng – Bắc Quảng Nam đã xuất hiện nhiều dự án lớn như khu đô thị Điện Nam, Điện Ngọc, khu công nghiệp Tam Hiệp, Tam Thăng, cùng chuỗi khu nghỉ dưỡng ven biển kéo dài đến Hội An.

Tuy nhiên, sự phát triển còn manh mún, thiếu tính kết nối và chưa được định hướng bởi một quy hoạch tổng thể chung. Việc khớp nối quy hoạch Đà Nẵng – Quảng Nam sẽ giúp hình thành hành lang đô thị công nghiệp, du lịch liên hoàn, tạo sức bật mới cho toàn vùng.

Vùng Nam còn sở hữu hệ thống hạ tầng kết nối thuận lợi với các tuyến cao tốc Đà Nẵng – Quảng Ngãi, quốc lộ 40B, 14E, 14G cùng tuyến đường ven biển tạo mạng lưới giao thông liên hoàn.

Khu vực này tiếp giáp trực tiếp Khu kinh tế mở Chu Lai, trung tâm công nghiệp, logistics, dịch vụ cấp quốc gia, nơi hội tụ cảng biển, chuỗi cung ứng ô tô Trường Hải và các dự án hạ tầng chiến lược khác.

Đồng thời, khu vực này có lợi thế về cảnh quan tự nhiên với bờ biển dài, sông suối, núi đồi xen kẽ, giàu tiềm năng phát triển du lịch sinh thái và đô thị xanh.

Nếu được kết nối hiệu quả với phố cổ Hội An, thánh địa Mỹ Sơn và chuỗi làng nghề truyền thống, vùng Nam có thể trở thành “tam giác vàng” về văn hóa, du lịch, đô thị hiện đại của miền Trung.

Phát triển đô thị về hướng Nam không chỉ là chiến lược giãn dân, mà còn mở ra hành lang kinh tế đô thị mới, kết nối từ Đà Nẵng đến Chu Lai – Quảng Ngãi, gắn với Tây Nguyên và hành lang kinh tế Đông – Tây. Đây là hướng phát triển tất yếu của một đô thị động lực khu vực miền Trung, Tây Nguyên.

Giải pháp chiến lược hiện thực hóa quy hoạch thống nhất

Để phát huy lợi thế sau hợp nhất, Đà Nẵng cần tập trung rà soát, điều chỉnh và xây dựng quy hoạch thống nhất cho toàn thành phố, bảo đảm tính liên kết vùng và tầm nhìn dài hạn.

Quỹ đất rộng lớn xã Thăng An, TP. Đà Nẵng (trước đây là xã Bình Dương, Quảng Nam cũ)

Việc mời gọi các chuyên gia, nhà tư vấn quốc tế tham gia nghiên cứu, đề xuất mô hình phát triển phù hợp là cần thiết để tạo nền tảng cho đô thị có bản sắc riêng, năng động, hiện đại và đáng sống bậc nhất khu vực.

Song song với đó là phát triển hạ tầng động lực. Cần đầu tư nâng cấp sân bay Chu Lai đạt tiêu chuẩn quốc tế 4F để chia sẻ lưu lượng với sân bay Đà Nẵng; đồng thời, quy hoạch hệ thống cảng biển Chu Lai, Kỳ Hà, Trường Hải trở thành trung tâm logistics, trung chuyển hàng hóa chiến lược của vùng.

Việc nghiên cứu tuyến đường sắt đô thị Chu Lai – Hội An – Đà Nẵng cũng rất cần được triển khai, không chỉ nhằm giải quyết giao thông mà còn mở rộng không gian phát triển du lịch, công nghiệp ven biển.

Một hướng đi khác là hình thành cực tài chính, thương mại mới ở phía Nam, từng bước dịch chuyển một số hoạt động kinh tế ra khỏi vùng lõi. Trung tâm tài chính, khu thương mại tự do có thể gắn với Chu Lai và khu công nghiệp Trường Hải, hình thành chuỗi dịch vụ bền vững, giảm áp lực cho khu vực trung tâm.

Nhiều thành phố lớn như Seoul mở rộng về Incheon hay Tokyo phát triển mạnh ở Yokohama là minh chứng rõ ràng cho hiệu quả của hướng phát triển này.

Đà Nẵng cũng cần đẩy mạnh liên kết giữa đô thị – giáo dục – công nghiệp. Việc di dời và hoàn thiện Làng Đại học Đà Nẵng về khu vực giao thoa Điện Bàn – Hòa Quý, kết nối với khu phức hợp ô tô Chu Lai, sẽ hình thành hệ sinh thái đào tạo, nghiên cứu, sản xuất, tạo nguồn nhân lực chất lượng cao trong lĩnh vực cơ khí, công nghệ và tự động hóa.

Cùng với đó, thành phố cần tháo gỡ vướng mắc cho các dự án nhà ở, khu dân cư, khu đô thị nằm ngoài khu kinh tế và khu công nghiệp để sớm tạo nền tảng thu hút đầu tư và phát triển đô thị mới.

Bên cạnh phát triển hạ tầng và kinh tế, yếu tố an sinh xã hội cũng cần được đặt lên hàng đầu. Các công sở dôi dư sau sắp xếp có thể được chuyển đổi thành nhà ở xã hội, nhà ở công nhân, vừa tiết kiệm chi phí, vừa bảo đảm tính nhân văn trong phát triển đô thị.

Song song đó, thành phố cần chú trọng quy hoạch không gian xanh, công viên, nhà văn hóa, trường học, trạm y tế, giúp cư dân mới ổn định cuộc sống và gắn bó lâu dài.

Đặc biệt, cần đẩy mạnh ứng dụng công nghệ trong quản lý đô thị thông minh: từ giao thông, chiếu sáng, thoát nước đến xử lý rác thải, nhằm nâng cao hiệu quả vận hành và chất lượng sống cho người dân. Vùng đô thị mới phía Nam có lợi thế khi được quy hoạch từ đầu, tránh được những bất cập của khu vực trung tâm vốn đã quá tải.

Kéo giãn đô thị về phía Nam không chỉ là yêu cầu cấp thiết để giảm tải áp lực hạ tầng, mà còn là tầm nhìn chiến lược mở ra một “đô thị mở” năng động, kết nối, hài hòa giữa công nghiệp, dịch vụ, du lịch, giáo dục.

Khi quy hoạch được khớp nối đồng bộ, dải đất miền Trung từ Đà Nẵng đến Chu Lai sẽ không chỉ là vùng phát triển mới, mà còn là cực tăng trưởng quan trọng trong chiến lược phát triển quốc gia, nơi hội tụ tinh thần sáng tạo, bản sắc và khát vọng vươn lên của thành phố biển năng động nhất Việt Nam.

Nguồn: https://daibieunhandan.vn/som-khop-noi-quy-hoach-da-nang-sau-hop-nhat-de-hinh-thanh-cuc-tang-truong-moi-10389688.html