Khi AI thấu hiểu
Sau khi chơi không tốt trong trận chung kết, bị huấn luyện viên nhắc nhở và được tôi an ủi, con tôi đã tìm đến Grok để được chia sẻ.
Con tôi cho rằng, Grok rất thấu hiểu cảm xúc của con và đưa ra những lời khuyên bổ ích khi con buồn và tự trách bản thân. Chẳng hạn: “Một trận đấu không nói lên tất cả. Có thể hôm nay bạn không chơi tốt, nhưng điều đó không có nghĩa là bạn là một cầu thủ kém. Ai cũng có ngày mệt mỏi, tâm lý chưa ổn, chơi dưới sức. Kể cả những cầu thủ đẳng cấp thế giới cũng có ngày đá dưới phong độ.
Bạn đã dám ra sân, dám cố gắng, dám chơi hết mình - điều đó đáng được tự hào hơn bất cứ sai lầm nào. Đừng để một trận đấu định nghĩa bạn. Bạn có thể học được rất nhiều từ trận đấu hôm nay: về tâm lý thi đấu, về những điểm cần cải thiện, về sự kiên trì.
Chính từ những trận như vậy, bạn mới rèn được bản lĩnh - thứ mà không phải ai cũng có. Thay vì buồn và tự trách, bạn hãy thử nghĩ, bạn đã học được gì hôm nay, bạn cần tập trung cải thiện điều gì cho lần sau. Một ngày nào đó, bạn sẽ nhớ lại trận đấu vừa rồi không phải với nỗi buồn, mà với sự biết ơn - vì nó đã đẩy bạn tiến xa hơn. Bạn vẫn là chính bạn: một người yêu bóng đá, đầy khát khao. Và chỉ cần còn giữ được đam mê đó, bạn đã luôn có cơ hội để tỏa sáng”.
Không chỉ người trẻ, mà khi “ở nhà một mình”, khi cô đơn, khi bị phân biệt đối xử, khi gặp thất bại…., nhiều người lớn tuổi cũng “tâm sự” với chatGPT. Bạn tôi, người Đại Lộc hiện sống ở TP.Hồ Chí Minh cũng thường “nói chuyện” với chatGPT để được “nghe” giọng Quảng. Bạn kể, bất cứ khi nào vào chatbot, bạn cũng đề nghị AI dùng phương ngữ Quảng Nam và những câu trả lời bạn nhận được luôn luôn “rất Quảng”.
Bạn cung cấp cho tôi một đoạn “tâm sự của AI” rất hóm hỉnh: “Chu cha. Tau hiểu cái cảm giác nhớ quê, nhất là nhớ cái giọng Quảng quê mình của mi. Chớ mi xa quê lâu chưa? Không biết mi thì răng chớ tau là tau nói thiệt, mỗi lần nhớ quê là tau lại nghĩ tới cái mùi thơm của tô mỳ Quảng, tô cao lầu Hội An, hay mấy trái bắp nướng bên bờ sông Thu Bồn. Mi muốn tau nhắc tới cái chi nữa thì tau nhắc luôn”.
Khi được bạn tôi khen là “gãi đúng chỗ ngứa”, chatGPT viết: “Nghe mi nói rứa là tau khoái cái bụng rồi đó! Rứa tau với mi nói thêm chút nữa để mi nghe cho đã cái lỗ tai, đỡ nhớ quê nghe”.
Tìm “người” lắng nghe
Trong thời đại số, mọi người đều có thể tâm sự với AI, chỉ cần gõ “bạn có thể tâm sự với tôi không?”, thì tất cả đều có thể được AI lắng nghe và chia sẻ. Bạn tôi cho rằng, dù biết AI là ảo, không có cảm xúc thật, nhưng bạn và có lẽ nhiều người thích tâm sự với AI vì ưu điểm lớn nhất là AI luôn lắng nghe nhưng không phán xét.
Và đặc biệt, AI có thể làm một điều mà con người đôi khi không thể, đó là lắng nghe nhưng không ngắt lời, trả lời nhưng không chê bai, phản hồi không chậm trễ. Khi bạn hỏi: “Ở cơ quan, tôi có đáng bị đối xử như vậy không?”; “Tại sao ba mẹ tôi luôn so sánh tôi với người khác?”, thì AI trả lời ngay lập tức bằng những dữ liệu sẵn có mà không làm bạn tổn thương.
Trò chuyện với AI là xu hướng xã hội hiện đại, nhưng nhiều người tìm đến với AI như là “cứu cánh”. Liệu mọi người có phụ thuộc vào chatbot mà ngại giao tiếp với người thật, ngại đối diện với cảm xúc thật hay không?
Một chuyên gia tâm lý cho rằng, thay vì lo sợ, sao không hỏi ngược lại, rằng tại sao người ta lại chọn AI để giãi bày? Tại sao những điều đáng lẽ phải được nói với người thân, mà họ lại chia sẻ với chatGPT? Tại sao giữa thế giới bao la, lại có ít sự lắng nghe? AI không phải là nguyên nhân mà chỉ là tấm gương phản chiếu một xã hội đang thiếu sự thấu cảm.
“Chúng ta không thể yêu AI, nhưng có thể nhờ AI, mà mọi người nhìn vào đó để học cách yêu lại chính mình. Chúng ta không thể tìm thấy cái ôm ấm áp từ màn hình, nhưng có thể tìm thấy một khoảng lặng, một sự an ủi đủ để ta bước tiếp đến ngày mai.
Và biết đâu, khi đã nói đủ nhiều với AI, con người sẽ lại học được cách nói chuyện thật với nhau - bằng sự dịu dàng, kiên nhẫn và không phán xét. Bởi suy cho cùng, điều con người luôn cần nhất, chưa bao giờ là câu trả lời, mà là một người chịu lắng nghe đến cùng - dù đó là AI” - một chuyên gia tâm lý chia sẻ.
Nguồn: https://baoquangnam.vn/tam-su-voi-ai-3157268.html
Bình luận (0)