Thanh Hóa: 5 năm một hành trình khát vọng (Bài 2) - Khai mở từ tầm nhìn chiến lược

(Baothanhhoa.vn) - Năm 2023, Thanh Hóa là địa phương thứ 4 trong cả nước được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt quy hoạch tỉnh thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2045. Không chỉ là “bản đồ” định hướng phát triển, đây còn được coi là “kim chỉ nam” quan trọng, định hình tương lai phát triển của tỉnh. Từ tầm nhìn chiến lược đến hành động cụ thể, Thanh Hóa đang dần khai mở không gian phát triển mới, khẳng định vị thế một trong những trung tâm công nghiệp nặng, nông nghiệp giá trị gia tăng cao và dịch vụ lớn của khu vực và cả nước.

Nhà máy sản xuất, gia công lắp đặt bộ dây điện do Công ty TNHH BOB Thanh Hóa làm chủ đầu tư đưa sản phẩm ra thị trường từ đầu năm 2025. Ảnh: Tùng Lâm

Phát huy vị trí chiến lược đặc biệt quan trọng cùng tiềm năng, lợi thế khác biệt, Thanh Hóa đang nỗ lực phát triển kinh tế - xã hội nhanh, bền vững và hài hòa giữa các vùng, miền, quy hoạch tỉnh thời kỳ 2021-2030 đặt ra những mục tiêu “tham vọng”: tăng trưởng GRDP bình quân đạt từ 10,1%/năm; GRDP bình quân đầu người đến năm 2025 khoảng 4.200 USD; tổng vốn đầu tư toàn xã hội giai đoạn 2021-2025 đạt 750.000 tỷ đồng; kim ngạch xuất khẩu 8 tỷ USD vào năm 2025 và 15 tỷ USD vào năm 2030...

Để hiện thực hóa mục tiêu, cả hệ thống chính trị, cộng đồng doanh nghiệp và Nhân dân trong tỉnh đã đồng lòng, xác định rõ nguồn lực và giải pháp. Các trụ cột tăng trưởng được quan tâm tạo điều kiện, khuyến khích phát triển; công nghiệp chế biến, chế tạo tăng trưởng bình quân hằng năm đạt 15,3%, trong đó có một số sản phẩm sản lượng dẫn đầu cả nước như: lọc hóa dầu, thép, xi măng. Đã hình thành được một số vùng, mô hình sản xuất nông nghiệp tập trung, quy mô lớn, công nghệ cao, theo chuỗi giá trị. Các sản phẩm chăn nuôi chủ lực, sản phẩm có lợi thế phát triển mạnh. Du lịch có bước phát triển đột phá, tạo tiền đề để trở thành ngành kinh tế mũi nhọn.

Tỉnh xác định và đã ưu tiên thu hút đầu tư vào các lĩnh vực then chốt. Công nghiệp tập trung vào sau lọc hóa dầu, luyện kim, cơ khí chế tạo, năng lượng, linh kiện điện tử, thiết bị y tế, dược phẩm, vật liệu xây dựng, dệt may, giày da. Nông nghiệp hướng tới chăn nuôi công nghiệp gắn với chế biến, nông nghiệp công nghệ cao và sản xuất thực phẩm sạch theo chuỗi, cùng chế biến lâm sản xuất khẩu, thức ăn chăn nuôi. Dịch vụ ưu tiên du lịch, khách sạn nghỉ dưỡng, phát triển phần mềm, công nghệ số, logistics tại các vùng kinh tế trọng điểm. Hạ tầng tập trung vào đầu tư khu, cụm công nghiệp, cảng biển, công nghệ thông tin và chuyển đổi số. Với quyết tâm cải cách thủ tục, giải phóng mặt bằng nhanh, nhiều dự án lớn đã sớm triển khai và đi vào hoạt động, góp phần định hình diện mạo phát triển mới cho tỉnh.

Nổi bật trong số các dự án đi vào hoạt động là Nhà máy Cơ khí công nghệ cao Nghi Sơn của Công ty CP Cơ khí chế tạo Đại Dũng Nghi Sơn. Chỉ sau chưa đầy một năm kể từ khi được chấp thuận chủ trương và cấp phép xây dựng, tháng 3/2025 nhà máy đã chính thức vận hành thương mại. Giai đoạn 1 triển khai trên diện tích hơn 10ha, vốn đầu tư hơn 900 tỷ đồng, công suất 50.000 tấn sản phẩm/năm, được trang bị dây chuyền hiện đại, áp dụng công nghệ 4.0, robot tự động và sử dụng năng lượng sạch, đáp ứng chuẩn vàng công trình xanh (LEED Gold). Sản phẩm của nhà máy đã sẵn sàng xuất khẩu sang nhiều thị trường khó tính như Mỹ, EU, Nhật Bản, Úc, Trung Đông.

Ông Trịnh Văn Kỷ, quản lý sản xuất nhà máy, cho biết: “Nhờ sự mời gọi và tạo điều kiện thuận lợi của tỉnh, đặc biệt là việc bố trí mặt bằng nhanh chóng, dự án đã được triển khai đúng tiến độ. Trong quá trình thi công, mọi khó khăn đều được chính quyền địa phương kịp thời tháo gỡ. Chúng tôi đang tiếp tục triển khai giai đoạn 2 để mở rộng quy mô sản xuất và cơ cấu sản phẩm, góp phần nâng tầm thương hiệu cơ khí Thanh Hóa”.

Trên lĩnh vực dịch vụ - thương mại, điểm nhấn đáng chú ý là việc khởi công Trung tâm Thương mại AEON MALL Thanh Hóa vào cuối năm 2024. Với tổng vốn đầu tư khoảng 4.157 tỷ đồng, đây là dự án có quy mô sử dụng đất lớn nhất của AEON MALL tại Việt Nam thời điểm hiện tại. Công trình được kỳ vọng không chỉ kiến tạo không gian dịch vụ thương mại hiện đại, đẳng cấp cho Thanh Hóa, mà còn mở thêm “cánh cửa” để sản phẩm địa phương vươn tới thị trường Nhật Bản và nhiều quốc gia trong chuỗi bán lẻ toàn cầu của AEON MALL. Sự xuất hiện của AEON MALL không chỉ mang ý nghĩa mở rộng thị trường tiêu dùng, nâng cao chất lượng dịch vụ, mà còn góp phần thúc đẩy chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng dịch vụ - thương mại, gia tăng sức hút đầu tư và khẳng định vai trò của Thanh Hóa như một cực tăng trưởng mới ở khu vực Bắc Trung bộ.

Ông Tetsuyuki Nakagawa, Tổng Giám đốc Công ty TNHH AEON MALL Việt Nam, khẳng định: “Thanh Hóa là một tỉnh đông dân và đang phát triển mạnh mẽ. Chúng tôi mong muốn và sẽ biến nơi này trở thành điểm đến không thể thiếu của người dân Thanh Hóa cũng như du khách trong nước và quốc tế”.

Cùng với việc xác định rõ định hướng ngành, quy hoạch tỉnh đã cụ thể hóa không gian lãnh thổ với 4 trung tâm động lực và 5 hành lang kinh tế. Nghi Sơn trở thành cực tăng trưởng phía Nam, gắn với công nghiệp nặng và cảng biển; khu vực TP Thanh Hóa - Sầm Sơn (cũ) phát triển dịch vụ chất lượng cao, du lịch biển - văn hóa; Lam Sơn - Sao Vàng hình thành nông nghiệp công nghệ cao, đô thị mới gắn với sân bay Thọ Xuân; khu vực Bỉm Sơn - Thạch Thành tập trung công nghiệp và dịch vụ. Các hành lang kinh tế ven biển, Bắc - Nam, Nghi Sơn - Na Mèo... giữ vai trò “xương sống” mở rộng không gian phát triển; đặc biệt tuyến Nghi Sơn - Na Mèo với lợi thế kết nối cảng biển - hàng không - quốc lộ, mở ra dư địa lớn cho công nghiệp, logistics và hợp tác quốc tế.

Thành quả bước đầu đã rõ. Giai đoạn 2021-2025, tốc độ tăng giá trị sản xuất bình quân của các huyện, thị xã, thành phố cũ thuộc 4 trung tâm động lực đạt 13,63%, cao hơn mức bình quân toàn tỉnh; đến năm 2025, giá trị sản xuất tại các trung tâm chiếm hơn 67% toàn tỉnh. Khu Kinh tế Nghi Sơn và các khu công nghiệp tiếp tục trở thành điểm đến hấp dẫn của dòng vốn đầu tư, với 179 dự án được chấp thuận (trong đó có 41 dự án FDI), tổng vốn đăng ký hơn 104.000 tỷ đồng và 613 triệu USD. Khu vực này cũng đóng góp quan trọng cho ngân sách, với tổng thu ước đạt trên 123.000 tỷ đồng mỗi năm, chiếm hơn 52% tổng thu ngân sách toàn tỉnh.

Hành lang kinh tế Nghi Sơn - Na Mèo đang từng bước khẳng định vai trò trục phát triển chiến lược của Thanh Hóa. Tuyến kết nối từ Khu Kinh tế Nghi Sơn đến sân bay Thọ Xuân đã được đầu tư, hình thành tuyến đường liên kết trực tiếp trung tâm công nghiệp- cảng biển với đầu mối hàng không, đồng thời mở rộng kết nối với Quốc lộ 1A và các tuyến huyết mạch 45, 47, 15, 217. Không chỉ tạo thuận lợi cho vận chuyển hàng hóa, tuyến hành lang này còn mở ra dư địa phát triển công nghiệp, dịch vụ, logistics và nông nghiệp công nghệ cao trên quỹ đất rộng lớn.

Theo Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Nguyễn Văn Thi, Thanh Hóa định hướng xây dựng hành lang Nghi Sơn - Na Mèo thành trục động lực tăng trưởng mới, gắn với khai thác tiềm năng du lịch, với nhiều di tích lịch sử, giá trị văn hóa đặc sắc. Đặc biệt, Cửa khẩu quốc tế Na Mèo được xác định là điểm kết nối chiến lược giữa Việt Nam và Lào, dù hiện nay lượng hàng hóa chưa quá lớn, nhưng hàng hóa trao đổi khá phong phú, góp phần thúc đẩy giao thương và hợp tác quốc tế. Với định hướng đầu tư phát triển hạ tầng và các khu công nghiệp hiện đại, Thanh Hóa đang hiện thực hóa mục tiêu biến Nghi Sơn - Na Mèo thành động lực kinh tế quan trọng của Bắc Trung bộ.

Giai đoạn 2026-2030, Thanh Hóa xác định tiếp tục thu hút các lĩnh vực ưu tiên như hóa chất, năng lượng, luyện kim, điện tử, thiết bị y tế, dược phẩm; phát triển nông nghiệp công nghệ cao, chế biến nông- lâm sản xuất khẩu; đẩy mạnh dịch vụ du lịch biển, sinh thái, logistics, thương mại số; đầu tư hạ tầng cảng biển, sân bay, khu công nghiệp, đô thị thông minh. Song hành với đó, là quyết tâm cải thiện môi trường đầu tư, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, thúc đẩy chuyển đổi số, qua đó củng cố vị thế cực tăng trưởng phía Bắc, lan tỏa phát triển đến khu vực và cả nước.

Tùng Lâm

Bài 3: Dự án trọng điểm - khơi nguồn sức bật mới

Nguồn: https://baothanhhoa.vn/thanh-hoa-5-nam-mot-hanh-trinh-khat-vong-bai-2-khai-mo-tu-tam-nhin-chien-luoc-260688.htm