Tích hợp đa nền tảng trong hoạt động xúc tiến thương mại

Theo báo cáo “Xúc tiến thương mại giai đoạn 2021-2025 và một số định hướng chiến lược, kế hoạch xúc tiến thương mại giai đoạn 2026-2030” do Cục Xúc tiến thương mại (XTTM), Bộ Công Thương, vừa công bố, XTTM trong bối cảnh mới cần thích ứng nhanh với sự thay đổi của môi trường kinh doanh toàn cầu, phát triển bền vững, chuyển đổi số và tham gia sâu vào chuỗi giá trị quốc tế. Do đó, hoạt động XTTM cần cấp thiết chuyển dịch từ mô hình truyền thống sang tích hợp, đa nền tảng. Đây chính là động lực quan trọng để Việt Nam nâng cao vị thế thương mại quốc tế và khẳng định thương hiệu quốc gia trong kỷ nguyên phát triển mới.

Hoạt động quảng bá sản phẩm tại hội nghị ngành Công Thương 5 thành phố trực thuộc Trung ương lần thứ VII - năm 2024 tổ chức tại TP Cần Thơ.

Vai trò trụ cột

Trong giai đoạn 2021-2025, Cục XTTM đã tích cực đảm nhiệm hiệu quả vai trò trụ cột của cơ quan đầu mối quốc gia cho toàn bộ mạng lưới XTTM của Việt Nam. Với vai trò đầu mối điều phối, Cục XTTM đã tích cực chủ trì, phối hợp với các đơn vị thực hiện hàng trăm sự kiện XTTM đa dạng mỗi năm, cũng như cung cấp các dịch vụ nền tảng, thông tin thị trường và tổ chức các khóa đào tạo, tập huấn nâng cao năng lực XTTM cho đội ngũ công chức, cán bộ thực hiện công tác XTTM và doanh nghiệp. Đặc biệt, Cục XTTM đã thể hiện được tầm nhìn chiến lược khi chủ động xây dựng Khung phát triển cho chuyển đổi số (Quyết định 1968/2021/QĐ-TTg) để phát triển các hình thức XTTM hiện đại như XTTM trên nền tảng số và XTTM xanh, nhằm giúp doanh nghiệp thích ứng với các xu hướng mới của thương mại toàn cầu.

Trong năm 2024, hoạt động hợp tác quốc tế được Cục XTTM triển khai tích cực nhằm đẩy mạnh hợp tác, thiết lập và thúc đẩy quan hệ với các tổ chức XTTM quốc tế, các cơ quan XTTM nước ngoài làm nền tảng cho việc thúc đẩy thương mại giữa Việt Nam với các nước đối tác, hỗ trợ doanh nghiệp Việt Nam tìm kiếm đối tác, thâm nhập, mở rộng thị trường... Công tác quảng bá, phát triển thương hiệu quốc gia, thương hiệu sản phẩm mang chỉ dẫn địa lý cho sản phẩm xuất khẩu tiềm năng của Việt Nam được Cục XTTM triển khai với nhiều hoạt động cụ thể trong khuôn khổ Chương trình Thương hiệu quốc gia Việt Nam và Chương trình hỗ trợ đăng ký bảo hộ nhãn hiệu, chỉ dẫn địa lý cho các sản phẩm xuất khẩu tiềm năng của Việt Nam ở nước ngoài. Bên cạnh đó, Cục XTTM còn chú trọng đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin và chuyển đổi số trong công tác XTTM; tổ chức các hoạt động nâng cao năng lực XTTM trên nền tảng số cho các địa phương, doanh nghiệp, hợp tác xã; hỗ trợ quảng bá, giới thiệu sản phẩm trên nền tảng thương mại điện tử...

Tại TP Cần Thơ, công tác XTTM cũng được triển khai đa dạng, linh hoạt, hỗ trợ có hiệu quả cho doanh nghiệp, ngành hàng trong việc kết nối cung - cầu trên thị trường trong nước; phát huy những thị trường hiện có, đồng thời khai thác, mở rộng tìm kiếm thêm thị trường mới. Ngoài các hoạt động kết nối giao thương trực tiếp, Trung tâm Xúc tiến Đầu tư - Thương mại và Hội chợ Triển lãm Cần Thơ (Trung tâm) còn kết nối giao thương thông qua việc hỗ trợ doanh nghiệp ứng dụng các nền tảng số, đặc biệt là những nền tảng lớn, uy tín, có hiệu ứng cao trong kết nối thị trường, đối tác như Alibaba, TikTok...

Trung tâm còn chú trọng kịp thời cung cấp thông tin cho các doanh nghiệp về chính sách, quy định, xu hướng, nhu cầu và cơ hội thị trường, ngành hàng thông qua đa dạng hình thức như tham dự và mời doanh nghiệp tham dự chuỗi hội nghị giao ban XTTM với hệ thống Thương vụ Việt Nam ở nước ngoài định kỳ hằng tháng; cung cấp thông tin thời sự cập nhật về tình hình thị trường nước ngoài, những khuyến nghị trong công tác XTTM mà các cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp cần lưu tâm. Đồng thời, Trung tâm còn mời doanh nghiệp tham gia các phiên tư vấn thị trường xuất khẩu do Cục XTTM tổ chức; tham dự các sự kiện, hội nghị, hội thảo, đào tạo, tập huấn về XTTM, giới thiệu cơ hội thị trường xuất khẩu từ nhiều thị trường lớn, nhỏ của Việt Nam, trong đó chú trọng những thị trường có FTA với Việt Nam để các doanh nghiệp nhanh chóng tận dụng các ưu đãi từ những FTA trong việc mở rộng thị trường, tìm kiếm đối tác.

Thay đổi để thích ứng

Giai đoạn 2021-2025, kim ngạch xuất khẩu Việt Nam tăng trưởng trung bình 10,5%/năm, đạt hơn 370 tỉ USD vào năm 2024. Các hoạt động như hội chợ triển lãm, đoàn giao thương và hỗ trợ thông tin thị trường đã hỗ trợ hàng ngàn doanh nghiệp, đặc biệt trong bối cảnh đại dịch COVID-19. Tuy nhiên, báo cáo “Xúc tiến thương mại giai đoạn 2021-2025 và một số định hướng chiến lược, kế hoạch xúc tiến thương mại giai đoạn 2026-2030” chỉ ra nhiều hạn chế của mô hình truyền thống, chủ yếu tập trung vào các hình thức trực tiếp như hội chợ, hội thảo, dẫn đến hiệu quả chưa cao và thiếu linh hoạt.

Theo bộ chỉ số TPCI (Trade Promotion Capacity Index) đánh giá 52 hiệp hội và trung tâm XTTM năm 2024, điểm trung bình về chuyển đổi số chỉ đạt 42%, thấp nhất trong 6 trụ cột năng lực. Hầu hết các đơn vị mới dừng ở mức “kế hoạch trên giấy”, thiếu ứng dụng phần mềm chuyên sâu (25%) và tỷ lệ hỗ trợ doanh nghiệp tham gia hoạt động số (36%). Quản lý dữ liệu cũng yếu kém, với điểm trung bình 46%, dẫn đến tình trạng thiếu cơ sở dữ liệu quốc gia thống nhất, khiến thông tin thị trường phân mảnh và chậm cập nhật. Nguồn nhân lực hạn chế về kỹ năng số, ngoại ngữ và am hiểu thị trường quốc tế (điểm 59,6%) càng làm trầm trọng hóa vấn đề.

Báo cáo cũng cho rằng, ở một số hiệp hội, ngành hàng cũng bộc lộ nhiều hạn chế như năng lực không đồng đều, phụ thuộc lớn vào cá nhân lãnh đạo và quy mô ngành hàng, phổ biến là tình trạng thiếu kinh phí và thiếu cán bộ chuyên trách; phương thức hoạt động chậm đổi mới, chủ yếu tập trung vào các hoạt động truyền thống như hội chợ, triển lãm. Bên cạnh đó, hầu như chưa có hiệp hội nào chủ động xây dựng cơ sở dữ liệu ngành hàng và thị trường, trong khi đây là yêu cầu lớn từ các đầu mối quốc tế; liên kết giữa các hiệp hội với nhau và với các trung tâm XTTM địa phương còn lỏng lẻo.

Tại các Thương vụ, hạn chế là thiếu nhân lực, kinh phí, cơ sở dữ liệu chung, phối hợp hai chiều chưa hiệu quả. Từ phía doanh nghiệp còn tâm lý ngại thay đổi, thiếu đầu tư vào XTTM số, còn nhiều bất cập về năng lực nội tại trong nghiên cứu phát triển, sản xuất, chuyển đổi xanh, cũng như tìm hiểu thông tin thị trường và tham gia XTTM. Trong khi đó, cơ chế chính sách lạc hậu, chưa theo kịp xu hướng, gây khó khăn trong triển khai…

Theo các chuyên gia, những hạn chế này không chỉ làm giảm hiệu quả XTTM, mà còn cản trở doanh nghiệp Việt Nam tham gia sâu vào chuỗi giá trị toàn cầu. Sự chuyển dịch từ XTTM truyền thống sang tích hợp, đa nền tảng là tất yếu để Việt Nam duy trì đà tăng trưởng xuất khẩu trong bối cảnh mới. Cách mạng công nghiệp 4.0 khiến các hoạt động XTTM truyền thống trở nên lỗi thời, trong khi các nền tảng số như hội chợ ảo, công nghệ thực tế ảo và phân tích dữ liệu AI giúp tối ưu hóa tiếp cận khách hàng, giảm chi phí và tăng tính cá nhân hóa.

Báo cáo XTTM giai đoạn 2021-2025 đã đề xuất kế hoạch XTTM giai đoạn 2026-2030 với ngân sách dự kiến hơn 1.000 tỉ đồng, tập trung 5 lĩnh vực chính:

Thứ nhất, XTTM theo nhóm ngành ưu tiên như điện tử, dệt may - da giày, thực phẩm, gỗ, công nghệ thông tin, logistics và hàng hóa môi trường;

Thứ hai, hỗ trợ đa dạng hóa thị trường, với trọng tâm thị trường châu Phi, Mỹ Latinh và Halal, qua thông tin chuyên sâu và kết nối người mua;

Thứ ba, phát triển mạng lưới XTTM quốc gia, nâng cao vai trò thương vụ nước ngoài và trung tâm địa phương;

Thứ tư, nâng cao năng lực chủ động của ngành hàng và địa phương, qua đào tạo chuyển đổi số - xanh;

Thứ năm, đổi mới Chương trình XTTM cấp quốc gia, từ dàn trải sang tập trung chiều sâu, ưu tiên doanh nghiệp dẫn dắt và liên kết chuỗi ngành.

Bài, ảnh: KHÁNH NAM

Nguồn: https://baocantho.com.vn/tich-hop-da-nen-tang-trong-hoat-dong-xuc-tien-thuong-mai-a190107.html