Tìm kiếm cơ hội trong thách thức từ áp lực thuế quan của Hoa Kỳ

Phóng viên Báo Nhân Dân có cuộc phỏng vấn đồng chí Phạm Tấn Công, Chủ tịch Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) về tác động của chính sách thuế quan cũng như định hướng hỗ trợ cộng đồng doanh nghiệp trong thời gian tới.

Phóng viên: Thưa đồng chí, quyết định áp thuế 46% của Hoa Kỳ và việc tạm hoãn trong 90 ngày với mức thuế tạm áp 10% đã tác động như thế nào đến tâm lý và hoạt động của các doanh nghiệp Việt Nam?

Chủ tịch VCCI Phạm Tấn Công: Quyết định ban đầu của Tổng thống Donald Trump thật sự là một “cú sốc” với cộng đồng doanh nghiệp, đặc biệt các ngành xuất khẩu chủ lực như dệt may, da giày, đồ gỗ và linh kiện điện tử. Bởi Hoa Kỳ là thị trường xuất khẩu lớn của Việt Nam, kim ngạch đạt gần 120 tỷ USD, tăng 23,2% (22,48 tỷ USD) so với năm trước, chiếm gần 30% trong tổng kim ngạch xuất khẩu cả nước.

Mức thuế này nếu được áp dụng, sẽ làm tăng đáng kể chi phí, giảm sức cạnh tranh của hàng hóa Việt Nam so với các nước như Mexico, Ấn Độ hay Thái Lan. Nhiều doanh nghiệp rơi vào trạng thái hoang mang, lo mất đơn hàng, thu hẹp sản xuất, thậm chí phải cắt giảm lao động.

Việc tạm hoãn 90 ngày và giảm thuế xuống 10% là một tín hiệu tích cực, Hoa Kỳ vẫn để ngỏ cơ hội đàm phán, hợp tác với Việt Nam. Đây được xem là khoảng “thời gian vàng” để doanh nghiệp lấy lại bình tĩnh, đánh giá chiến lược kinh doanh, phối hợp chặt chẽ với Chính phủ trong các cuộc đàm phán sắp tới. Tôi muốn nhấn mạnh rằng, doanh nghiệp Việt Nam cần giữ tâm thế chủ động, bình tĩnh, trí tuệ, bản lĩnh, không nên bi quan, hoảng hốt, nao núng; tự tin vượt qua, biến khó khăn, thách thức thành cơ hội vươn lên. Thay vì chỉ nhìn thấy khó khăn thì nên nhìn nhận đây cũng là cơ hội tái cấu trúc, phát huy nội lực, tìm kiếm những hướng đi mới. Tuy nhiên, vẫn cần chuẩn bị kỹ lưỡng cho các kịch bản khác nhau, kể cả trường hợp đàm phán không đạt được kết quả như mong đợi.

Phóng viên: Theo đồng chí, doanh nghiệp Việt Nam nên tận dụng 90 ngày tạm hoãn áp thuế như thế nào để giảm thiểu rủi ro và thích ứng với tình hình mới?

Chủ tịch VCCI Phạm Tấn Công: Đây không phải là lần đầu Việt Nam gặp phải những biến động lớn từ thị trường thế giới. Chính phủ cùng doanh nghiệp đã có những kinh nghiệm từ các bài học trước đó, trong khó khăn chung và tôi tin rằng Việt Nam sẽ luôn sáng tạo, khôn khéo, linh hoạt, tranh thủ thời cơ tìm ra được động lực tăng trưởng mới.

Các doanh nghiệp cần rà soát lại toàn bộ chuỗi cung ứng và danh mục sản phẩm xuất khẩu sang Hoa Kỳ, đánh giá lại những mặt hàng có nguy cơ chịu thuế cao và cần ưu tiên tìm giải pháp thay thế, như tăng tỷ lệ nội địa hóa, giảm phụ thuộc vào nguyên liệu nhập khẩu, nhất từ các thị trường đang bị Hoa Kỳ áp mức thuế cao. Điều này không chỉ giúp giảm rủi ro bị áp thuế xuất xứ mà còn nâng cao giá trị gia tăng của sản phẩm Việt Nam. Đồng thời, các doanh nghiệp cần tập trung nâng cao năng lực cạnh tranh, đầu tư đổi mới công nghệ, cải tiến quy trình sản xuất và xây dựng được thương hiệu mạnh, tạo ra sức chống chịu tốt hơn trước các rào cản thương mại.

Phóng viên: Hiện có một số ngành hàng xuất khẩu của Việt Nam như thủy sản, gỗ,… đang phụ thuộc lớn vào thị trường Hoa Kỳ, vậy VCCI có khuyến nghị gì để các doanh nghiệp có thể đa dạng hóa hiệu quả thị trường xuất khẩu?

Chủ tịch VCCI Phạm Tấn Công: Thực tế đã chứng minh, phụ thuộc vào một thị trường duy nhất sẽ luôn tiềm ẩn rủi ro. Việt Nam hiện là thành viên của nhiều hiệp định thương mại tự do (FTA) như CPTPP, EVFTA, RCEP,… và đây là lợi thế lớn để doanh nghiệp mở rộng cánh cửa ra thế giới.

Song song với việc chờ quyết định cuối cùng về đàm phán thuế quan với Hoa Kỳ, các doanh nghiệp cần đẩy mạnh xuất khẩu vào các thị trường tiềm năng như Liên minh châu Âu (EU), Nhật Bản, Hàn Quốc và các thị trường trong khu vực ASEAN, nơi Việt Nam có lợi thế về ưu đãi thuế với các FTA đã có hiệu lực để đa dạng hóa thị trường, sản phẩm và chuỗi cung ứng.

Chẳng hạn, EVFTA đã giúp hàng dệt may và thủy sản Việt Nam tăng trưởng mạnh tại EU, trong đó kim ngạch xuất khẩu dệt may đạt gần 5 tỷ USD trong năm 2024. Tương tự, Nhật Bản và Hàn Quốc là những thị trường trọng điểm cho các sản phẩm điện tử và nông sản chế biến với kim ngạch xuất khẩu lần lượt đạt gần 4,6 tỷ USD và gần 4 tỷ USD (năm 2024).

Để hỗ trợ doanh nghiệp tiếp cận các thị trường mới, VCCI đẩy mạnh các chương trình xúc tiến thương mại, tổ chức hội chợ, kết nối doanh nghiệp với các đối tác quốc tế. Khuyến khích doanh nghiệp nghiên cứu kỹ thị hiếu và tiêu chuẩn của từng thị trường để điều chỉnh sản phẩm phù hợp.

Với thị trường EU đòi hỏi các tiêu chuẩn khắt khe về môi trường và an toàn thực phẩm, nhưng nếu đáp ứng được, doanh nghiệp Việt Nam chắc chắn sẽ xây dựng được uy tín lâu dài.

Đồng thời, cần quan tâm thúc đẩy phát triển thị trường trong nước, bởi với lợi thế dân số trẻ, cùng thị trường rộng lớn, quy mô 100 triệu dân là một “điểm tựa” vững chắc cho các doanh nghiệp Việt Nam khai thác.

Từ đó, từng bước giảm phụ thuộc vào xuất khẩu, nhất là trong bối cảnh Chính phủ đang triển khai nhiều chính sách kích cầu tiêu dùng nội địa để bảo đảm tăng trưởng hơn 8% trong năm nay và hai con số những năm tiếp theo.

Phóng viên: VCCI đã có những đề xuất cụ thể nào để Chính phủ hỗ trợ doanh nghiệp vượt qua khó khăn từ chính sách thuế quan của Hoa Kỳ?

Chủ tịch VCCI Phạm Tấn Công: Với những nỗ lực ngoại giao gần đây như cuộc điện đàm giữa Tổng Bí thư Tô Lâm và Tổng thống Donald Trump hay chuyến công tác của Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc đến Hoa Kỳ là những bước đi đúng hướng. VCCI đã và đang phối hợp chặt chẽ với Chính phủ để đưa các giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp trong bối cảnh này.

Vừa qua, VCCI đã nhanh chóng làm việc với các đối tác như Phòng Thương mại Hoa Kỳ, Hội đồng Kinh doanh Hoa Kỳ-ASEAN, Phòng Thương mại Los Angeles, Phòng Thương mại San Francisco để tạo nên một liên minh doanh nghiệp, đồng lòng lên tiếng phản đối việc áp mức thuế cao của Hoa Kỳ với hàng hóa Việt Nam; góp thêm tiếng nói cùng Chính phủ đẩy mạnh các cuộc đàm phán song phương với Hoa Kỳ.

Điều này không chỉ với mục tiêu giảm mức thuế mà còn hướng tới một thỏa thuận thương mại lâu dài, tạo khung pháp lý ổn định cho doanh nghiệp xuất khẩu của Việt Nam.

Cộng đồng doanh nghiệp Việt Nam đều mong muốn Chính phủ tiếp tục triển khai các gói hỗ trợ tài chính như giảm lãi suất vay, giãn nợ, miễn giảm một số loại thuế và phí trong ngắn hạn để giảm áp lực cho doanh nghiệp, đặc biệt là các doanh nghiệp vừa và nhỏ.

Đồng thời, Chính phủ cần đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công nhằm kích cầu nền kinh tế, tạo thêm việc làm và nhu cầu tiêu dùng trong nước; tăng cường các chương trình đào tạo và tư vấn cho doanh nghiệp về quản trị rủi ro và hội nhập quốc tế; xây dựng được một chiến lược dài hạn để tái cấu trúc nền kinh tế, giảm phụ thuộc vào xuất khẩu thô và tăng cường các ngành công nghiệp công nghệ cao, chế biến sâu. Điều này không chỉ giúp Việt Nam nâng cao vị thế trong chuỗi cung ứng toàn cầu mà còn giảm rủi ro từ các chính sách bảo hộ của các nước.

Phóng viên: Cuộc trao đổi với Chủ tịch VCCI Phạm Tấn Công đã mang lại cái nhìn toàn diện về những thách thức và cơ hội mà doanh nghiệp Việt Nam đang đối mặt trước chính sách thuế quan của Hoa Kỳ. Với sự đồng hành của Chính phủ, các bộ, ngành và các tổ chức như VCCI, cộng đồng doanh nghiệp Việt Nam hoàn toàn có thể bình tĩnh, tự tin, biến thách thức thành cơ hội để phát triển bền vững trong tương lai. Xin trân trọng cảm ơn đồng chí!

Chủ đề: Chung quanh chính sách áp thuế quan của Mỹ

Tìm kiếm cơ hội trong thách thức từ áp lực thuế quan của Hoa Kỳ

Nhật Bản dừng kế hoạch phát tiền mặt cho người dân

Phản ứng của Trung Quốc sau khi Nhà trắng thông báo tăng thuế lên 245%

Nguồn: https://nhandan.vn/tim-kiem-co-hoi-trong-thach-thuc-tu-ap-luc-thue-quan-cua-hoa-ky-post873364.html