Tín dụng phục hồi, kéo tỷ lệ nợ xấu giảm nhẹ

Thị trường tín dụng lấy lại nhịp đà

Cuối quý III/2025, bức tranh tín dụng của hệ thống ngân hàng hiện lên với gam màu sáng hơn so với những quý đầu năm. Tăng trưởng cho vay phục hồi mạnh mẽ, thị trường tín dụng lấy lại nhịp đà trong khi tỷ lệ nợ xấu toàn ngành bất ngờ giảm nhẹ.

Đà phục hồi của tín dụng đã trở thành lực đẩy giúp tỷ lệ nợ xấu lùi xuống, phản ánh nỗ lực xử lý nợ tồn đọng của các ngân hàng và hiệu quả từ các biện pháp thu hồi, cơ cấu lại danh mục cho vay. Diễn biến này trái ngược hoàn toàn với lo ngại trước đó về khả năng nợ xấu có thể “phình to” vào cuối năm khi áp lực thị trường còn chồng chất.

Theo thống kê từ báo cáo tài chính quý 3 của các ngân hàng niêm yết, tổng nợ xấu của 28 ngân hàng là hơn 274.377 tỷ đồng, tăng 19% so với đầu năm. Con số này có thể gây chú ý nếu tách rời khỏi bối cảnh tín dụng toàn hệ thống đã bật tăng mạnh.

Báo cáo thị trường chỉ ra, quý II và quý III là giai đoạn đánh dấu sự cải thiện rõ nét, dư nợ tăng 6,6% trong quý II và tiếp tục tăng thêm 4,6% ở quý III, trong khi quy mô nợ xấu chỉ tăng ở mức độ vừa phải khiến tỷ lệ nợ xấu toàn ngành duy trì quanh mốc 2%, thấp hơn mức 2,2% của quý I.

Theo giới phân tích, nợ xấu toàn ngành giảm ở quý III chủ yếu nhờ tín dụng phục hồi, bất động sản ấm lên và hoạt động thu hồi nợ được các ngân hàng đẩy mạnh.

*Tổng nợ xấu của 28 ngân hàng là hơn 274.377 tỷ đồng.*

Sự chuyển động của tín dụng đi kèm sự phân hóa sâu sắc giữa các nhóm ngân hàng. Một mặt, các ngân hàng lớn và nhóm ngân hàng có khả năng quản trị rủi ro tốt đã ghi nhận tỷ lệ nợ xấu giảm rõ rệt.

VPBank là một trong những đơn vị cải thiện mạnh khi tỷ lệ nợ xấu hợp nhất giảm còn 2,98%, ngân hàng mẹ còn 2,23%. VietinBank giảm từ 1,24% xuống 1,09%. Agribank hạ nợ xấu nội bảng xuống 1,19%, giảm 0,39% so với đầu năm. Techcombank duy trì xu hướng tích cực khi giảm từ 1,32% xuống 1,23%. ABBank giảm từ 3,74% còn 2,63%.

ACB tiến sát nhóm nợ xấu thấp nhất khi đưa tỷ lệ nợ xấu từ 1,5% xuống còn 1,09%. Nam A Bank ghi nhận nhịp giảm từ 2,85% xuống 2,53%. VIB cũng giảm 0,23 điểm phần trăm, còn 2,45%. SHB giữ được tỷ lệ nợ xấu dưới 2%. Đây là nhóm ngân hàng được hưởng lợi lớn khi tín dụng phục hồi nhanh và nỗ lực thu hồi nợ nội bảng phát huy hiệu quả.

Ở chiều ngược lại, một số ngân hàng vẫn chịu áp lực về chất lượng tài sản. MB tăng tỷ lệ nợ xấu từ 1,62% lên 1,87%; Vietcombank nhích nhẹ từ 0,96% lên 1,03%; VietABank tăng từ 1,37% lên 1,79%; PGBank tăng mạnh từ 2,57% lên 3,85%.

Nhóm phân tích của Công ty cổ phần Chứng khoán Rồng Việt (VDSC) lý giải, đối với MB, phần nợ xấu tăng trong quý III/2025 chỉ mang tính tạm thời, xuất phát từ khó khăn của một số khách hàng trong lĩnh vực năng lượng tái tạo đang vướng đàm phán hợp đồng mua bán điện với EVN và dự kiến sẽ được xử lý trong quý IV/2025.

Điểm đáng chú ý là, dù quy mô nợ xấu trong hệ thống vẫn tăng theo giá trị tuyệt đối, song theo đánh giá của VDSC, “diễn biến này không đáng lo ngại” bởi nợ xấu hình thành ròng tiếp tục giảm so với quý trước, chỉ còn khoảng 28.000 tỷ đồng, trong khi quy mô xử lý rủi ro của các ngân hàng trong kỳ còn 21.000 tỷ đồng, thấp hơn lượng nợ xấu mới hình thành.

Dự phòng tăng mạnh, tỷ lệ bao phủ cao tạo “lá chắn” an toàn

Tính đến cuối quý, tổng dự phòng rủi ro cho vay của 28 ngân hàng niêm yết đạt khoảng 230.000 tỷ đồng, tăng 11,3% so với cuối năm 2024. Nhiều ngân hàng chủ động gia tăng “bộ đệm” tài chính nhằm ứng phó với bất định vĩ mô và biến động của thị trường tín dụng.

Sự phân hóa rõ rệt trong trích lập dự phòng cho thấy các ngân hàng đang tích cực cải thiện chất lượng tài sản. Trong khi Sacombank dẫn đầu nhóm tăng trích lập dự phòng lên tới 75,3% (>15.500 tỷ đồng) để đẩy nhanh xử lý nợ, thì một số đơn vị như ACB và VIB lại giảm nhờ khả năng thu hồi nợ và nợ xấu được kiểm soát tốt. Yếu tố quan trọng giúp tỷ lệ nợ xấu toàn ngành giảm là việc 4 ngân hàng lớn duy trì tỷ lệ bao phủ nợ xấu trên 100%, khẳng định nền tảng tài chính vững chắc của hệ thống.

Theo đánh giá của VDSC, tổng trích lập dự phòng cụ thể của các ngân hàng quý III đạt khoảng 34.000 tỷ đồng, nâng tỷ lệ bao phủ nợ xấu toàn ngành lên 96%, cải thiện so với mức 91% của quý II/2025.

Báo cáo của Công ty Chứng khoán Yuanta Việt Nam ghi nhận, hoạt động thu hồi nợ đã hỗ trợ đáng kể lợi nhuận và xu hướng này dự kiến được duy trì trong quý IV/2025 nhờ hành lang pháp lý rõ ràng hơn sau khi Nghị quyết 42 được luật hóa, tạo điều kiện thuận lợi cho xử lý tài sản bảo đảm. Các ngân hàng có quy mô nợ xấu lớn, đặc biệt là nợ ngoài bảng, sẽ có thêm cơ hội gia tăng thu nhập từ hoạt động xử lý nợ.

Kết quả điều tra của Vụ Dự báo, Thống kê và Ổn định tiền tệ - tài chính (Ngân hàng Nhà nước) cũng cho thấy, niềm tin của các tổ chức tín dụng vào khả năng kiểm soát nợ xấu. Các ngân hàng dự báo tỷ lệ nợ xấu tiếp tục giảm nhẹ trong quý III/2025 và kỳ vọng giảm mạnh hơn trong quý IV, trái ngược hoàn toàn xu hướng cùng kỳ năm trước.

Nhiều tổ chức tín dụng đã điều chỉnh giảm dự báo về tỷ lệ nợ xấu cuối năm 2025 so với cuộc điều tra kỳ trước là một tín hiệu cho thấy các ngân hàng tin tưởng vào quỹ đạo phục hồi của chất lượng tín dụng.

Tín dụng được dự báo tiếp tục tăng trưởng mạnh từ nay đến cuối năm, đặc biệt trong sản xuất, dịch vụ và bất động sản. Việc nợ xấu toàn hệ thống giảm trong quý III mang ý nghĩa quan trọng, cho thấy sự ổn định đang dần quay lại và các ngân hàng đang đi đúng hướng trong củng cố nền tảng an toàn. Tuy nhiên, vẫn cần theo dõi sát sao chất lượng tài sản tại các ngân hàng có nợ xấu tăng và lĩnh vực rủi ro cao.

Theo ước tính của FiinRatings, tỷ lệ xóa sổ nợ xấu ròng trên tổng dư nợ cho vay của trung vị ngành Ngân hàng đạt khoảng 1% vào giữa năm 2025, mức cao nhất trong 4 năm qua, thậm chí ở một số ngân hàng còn lên tới 1,5 - 2%. Điều này cho thấy, chất lượng tài sản được “làm sạch” một phần nhờ biện pháp kỹ thuật hơn là cải thiện thực chất trong dòng tiền trả nợ.

Nguồn: https://congthuong.vn/tin-dung-phuc-hoi-keo-ty-le-no-xau-giam-nhe-430433.html