Ngày 13/6 tại thủ đô Paris, Câu lạc bộ Sức khỏe của Hội tôn vinh văn hóa Việt (APCV) đã tổ chức hội thảo quốc tế với chủ đề "Chiến lược công nghệ số và Trí tuệ Nhân tạo cho sức khỏe."
Được tổ chức kết hợp giữa hình thức trực tiếp và trực tuyến, sự kiện đã thu hút sự tham gia của nhiều chuyên gia hàng đầu đến từ Pháp, Anh và Việt Nam.
Sự kiện không chỉ là dịp để thảo luận về những tiến bộ đột phá trong lĩnh vực y tế số và Trí tuệ Nhân tạo (AI) mà còn mở ra những tiềm năng hợp tác giữa Việt Nam và các nước.
Công nghệ số và AI đang tạo nên một cuộc cách mạng thực sự trong ngành chăm sóc sức khỏe toàn cầu.
Theo các chuyên gia tham dự hội thảo, thế giới đang chứng kiến sự chuyển đổi từ mô hình y tế truyền thống sang "y tế thông minh," nơi dữ liệu và thuật toán đóng vai trò trung tâm trong việc chẩn đoán, điều trị và dự phòng bệnh tật.
Tiến sỹ Trần Văn Xuân, Chủ tịch công ty Brain-Life (Anh), đã trình bày về công nghệ giao diện não-máy tính (BCI) kết hợp AI để phát hiện sớm các vấn đề sức khỏe tâm thần và tăng cường năng suất lao động.
"Não bộ của bạn có tiếng nói riêng, và công nghệ BCI-AI có thể lắng nghe những tín hiệu đó để hỗ trợ bạn," ông Xuân chia sẻ, nhấn mạnh tiềm năng to lớn của việc ứng dụng công nghệ này trong môi trường làm việc và học tập.
Trong lĩnh vực giáo dục y khoa, Phó Giáo sư, Tiến sỹ Nguyễn Viết Nhung, Trưởng Khoa Y, Đại học Y Dược, Đại học Quốc gia Hà Nội (VNU), đã chia sẻ về chiến lược chuyển đổi số trong giáo dục y khoa tại Việt Nam.
Ông cho biết để trở thành nước phát triển vào năm 2045, Việt Nam đã xác định cần phải tích hợp AI và công nghệ số vào việc đào tạo thế hệ bác sỹ tương lai.
"AI không chỉ là công cụ hỗ trợ mà là nền tảng mà bác sỹ tương lai phải được trang bị," Giáo sư Nguyễn Viết Nhung nhấn mạnh.
Khảo sát tại VNU cho thấy 68% giảng viên y khoa tin rằng AI cải thiện chất lượng giảng dạy thông qua các công cụ như ChatGPT, Tome và SlidesAI, tuy nhiên 72% vẫn thiếu tự tin trong việc sử dụng các công nghệ này, cho thấy nhu cầu cấp thiết về đào tạo một cách hệ thống.

Từ góc độ thực hành lâm sàng, ông Alexandre Drezet, Giám đốc Đổi mới tại Bệnh viện Foch (Pháp), đã trình bày kinh nghiệm thực tế về việc triển khai công nghệ số tại bệnh viện. Từ khám bệnh trực tuyến với hơn 5.900 ca khám từ xa (+9%) và 6.000 ca theo dõi từ xa (+250%), đến việc ứng dụng AI tạo sinh để tự động hóa việc ghi chép hồ sơ bệnh án, Bệnh viện Foch đã chứng minh hiệu quả thiết thực của công nghệ.
"Đổi mới là trách nhiệm của chúng ta để xây dựng kho dữ liệu, tiết kiệm thời gian, cải thiện cuộc sống. Đã đến lúc đưa các dự án thí điểm vào tác động thực tế," ông Drezet khẳng định.
Ông cũng chia sẻ về mô hình quản trị "ủy ban AI" bao gồm đại diện từ nhiều bộ phận khác nhau trong bệnh viện, từ y tế đến hành chính, đảm bảo sự phối hợp và minh bạch thông tin khi triển khai các giải pháp AI.
Trong lĩnh vực phát triển dược phẩm, Giáo sư Philippe Moingeon, cựu nghiên cứu viên tại Trường Y Harvard, đã làm sáng tỏ cách AI đang cách mạng hóa quá trình phát triển thuốc. AI đang giúp rút ngắn thời gian từ 5-7 năm xuống chỉ 2 năm cho giai đoạn khám phá thuốc mới.
"Hiện tại có từ 120-150 loại thuốc được thiết kế bằng AI đang trong giai đoạn thử nghiệm trên người, với một số kết quả khả quan đầu tiên," Giáo sư Moingeon chia sẻ.
Mặc dù có nhiều ưu điểm, các diễn giả cũng cho rằng việc triển khai công nghệ AI trong y tế vẫn gặp phải rào cản lớn về chi phí.
Tiến sỹ Trần Văn Xuân thẳng thắn chỉ ra rằng thiết bị BCI (Brain-Computer Interface - Giao diện Não-Máy tính) "rẻ nhất" hiện tại vẫn có giá gấp 1,5 lần mức lương trung bình hàng tháng tại Việt Nam, khiến cho "chu kỳ nghèo đói - sức khỏe tâm thần khó phá vỡ."
Tuy nhiên, ông cũng lạc quan rằng với việc sản xuất tại Việt Nam và tối ưu hóa công nghệ, chi phí thiết bị BCI có thể giảm xuống khoảng 100 USD, phù hợp cho hàng triệu người Việt Nam.
Bảo mật và quyền riêng tư dữ liệu cũng là mối quan ngại lớn trong ứng dụng các công nghệ hiện đại này.
"Các rào cản pháp lý tuy quan trọng nhưng cũng quá nghiêm ngặt," ông Alexandre Drezet nhận định khi nói về các quy định bảo mật của EU trong lĩnh vực này, đồng thời nhấn mạnh tầm quan trọng của việc xây dựng khung pháp lý phù hợp. Một thách thức khác không kém phần quan trọng là thói quen bảo thủ của nhiều chuyên gia y tế, luôn e dè trước thay đổi.
"Nhiều chuyên gia có thể hoài nghi về việc sử dụng công cụ mới, và một số không sẵn sàng thử nghiệm các giải pháp này," ông Drezet chia sẻ kinh nghiệm thực tế từ việc triển khai công nghệ tại bệnh viện. Ông cho rằng để vượt qua, cần có chiến lược thông tin và đào tạo toàn diện, cùng với việc chứng minh hiệu quả thực tế của công nghệ.
Mối quan hệ hợp tác Pháp-Việt Nam trong lĩnh vực y tế số có tiềm năng to lớn nhờ sự bổ sung hoàn hảo giữa hai nước. Pháp sở hữu công nghệ tiên tiến, kinh nghiệm phong phú trong nghiên cứu và hệ thống y tế hiện đại. Việt Nam có dân số trẻ với văn hóa "mobile-first" (ưu tiên các thiết bị di động), tạo cơ hội để "đón đầu" công nghệ với các giải pháp y tế tâm thần giá rẻ cho người có thu nhập thấp. Giáo sư Nguyễn Viết Nhung cho biết VNU đã ký thỏa thuận hợp tác với Université Paris-Saclay, đặc biệt với Khoa Y và Khoa Dược.
"Chúng tôi đã có hai ứng viên PhD sẽ sang Khoa Dược học vào tháng 9/2025 để nghiên cứu và áp dụng công nghệ tại trường đại học của chúng tôi," ông chia sẻ về những bước đi cụ thể trong hợp tác giáo dục.

Giáo sư Vincent Galand tại trường ESCP Business School và Đại học Grenoble-Alpes, nhấn mạnh tầm quan trọng của việc mở rộng hợp tác: "Chúng tôi có kinh nghiệm chuyên môn có thể chia sẻ rộng rãi với toàn thế giới. Việt Nam đang bắt đầu đầu tư mạnh vào lĩnh vực này, và tôi hy vọng Pháp sẽ là một trong những đối tác chủ chốt của Việt Nam trong cuộc cách mạng số và trí tuệ nhân tạo này."
Tiến sỹ Trần Văn Xuân đề xuất mô hình hợp tác "Make in Vietnam-European quality-Worldwide market" (Sản xuất tại Việt Nam-Chất lượng châu Âu-Thị trường toàn cầu), tận dụng lợi thế chi phí và tài năng trẻ của Việt Nam cùng với công nghệ và kinh nghiệm thương mại hóa của châu Âu.
"Chúng tôi mong muốn trở thành một phần của quan hệ đối tác Pháp-Việt Nam trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe số," ông Xuân khẳng định.
Một điểm quan trọng được nhấn mạnh trong hội thảo là việc chuyển đổi từ cách mạng công nghiệp 4.0 (tập trung vào tự động hóa và hiệu quả) sang cách mạng công nghiệp 5.0 (lấy con người làm trung tâm và có tính phục hồi). Điều này đặc biệt quan trọng trong lĩnh vực y tế, nơi mà công nghệ phải phục vụ cho việc cải thiện chất lượng cuộc sống con người.
Nhân dịp này, các chuyên gia đã đề xuất với chính phủ và các bên liên quan nhiều khuyến nghị về chính sách và triển vọng tương lai như hỗ trợ hệ sinh thái mở cho đổi mới công nghệ thần kinh (neurotech); tài trợ đổi mới và phát triển công nghệ sức khỏe tâm thần (mental-tech) và quan hệ đối tác công-tư ; khuyến khích các tổ chức tham gia chương trình thí điểm BCI; đưa công nghệ tăng cường tập trung vào chiến lược y tế số quốc gia.
Tại hội thảo, các diễn giả đều khẳng định rằng thế giới đang đứng trước bước ngoặt lịch sử trong ngành y tế. Việc ứng dụng AI và công nghệ số không còn là viễn cảnh tương lai mà đã trở thành hiện tại, với những kết quả khả quan đầu tiên được ghi nhận từ nhiều quốc gia và tổ chức khác nhau.
Quan hệ hợp tác Pháp-Việt Nam trong lĩnh vực này có tiềm năng to lớn, không chỉ mang lại lợi ích kinh tế mà còn góp phần giải quyết các thách thức y tế toàn cầu. Với sự kết hợp giữa công nghệ tiên tiến của Pháp và thị trường năng động của Việt Nam, cả hai nước có thể trở thành những người tiên phong trong cuộc cách mạng y tế số.
Như Đại sứ Việt Nam tại Pháp Đinh Toàn Thắng đã nhấn mạnh tại hội thảo: "Trong một thế giới đối mặt với nhiều thách thức y tế, việc trao đổi kiến thức và kinh nghiệm là cần thiết hơn bao giờ hết. Hợp tác khoa học và công nghệ là đòn bẩy thiết yếu để cải thiện hệ thống y tế, vì lợi ích của các dân tộc."
Tương lai của y tế không chỉ nằm ở công nghệ, mà ở cách chúng ta sử dụng công nghệ để đặt con người vào trung tâm của mọi giải pháp chăm sóc sức khỏe. Hội thảo này đã mở ra một chương mới trong quan hệ hợp tác Pháp-Việt Nam, hứa hẹn những đột phá quan trọng trong thời gian tới./.
Nguồn: https://www.vietnamplus.vn/toa-dam-phap-viet-ve-ung-dung-cong-nghe-so-va-ai-trong-cham-soc-suc-khoe-post1044255.vnp
Bình luận (0)