UNESCO tiếp tục đồng hành bảo tồn và phát triển nghệ thuật Đờn ca tài tử Nam Bộ

Tại buổi lễ, GS.TS Nguyễn Tấn Anh đã có bài phát biểu sâu sắc, khẳng định cam kết của Trung tâm trong việc gìn giữ và lan tỏa giá trị di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại.

GS.TS Nguyễn Tấn Anh đã ôn lại lịch sử hình thành và phát triển của Đờn ca tài tử Nam Bộ - một loại hình nghệ thuật dân gian đặc sắc ra đời vào cuối thế kỷ XIX, bắt nguồn từ nhạc lễ và Nhã nhạc cung đình Huế, được người dân miền Nam duy trì như một thú vui tao nhã, không phân biệt tầng lớp, trang phục hay địa vị. Với các nhạc cụ truyền thống như đàn kìm, đàn cò, đàn tranh và đàn bầu (tứ tuyệt), sau này có thêm guitar phím lõm, Đờn ca tài tử đã phát triển mạnh mẽ và trở thành nền tảng quan trọng cho nghệ thuật cải lương.

Trước năm 1975, Đờn ca tài tử là món ăn tinh thần không thể thiếu của người dân Nam Bộ và theo bước chân các cán bộ cách mạng tập kết ra miền Bắc, loại hình này cũng từng được giới thiệu đến cán bộ và nhân dân miền Bắc, tạo nên sự lan tỏa rộng khắp. Sau ngày đất nước thống nhất, cộng đồng người Việt ở nước ngoài đã tiếp tục mang Đờn ca tài tử vươn ra thế giới, góp phần quảng bá văn hóa Việt Nam đến bạn bè quốc tế.

Cột mốc quan trọng nhất, theo GS.TS Nguyễn Tấn Anh, chính là vào ngày 5/12/2013, khi Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa của Liên Hiệp Quốc (UNESCO) công nhận Đờn ca tài tử Nam Bộ là di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại.

Trung tâm UNESCO Bảo tồn và Phát triển Đờn ca tài tử Nam Bộ - một đơn vị chuyên môn trực thuộc Liên hiệp các Hội UNESCO Việt Nam được giao trọng trách nghiên cứu, bảo tồn và phát triển loại hình nghệ thuật quý giá này. Trong nhiệm kỳ 2025 - 2030, Trung tâm đặt ra nhiều kế hoạch cụ thể: Kiện toàn tổ chức bộ máy, bổ sung thành viên Ban Giám đốc và Hội đồng cố vấn; Phối hợp với các câu lạc bộ Đờn ca tài tử, trung tâm văn hóa, trường nghệ thuật… tổ chức các lớp bồi dưỡng kiến thức về UNESCO, bảo tồn di sản, liên hoan Đờn ca tài tử và ký kết hợp tác đào tạo nghệ nhân; Tổ chức Liên hoan quốc tế Đờn ca tài tử Nam Bộ định kỳ hai năm một lần, vào dịp UNESCO công nhận di sản; Đưa chương trình biểu diễn nghệ thuật Đờn ca tài tử đến cộng đồng người Việt ở nước ngoài và tổ chức các sự kiện giao lưu văn hóa quốc tế; Vận động đầu tư trong và ngoài nước để thành lập Trung tâm Trình diễn nghệ thuật Đờn ca tài tử Nam Bộ - nơi nghiên cứu, đào tạo và biểu diễn chuyên sâu.