Xây dựng cơ chế, chính sách đặc thù gỡ vướng khai thác vật liệu xây dựng

Trong quá trình xây dựng nghị quyết của Chính phủ về các cơ chế, chính sách đặc thù nhằm tháo gỡ khó khăn trong triển khai Luật Địa chất và khoáng sản năm 2024, thành phố Đà Nẵng đã đề xuất, kiến nghị nhiều nội dung nhằm tháo gỡ vướng mắc về khai thác khoáng sản làm nguyên vật liệu xây dựng thông thường...

Thành phố Đà Nẵng đã kiến nghị bổ sung nhiều nội dung vào dự thảo nghị quyết của Chính phủ nhằm tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc trong công tác thăm dò, khoanh định, khai thác khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường. Ảnh: HOÀNG HIỆP

Điều chỉnh phù hợp thực tế

Trước tình hình nhu cầu cấp bách về vật liệu xây dựng thông thường đáp ứng các công trình trọng điểm, động lực, việc áp dụng Luật Địa chất và khoáng sản năm 2024 tại nhiều tỉnh, thành phố gặp một số khó khăn, đòi hỏi phải có một số cơ chế, chính sách đặc thù để tháo gỡ.

Theo Bộ Nông nghiệp và Môi trường, việc xây dựng, ban hành nghị quyết của Chính phủ về các cơ chế, chính sách đặc thù nhằm tháo gỡ khó khăn trong triển khai Luật Địa chất và khoáng sản là phù hợp với tinh thần Nghị quyết số 206/2025/QH15 của Quốc hội về cơ chế xử lý khó khăn, vướng mắc do quy định của pháp luật. Đây là vấn đề cấp bách, quan trọng ở địa phương, cần thiết phải giải quyết sớm để đẩy nhanh thủ tục triển khai các dự án đầu tư xây dựng phát triển, các dự án động lực cần khởi công và góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội.

Thành phố Đà Nẵng đã kiến nghị Bộ Nông nghiệp và Môi trường (cơ quan chủ trì soạn thảo nghị quyết nói trên của Chính phủ) xem xét một số giải pháp để giải quyết tình trạng khan hiếm vật liệu cát sỏi, đá, đất làm vật liệu xây dựng thông thường. Đơn cử như: tháo gỡ vướng mắc về thăm dò cát sỏi lòng sông; khoanh định một số khu vực mỏ không đấu giá quyền khai thác khoáng sản để nhanh chóng cấp phép khai thác, cung cấp ngay vật liệu xây dựng thông thường cho các dự án đầu tư công...

Trước tình trạng một số mỏ khoáng sản được trúng đấu giá quyền khai thác với số tiền cao bất thường thời gian qua, thành phố cũng đề nghị Bộ Nông nghiệp và Môi trường cho phép quy định giới hạn số vòng đấu giá trong quy chế đấu giá; quy định về tiền đặt trước...

Trưởng phòng Khoáng sản (Sở Nông nghiệp và Môi trường) Nguyễn Hồng Song cho rằng, thành phố kiến nghị hoàn thiện các quy định về đấu giá quyền khai thác khoáng sản theo hướng bổ sung các quy định về tiền đặt trước, yêu cầu năng lực của đơn vị tham gia đấu giá, chế tài xử lý các trường hợp “bỏ cọc” sau khi trúng đấu giá...

Đồng thời, xây dựng kế hoạch đấu giá quyền khai thác khoáng sản đối với các điểm mỏ khoáng sản thuộc thẩm quyền cấp giấy phép của địa phương phù hợp với nhu cầu sử dụng thực tế và tổ chức việc đấu giá theo đúng quy định của pháp luật với quy định số tiền đặt cọc hợp lý, ở mức cao nhất theo quy định. Qua đó nhằm lựa chọn được đơn vị thật sự có năng lực, kinh nghiệm và sử dụng công nghệ tiên tiến, hiện đại tham gia hoạt động khai thác khoáng sản và thực hiện tốt công tác bảo vệ môi trường, khắc phục được tình trạng “bỏ cọc” sau khi trúng đấu giá.

Thành phố Đà Nẵng đang triển khai nhiều giải pháp để cung cấp vật liệu xây dựng thông thường cho hoạt động xây dựng. Ảnh: HOÀNG HIỆP

Những kiến nghị sát sườn

Sở Nông nghiệp và Môi trường cho biết, ngày 22/8/2025 UBND thành phố tiếp tục ban hành Báo cáo số 84/BC-UBND gửi Bộ Nông nghiệp và Môi trường đề xuất một số giải pháp tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc khi thực hiện các quy định của pháp luật trong lĩnh vực địa chất, khoáng sản. Bên cạnh đó, kiến nghị giảm một số hồ sơ, thủ tục liên quan đến cấp phép khai thác khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường liên quan đến các dự án đầu tư công...

Đa số các kiến nghị của Đà Nẵng đã được tiếp thu, tổng hợp vào dự thảo nghị quyết của Chính phủ về các cơ chế, chính sách đặc thù nhằm tháo gỡ khó khăn trong triển khai Luật Địa chất và khoáng sản.

Tiếp đó, ngày 4/9, UBND thành phố tiếp tục kiến nghị Chính phủ, Bộ Nông nghiệp và Môi trường... bổ sung đối tượng được xem xét cấp giấy xác nhận đăng ký thu hồi khoáng sản trong các trường hợp quy định tại điểm b và điểm d, khoản 1, Điều 75 của Luật Địa chất và khoáng sản 2024, gồm: nhà thầu thi công hoặc tổ chức, cá nhân đáp ứng đủ điều kiện theo quy định của pháp luật về địa chất, khoáng sản.

Đà Nẵng kiến nghị như vậy vì thực tế trên địa bàn thành phố, nhiều chủ đầu tư, nhà đầu tư hoặc người sử dụng đất không có nhu cầu thu hồi khoáng sản dư thừa (hầu hết là khoáng sản nhóm IV) trong quá trình thực hiện dự án đầu tư xây dựng công trình. Trong khi đó, những đối tượng được thành phố đề nghị bổ sung vào dự thảo nghị quyết của Chính phủ lại có nhu cầu thu hồi khoáng sản dư thừa để cung cấp vật liệu xây dựng thông thường cho các dự án.

UBND thành phố kiến nghị bổ sung quy định khu vực có khoáng sản đã thăm dò và xác định là nguồn nguyên liệu cung cấp, cung cấp bổ sung cho các nhà máy đang hoạt động chế biến hoặc sử dụng khoáng sản, đã được xác định, cập nhật trong quy hoạch thăm dò, khai thác, chế biến và sử dụng khoáng sản (quy hoạch khoáng sản nhóm 1, quy hoạch khoáng sản nhóm II, quy hoạch tỉnh đối với khoáng sản nhóm III).

Kiến nghị này hướng đến tháo gỡ khó khăn về nguồn nguyên liệu cho các nhà máy sản xuất gạch tuynel trên địa bàn thành phố phục vụ hoạt động sản xuất.

Nguồn: https://baodanang.vn/xay-dung-co-che-chinh-sach-dac-thu-go-vuong-khai-thac-vat-lieu-xay-dung-3301370.html