Xây dựng thương hiệu du lịch xanh

Vùng đất Đắk Lắk hôm nay có cả cao nguyên đất đỏ bazan lộng gió và cả một dải bờ biển dài 189 km, với nhiều vũng, vịnh đẹp tạo nên không gian phát triển biển - rừng bền vững.

Ngành du lịch được gọi là ngành công nghiệp không khói, nhưng thực tế lại không hoàn toàn “sạch”. Theo Hội đồng Du lịch và Lữ hành thế giới (WTTC), năm 2024, ngành này đóng góp khoảng 11.100 tỷ USD vào GDP toàn cầu, tương đương khoảng 10% tổng sản phẩm quốc nội thế giới và tạo ra hơn 348 triệu việc làm. Con số ấn tượng đó cho thấy sức mạnh to lớn của du lịch đối với phát triển kinh tế - xã hội. Nhưng đi kèm với sự thịnh vượng là mặt trái không nhỏ. Ngành du lịch được cho là chịu trách nhiệm cho khoảng 8% lượng rác thải khí nhà kính toàn cầu và rác thải nhựa phát sinh tại nhiều điểm đến tăng 35% chỉ trong vòng một thập kỷ.

Ở Việt Nam, du lịch đã mang lại hơn 7% GDP, tạo ra khoảng 5,96 triệu việc làm, một minh chứng rõ rệt về sức mạnh lan tỏa và vai trò kinh tế - xã hội của ngành này. Tuy nhiên, nó cũng khiến nhiều địa phương như Sa Pa, Hạ Long, Đà Lạt, những bờ biển và lòng đại dương phải oằn mình gánh chịu tình trạng quá tải, ô nhiễm và xuống cấp môi trường.

Du khách tham quan Hòn Yến, danh thắng cấp quốc gia ở phía Đông Đắk Lắk.

Trước những thách thức ấy, du lịch xanh nổi lên như một xu hướng tất yếu. Từ châu Âu cho đến châu Á, nhiều quốc gia đã coi đây là kim chỉ nam để tái cấu trúc ngành. Nhiều nước trên thế giới đều áp dụng chính sách cắt giảm khí thải phát sinh từ hoạt động du lịch. Tiêu biểu như Nhật Bản phát triển các khách sạn xanh, sử dụng tới 90% năng lượng tái tạo. Thái Lan đã xây dựng những chương trình du lịch sinh thái nổi tiếng ở Chiang Mai, Phuket, giúp giảm đến 30% năng lượng tiêu thụ trong ngành khách sạn. Các tập đoàn khách sạn, nghỉ dưỡng lớn trên thế giới cũng đồng loạt cam kết giảm một nửa lượng rác thải nhựa từ nay đến năm 2030. Những bước đi đó cho thấy du lịch xanh không còn là khẩu hiệu, mà đã trở thành tiêu chuẩn quốc tế.

Đắk Lắk được xem là một “mỏ vàng” của du lịch xanh, là bản hòa ca kỳ vĩ giữa biển xanh sóng vỗ và đại ngàn thác đổ, cùng với văn hóa bản địa phong phú, đậm đà bản sắc.

Tại Việt Nam, những nỗ lực trong lĩnh vực này bắt đầu gặt hái thành quả. Tổng cục Du lịch thống kê rằng lượng khách lựa chọn sản phẩm sinh thái tăng khoảng 15% mỗi năm, doanh thu từ du lịch xanh đạt khoảng 20% tổng doanh thu toàn ngành. Khoảng 60% doanh nghiệp lữ hành đã áp dụng mô hình bền vững, trong khi 70% khách sạn từ 3 sao trở lên triển khai các biện pháp tiết kiệm năng lượng và giảm rác thải nhựa. Nhiều địa phương đã định vị thương hiệu thành công như Hội An với mô hình “Thành phố không rác thải nhựa”, Đà Lạt với chương trình “Du lịch xanh và bền vững”, hay những vườn quốc gia như Phong Nha - Kẻ Bàng, Cát Tiên, Côn Đảo, nơi lượng khách tăng trưởng ổn định nhờ phát triển sinh thái.

Đắk Lắk, trong bức tranh đó, được xem là một “mỏ vàng” của du lịch xanh. Nằm ở trung tâm duyên hải miền Trung - Tây Nguyên, tỉnh sở hữu Vườn quốc gia Yok Don rộng hơn 115.000 ha, là nơi duy nhất ở Việt Nam còn voi rừng sinh sống, cùng nhiều loài động vật quý hiếm như bò tót, chà vá; khu bảo tồn thiên nhiên Ea Sô có diện tích hơn 26.848 ha… Những rừng Hồ Lắk, thác Dray Nur, Dray Sáp cùng những cánh rừng cà phê trải dài bất tận, tạo nên một nguồn tài nguyên du lịch độc đáo. Kết hợp với một miền duyên hải phía Đông sau hợp nhất với bờ biển dài (189 km) hoang sơ, tuyệt đẹp, tỉnh Đắk Lắk mới là bản hòa ca kỳ vĩ giữa biển xanh sóng vỗ và đại ngàn thác đổ, cùng với đó là văn hóa bản địa phong phú, đậm đà bản sắc. Trước đây khách quốc tế thường ví Đắk Lắk (cũ) như “cánh cửa xanh của Tây Nguyên”, Đắk Lắk hôm nay còn có thêm “cửa ngõ ra biển Đông”.

Thác Dray Nur - điểm đến hấp dẫn cho hành trình du lịch xanh của tỉnh.

Theo Giám đốc Sở VH-TT&DL Đắk Lắk Trần Hồng Tiến, trước khi Phú Yên và Đắk Lắk hợp nhất, cả hai tỉnh đều xác định du lịch là ngành kinh tế mũi nhọn với định hướng phát triển du lịch xanh, du lịch sinh thái là một trong những trụ cột quan trọng. Phát triển du lịch bền vững, theo hướng chuyên nghiệp, văn minh, hiện đại, hội nhập quốc tế; gắn chặt với bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa, sinh thái hướng tới mục tiêu phát triển kinh tế song vẫn bảo đảm các mục tiêu về xã hội, quốc phòng - an ninh, văn hóa và môi trường sinh thái…

Giai đoạn 2021 - 2025, trung bình lượng khách du lịch đến tỉnh (Phú Yên và Đắk Lắk (cũ)) đạt khoảng 4,08 triệu lượt khách/năm, tổng doanh thu từ du lịch khoảng 6.463 tỷ đồng/năm.

Dự thảo Báo cáo chính trị trình Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh lần thứ XVIII, nhiệm kỳ 2025 - 2030 xác định: Tập trung đầu tư phát triển du lịch trở thành ngành kinh tế mũi nhọn, có hệ thống hạ tầng cơ sở và dịch vụ du lịch đồng bộ, hiện đại. Phát triển mạnh các sản phẩm du lịch chủ đạo, có lợi thế như du lịch sinh thái biển - rừng tại các vườn quốc gia, các khu bảo tồn thiên nhiên, các vịnh, đảo; du lịch nghỉ dưỡng biển - rừng; phát triển sản phẩm du lịch cộng đồng, nông nghiệp và nông thôn; trải nghiệm làm nghề truyền thống; du lịch tham quan di tích văn hóa, lịch sử cách mạng, danh lam thắng cảnh, tâm linh, lễ hội. Ưu tiên thu hút đầu tư, hình thành một số khu du lịch tạo điểm nhấn mang tầm quốc gia và quốc tế tại vịnh Xuân Đài, gành Đá Đĩa, vịnh Vũng Rô; nâng cấp hạ tầng khu du lịch Vườn quốc gia Yok Don, phát triển khu vực Hồ Lắk, cao nguyên Vân Hòa trở thành khu du lịch quốc gia. Thu hút đầu tư các tổ hợp giải trí, nghỉ dưỡng quy mô lớn, trong đó có thu hút phát triển sân golf theo quy hoạch tỉnh.

Bên cạnh đó, văn hóa và con người là những yếu tố đặc biệt quan trọng, nếu không nói là quyết định đối với sự phát triển du lịch. Vì vậy, dự thảo báo cáo chính trị cũng nhấn mạnh: Phát triển toàn diện con người Đắk Lắk gắn với xây dựng, phát triển công dân số và phát triển nguồn nhân lực, trang bị kiến thức, kỹ năng cần thiết để người dân tham gia hiệu quả vào nền kinh tế số và xã hội số. Phổ cập kỹ năng số cho người dân nhằm xây dựng một xã hội số bao trùm, toàn diện. Quan tâm kêu gọi đầu tư, phát triển khu liên hợp thể thao vùng; triển khai thực hiện hiệu quả Đề án Công viên địa chất hướng đến Công viên địa chất toàn cầu UNESCO; tập trung lãnh đạo, chỉ đạo hoàn thành quy hoạch, trùng tu, tôn tạo các di tích lịch sử…

Nguồn: https://baodaklak.vn/du-lich/202508/xay-dung-thuong-hieu-du-lich-xanh-b6102f8/