Xuất khẩu lập kỷ lục mới nhờ chiến lược hội nhập hiệu quả

Từ một nền kinh tế đang phát triển, Việt Nam đã trở thành điểm sáng của khu vực nhờ đường lối hội nhập chủ động, sâu rộng và toàn diện. Những kết quả ấn tượng trong thương mại, xuất khẩu và cải thiện môi trường đầu tư cho thấy tầm nhìn chiến lược đúng đắn, giúp Việt Nam khẳng định vị thế ngày càng cao trên trường quốc tế.

Sức bật mạnh mẽ của nền kinh tế hội nhập

Trong bối cảnh kinh tế toàn cầu vẫn còn nhiều biến động khó lường, Việt Nam đang nổi lên như một điểm sáng với những tín hiệu phục hồi mạnh mẽ. Mục tiêu tăng trưởng GDP đầy tham vọng 8,3% - 8,5% cho năm 2025 theo tinh thần Nghị quyết số 226/NQ-CP của Chính phủ đang là tâm điểm chú ý.

Chỉ trong 9 tháng năm, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu đã đạt gần 700 tỷ USD bằng cả năm 2023, tăng 17,3% so với cùng kỳ năm trước, mức tăng trưởng được cho là cao nhất trong ba năm trở lại đây.

Việt Nam thị trường có nhiều tiềm năng, thu hút nhiều nhà đâu tư trên thế giới (sản xuất linh kiện điện tử tại Công ty TNHH Sumida (Nhật Bản) trong KCN Tịnh Phong (Quảng Ngãi). Ảnh: Quốc Khánh/TTXVN

Đặc biệt, tính chung 9 tháng, kim ngạch xuất khẩu đạt 348,74 tỷ USD, tăng 16%, vượt xa mục tiêu tăng trưởng 12% đặt ra cho cả năm. Cán cân thương mại tiếp tục duy trì trạng thái xuất siêu với mức xuất siêu 16,8 tỷ USD, đóng góp quan trọng vào cân đối vĩ mô và dự trữ ngoại hối của nền kinh tế. Tổng thể, bức tranh xuất nhập khẩu 9 tháng đầu năm cho thấy nền kinh tế Việt Nam đang đi đúng hướng phục hồi, với kỳ vọng cả năm 2025, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu có thể đạt mốc 900 tỷ USD, đây là mức cao nhất từ trước đến nay.

Song song với thương mại, đầu tư nước ngoài (FDI) cũng ghi nhận tín hiệu tích cực. Số doanh nghiệp gia nhập thị trường mới tăng trở lại, cán cân thương mại dịch vụ thu hẹp thâm hụt, sản xuất công nghiệp và nông nghiệp đều tăng trưởng ổn định. Việt Nam hiện nằm trong top 15 quốc gia thu hút FDI nhiều nhất thế giới, với tốc độ tăng 20 - 25%/năm trong thập kỷ qua.

Ông Nguyễn Anh Sơn, Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu cho biết, Bộ Công Thương sẽ cùng với các bộ, ngành khác tích cực và chủ động thực hiện nghiêm Chỉ thị số 29/CT-TTg ngày 23/9/2025 về việc thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm thúc đẩy xuất khẩu, phát triển thị trường ngoài nước.

Đại diện Cục Xuất nhập khẩu bày tỏ hy vọng với sự chỉ đạo sát sao của Chính phủ và Lãnh đạo Bộ Công Thương, cùng với các giải pháp tổng thể và căn cơ đã triển khai, mục tiêu tăng trưởng kim ngạch xuất nhập khẩu đạt từ 12% trở lên sẽ được hoàn thành trong năm 2025.

PGS.TS Nguyễn Thường Lạng, Giảng viên cao cấp Viện Thương mại và Kinh tế quốc tế, Trường Đại học Kinh tế Quốc dân cho rằng, trong bối cảnh thế giới nhiều biến động và thách thức, kinh tế Việt Nam đã “ngược dòng ngoạn mục”.

“Điều này cho thấy “cơ thể” kinh tế Việt Nam đang trỗi dậy mạnh mẽ, thể hiện sự đồng điệu giữa chu kỳ phát triển mới của nền kinh tế với các chính sách điều hành, tạo ra hiệu ứng cộng hưởng và nền tảng cho mức tăng trưởng cao“, ông Lạng nhìn nhận.

Còn TS Lê Quốc Phương, nguyên Phó Giám đốc Trung tâm Thông tin Công nghiệp và Thương mại (Bộ Công Thương) đánh giá, những thành tựu về xuất nhập khẩu trong thời gian qua là một minh chứng cho sức bật mạnh mẽ của nền kinh tế hội nhập và thành công trên con đường hội nhập quốc tế của Việt Nam. 

Sau 18 năm gia nhập WTO (từ năm 2007), nền kinh tế Việt Nam đã có vị thế rõ ràng trên bản đồ thế giới. Việt Nam hiện có quy mô nền kinh tế đứng thứ 32, thuộc top đầu về độ mở kinh tế.

Kim ngạch xuất nhập khẩu tăng trưởng rất nhanh, tăng 47% từ năm 2020 đến nay, và dự kiến sẽ đạt mức kỷ lục 920 - 930 tỷ USD vào năm 2025, so với 545 tỷ USD năm 2020. Việt Nam đã ký kết và đàm phán 20 FTA, trong đó 17 FTA đang thực thi với các nền kinh tế lớn, chiếm 90% GDP toàn cầu.

Việt Nam cũng là một trong 15 nước thu hút vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) rất thành công, với tốc độ tăng trưởng khoảng 20 - 25%/năm trong 10 năm trở lại đây. Đặc biệt, tốc độ tăng trưởng thương mại điện tử, nhất là thương mại điện tử xuyên biên giới, đạt 22 - 25%/năm, đưa Việt Nam vào top 5 quốc gia có tốc độ tăng trưởng thương mại điện tử lớn nhất thế giới.

Khẳng định vị thế Việt Nam trong chuỗi giá trị toàn cầu

Chuyên gia kinh tế Võ Trí Thành đánh giá, đằng sau những con số ấn tượng về sự đổi thay của nền kinh tế, về vị thế, về xuất khẩu, khi Việt Nam đã có tên trong Top 20 quốc gia thương mại lớn nhất toàn cầu chính là những cải cách, cải tổ, mà quan trọng nhất là định hướng phát triển theo kinh tế thị trường, mở cửa hội nhập, gắn với nỗ lực ổn định kinh tế vĩ mô. 

“Nói cách khác, mở cửa và hội nhập, kết hợp với cải cách trong nước đã tác động qua lại mạnh mẽ, không chỉ để sản xuất - kinh doanh sôi động hơn, mà hội nhập còn là chất xúc tác để thúc đẩy cải cách thể chế, đáp ứng thông lệ, cam kết quốc tế, nhất là với cam kết trong các FTA thế hệ mới, chất lượng cao như Hiệp định Đối tác toàn diện và tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP), Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam - EU (EVFTA)… Phải nói rằng, chính những cải cách trong nước, cùng với ổn định kinh tế vĩ mô là điểm tựa để Việt Nam tự tin hơn, “dám chơi” hơn và “bắt tay” xây dựng được các quan hệ đối tác tốt hơn”, TS Võ Trí Thành nhấn mạnh.

Trong bối cảnh toàn cầu hóa, hội nhập quốc tế không chỉ là mở cửa thị trường, mà còn là hành trình đổi mới tư duy và khẳng định vị thế trong chuỗi giá trị toàn cầu. Theo các chuyên gia, nhìn lại 5 năm (2020 - 2025), có thể thấy tư duy đổi mới và chủ động hội nhập đã tạo nên diện mạo mới cho kinh tế Việt Nam từ duy trì xuất siêu liên tục, đến việc khẳng định vị thế trong cơ chế hợp tác khu vực và toàn cầu.

Chính phủ đã triển khai nhiều chính sách chiến lược như Nghị quyết 93/NQ-CP (2023) về nâng cao hiệu quả hội nhập kinh tế quốc tế, thúc đẩy phát triển nhanh và bền vững giai đoạn 2023–2030 cùng Quyết định của Thủ tướng Chính phủ định hướng tham gia các FTA đến năm 2030, tầm nhìn 2035.

Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì họp Ban Chỉ đạo quốc gia về hội nhập quốc tế. Ảnh: Dương Giang-TTXVN 

Tại cuộc họp Ban Chỉ đạo quốc gia về hội nhập quốc tế mới đây, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh, cần đặc biệt chú trọng quán triệt việc chuyển đổi tư duy trong hội nhập quốc tế: Từ nước "đi sau, tham gia, ký kết, gia nhập" sang "tích cực triển khai, thực hiện, góp phần xây dựng, định hình" các khuôn khổ hợp tác, luật chơi mới, không chỉ thu hút nguồn lực mà giờ đây phải sẵn sàng chủ động "chia sẻ, đóng góp nguồn lực" cho các vấn đề chung của quốc tế; nhiệm vụ "đẩy mạnh đối ngoại và hội nhập quốc tế là trọng yếu, thường xuyên"; xác định hội nhập quốc tế lấy người dân và doanh nghiệp làm trung tâm, chủ thể; chuyển trạng thái sang chủ động, tích cực hội nhập sâu rộng, thực chất, hiệu quả.

Thủ tướng yêu cầu khẩn trương hoàn thiện Nghị quyết của Quốc hội về cơ chế, chính sách đặc biệt thực hiện hội nhập quốc tế, tháo gỡ điểm nghẽn thể chế, tạo đột phá chính sách, biến hội nhập thành động lực phát triển quốc gia.

Người đứng đầu Chính phủ cũng nhấn mạnh nhiệm vụ đẩy mạnh ngoại giao kinh tế, mở rộng thị trường xuất khẩu, đặc biệt là nông sản, và thúc đẩy khai thác các thị trường mới như Trung Đông, Nam Mỹ, châu Phi.

Thủ tướng mong muốn và tin tưởng rằng, các bộ, ngành, địa phương cũng như các thành viên Ban Chỉ đạo sẽ tiếp tục phát huy tinh thần trách nhiệm, hoàn thành công việc, đạt mục tiêu, yêu cầu theo Nghị quyết 59 và quy định của Nhà nước, đưa hội nhập quốc tế sâu rộng, thực chất, hiệu quả thực sự trở thành nhiệm vụ của toàn thể hệ thống chính trị, theo đúng tinh thần mà Nghị quyết 59 đã đề ra "hội nhập quốc tế phải là sự nghiệp của toàn dân", trong đó người dân, doanh nghiệp là trung tâm, là chủ thể, là động lực, lực lượng chủ công và đối tượng chính thụ hưởng các lợi ích của hội nhập quốc tế; góp phần đưa đất nước ta vững bước tiến vào kỷ nguyên mới của dân tộc - kỷ nguyên phát triển giàu mạnh, văn minh, thịnh vượng, nhân dân ngày càng ấm no, hạnh phúc.

Nguồn: https://baotintuc.vn/kinh-te/xuat-khau-lap-ky-luc-moi-nho-chien-luoc-hoi-nhap-hieu-qua-20251015111040931.htm